صفحه اصلي  

(9 فروردين) به توپ بستن گنبد مطهر حرم حضرت امام رضا(عليه السلام) توسط سربازان روسيه (1291 ش) (مناسبت شمسي)

پس از تشكيل ژاندارمرى مخصوص خزانه دارى كل ايران توسط مورگان شوستر آمريكايى، دولت روسيه كه اين اقدام را مخالفت مطامع خود در ايران مى دانست، طى اولتيماتومى به دولت ايران، خواستار اخراج شوستر از ايران و نيز استخدام اتباع خارجى با اجازه دُوَل روس و انگليس شد. در پى ردّ اين اولتيماتوم دخالت آميز توسط مجلس شوراى ملى، قواى روسى مستقر در تبريز وارد قزوين شدند. هم چنين يكى از دست نشاندگان دولت روس در مشهد به نام يوسف هراتى به تحريك روس ها، شورشى مصنوعى در مشهد به پا كرد قواى روس نيز به بهانه ى اين كه جان اتباع آنها در خطر است به شهر مقدس مشهد وارد شدند و سپس براى تهديد دولت ايران و نيز بى احترامى به عقايد و احساسات مذهبى مردم، حرم مطهر امام رضا(عليه السلام) را در روز نهم فروردين 1291 ش (نهم ربيع الثانى 1330 ق برابر با 29 مارس 1912 م) به توپ بستند و جنايتى ديگر آفريدند. در اثر شليك توپخانه، به سَردَرها و گلدسته هاى حرم رضوى خسارات فراوانى وارد آمد همچنين خزانه حضرتى را با بانك روس منتقل كرده و اشياى قيمتى حرم را به غارت بردند. پس از آن مقدارى از اموال را بر گردانده ولى متولى حرم را با تهديد به مرگ وادار كردند كه تصديق كند كه تمام خزانه را تحويل گرفته است. علاوه بر اين، عده ى بسيارى از مردم مشهد در اين تهاجم وحشيانه كشته و مجروح شدند.