1 ربيع الاول
هجرت پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) از مكه به مدينه و ليلة المبيت (1 ق)
مسأله هجرت پيامبر از مكه به مدينه، در جريان بيعت دوم عقبه تثبيت و تعيين شد. كفار قريش با آگاهى از اين امر در صدد كشتن پيامبر برآمدند. براى اين كار پيشنهاد ابوجهل مورد موافقت سران قريش قرار گرفت كه بر اساس آن از هر تيره قريش ش، جوان دليرى برگزيده شود تا همه با هم شبانه به پيامبر حمله ور شوند و او را به قتل برسانند. خداوند، پيامبر را از توطئه قريش آگاه كرد و فرمان هجرت ايشان را در همان شب صادر فرمود. پيامبر(صلى الله عليه وآله) براى گمراه كردن كفار، على(عليه السلام) را در بستر خود قرار داد. اين شب معروف به ليلة المبيت شد و هجرت رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) مبدأ تاريخ مسلمانان واقع گرديد.
1 ربيع الاول
رحلت "زينب بنت خزيمه" همسر پيامبر(صلى الله عليه وآله) در مدينه منوره (4 ق)
زينب بنت خزيمه پس از آن كه شوهر اولش در احد به شهادت رسيد، به شرف ازدواج با حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) نايل شد و چند ماه پس از آن بدرود حيات گفت. اين بانوى بزرگوار از كثرت زخم و اطعام و صدقه بر مساكين و فقرا به "امّ المساكين" شهرت دارد.
1 ربيع الاول
قتل "مسوّر بن مخزمه زهرى" از ياران امام على(عليه السلام) (62 ق)
مسوّر بن مخزمة بن نوفل زهرى از اصحاب رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) و امام على(عليه السلام) و از فقهاى عصر و اهل علم و ديانت زمان خود بود. وى بعد از معاويه با يزيد بيعت نكرد و در مكه اقامت گزيد. مسور به هنگام خواندن نماز در حجر اسماعيل، در حمله سپاه يزيد به مكه بر اثر برخورد سنگ منجنيق كشته شد.
1 ربيع الاول
آغاز قيام توابين در كوفه به رهبرى "ابن صُرَد خزاعى" عليه حكومت ظُلم اموى (65 ق)
گروهى از مردم كوفه كه از شهادت امام حسين(عليه السلام) سخت اندوهگين شده و از اين كه امام را يارى نكردند، پشيمان شدند، توبه نموده و خود را توّابين ناميدند. اينان پس از اين كه بر مزار سيدالشهداء به عزادارى پرداختند، به رهبرى سليمان بن صرد خزاعى از اصحاب رسول خدا و شانزده هزار نفر، راهى كوفه شدند تا انتقام خون امام حسين(عليه السلام) را بگيرند. در نتيجه، جنگى با لشكر شام روى داد كه سليمان كشته شد و سپاه منهزم گرديد.
1 ربيع الاول
شهادت "امام حسن عسكرى(عليه السلام)) به قولى (260 ق)
2 ربيع الاول
رحلت عالم بزرگوار "سيد محمدباقر شفتى" معروف به "حجت الاسلام" (1260 ق)
سيد محمدباقر بن محمدتقى شفتى مشهور به "حجة الاسلام" رشتى الاصل و از بزرگان علماى اماميه، فقيه، اصولى، اديب، نحوى، رجالى و رياضى دان بوده است. او همچنين در درايه، هيئت و علوم ادبى و فنون عربى از مشاهير روزگار و در مراحل اخلاقى بى هماورد بوده است. او به حال فقرا و طلاب علوم دينى كمك بسيار مى نمود و در عبادت و مناجات و سخاوت و نيز اجراى حدود الهى بسيار كوشا بود. حجت الاسلام شفتى از محضر درس حضرات آيات بهبهانى، سيد مهدى بحرالعلوم، شيخ جعفر كاشف الغطاء، ملا مهدى نراقى و ميرزاى قمى استفاده برد و داراى تأليفات بسيارى است. آداب نماز شب، الاجازات، اصحاب الاجماع و... از آن جمله اند. همچنين رساله هاى فراوانى را در تحقيق حال هر يك از رجال حديث امامى، به رشته تحرير درآورده است. سرانجام اين عالم سترگ در 85 سالگى در اصفهان وفات يافت و در مسجدى كه خود بنا نهاده بود و به مسجد سيد معروف شد، دفن گرديد.
3 ربيع الاول
يورش سپاهيان يزيد به مكه و اهانت به ساحت مقدس مسجد الحرام
يزيد بن معاويه سه سال و اندى خلافت كرد. در سال اول نواده ى عزيز رسول الله و سلاله ى پاك زهرا(عليها السلام) و على(عليه السلام) را به شهادت رساند و مرتكب جناياتى شنيع گرديد. در سال دوم جنبشى را كه در مدينه آغاز شده بود به قتل عام تبديل كرد و مدينه ى معظمه را به خاك و خون كشيد و در اواخر خلافت نكبت بار خود براى سركوبى عبدالله بن زبير، يكى از فرماندهان سپاه خود به نام حصين بن نُمير را به مكه ى منوره فرستاد در اين حمله، حرم امن الهى را محاصره كرده و بيت الله الحرام را به منجنيق بست. اين محاصره تا زمانى كه خبر مرگ آن پليد به گوش حصين رسيد ادامه داشت.
3 ربيع الاول
رحلت مرجع بزرگوار آيت الله آقا محمد كبير عالم و فقيه (1369 ق)
آقا محمد قمى فرزند آقا حسين قمى در سال 1288 ق در قم به دنيا آمد. مقدمات و سطوح را در قم و تهران خواند. از جمله اساتيد وى در اين دوره، ميرزا حسن آشتيانى، آقا محمود قمى و شيخ فضل الله نورى مى باشند. در 1319 ق به نجف رفته و از درس آخوند خراسانى و ديگر علما بهره مى گيرد و در 1330 به قم مراجعت مى نمايد. وى سال ها به ارايه ى خدمات دينى مشغل بود و در يكى از مساجد اصلى شهر، اقامه ى نماز جماعت مى نمود. از ايشان آثار و تأليفاتى بر جاى مانده است. آرامگاه ايشان در شيخان قم در مقبره اى كه به نام وى است مى باشد. آيت الله كبير به هنگام رحلت 81 سال داشت.
4 ربيع الاول
بيرون آمدن پيامبر اسلام از غار ثور پس از سه روز و حركت به سوى مدينه
پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) پس از سه شبانه روز مخفى بودن در غار ثور، در روز جهارم ربيع الاول سال اول هجرت به سوى مدينه حركت نمود. آن حضرت را در غار ثور، ابو بكر بن ابى قحافه همراهى مى كرد. حضرت على(عليه السلام) و برخى از نزديكان پيامبر(صلى الله عليه وآله) شبانه به اين غار رفت وآمد مى كردند.
پس از هجرت پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) از مكه، حضرت على(عليه السلام) سفارش ها و خواسته هاى آن حضرت در مكه را برآورده نمود و خانواده پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) را به سوى مدينه به حركت درآورد.
4 ربيع الاول
در گذشت فقيه جليل شيخ يوسف بحرانى عالم محدث و محقق بزرگ (1186 ق)
شيخ يوسف بحرانى فقيه، محدث، محقق و نويسنده ى معروف قرن دوازده هجرى قمرى بود. او شرح حال خود را در مقدمه ى كتابى به نام لوءلوء البحرين آورده است بر اساس نوشته هاى اين كتاب، بحرانى نزد پدرش خواندن و نوشتن و مقدمات علوم دينى را آموخت. سپس براى تكميل تحصيلات خود رهسپار بحرين و مكه شد. پس از حج به ايران آمد و از آنجا كه محيط ايران را محيطى مناسب براى سكونت خويش يافت. در شهر فسا در استان فارس اقامت نمود و به كار تدريس، تحقيق و تأليف مشغول شد. در همين زمان او نگارش مشهورترين كتاب فقهى خود به نام الحديق الناظره را آغاز كرد و بعدها به نام همين كتاب، به صاحب حدايق شهرت يافت. بحرانى در مجموع، 32 اثر تاليفى دارد كه از بين آن ها مى توان به كتاب هاى انيس المسافر و جليس الخواطر اشاره كرد. شيخ يوسف بحرانى از اساتيد آيت الله سيد محمد مهدى بحر العلوم مى باشد. وفات اين عالم شهير در كربلا روى داد و در حرم مطهر امام حسين(عليه السلام) مدفون گرديد.
5 ربيع الاول
وفات حضرت "سكينه بنت الحسين(عليه السلام)"(117 ق)
حضرت سكينه بنت الحسين(عليه السلام) از زنان بزرگ اسلام و نواده ى امام على(عليه السلام)، در حدود سال 42 هجرى قمرى در مدينه به دنيا آمد. آن حضرت داراى اخلاقى فاضله، صفاتى حميده، بلاغت، فصاحت وجود و كرم بود. آستان بيانش، مرجع ادبا و فضلا و شعراء وارباب كمال بود و در شهر و ادب مهارت داشت. او همسر عبدالله بن حسن(عليه السلام)پسر عموى خود بود و از مادرى به نام رباب به دنيا آمد. آن حضرت به همراه پدر، عموها وديگر اعضاى خانواده از مدينه راهى كربلا شد و در نوزده سالگى پدر و بستگاه را از دست داد و رنج اسارت كشيد. از آن پس راهى مدينه شد تا سر انجام در 75 سالگى در مدينه وفات يافت.
8 ربيع الاول
شهادت پيشواى يازدهم مسلمانان حضرت امام حسن عسكرى(عليه السلام) (260 ق)
حضرت امام حسن عسكرى(عليه السلام) پس از بيست و هشت سال زندگى و شش سال امامت در هشتم ربيع الاول سال 260 هجرى در شهر سامرا و به دست معتمد عباسى به شهادت رسيد و در كنار مرقد مطهر پدر بزرگوار خويش مدفون گرديد. آن حضرت همواره تحت نظر و در زندان هاى طاغوت هاى عصر خود بود و سر انجام به زهر جفا، شهيد شد. امام حسن عسكرى(عليه السلام) با همه ى اختناق و محدوديت هاى زمان توانست به بهترين وجه و در حد امكان فشردگى مبارزه در مقابل ستمگران و حكام جور را حفظ كرده و اين نهضت نهفته را هدايت نمايد آن حضرت قطب دايره ى مبارزه بود و ديگران براطراف او دور مى زدند. دوست و دشمن مى دانستند كه امام و پيروان او خلافت ناحق عباسى را قبول ندارند و طرفدار حكومت واقعى ونجات دهنده ى اسلامند. امام حسن عسكرى با وجود همه ى فشارهاى دستگاه جور عباسى و كنترل ها ومراقبت هاى بىوقفه ى دولت مركزى، يك سلسله فعاليت هاى سياسى و اجتماعى و علمى در جهت حفظ اسلام فعاليت هاى سياسى و اجتماعى وعلمى در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افكار ضد اسلامى انجام داد كه بدين گونه قابل ذكرند كوشش هاى علمى در دفاع از آيين اسلام و ردّ اشكال ها و شبهات مخالفان و نيز تبيين انديشه ى صحيح اسلامى; ايجاد شبكه ى ارتباطى با شيعيان مناطق مختلف از طريق تعيين نمايندگان و اعزام پيك ها و ارسال پيام ها; فعاليت هاى سرى سياسى به رغم كنترل هاى حكومت عباسى; حمايت و پشتيبانى مالى از شيعيان به ويژه ياران خاص خود تقويت و توجيه سياسى رجال و عناصر مهم شيعه در برابر مشكلات; استفاده ى گسترده از آگاهى غيبى براى جلب منكران امامت و دلگرم كردن شيعيان; آماده سازى شيعيان براى دوران غيبت فرزند خود، امام مهدى (عج).
8 ربيع الاول
رحلت عالم جليل، شيخ "حسين بن عبدالصمدعاملى" پدر شيخ بهايى (984 ق)
عز الدين حسين فرزند عبدالصمد جَبَلى عاملى پدر شيخ بهايى و از نوادگان حارث بن اعور همدانى و از شاگردان شهيد ثانى و حسن بن جعفر كركى بود و از آنان اجازه ى اجتهاد داشت. عز الدين پس از اتمام تحصيلات راهى بحرين شد و براى هميشه اقامت در آن ديار را برگزيد. وى در آنجا به ترويج مذهب شيعه و احياى علوم دينى پرداخت و بالاخره در هشتم ربيع الاول سال 984 ق در گذشت. تحفه ى اهل ايمان و ديوان اشعار از آثار اوست.
9 ربيع الاول
اولين روز امامت حضرت امام مهدى (عج) پس از شهادت پدر بزرگوار ايشان (260 ق)
پس از شهادت يازدهمين اختر تابناك آسمان امامت، و ولايت، حضرت امام حسن عسكرى(عليه السلام) در هشتم ربيع الاول سال 260 قمرى، حضرت بقية الله الاعظم امام مهدى (عج) سكاندار امت مسلمان گرديد و به امر خداوند متعال از ديده ها پنهان گشت. نهم ربيع الاول سال 260 هـ.ق برابر با آغاز امامت آن امام بزرگ واميد مستضعفان جهان مى باشد او خواهد آمد و جهان را از عدل و داد پر خواهد كرد همان گونه كه از ظلم و جور، پُر شده است. شيعيان اين روز را به عنوان عيد، جشن مى گيرند و در آن، به شادمانى و عبادت مى پردازند.
9 ربيع الاول
آغاز ساخت مسجد "گوهر شاد" در مشهد به دستور گوهر شاد خاتون (841 ق)
مسجد گوهر شاد در صحن جنوبى مرقد مطهر حضرت امام رضا(عليه السلام) واقع شده است. بانى آن گوهر شاد بيگُم همسر سلطان شاهرخ ميرزا و جانشين امير تيمور گورگانى، يكى از زنان نيكوكار و نامدار بوده است. اين مسجد يكى از بناهاى بسيار عالى است كه كاشى هاى مُعرق و غير مُعرق آن با چينى هاى بسيار ممتاز برابرى مى كند اين مسجد در ابتدا چهار در داشت و داراى چندين ايوان بود از جمله: ايوان مقصوره با گنبدى بسيار عالى و دو گلدسته ى بلند كاشى كه ارتفاع آن 27 متر و گنبدى با حدود 50 متر ارتفاع همچنين ايوان دار السعاده كه سمت مرقد مطهر واقع شده و نيز ايوان غربى، جزئى از ساختمان مسجد گوهر شاد مشهد مى باشند.
10 ربيع الاول
وفات "عبدالمطلب" جدّ بزرگوار پيامبر گرامى اسلام(صلى الله عليه وآله) (8 عام الفيل)
ابو حارث عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف، بزرگ قبيله ى قريش در زمان جاهليت و از بزرگان عرب بود وى مردى عظيم الشأن، رفيع منزلت، متصف به اوصاف پسنديده مشهور به افعال حميده بود عبدالمطلب جد پدرى حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) و امام على(عليه السلام) است. قوم قريش رباست او را قبول داشته و به وجودش افتخار ومباهات مى نمودند. از جمله آثار عبدالمطلب، حفر چاه زمزم است. او نذر كرد كه هر گاه خداى متعال، به او ده فرزند پسر كرامت كند، يكى از آن جمله را به سنت جدش، ابراهيم(عليه السلام)قربانى كند. خداى، حاجتش برآورد و او را ده پسر عنايت فرمود عبدالمطلب بر آن شد كه نذرش را ادا كند قرعه به نام عبدالله، پدر حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) افتاد چون خواست او را قربان كند، خويشان مادرى، او را ممانعت كردند. سر انجام با راهنمايى يكى از بزرگان قرار بر اين شد كه ديه ى يك نفر را به جاى عبدالله قربانى كنند كه صد شتر معين گرديد عبدالمطلب همواره محمد(صلى الله عليه وآله) را نوازش مى كرد او را مى بوسيد و درباره ى او سفارش مى نمود و مى گفت: اين چهره را چهره ى سرورى و زعامت مى بينم. چون عبدالمطلب را مرض موت رسيد ابو طالب را بخواند و او را گفت: محمد(صلى الله عليه وآله) را از دل و جان مواظب باش كه اين كودك، رايحه ى پدر را استشمام ننموده و مهر مادر نديده. اين كودك را آينده اى پس شگفت در پيش است، تو مسؤولى در دوران كودكى، مراقب و مواظب او باشى، مبادا آسيبى به وى رسد. پيامبر بزرگ اسلام، در زمان رحلت جدّ خود هشت سال داشت.
10 ربيع الاول
ازدواج پيامبر اكرم با حضرت خديجه(عليها السلام) پانزده سال قبل از بعثت (25 عام الفيل)
پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) در 25 سالگى با مشورت و يارى عمويش ابو طالب(عليه السلام) با بانوى صاحب نام قريش، خديجه بنت خويلد ازدواج نمود. خديجه ى كبرى(عليها السلام) در تمام 25 سال زندگى مشترك با پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) يار و غمخوار آن حضرت بود. او نخستين كسى بود كه به دين اسلام ايمان آورد و با ايمان خويش مايه آرامش خاطرى براى نبى مكرم اسلام شد. آن بانوى مكرمه، ثروت هنگفت خود را در راه رشد و تبليغ دين اسلام به پيامبر واگذار كرد و نقش مهمى در پيشرفت اين دين آسمانى ايفا نمود ثمره ى شيرين ازدواج خديجه با پيامبر اسلام دو پسر و چهار دختر به نام هاى قاسم، عبدالله، رقيه، زينب، ام كلثوم و حضرت فاطمه زهرا(عليها السلام) بود.
10 ربيع الاول
درگذشت "ابن قولويه" از بزرگان اماميه در حديث وفقه (368 ق)
شيخ ابو القاسم جعفر بن محمد بن جعفر بن موسى بن قولويه قمى معروف به ابن قولويه، از مشاهير فقهاى اماميه و بزرگان حديث قرن چهارم هجرى است كه در كلمات علماى رجال، از او به عظمت ياد شده است. تاريخ الشهور و الحوادث الشهادات، كامل الزيارات و... از تأليفات او هستند وى در كاظمين وفات يافت و در پايين پا حضرت امام جواد و در كنار شيخ مفيد، مدفون گرديد.
11 ربيع الاول
تولد عالم بزرگ شيعه "شيخ آقا بزرگ تهرانى" مؤلف و محقق شهير (1293 ق)
شيخ محمد حسن رازى مشهور به شيخ آقا بزرگ تهرانى، فقيهى محقق، مدقق، اصولى، رجالى و جامع علوم متنوع و از شاگردان آخوند خراسانى، شيخ الشريعه ى اصفهانى، سيد محمد كاظم يزدى و ميرزا محمد تقى شيرازى است. علامه تهرانى، اهميت بسيارى به روايات و نقل حديث مى داد و در كسب اجازه براى نقل احاديث مى كوشيد علما و فقهاى بسيارى براى او اجازه نامه ى روايى نوشته يا از او اجازه گرفته اند، تا آنجا كه پس از محدث نورى از او به عنوان سر شناس ترين شيخ روايت ياد مى شود آيت الله تهرانى از محدثان بزرگى همچون محدث نورى، شيخ على خاقانى، سيد ابو تراب خوانسارى، ششيخ محمد طه نجف، آخوند خراسانى، شيخ الشريعه ى اصفهانى، حاج شيخ عباس قمى و... اجازه ى نقل حديث گرفت. همچنين علماى بزرگى از شيخ آقا بزرگ تهرانى اجازه ى نقل روايت گرفته اند كه حضرات آيات عظام: سيد حسين بروجردى، علامه امينى، سيد عبدالحسين شرف الدين، سيد عبدالهادى شيرازى، سيد محمد هادى ميلانى، شيخ مرتضى حائرى يزدى، محمد رضا حكيمى، علامه طباطبايى، سيد شهاب الدين مرعشى نجفى و ده ها عالم فاضل ديگر از آن جمله اند آثار قلمى و كتاب هاى شيخ آقا بزرگ تهرانى را تا هشتاد جلد مى توان شمرد كه الذريعة الى تصانيف الشيعه در 29 جلد در بيان آثار قلمى و هنرى عالمان شيعه و نيز طبقات اعلام الشيعه در 20 جلد حاوى زندگى دانشمندان شيعه، مهم ترين آثار اين رجالى و محدث بزرگ مى باشند شيخ آقا بزرگ تهرانى در سيزدهم ذيحجه ى سال 1389 ق برابر با 12 اسفند 1348 ش در نجف وفات يافت و در آن شهر به خاك سپرده شد.
11 ربيع الاول
رحلت آيت الله "سيد حسن صدر" عالم برجسته ى مسلمان (1354 ق)
آيت الله سيد حسن فرزند سيد هادى معروف به صدر كه نسب شريفش با سى واسطه به حضرت امام موسى كاظم(عليه السلام) مى رسد، از شخصيت هاى برجسته و علماى شيعه مى باشد وى پس از تكميل دروس مقدمات و سطح در 18 سالگى به نجف اشرف مشرف شد و در آن جا از محضر اساتيدى چون ميرزاى شيرازى بهره هاى وافر يافت و در اكثر علوم به تبحر رسيد آيت الله صدر تمام اوقات خود را صرف فراگيرى علوم مختلف مى نمود و تأليفات ارزنده اى از خود بر جاى گذاشته است: احياء النفوس، شيعه و فنون الاسلام كه تقدم علماى شيعه در وضع علوم مختلف را بيان كرده است و نهاية الذاريه از جمله آثار اوست.
12 ربيع الاول
ولادت رسول خاتم پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) بنابر قول اهل سنت (سال عام الفيل)
12 ربيع الاول
ورود رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) به منطقه ى "قبا" در مدينه (1 ق)
بعد از توطئه ى قتل پيامبراكرم(صلى الله عليه وآله) توسط كفار قريش، رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) از سوى خداوند مأمور شد به سوى يثرب مهاجرت كند شب هنگام پامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) از منزل خارج شد و به غار ثور پناه برد آن حضرت سه شب در غار ثور اقامت گزيد و شب چهارم از طرف جنوب مكه روى خط ساحلى، عازم يثرب گرديد پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) در روز دوازدهم ربيع الاول وارد قريه قبا گرديد و حضرت على(عليه السلام) پس از انجام سفارش هاى پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) در مكه، در نيمه همان ماه به آن حضرت در قبا پيوست. حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) اولين مسجد در تاريخ اسلام را در آن مكان بنا كردند.
12 ربيع الاول
درگذشت عالم جليل "سيد على بن محمد على" دانشمند شيعه (1231 ق)
سيد على بن سيد محمد على از علماى بزرگ شيعه در قرن سيزده هجرى و فقيه اصولى و محقق مى باشد. مهمترين اثر وى كتاب رياض المسايل در فقه مى باشد. اين عالم ربانى داراى شاگردان متعددى از جمله ملا محمد تقى برغانى و شريف العلماى مازندرانى است.
12 ربيع الاول
تولد عالم و عارف بزرگ "شريعت اصفهانى" فقيه برجسته و مرجع كبير (1266 ق)
ملا فتح الله بن محمد جواد اصفهانى، معروف به شيخ الشريعه ى اصفهانى فقيه، اصولى، رجالى، جامع معقول و منقول، حكيم و متكلم بود. او در ابتدا در حوزه ى علميهى اصفهان به تحصيل مشغول شد و پس از مدتى اقامت در حوزه ى مشهد در سال 1295 ق. راهى حوزه ى عظيم نجف اشرف گرديد و در درس حضرات آيات عظام نصر اله مدرس، ملااحمد سبزوارى، شيخ محمد تقى هروى، شيخ محمد حسين كاظمينى و ميرزا حبيب الله رشتى شركت جُست، از آن پس حلقه ى درس خود را تشكيل داد و صدها نفر از طلاب علوم دينى در جلسات درس ايشان شركت مى كردند كه بعدها هر كدام، پشتوانه اى عظيم براى فرهنگ اسلامى وشيعى شدند. شيخ الشريعه ى اصفهانى از اساتيد آيات عظام: صدر، سيد محمد تقى خوانسارى، سيد ابو القاسم خويى، شيخ عبدالكريم حائرى، سيد محمد حسين بروجردى، آقا ضياء الدين عراقى، سيد شهاب الدين مرعشى نجفى، سيد محمد طباطبايى حكيم، محمد على شاه آبادى، سيد محمد حجت كوه كمره اى و سيد عبدالهادى شيرازى و بسيارى ديگر از علماء و نيز همرزم ميرزاى شيرازى بود شيخ الشريعه ى اصفهانى داراى آثار متعددى مى باشد كه اصالة الصحه و قاعده ى لا ضرر از آن جمله است.
12 ربيع الاول
درگذشت "سلطان العلماء" عالم شيعه در هندوستان (1284 ق)
سيد محمد بن سيد دلدار على تقوى لكهنوى از علماى بزرگ هند، فقيه و متكلم، حكيم معروف به سلطان العلماء بوده است. در 19 سالگى به مراتب عالى علمى ارتقا يافت و پس از درگذشت پدر عالمش، رياست مذهبى شيعه در آن ديار را به عهده گرفت او در عهد سلطان ابو مظفر مصلح الدين محمد و ديگران قضاوت منطقه را به عهده داشت. احياء الاجتهاد البشارة المحمديه و كشف الغطاء از اوست.
12 ربيع الاول
رحلت فقيه، مفسر و محدث بزرگ "سيد مهدى قزوينى" (1400 ق)
آيت الله سيد مهدى بن سيد حسن قزوينى در محضر شيخ مرتضى انصارى و ميرزاى شيرازى به فراگيرى علوم دينى پرداخت و در 20 سالگى به اجتهاد رسيد سيد مهدى علاوه بر تبحرى كه در فقه، اصول كلام تفسير و حديث داشت در كمالات نفسانى نيز كم نظير بود. اين عالم بزرگوار علاوه بر تدريس و تأليف مردمان بسيارى از اهالى حله را به مذهب شيعه دعوت كرد و به هدايت و ارشاد آنان همت گماشت. همچنين كتب آيات المتوسمين و المهذب از جمله آثار اوست سيد مهدى قزوينى پس از فوت، در نجف اشرف مدفون گرديد.
13 ربيع الاول
رحلت عارف وفقيه بزرگ آيت الله حاج "سيد رضا بهاء الدينى" (1418 ق 27 تير 1376 ش)
سيد رضا فرزند سيد صفى الدين بهاء الدينى در سال 1327 قمرى در شهر مقدس قم به دنيا آمد. هوش سرشار وى در اوان كودكى، او را در دروس مكتب موفق ساخت و در دوازده سالگى براى امتحان نزد حاج شيخ عبدالكريم حائرى موسس حوزه ى علميه قم اعلام آمادگى نمود. پس از موفقيت در آن آزمون، با جديت به تحصيل ادامه داد و در ادامه، به تدريس سطوح حوزه پرداخت سال هاى آينده با درس خارج وى همراه بود و فضلاى فراوانى خوشه چين معارف الهى وى گرديدند. آيت الله بهاء الدينى از زمره ى عارفان و اصلان درگاه قرب ربوبى است كه آرامش نفس او شهره مى باشد. معظم له سر انجام در تاريخ 27 تير 1376 شمسى در 91 سالگى دار فانى را وداع گفت و در مسجد بالاسر حضرت معصومه(عليها السلام) در كنار آيت الله اراكى مدفون شد.
14 ربيع الاول
هلاكت يزيد بن معاويه (لعنة الله عليه) در شام پس از سه سال و نه ماه حكومت (64 ق)
در سال اول حكومت جور يزيد بن معاويه، به دستور او، حضرت امام حسين(عليه السلام)ويارانش در واقعه ى كربلا به شهادت رسيدند در سال دوم خلافت وى مردم مدينه قتل عام شدند و در سال پايانى دولت يزيد، مكه به محاصره درآمد و خانه خدا تخريب شد. در اين ميان خبر مرگ او، سپاهيانش را از ادامه ى محاصره ى مكه باز داشت. يزيد بن معاويه بن ابى سفيان پيش از حكومت دارى، در انديشه ى راحت طلبى وخوشگذرانى هاى گناه آلود بود و به اصول و تعاليم اسلام، پايبندى نداشت يزيد به سبب ظلم و ستم فراوان در حق خاندان پاك پيامبر اسلام و دوستداران اهل بيت و نيز جنايات متعدد او در نزد همگان فردى منفور و ظالم به شمار مى آيد.
14 ربيع الاول
ارتحال زعيم حوزه ى علميه ى مشهد آيت الله "حاج آقا حسين طباطبايى قمى" (1366 ق)
آيت الله حاج آقا حسين طباطبايى قمى در 28 رجب 1282 ق در قم به دنيا آمد و دروس ابتدايى را در همان جا آغاز كرد پس از گذراندن دروس سطح در تهران، در مدت 2 سال در محضر درس آيت الله محمد حسن شيرازى در سامرا شركت نمود. بعدها بار ديگر راهى نجف اشرف گرديد واز درس عالمان بزرگ آن سامان استفاده كرد. بنا به پيشنهاد اهالى مشهد آيت الله محمد تقى شيرازى ايشان را به مشهد مقدس فرستاد تا راهنماى دينى مردم باشد وى زعامت حوزه ى علميه ى خراسان را عهده دار گرديد و به تدريس و تأليف پرداخت. همچنين نقش ايشان در رهبرى مردم عليه كشف حجاب در زمان رضا خان پهلوى، مهم و حساس است. سرانجام اين عالم ربانى در 14 ربيع الاول 1366 ق در 84 سالگى دار فانى را وداع گفت و به سوى دوست شتافت. پيكر مطهر ايشان پس از تشييع با شكوه در بغداد كربلا و نجف در مقبره شيخ الشريعه ى اصفهاى به خاك سپرده شد.
14 ربيع الاول
رحلت آيت الله "محمد كوهستانى بهشهرى" از زهاد و علماى مازندران (1392 ق)
آيت الله شيخ محمد كوهستانى بهشهرى پس از تحصيل دروس مقدماتى در زادگاه خود، به نجف اشرف عزيمت كرد و در حلقه ى درس حضرات آيات ميرزاى نايينى و سيد ابو الحسن اصفهانى جاى گرفت. ايشان پس از اخذ درجه ى اجتهاد به زادگاه خود، كوهستان بازگشت و به دور از هياهوى شهر به تدريس و ارشاد مردم پرداخت آيت الله كوهستانى در همان محل كوچك، چندين مدرسه بنا كرد و به تربيت طلاب علوم دينى پرداخت كه شهيد سيد عبدالكريم هاشمى نژاد از آن جمله اند اين عالم ربانى سر انجام بر اثر بيمارى، دار فانى را وداع گفت و پس از تشييعى با شكوه در حرم مطهر امام رضا(عليه السلام) به خاك سپرده شد.
15 ربيع الاول
بناى مسجد قبا نخستين پايگاه عبادى در اسلام توسط پيامبر در نزديكى مدينه (1 ق)
15 ربيع الاول
آغاز غزوه ى "دومة الجندل" به رهبرى رسول اكرم(صلى الله عليه وآله)(5 ق)
دومة الجندل منطقه اى در حاشيه شرقى شام است كه داراى زمامدارى مسيحى و فرمانبردار امپراتور روم برد. حاكم اين منطقه، مسافران و رهگذران را مور اذيت و آزار قرار مى داد و تصميم گرفته بود تا به مدينه حمله نمايد هنگامى كه خبر گستاخى و ستمگرى وى به مسلمانان رسيد، بلا فاصله عازم منطقه گرديدند و ليكن اهالى آن تسليم شدند و جنگى ميان مسلمانان و آنان روى نداد غزوه ى دومة الجندل نخستين برخورد مسلمانان با روميان به شمار مى رود.
15 ربيع الاول
درگذشت "اعمش" فقيه و محدث جليل القدر شيعه (148 ق)
ابو محمد سليمان بن مهران اسدى كوفى معروف به "اعمش" در كوفه به دنيا آمد. اصلش از رى بود وى از فقها و محدثين كوفه محسوب مى شد كه در حدود 1300 حديث از تابعين روايت كرده است همچنين برخى از افراد مانند: سفيان ثورى و حفص بن غياث از اعمش روايت كرده اند. پدرش حاضرين جنگ در كربلا و شهادت امام حسين(عليه السلام) بود. خودش هم درهمين روز به دنيا آمد. ابن طولون شامى كتابى در نوادر اعمش نوشته است.
15 ربيع الاول
تولد ستاد "محمد قزوينى" محقق و مورخ معاصر (1294 ق)
استاد محمد بن عبدالوهاب قزوينى، اديب، محقق و مورخ در تهران به دنيا آمد و تحصيلات مقدماتى و علوم متداول اسلامى را در همان شهر فرا گرفت. شيخ فضل الله نورى و حاج شيخ على نورى، از استادان اين دوره ى علامه قزوينى بودند از نوجوانى با مبانى ادب و علم كلام آشنا شد و با استعداد سر شار خود از محضر پدر و ساير اديبان عصر خود بهره ى شايانى برد او مدتى را در اروپا گذراند و از كتب خطى فارسى موجود در موزه هاى اروپا نسخه بردارى نمود او در پاريس و لندن با بعضى از مستشرقان اروپاى آشنا شد و نيز به كارهاى علمى و تصحيح كتب ادبى فارسى پردات. علامه قزوينى با شروع جنگ جهانى دوم، به ايران باز گشت و در ده سال آخر عمر خويش به تتبع و پژوهش در علم و ادب همت گماشت. او از نوادرى بود كه وسعت معلومات قديم و جديد را با غريزه ى كنجكاوى و دقت دارا بود و منصفانه به انتقاد علمى دست مى زد كه علوم قديم و اسلامى را فرا گرفت، چون گذارش به اروپا افتاد، بر اثر عشق سوزانى كه به فرا گرفتن هر چيز داشت تحقيقات علماى آن سرزمين را نيز مورد مطالعه ى دقيق قرار داد. از آثار محمد قزوينى مى توان به تاريخ و زندگى در عصر حافظ اشاره كرد. اين محقق بزرگ در سال 1368 ق در 74 سالگى بدرود حيات گفت و در شهر رى به خاك سپرده شد.
16 ربيع الاول
اقامه ى نخستين نماز جمعه ى تاريخ اسلام توسط پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) (1 ق)
بنابر برخى روايات، نخستين نماز جمعه، توسط پيامبر گرامى اسلام(صلى الله عليه وآله)، پس از هجرت ايشان از مكه اقامه گرديد.
حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) هنگام ظهر جمعه وقتى كه به نزديكى مدينه رسيد، در محل قبيله ى بنى سالم بن عوف كه قبا نام داشت، خطبه خواند و نماز جمعه را بر پا كرد به نقل راويان تاريخ، اين نخستين نماز جمعه اى بود كه در تاريخ اسلام خوانده شد. اين موضوع حاكى از اهميت فريضه ى سياسى عبادى نماز جمعه است كه پيامبر اسلام در اولين فرصت آن را برگزار رد. بعدها در محل برپايى اولين نماز جمعه ى پيامبر، مسجدى ساخته شد كه هم اكنون نيز موجود است.
16 ربيع الاول
درگذشت "ملا بعدالله بن محمد تونى بشروى" معروف به "فاضل تونى"(1071 ق)
ملا عبدالله بن محمد بن تونى بُشروى معروف به فاضل تونى، فقيهى اصولى و عابد و زاهد و پيرو مقدس اردبيلى بوده است وى در ابتداد در اصفهان و مشهد ساكن بود و سپس راهى عتبات عاليات شد و در اين مسير در سال 1071 ق در كرمانشاه جان به جان آفرين تسليم كرد آثار وى عبارتند از: حاشيه ى مدارك، حاشيه ى معالم، شرح ارشاد علامه، فهرست و تهذيب شيخ طوسى و وافيه
17 ربيع الاول
ميلاد خجسته ى آخرين رسول الهى پيامبر اكرم حضرت محمد بن عبدالله(صلى الله عليه وآله)(52 سال قبل از هجرت برابر با سال عام الفيل)
ولادت حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) به اتفاق شيعه در 17 ربيع الاول در سال عام الفيل مى باشد، ولى برخى از مسلمانان، اين واقعه را در روز دوازدهم اين ماه دانسته اند. كنيه ى آن حضرت، ابو القاسم و القاب ايشان، رسول الله، نبى الله، خاتم الانبياء، سيد البشر و... مى باشد پدر ايشان رسول الله، نبى الله، خاتم الانبياء سيد البشر و... مى باشد. پدر ايشان عبدالله بن عبدالطلب و نيز مادر آن حضرت آمنه بنت وهب است. رقيه، ام كلثوم، زينب، قاسم، عبدالله ابراهيم و حضرت فاطمه ى زهرا(عليها السلام) فرزندان پيامبر اسلام مى باشند كه به جز فاطمه(عليها السلام) همگى در دوران حيات پيامبر، از دنيا رفتند دوران زندگى پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) در دو شهر مكه و مدينه سپرى شد. ايشان پس از آن كه در چهل سالگى براى پيامبرى برگزيده شدند. در ابتدا دين الهى را به طور مخفيانه تبليغ مى كردند و پس از سه سال، به دعوت آشكار دست زدند. رنج ها و سختى هاى فراوانى كه پس از درگذشت ابو طالب، عمو و حضرت خديجه همر آن حضرت بر ايشان گذشت و همچنين اعلام آمادگى مردم يثرب براى پذيرفتن آن پيامبر عظيم الشأن، زمينه ساز هجرت بزرگ ايشان به مدينه گرديد. ده سال آّر عمر و رسالت حضرت محمد در مدينه، همراه با جنگ ها، فتوحات و انتشار آيين آسمانى اسلام همراه بود.
17 ربيع الاول
ولادت امام صادق(عليه السلام) ششمين امام شيعيان و رئيس مذهب جعفرى (83 ق)
حضرت امام جعفر صادق(عليه السلام) فرزند امام محمد باقر(عليه السلام) و از مادرى به نام ام قروه دختر قاسم بن محمد بن ابى بكر است. ابو عبدالله، ابو اسماعيل، ابو موسى از كنيه هاى آن حضرت و صادق، فاضل، طاهر، صابر و... از القاب آن جناب مى باشند. حضرتش در سال هشتاد و سوم هجرى در مدينه به دنيا آمده است. فرزندان آن حضرت را ده تن ذكر كرده اند. در ميان امامان عصر امام صادق(عليه السلام) منحصر به فرد بوده و شرايط اجتماعى و فرهنگى عصر آن بزرگوار، در زمان هيچ يك از امامان وجود نداشته است زيرا آن دوره از نظر سياسى، دوره ى ضعف و تزلزل حكومت بنى اميه و فزونى قدرت بنى عباس بود و اين دو گروه مدتى درحال كشمكش و مبارزه با يكديگر براى كسب حكومت بودند. از اين رو اين دوران دوران آرامش و آزادى نسبى امام صادق(عليه السلام) و شيعيان و فرصت بسيار خوبى براى فعاليت علمى و فرهنگى آنان به شمار مى رفت. از نظر فكرى و فرهنگى بود.در آن زمان شور و شوق علمى بى سابقه اى در جامعه اسلامى حاصل شده و علوم مختلفى اعم از علوم اسلامى يا علوم بشرى پديد آمده بود. امام صادق(عليه السلام) با توجه به فرصت مناسب سياسى به دست آمده و با ملاحظه اى نياز شديد جامعه و آمادگى زمينه ى اجتماعى، دنباله ى نهضت علمى و فرهنگى پدر بزرگوار خود، امام محمد باقر(عليه السلام) را گرفت، حوزه ى وسيع علمى و دانشگاه بزرگى به وجود آورد و در رشته هاى مختلف علوم عقلى و نقلى آن روز، هزاران شاگرد فاضل را پرورش داد.
17 ربيع الاول
تصرف عكا توسط مسلمين و پايان جنگ هاى صليبى (690 ق)
ملك اشرف خليل در چهارم ربيع الاول سال 690 ق با سپاهى عظيم به عكا رسيد و آن شهر را محاصره كرد نظاميان قبرس به كمك صليبى ها آمدند. اما شكست خود را قطعى ديده و به دريا گريختند. مسلمانان بع عكا حمله برده و جنگ شديدى در روز هفدهم ربيع الاول سال 690 ق. روى داد در اين نبرد مسلمين پيروز شده و صليبى ها شكست خوردند. عكا از سال 496 تا سال 690 ق در دست صليبى ها بود. ملك اشرف خليل پس از باز پس گرفتن عكا، شهرهاى صور و صيدا را نيز از دست صليبى ها بيرون كرد.
17 ربيع الاول
درگذشت "ميرزا محمد مهدى قمشه اى" (1330 ق)
18 ربيع الاول
آغاز بناى مسجد النبى در مدينة الرسول به دست مبارك پيامبر اكرم و ياران (1 ق)
پس از ورود حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) به مدينه، ايشان دستور ساخت مسجد را صادر كرده با كمك مهاجرين و انصار، شروع به بناى آن نمودند. ديوار مسجد از سنگ و آجر و سقف آن از چوب درخت بود و در كنار مسجد اتاق هاى پيامبر(صلى الله عليه وآله) و برخى از اصحاب وى قرار داشت. رسول گرامى اسلام از مسجد نه تنها براى انجام عبادت، بلكه جهت برگزارى امور قضاوت، مجالس مشورتى، آموزش هاى فنى و حل و فصل ديگر امور مسلمانان استفاده مى كردند. به همين دليل اين مسجد اهميت فوق العاده اى براى مسلمانان داشت.
18 ربيع الاول
درگذشت فقيه بزرگوار "سيد محمد طباطبايى عاملى" محدث و محقق شيعه (1009 ق)
سيد محمد بن على بن حسين موسوى عاملى" ملقب به شمس الدين، دختر زاده ى شهيد ثانى عالمى فقيه، محدثى فاضل و محقق بود وى نزد پدر و مقدس اردبيلى وديگران درس آموخت حاشيه ى استبصار، مدارك الاحكام و حاشيه ى روضة النهيه از جمله تصنيفات او مى باشند. وفات اين سيد بزرگوار در جبل عامل روى داد.
22 ربيع الاول
وقوع غزوه ى "بنى نضير" وبيرون راندن يهوديان از مدينه (4 ق)
پس از واقعه ى غزوه ى احد و شكست سپاه اسلام در برابر بت پرستان و مشركان قريش فرصتى براى يهوديان مقيم مدينه به دست آمد تا عليه پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) و مسلمانان مدينه توطئه و دسيسه نمايند از جمله اين كه آنان با ترفندهايى قصد كشاندن پيامبر(صلى الله عليه وآله) به داخل قلعه ى بنى نضير را نموده تا در آن جابه وى آسيبى رسانند. مسلمانان جهت تاديب آنان و خفه كردن نطفه ى نفاق، به قلعه ى آنان هجوم آورده و پس از 6 روز محاصره يهوديان بنى نضير را وادار به تسليم نمودند آنان با پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) مصالحه نمودند كه جلاى وطن كرده و سرزمين و خانه هاى خود را در اختيار مسلمانان قرار دهند.
23 ربيع الاول
ورود حضرت معصومه(عليها السلام) به شهر مقدس قم (1201 ق)
يك سال پس از سفر تبعيد گونه ى امام رضا(عليه السلام) به شهر مرو، حضرت معصومه، خواهر آن امام، به همراه عده اى از برادران خود براى ديدار برادر و تجديد عهد با امام زمان خويش راهى ديار غربت شد. در مسير راه به شهر ساوه رسيدند ولى در آنجا عده اى از مخالفين اهل بيت با مأموران حكومتى همراهى نموده و با همراهان حضرت به نبرد و جنگ پرداختند كه عده اى از همراهان حضرت به نبرد و جنگ پرداختند كه عده اى از همراهان حضرت در اين حادثه غم انگيز به شهادت رسيدند. حضرت در حالى كه از غم و حزن اين واقعه، بسيار مريض بود با احساس نا امنى در شهر ساوه فرمود: مرا به شهر قم ببريد. زيرا از پدرم شنيدم كه فرمود، شهر قم مركز شيعيان ما مى باشد. سپس به طرف قم حركت نمود.
بزرگان قم وقتى از اين خبر مسرت بخش مطلع شدند. به استقبال آن حضرت شتافتند و حضرت معصومه(عليها السلام) در حالى وارد شهر گرديد كه شور و احساسات مردم قم، پذيراى وجود شريف آن عزيز بود آن بزرگوار هفده روز در شهر ولايت و امامت به سر برد و سپس جان به جان آفرين تسليم كرد.
23 ربيع الاول
رحلت عالم زاهد "ميرزا جواد آقا تهرانى" (1410 ق، 2 آبان 1368 ش)
آيت الله ميرزا جواد آقا تهرانى در حوالى سال 1322 ق (1283 در خانواده اى اصيل و مذهبى در تهران به دنيا آمد. پس از تحصيل دوره ى ابتدايى، براى فراگيرى علوم دينى، راهى قم شد و پس از مدتى رهسپار نجف گرديد. ميرزاى تهرانى در نجف از محضر اساتيدى همچون شيخ محمد تقى آملى و شيخ مرتضى طالقانى بهره هاى فراوان برد و به مقام بالاى علمى دست يافت. وى پس از مراجعت به ايران به مشهد رحل اقامت افكند و با حضور در درس حضرات آيات شيخ هاشم قزوينى و ميرزا مهدى اصفهانى به تكامل بيشترى رسيد ميرزا على رغم موقعيت خود، از مال دنيا چيزى نيندوخت و در خانه ى استيجارى زندگى مى كرد. او خود را از خاكساران اهل بيت(عليهما السلام) مى دانست و در روز عاشورا به سقايى مى پرداخت. فلسفه ى بشرى و اسلامى، ميزان المطالب، آيين زندگى و... از جمله تاليفات اين عالم ربانى مى باشند. اين عارف زاهد سر انجام در سحر گاه دوم آبان 1368 ش در 88 سالگى به سراى جاويد شتافت و به ديدار دوست رسيد.
25 ربيع الاول
رحلت فقيه بزرگ شيعه "سيد مرتضى علم الهدى" شاگرد معروف شيخ مفيد (436 ق)
سيد مرتضى علم الهدى كه نسب وى با پنج واسطه به امام هفتم(عليه السلام) مى رسد، در رجب سال 355 ق در بغداد به دنيا آمد وى كه با رؤياى صادقه ى شيخ مفيد، به مكتب درس آن شيخ بزرگوار راه يافته بود، به همراه برادرش سيد رضى، خوشه چين معرفت استاد گرديد. از جمله استادان وى مى توان از ابو محمد تلعكبرى، شيخ صدوق، حسن بن على بن بابويه برادر شيخ صدوق و.... نام برد. همچنين شيخ طوسى، ابو الصلاح حلبى، قاضى ابن براج طرابلسى، سيد تقى رازى و شيخ مفيد ثانى و... از شاگردان وى مى باشند. از جمله ويژگى هاى حوزه ى درسى وى اين كه، همه گونه افراد با هر عقيده اى مى توانستند در محضر او حضور يابند و از علوم مختلفى كه وى تدريس مى كرد استفاده نمايند. همچنين او اولين كسى است كه خانه اش را دار العلم قرار داد و براى مباحثه و مناظره آماده كرد و كتابخانه ى وى داراى هشتاد هزار جلد كتاب بوده است. تاليفات فراوان سيد مرتضى را بيش از 85 اثر شمرده اند و بر اثر كوشش فراوان در نشراحكام و علوم اسلامى، وى را مجدد مكتب و احياگر دين و رونق بخش معارف الهى در قرن چهارم هجرى دانسته اند. سيد مرتضى سر انجام پس از عمرى پربار و انجام كارهايى بزرگ و ارزنده در روز يكشنبه 25 ربيع الاول 436 ق در سن هشتاد سالگى به جوار حق شتافت و از بغداد به كربلا منتقل گرديد و در حرم حضرت سيد الشهداء مدفون شد.
26 ربيع الاول
صلح "امام حسن(عليه السلام)" با معاوية بن أبى سفيان" (41 ق)
پس از شهادت امام على(عليه السلام) شيعيان كوفه با امام حسن مجتبى(عليه السلام) پسر ارشد آن حضرت بيعت كرده و او را به خلافت برگزيدند. امام، لشرى دوازده هزار نفرى به رهبرى قيس بن سعد به جنگ معاويه فرستاد و خود روانه ى مداين شد. هنوز بين سپاه امام و معاويه جنگى روى نداده بود كه شايعه ى كشته شدن قيس بن سعد شيرازه ى سپاه حضرت را از هم گسيخت. در اين ميان جمعى حتى سراپرده ى امام را نيز غارت كرده و يكى از آنان خنجرى بر ران حضرت وارد نمود با اين وضع، مسلّم شد كه با چنين مردمى به جنگ معاويه و لشكر منظم او رفتن صلاح نيست. بدين ترتيب، امام حسن با معاويه وارد مكاتبه و مذاكره گرديد و قرار براين شد كه امام از خلافت كناره گيرى كند به شرط اين كه معاويه پس از خود، فرزندانش را به خلافت معين نكند، از امام على(عليه السلام) به زشتى ياد ننمايد و... امام حسن(عليه السلام) على رغم ميل باطنى، اين صلح را پذيرفت و پس از پنج ماه و نيم از خلافت كناره گرفت و با اهل بيت خود عازم مدينه گرديد.
27 ربيع الاول
رحلت آيت الله العظمى "سيد محسن حكيم" زعيم حوزه ى علميه ى نجف اشرف (1390 ق)
آيت الله سيد محسن حكيم در سال 1306 قمرى در كشور عراق ديده به جهان گشود. او در تحصيل مدارج عالى علمى از محضر بزرگانى همچون آيات عظام: آخوند خراسانى، ميرزاى نايينى و آقا ضياء عراقى كسب فيض كرد. آيت الله حكيم نسبت به مسايل سياسى و اجتماعى مسلمانان توجه ويژه اى اعمال مى نمود و با زمامداران نالايق عراق سر ستيزه داشت. ايشان علاوه بر مبارزه با استعمارگران غربى و حضور فعالانه در قيام اسلامى مردم عراق در سال 1920 ميلادى، از انقلاب اسلامى ايران به رهبرى امام خمينى در طول سال هاى اوليه ى دهه ى 1340 شمسى پشتيبانى مى نمود آيت الله حكيم با روى كار آمدن حزب بعث در عراق، به مخالفت با آنان پرداخت و از اين روى، حكام جور، انواع آزار و اذيت و اهانت را به ساخت اين مرجع بزرگوار روا داشتند. سال هاى پايانى عمر آن عالم سترگ به بيمارى و تبعيد گذشت و منزل وى در نجف مورد هجوم عوامل چماقدار حزب بعث قرار گرفت و انواع بى حرمتى ها را به ايشان نمودند. سر انجام اين مرجع صبور و رهبر آگاه پس از تحمل رنج و مصيبت بسيار، ناشى از ظلم و ستم حكام بعث، پس از دوره اى بيمارى، سر انجام در 84 سالگى به لقاى معبود شتافت و در تشييعى با شكوه در كنار كتابخانه اش در نجف اشرف به خاك سپرده شد.