زندگينامه مرحوم آيت الله العظمى فاضل لنكرانى

آيت الله العظمى حاج شيخ محمد فاضل لنكرانى در حالى بعدازظهر ديروز در سن ۷۶ سالگى دعوت حق را لبيك گفت كه در دوران حيات پربارش از نام آورترين مردان علم، ايمان و عمل و از مراجع تقليد جهان تشيع محسوب مى شد.
وى در سال ۱۳۱۰ ديده به جهان گشود و در خانواده اى اصيل و به سرپرستى پدرش مرحوم آيت الله عبدالله فاضل لنكرانى از استادان برجسته حوزه هاى علميه قم، مشهد و زنجان پرورش يافت.وى در ۱۳سالگى به جامعه طلاب علوم دينى پيوست و در مسير تحصيل علم و تقوا دوستى شفيق به نام آيت الله حاج سيدمصطفى خمينى، فرزند ارشد امام(ره) وى را همراهى مى كرد.آيت الله العظمى حاج شيخ محمد فاضل لنكرانى با هوش و استعداد سرشارى كه داشت تحصيلات حوزوى خود را در مدت زمان كوتاه ترى نسبت به ساير طلاب سپرى كرد به گونه اى كه در ۱۹ سالگى وارد آخرين مرحله تحصيلات حوزوى يعنى درس خارج فقه شد. وى ۱۱ سال در محضر آيت الله بروجردى به تحصيل درس خارج پرداخت و حدود ۹ سال نيز از جلسات درس هاى علم اصول و فقه امام خمينى(ره) فيض برد. استاد او در رشته تفسير نيز، مرحوم علامه طباطبايى بود. او زمانى كه به ۳۰ سالگى رسيد ديگر به تقليد نياز نداشت و پس از وفات مرجع تقليد خويش (آيت الله بروجردى) به استنباط خود متكى شد و در زمينه مسائل دينى و مذهبى به اجتهاد مى پرداخت.اين مرجع تقليد شيعيان بيش از ۲۵ سال به تدريس درس خارج

پرداخت و جلسات درس وى از همان دوران جوانى رونق بسيار داشت.

* مبارزات سياسى

يكى از مهمترين فرازهاى زندگى مرحوم آيت الله العظمى فاضل لنكرانى زندگى سياسى و مبارزاتى ايشان است. از همان زمانى كه امام خمينى(ره) مبارزه وسيع و عميق مذهبى سياسى خود را آغاز و عليه ظلم و فساد و كفر و استكبار قيام كردند، او مبارزات سياسى خود را شروع كرد. اين مبارزات، هم به صورت فردى و هم به عنوان عضوى از اعضاى جامعه مدرسين حوزه علميه كه در آن زمان فعاليت چشمگير و پرثمرى داشت .در ارتباط با همين فعاليت ها و مبارزات بود كه بارها از طرف رژيم سفاك حاكم دستگير شد؛ بارها به بازجويى هاى بيدادگرانه فراخوانده شد؛ بارها طعم زندان و شكنجه دژخيمان ساواك را چشيد و سرانجام نيز به بد آب و هواترين نقاط كشور در بندر لنگه و منطقه كويرى يزد تبعيد شد.اما استاد از اين دوره تبعيد نيز به نيكوترين وجه استفاده كرد و با روشنگرى و بيدارسازى مردم، آنان را در مسير مبارزات امام راحل (ره) قرار مى داد، به طورى كه در روزهاى اوج انقلاب اسلامى مردم يزد از جمله پيشتازترين مبارزات شهيدپرورى بودند كه گام هاى بلند و مؤثرى در راه پيروزى انقلاب برداشتند.

* مرجعيت

پس از حدود ۳ دهه تدريس در بالاترين سطح حوزه و به دنبال درگذشت مرحوم آيت آلله العظمى اراكى، جامعه مدرسين حوزه علميه قم در اعلاميه اى بديع و راهگشا ۷ نفر را به عنوان مرجع تقليد معرفى كرد كه نام آيت الله العظمى فاضل لنكرانى در صدر آن فهرست قرار داشت كه نشانگر مقبوليت علمى و سياسى ايشان بود. بدين ترتيب ايشان على رغم ميل باطنى خود اين مسئوليت را پذيرفت.البته شروع مرجعيت ايشان به رحلت امام(ره) و توصيه علما و فضلا به ايشان براى انتشار رساله بازمى گردد كه وى در پاسخ به گروهى از آنان اظهار داشته بود: تا زمانى كه اين دو پيرمرد (آيت الله گلپايگانى و آيت الله اراكى) هستند، همه بايد سراغ اينها بروند و به هيچ وجه صحيح نيست ديگران مطرح شوند.مرحوم آيت الله العظمى فاضل لنكرانى در آخرين فتواهاى خويش پيرامون لازم الاجرا بودن احكام ولى فقيه براى مسلمانان ساير كشورها اعلام كرد: احكام ولى فقيه اگر در رابطه با منطقه خاص باشد، براى خصوص آن منطقه لازم الاجراست و اگر عمومى باشد براى همه لازم الاجراست. وى همچنين اطاعت از حكم ولى فقيه را براى همه از جمله كسانى كه مقلد ولى فقيه نيز نيستند لازم مى داند.

*تأليفات

از آيت الله فاضل لنكرانى، تأليفات ارزشمندى براى طالبان علم و حقيقت به يادگار مانده است.اسامى برخى از تأليفات ايشان عبارت است از: نهايه التقرير فى مباحث الصلوة، تفصيل الشريعه فى شرح كتاب تحريرالوسيله، احكام الحج، تبيان الاصول، الاحكام الواضحه، رساله توضيح المسائل، الحواشى على العروة الوثقى، حاشيه بر كتاب طهاره مصباح الفقيه مرحوم محقق همدانى، مناسك حج، مدخل التفسير، چهره هاى درخشان در آيه تطهير و ائمه اطهار يا پاسداران وحى در قرآن كريم.

* آخرين پيام

آيت الله العظمى فاضل لنكرانى پيش از رحلت، آخرين پيام خود را در بستر بيمارى به مناسبت هتك حرمت مجدد حرمين سامرا صادر كرده بود.در اين پيام آمده است: اهانت و تخريب حرمين امامان عسكريين(ع) كه براى دومين بار در فاصله كوتاهى صورت گرفت، حاكى از عمق دشمنى مخالفان اسلام است و ترديدى نيست كه اين عمل با طراحى آمريكا و ساير اشغالگران و با تحريك صهيونيسم بوده است. آيت الله فاضل لنكرانى با اشاره به دشمنى وهابيت با اسلام و قرآن از اين كه در حادثه قبل سامرا دنياى اسلام واكنش اساسى نشان نداد، ابراز تأسف كرده و افزوده است: اگر دولت هاى اسلامى و علماى گروه هاى مختلف از خود عكس العمل جدى نشان مى دادند، امروز اين مشركان خبيث با مظاهر توحيد چنين برخورد نمى كردند. بايد همه مسلمانان و شيعيان ضمن حفظ وحدت و آرامش چاره اى اساسى براى حذف اين مولود نامشروع يعنى وهابيت بنمايند.

حضرت آيت الله العظمى فاضل لنكرانى دارفانى را وداع گفت

جهان تشيع در سوگ

رهبر معظم انقلاب: حوزه علميه يكى از استوانه هاى علمى و تحقيقى
و يكى از استادان برجسته خود را از دست داد

• رئيس جمهورى: آيت الله العظمى فاضل لنكرانى از پيشگامان مبارزه علمى با نظريه استعمارى جدايى دين از سياست بودند
• ملت ايران، مواضع قاطعانه اين عالم مجاهد را در دفاع از حريم اسلام، ارزش هاى انقلاب اسلامى و آرمان هاى امام راحل(ره) به ويژه در دوران مبارزات عليه طاغوت از ياد نخواهد برد
• آيت الله العظمى فاضل لنكرانى پنجشنبه گذشته پس از ادامه مداوا به اصرار خود از انگلستان به ايران بازگشته بود
• از نخستين لحظات انتشار خبر ارتحال اين مرجع عاليقدر جهان تشيع، خيل عظيم مردم با حضور در بيت ايشان، در سوگ اين عالم ربانى نشستند
• سازمان ها، نهادها و شخصيت هاى سياسى ـ مذهبى كشور ارتحال آيت الله العظمى فاضل لنكرانى را تسليت گفتند

پيام تسليت رهبر معظم انقلاب

در پى ارتحال فقيه مجاهد مرحوم مغفور حضرت آيت الله آقاى فاضل لنكرانى رضوان الله تعالى عليه حضرت آيت الله خامنه اى رهبر معظم انقلاب اسلامى پيام تسليتى صادر فرمودند. متن اين پيام تسليت به اين شرح است:

بسم الله الرحمن الرحيم
انا لله و انا اليه راجعون

با تأسف و تأثر فراوان از ارتحال فقيه مجاهد مرحوم مغفور حضرت آيت الله آقاى فاضل لنكرانى رضوان الله تعالى عليه اطلاع يافتم.
اين ضايعه اى سنگين براى حوزه علميه و ملت شريف ايران است.حوزه علميه يكى از استوانه هاى علمى و تحقيقى و يكى از استادان برجسته خود و ملت ايران يكى از مراجع تقليد انقلابى و بيدار و پرتحرك خود را از دست داد. ايشان در سال هاى طولانى دوران اختناق در شمار برجستگانى از حوزه علميه قم بودند كه در ميدان هاى گوناگون مبارزات حضور داشته و رنج تبعيد را به جان خريدند و پس از پيروزى انقلاب از جمله روحانيون نامدارى بودند كه نقش هاى مهمى در همه موارد حساس ايفا نمودند. رحمت خدا بر ايشان باد.
اينجانب اين مصيبت بزرگ را به حضرت بقيه الله ارواحنا فداه و به مراجع عظام و علماى اعلام و فضلا و طلاب حوزه مباركه و به عموم ملت ايران تسليت مى گويم. همچنين به خانواده مكرم و آقازادگان ارجمند و ديگر بازماندگان و منسوبان ايشان عرض تسليت كرده، تسلا و صبر آنان را از خداوند متعال مسألت مى نمايم.

والسلام على عبادالله الصالحين
سيد على خامنه اى

گروه سياسى ـ آيت الله العظمى فاضل لنكرانى از مراجع عظام تقليد، ديروز در آستانه سالگرد شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) دعوت حق را لبيك گفت و به ديار باقى شتافت.
ايشان مدتى پيش به دليل بيمارى در يكى از بيمارستان هاى تهران بسترى و براى ادامه مداوا به لندن اعزام شده بود و مقارن ساعت ۱۵ ديروز به علت شدت بيمارى و نارسايى قلبى در بيت خود در قم درگذشت و به ديار باقى و ديدار معبود شتافت.
آيت الله شيخ محمد فاضل لنكرانى پنجشنبه گذشته پس از ادامه مداوا به اصرار خود از كشور انگلستان به ايران بازگشته بود.
از نخستين لحظات انتشار اين خبر شهر مقدس قم در ماتم فرورفته و بيت معظم له ميزبان عزاداران است.
همچنين صداى قرآن از مساجد و تكاياى قم پخش شده و بيوت آيات عظام ميزبان شيعيان سوگوار در رحلت اين عالم ربانى است.
پيكر اين عالم ربانى صبح دوشنبه همزمان با سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) در قم تشييع و در جوار كريمه اهل بيت حضرت فاطمه معصومه(س) به خاك سپرده مى شود.
* اطلاعيه دفتر آيت الله فاضل لنكرانى
در پى رحلت مرجع عظام تقليد حضرت آيت الله حاج شيخ محمد فاضل لنكرانى، دفتر آن مرجع عاليقدر اطلاعيه اى صادر كرد.
در اين اطلاعيه آمده است: در ايام شهادت فاطمه(س) كه همه غرق در عزايند، مرجع بزرگ جهان تشيع و مدافع كم نظير امامت و ولايت و مجاهد خستگى ناپذير و فقيه زمان حضرت آيت الله العظمى آقاى حاج شيخ محمد فاضل لنكرانى رضوان الله تعالى عليه به ملكوت اعلى پيوست و همه امت اسلام و پيروان اهل بيت عصمت و طهارت بويژه مقلدان ايشان را غرق در ماتم و عزا ساخت. اين مصيبت بزرگ را به ساحت مقدس ولى الله الاعظم امام زمان(عج) و مراجع عظام تقليد بويژه رهبر معظم انقلاب و حوزه هاى علميه تسليت عرض مى نمائيم.

* حضور مردم و شخصيت ها در بيت آيت الله لنكرانى

حضرات آيات صانعى، صافى گلپايگانى، سبحانى، مكارم شيرازى و ... عصر ديروز در پى خبر ارتحال عالم ربانى، آيت الله فاضل لنكرانى در بيت ايشان حضور يافته و مراتب تسليت خود را به ساحت حضرت ولى عصر(عج)، مقام معظم رهبرى و خانواده معظم له اظهار داشتند.
همچنين رئيس دفتر مقام معظم رهبرى در قم، حسينى بوشهرى مدير حوزه علميه قم، نمايندگان قم در مجلس شوراى اسلامى و مجلس خبرگان رهبرى، مسئولان سياسى و امنيتى استان با حضور در بيت آيت الله لنكرانى با بازماندگان آن عالم ربانى ابراز همدردى كردند. براساس اين گزارش، منزل اين عالم ربانى ديروز پذيراى خيل عظيم مشتاقان مرجعيت شيعه، طلاب و روحانيون و شهروندان داغدار قم بود.

* 5 روز عزاى عمومى در قم

استاندارى قم به مناسبت ارتحال حضرت آيت الله العظمى فاضل لنكرانى ۵ روز عزاى عمومى در استان قم اعلام كرد.
همچنين به همين مناسبت ادارات و نهادها امروز در استان قم تعطيل خواهد بود.

* پيام تسليت آيت الله مكارم شيرازى

آيت الله مكارم شيرازى نيز با صدور بيانيه اى، ارتحال آيت الله العظمى فاضل لنكرانى را تسليت گفت. در اين پيام آمده است: ضايعه دردناك و فقدان بسيار اسفناك فقيه اهل بيت(ع)، مرجع عاليقدر جهان تشيع حضرت آيت الله العظمى فاضل لنكرانى را به ساحت مقدس امام زمان(عج) و علماى اعلام و عموم حوزه هاى علميه در داخل و خارج كشور و همه مسلمين جهان بويژه بيت رفيع آن بزرگوار مخصوصاً فرزند فاضل و فرهيخته ايشان حضرت حجت الاسلام والمسلمين حاج شيخ جواد فاضل، تسليت عرض مى كنم.در ادامه اين پيام آمده است: «به يقين خدمات برجسته آن فقيه بزرگ به جهان تشيع و آثار گرانبها و ذى قيمت ايشان كه بيانگر حيات جاويدان معنوى معظم له است، هرگز فراموش نخواهد شد. مصادف شدن رحلت آن بزرگوار با ايام شهادت فاطمه زهرا(س) نشانه اى از معنويت و قداست روحى ايشان و پذيرش خدمات وى در پيشگاه اهل بيت عصمت (عليهم السلام) است.
از خداوند متعال علو درجات آن فقيد سعيد و صبر و اجر جزيل براى همه بازماندگان مسألت دارم.»

* پيام تسليت رئيس قوه قضائيه

رئيس قوه قضائيه در اطلاعيه اى رحلت جانگداز آيت الله العظمى حاج شيخ محمد فاضل لنكرانى را به ساحت مقدس ولى الله اعظم امام زمان(عج)، رهبر معظم انقلاب، مراجع عظام تقليد، حوزه هاى علميه جهان اسلام، مردم مسلمان ايران و خانواده آن مرجع عاليقدر تسليت گفت.در پيام رئيس قوه قضائيه آمده است: رحلت آن بزرگوار ثلمه اى جبران ناپذير به بدنه فقاهت و حوزه هاى علميه بود كه جبران آن شايد به آسانى امكان پذير نباشد.آيت الله شاهرودى در اين پيام افزود: آيت الله فاضل لنكرانى سال ها عمر با بركت خويش را در خدمت به اسلام عزيز، حوزه هاى علميه و تبيين و انتشار معارف دينى گذراند.
آن مرجع عاليقدر همواره پشتيبان صديق انقلاب اسلامى و ارزش هاى گرانقدر آن بود.
* پيام تسليت رئيس قوه مقننه
در پى درگذشت آيت الله العظمى فاضل لنكرانى مرجع عاليقدر شيعيان، پيام تسليتى از سوى رئيس مجلس شوراى اسلامى منتشر شد.
به گزارش اداره اخبار و رسانه هاى گروهى مجلس شوراى اسلامى، در پيام غلامعلى حداد عادل آمده است: ارتحال عالم ربانى، فقيه اهل بيت و مرجع عاليقدر شيعيان حضرت آيت الله العظمى فاضل لنكرانى را به محضر مبارك حضرت بقية الله ـ عجل الله تعالى فرجه الشريف و مقام معظم رهبرى و نيز مراجع عظام و عموم مردم متدين كشور خاصه مقلدان آن مرحوم و بيت محترم ايشان تسليت مى گويد و علو درجات آن فقيد مجاهد و صبر و اجر بازماندگان را از خداوند كريم مسألت مى كند.

* پيام تسليت شخصيت ها و گروهها

رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام،شوراى نگهبان ، جامعه مدرسين حوزه علميه قم ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، شوراى هماهنگى تبليغات اسلامى، آيت الله محمدرضا مهدوى كنى دبير جامعه روحانيت مبارز تهران و رئيس دانشگاه امام صادق رئيس سازمان تبليغات اسلامى، سازمان ها و ارگان ها و شخصيت هاى مختلف كشورى و لشكرى و همچنين گروهها و احزاب سياسى و تشكل هاى مختلف مذهبى و دانشجويى با صدور اطلاعيه و پيام هاى جداگانه ضايعه درگذشت آيت الله العظمى لنكرانى مرجع عالى قدر عالم تشيع را تسليت گفتند.
روزنامه ايران نيز فقدان اين عالم ربانى و مجاهد راه خدا و رهرو راستين خط انبيا(ص) و ائمه معصومين(ع) و اختر تابناك حمايت از نظام و انقلاب اسلامى را به پيشگاه حضرت وليعصر(عج) و رهبر معظم انقلاب، بيت معزز ايشان و عموم مسلمانان و شيعيان جهان تسليت و تعزيت عرض مى كند.