(صفحه101)
آرامش دارد مثل كشتى ،هواپيما، قطار با رعايت شرايط نماز، مثل قبله اشكال ندارد. ولى اگر به طور معمول با استقرار و آرامش منافات داشته باشد، مثل قايق و ماشين سوارى صحيح نيست، مگر در حال ضرورت و تنگى وقت.
مسأله : بودن مرد با زن نامحرم در جاى خلوت كه ديگرى نمى تواند به آنجا وارد شود، خلاف احتياط است و احتياطاً در آنجا نماز نخوانند، ولى اگر يكى از آنها مشغول نماز باشد و ديگرى وارد شود نماز او اشكال ندارد.
مسأله : نماز خواندن در محلّى كه مجلس گناه است; مثلا در آنجا شراب مى نوشند يا قمار مى كنند و يا تار و مانند آن مى زنند، خلاف احتياط است.
مسأله : انسان بايد ادب را رعايت كند و جلوتر از قبر پيغمبر(صلى الله عليه وآله) و امام(عليه السلام) نماز نخواند و چنانچه نماز خواندن بى احترامى باشد باشد، حرام است و نماز هم باطل است.
مسأله : مستحب است انسان نمازهاى واجب را در مسجدبخواند،ودراسلام براين مسأله سفارش بسيار شده است.
احكام مسجد
مسأله : از مسائلى كه خواهد آمد، به اهميّت حضور در مسجد و نماز خواندن در آن پى مى بريم:
* زياد رفتن به مسجد مستحب است.
* رفتن به مسجدى كه نمازگزار ندارد، مستحب است.
(صفحه102)
* همسايه مسجد اگر عذرى نداشته باشد، مكروه است در غير مسجد نماز بخواند.
* مستحب است انسان با كسى كه در مسجد حاضر نمى شود، غذا نخورد، در كارها با او مشورت نكند، همسايه او نشود، از او زن نگيرد و به او زن ندهد.
مسأله : اين كارها در رابطه با مسجد، حرام است:
* زينت كردن مسجد با طلا.
* فروختن مسجد، هر چند خراب شده باشد.
* نقاشى كردن تصوير انسان و حيوان.
* نجس كردن مسجد، و چنانچه نجس شود بايد فوراً تطهير كنند.
مسأله : اين كارها در رابطه با مسجد، مستحب است:
* زودتر از همه به مسجد رفتن و ديرتر از همه از مسجد بيرون آمدن.
* چراغ مسجد را روشن كردن.
* تميز كردن مسجد.
* هنگامواردشدن،ابتدا پاى راست راداخل مسجدگذاشتن.
* هنگام بيرون آمدن از مسجد، اوّل پاى چپ را بيرون گذاشتن.
* خواندن دو ركعت نماز مستحبىِ تَحيّت واحترام مسجد.
* خوشبو كردن خود و پوشيدن بهترين لباسهاى خود براى رفتن به مسجد.
مسأله : اين كارها در رابطه با مسجد، مكروه است:
(صفحه103)
* عبور از مسجد به عنوان محل عبور، بدون آنكه در آنجا نماز بخواند.
* انداختن آب دهان و بينى در مسجد.
* خوابيدن در مسجد، مگر در حال ناچارى.
* فرياد زدن در مسجد وصدا را بلند كردن، مگر براى اذان.
* خريد و فروش در مسجد.
* سخن گفتن از امور دنيا در آن.
* رفتن به مسجد براى كسى كه سير يا پياز خورده و بوى دهانش مردم را آزار مى دهد.
آمادگى براى نماز
اكنون، پس از فراگرفتن مسائل وضو، غسل، تيمم، وقت نماز، پوشش و مكان نمازگزار آماده شروع نماز مى شويم.
اذان و اقامه
مسأله : مستحب است نمازگزار قبل از نمازهاى يوميه، ابتدا اذان و بعد از آن اِقامه بگويد، و سپس نماز را شروع كند.
اذان
اَللهُ اَكْبَر … 4 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنْ لااِلـهَ اِلاّ الله … 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً رَسـوُلُ الله … 2 مرتبه.
(صفحه104)
اَشْهَـدُ اَنَّ عَليّاً وَلىُّ الله … 2 مرتبه.
حَـيَّ عَلَـى الصَّلاةِ … 2 مرتبه.
حَـيَّ عَلَـى الفَـلاحِ … 2 مرتبه.
حَـيَّ عَلَـى خَيْـرِالْعَمَـلِ … 2 مرتبه.
اللهُ اَكْبَـرُ … 2 مرتبه.
لا اِلـه اِلاّ الله … 2 مرتبه.
اقـامـه
اَللهُ اَكْبَر … 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنْ لااِلـهَ اِلاّ الله … 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً رَسـوُلُ الله … 2 مرتبه.
اَشْهَـدُ اَنَّ عَليّاً وَلىُّ الله … 2 مرتبه.
حَـيَّ عَلىَ الصَّلاةِ … 2 مرتبه.
حَيَّ عَلَى الفَـلاحِ … 2 مرتبه.
حَيَّ عَلَى خَيْـرِالْعَمَـلِ … 2 مرتبه.
قَدْ قا مَتِ الصَّـلاةُ … 2 مرتبه.
الله اَكْبَرُ … 2 مرتبه.
لا اِله اِلاّ الله … 1 مرتبه.
مسأله : جمله «اَشْهَـدُ اَنَّ عَليًّـا وَلـىُّ الله» جزء اذان و اقامه نيست، ولى خوب است بعد از «اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً رَسـوُلُ الله» به قصد قربت گفته شود.
(صفحه105)
احكام اذان و اقامه
مسأله : اذان و اقامه بايد بعد از داخل شدن وقتِ نماز گفته شود و اگر قبل از وقت گفته شود، باطل است.
مسأله : اقامه بايد بعد از اذان گفته شود و اگر قبل از اذان گفته شود، صحيح نيست.
مسأله : بين جمله هاى اذان و اقامه بايد زياد فاصله نشود و اگر بين آنها بيشتر از معمول فاصله بيندازد، بايد دوباره آن را از سر بگيرد.
مسأله : اگر براى نماز جماعتى اذان و اقامه گفته باشند، كسى كه با آن جماعت نماز مى خواند، نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد.
مسأله : اگر انسان براى خواندن نماز جماعت به
مسجد برود و ببيند نماز جماعت تمام شده و براى نماز جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد، تا وقتى كه صف ها بهم نخورده و جمعيت متفرّق نشده، نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد.
مسأله : نماز مستحبى اذان و اقامه ندارد.
مسأله : مستحب است در روز اوّلى كه بچه به
دنيا مى آيد، در گوش راست او اذان ودر گوش چپش اقامه بگويند.
مسأله : مستحب است كسى كه براى گفتن اذان معين مى كنند، عادل و وقت شناس و صدايش بلند باشد.
(صفحه106)
اعمال نماز
مسأله : نماز با گفتن «اَللهُ اَكْبَرُ» شروع مى شود و با «سلام» به پايان مى رسد.
مسأله : آنچه در نماز انجام مى شود يا واجب است و يا مستحب.
مسأله : واجبات نماز يازده چيز است كه برخى ركن و برخى غير ركن است.
واجبات نماز عبارتند از:
* نيّت، * قيام، * تكبيرة الاحرام، * ركوع، * سجود، * قرائت، *ذكر، * تشهد، * سلام، * ترتيب، * موالات
ركن هاى نماز عبارتند از:
1 ـ نيّت، 2 ـ تكبيرة الاحرام، 3 ـ قيام (ايستادن) هنگام تكبيرة الاحرام و قيام متّصل به ركوع; يعنى ايستادن پيش از ركوع، 4 ـ ركوع، 5 ـ سجود
فرق بين رُكن و غير رُكن
مسأله : اركان نماز، اجزاء اساسى آن به شمار مى آيد
و چنانچه يكى از آنها بجا آورده نشود و يا اضافه شود، هر چند اشتباهاً هم باشد، نماز باطل است. واجبات ديگر، گرچه انجام آنها لازم است، ولى چنانچه اشتباهاً كم يا زياد شود
(صفحه107)
نماز باطل نيست. ولى اگر عمداً ترك شود يا زياد شود، نماز
باطل است.
احكام واجبات نماز
* نيّت
مسأله : نمازگزار از آغاز تا پايان نماز بايد بداند چه نمازى مى خواند و بايد آن را براى انجام فرمان خداوند عالم بجا آورد.
مسأله : به زبان آوردن نيت لازم نيست، ولى چنانچه به زبان هم بگويد، اشكال ندارد.
مسأله : نمازبايد ازهرگونه ريا وخودنمايى به دور باشد; يعنى نماز را تنهابراى انجام دستور خداوند بجا آورد و چنانچه تمام نماز يا قسمتى از آن براى غير خدا باشد، باطل است.
* تكبيرة الاحرام
مسأله : همانگونه كه گذشت، نماز با گفتن «اَللهُ اَكْبَر» آغاز مى شود و به آن «تَكْبيرَةُ الاِحرام» مى گويند. [چون با همين تكبير است كه بسيارى از كارها كه قبل از نماز جايز بوده، بر نمازگزار حرام مى شود، مانند خوردن و آشاميدن، خنديدن و گريستن].
مسأله : مستحب است نمازگزارموقع گفتن تكبيرة الاحرام و تكبيرهاى بين نماز، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببرد.
(صفحه108)
* قيام
مسأله : قيام يعنى ايستادن. نمازگزار بايد تكبيرة الاحرام و قرائت را در حال قيام و آرامش بخواند.
مسأله : اگر ركوع را فراموش كند و بعد از حمد و سوره به نيت سجده خم شود و يادش بيايد كه ركوع نكرده، بايد بايستد و به ركوع رود. و اگر بدون اين كه بايستد به حال خميدگى به ركوع برود، چون قيام متصل به ركوع را به جا نياورده، نماز او باطل است.
مسأله : نمازگزار بايد موقع ايستادن هر دو پا را بر زمين بگذارد، ولى لازم نيست سنگينى بدن روى هر دو پا باشد و اگر روى يك پا هم باشد اشكال ندارد.
مسأله : كسى كه به هيچ وجه حتى با تكيه كردن بر
عصا يا ديوار نتواند ايستاده نماز بخواند، بايد نشسته و
رو به قبله نماز بخواند و اگر نشسته هم نتواند، بايد خوابيده
بخواند.
مسأله : واجب است بعد از ركوع بطور كامل بايستد و سپس به سجده برود و چنانچه اين قيام عمداً ترك شود، نماز باطل است.
* قرائت
مسأله : در ركعت اوّل و دوّم نمازهاى روزانه، انسان بايد اوّل حمد و بعد از آن يك سوره كامل قرآن (مثلا سوره توحيد) را بخواند.
(صفحه109)
سوره حمد:
{بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ * اَلْحَمْدُللهِ رَبِّ الْعالَمينَ * اَلرَّحْمنِ الرَّحيمِ * مالِكِ يَوْمِ الدّينِ * إِيّاكَ نَعْبُدُ وَإِيّاكَ نَسْتَعينُ * إِهْدِنَا الصّـِراطَ الْمُسْتَقيمَ * صِراطَ الَّذينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلاَ الضّآلـّينَ}.
سوره توحيد:
{بِسْمِ اللهِ ا لرَّحْمنِ ا لرَّحيمِ * قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ * اَللهُ الصَّمـَدُ * لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يوُلَدْ * وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ}.
و در ركعت سوم و چهارم نماز بايد فقط سوره حمد يا تسبيحات اربعه خوانده شود و احتياط واجب آن است كه تسبيحات را سه مرتبه بخواند.
تسبيحات اربعه:
«سُبْـحانَ اللهِ وَ الْحَــمْدُللهِ وَ لا اِلـهَ اِلاّ اللهُ وَاللهُ اَكْـبَرُ».
احكام قرائت
مسأله : در ركعت سوم و چهارم نماز، بايد حمد يا تسبيحات آهسته خوانده شود.
مسأله : در نماز ظهر و عصر قرائت ركعت اوّل و دوّم نيز بايد آهسته خوانده شود.
مسأله : پسرها و مردان در نماز صبح، مغرب و عشا بايد حمد و سوره را در ركعت اوّل و دوّم بلند بخوانند، ولى دخترها
(صفحه110)
و بانوان اگر نامحرم صدايشان را نمى شنود، مى توانند بلند بخوانند، وگرنه بنابر احتياط واجب بايد آهسته بخوانند.
مسأله : اگر در جائى كه بايد نماز را بلند بخواند، عمداً آهسته بخواند يا در جائى كه بايد آهسته بخواند، عمداً بلند بخواند، نمازش باطل است، ولى اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسأله باشد، صحيح است.
مسأله : اگر در بين خواندن حمد و سوره بفهمد اشتباه كرده است; مثلاً مى بايست بلند بخواند ولى آهسته خوانده، لازم نيست مقدارى را كه خوانده، دوباره بخواند.
مسأله : انسان بايد نماز را ياد بگيرد كه غلط نخواند و كسى كه اصلاً نمى تواند صحيح آن را ياد بگيرد، بايد هر طور كه مى تواند بخواند و احتياط مستحب است كه نماز را به جماعت بجا آورد.
* ركوع
مسأله : در هر ركعت بعد از قرائت حمد و سوره، نمازگزار بايد به اندازه اى خم شود كه بتواند دست را به زانو بگذارد، اين عمل را «ركوع» مى گويند و واجب است در حال ركوع ذكر بگويد.
مسأله : در ركوع، هر ذكرى گفته شود كافى است، به شرط آن كه از سه مرتبه «سُبْحانَ اللهِ» يا يك مرتبه «سُبْحانَ رَبِّىَ العَظيمِ وَبِحَمْدِهِ» كمتر نباشد.
مسأله : در حال ذكر ركوع بايد بدن آرام باشد.
(صفحه111)
مسأله : اگر پيش از آنكه به مقدار ركوع خم شود و بدن آرام گيرد، عمداً ذكر ركوع را بگويد، نمازش باطل است.
مسأله : اگر پيش از تمام شدن ذكر واجب عمداً سر از ركوع بردارد، نمازش باطل است.
* سجود
مسأله : نمازگزار بايد در هر ركعت از نمازهاى واجب و مستحب، بعد از ركوع دو سجده بجا آورد.
مسأله : سجده آن است كه پيشانى و كف دو دست و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاها (شَست) را بر زمين بگذارد و در حال سجده واجب است ذكر بگويد.
مسأله : در سجده هر ذكرى بگويد كافى است، به شرط آنكه مقدار ذكر از سه مرتبه «سُبْحانَ اللهِ» يا يك مرتبه «سُبْحانَ رَبِّيَ الاَعْلى وَ بِحَمْدِهِ» كمتر نباشد.
مسأله : در حال ذكر سجده بايد بدن آرام باشد.
مسأله : اگر كسى پيش از آنكه پيشانى اش به زمين برسد و آرام گيرد، عمداً ذكر سجده را بگويد، نمازش باطل است و چنانچه از روى فراموشى باشد، بايد دوباره در حال آرام بودن، ذكر را بگويد.
مسأله : نمازگزار بايد بعد از تمام شدن ذكر سجده اول بنشيند تا بدن آرام گيرد و دوباره به سجده رود.
مسأله : اگر نمازگزار پيش از تمام شدن ذكر عمداً سر از سجده بردارد، نمازش باطل است.
(صفحه112)
مسأله : اگر موقعى كه ذكر سجده را مى گويد، يكى از هفت عضو را عمداً از زمين بردارد، نماز باطل مى شود. ولى موقعى كه مشغول گفتن ذكر نيست، اگر غير از پيشانى جاهاى ديگر را از زمين بردارد و دوباره بگذارد، اشكال ندارد.
مسأله : اگر همراه با انگشتان شست پا انگشتان ديگر هم بر زمين باشد، مانع ندارد.
مسأله : نمازگزار بايد در سجده پيشانى را بر زمين و يا آنچه از زمين مى رويد ولى خوراكى و پوشاكى نيست; مانند چوب و برگ درخت، قرار دهد.
مسأله : سجده بر چيزهاى معدنى; مانند طلا، نقره، عقيق و فيروزه صحيح نيست.
مسأله : سجده بر چيزهايى كه از زمين مى رويد و خوراك حيوان است، مثل علف و كاه صحيح است.
مسأله : سجده بر كاغذ اگر چه از پنبه و مانند آن ساخته شده باشد، صحيح است.
مسأله : براى سجده بهتر از هر چيز تربت حضرت سيد الشهدا(عليه السلام) مى باشد و بعد از آن بدين ترتيب:
* خاك
* سنگ
* گياه
وظيفه كسى كه نمى تواند بطور معمول سجده كند
مسأله : كسى كه نمى تواند پيشانى را به زمين برساند،
(صفحه113)
بايد به قدرى كه مى تواند خم شود و مهر را برجاى بلندى بگذارد و سجده كند، ولى بايد كف دستها و زانوها و انگشتان پا را بطور معمول بر زمين يا روى ميز بگذارد.
مسأله : اگر نمى تواند خم شود، بايد براى سجده بنشيند و با سر اشاره كند، ولى احتياط واجب آن است كه به قدرى مهر را بلند كند كه پيشانى را بر آن بگذارد.
سجده واجب قرآن
مسأله : در چهار سوره قرآن، آيه سجده است كه اگر انسان آن آيه را بخواند يا وقتى كه ديگرى آن را مى خواند به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آيه بايد فوراً سجده كند.
مسأله : سوره هايى كه آيه سجده دارد:
* سوره «سجده» 32، آيه 15.
* سوره «فُصِّلت» 41، آيه 37.
* سوره «نَـجم» 53، آيه 62.
* سوره «عَلَق» 96، آيه 19.
مسأله : اگر سجده را فراموش كند، هر وقت يادش آمد، بايد سجده كند.
مسأله : اگر آيه سجده را از راديو و ضبط صوت و مانند آن بشنود، بنابر احتياط واجب بايد سجده كند.
مسأله : اگر آيه سجده را از مثلِ بلندگو كه صداى انسان را مى رساند بشنود، واجب است سجده كند.
مسأله : گفتن ذكر در اين سجده واجب نيست، امّا مستحب مى باشد.
(صفحه114)
* تشهّـد
مسأله : در ركعت دوم و در ركعت آخر نمازهاى واجب، نمازگزار بايد بعد از سجده دوم بنشيند و در حال آرام بودن بدن، تشهد بخواند; يعنى بگويد:
«اَشْهَـدُ اَنْ لا اِلـهَ اِلاّ اللهُ وَحْـدَهُ لا شَـريـكَ لَـهُ، وَ اَشْهَـدُ اَنَّ مُحمَّـداً عَبْدُهُ و رَسوُلُهُ، اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلى مُحمَّد وَ الِ مُحمَّـد».
* سـلام نماز
مسأله : در ركعت آخر نماز، پس از تشهد در حالى كه نشسته و بدن آرام است، بايد سلام دهد و نماز را به پايان ببرد; مستحب است اوّل بگويد:
«اَلسَّلامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَبيُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَكاتُهُ».
و واجب است كه بگويد:
«اَلسَّـلامُ عَلَيْكُـمْ وَ رَحْمَـةُ اللهِ وَ بَـركـاتُـهُ».
و يا بگويد:
«اَلسَّلامُ عَلَيْنا وَ على عِبادِاللهِ الصّالِحينَ».
«اَلسَّـلامُ عَلَيكُم وَ رَحْمَـةُ اللهِ وَ بَرَكـاتُـهُ».
* ترتيب
مسأله : نماز بايد بدين ترتيب انجام شود: نيّت تكبيرة الاحرام، قرائت، ركوع، سجود و در ركعت دوم پس از
(صفحه115)
سجود، تشهد بخواند و در ركعت آخر پس از تشهد، سلام دهد.
* مُوالات
مسأله : موالات، يعنى پشت سرهم بودن اجزاى نماز و فاصله نينداختن بين آنها.
مسأله : اگر كسى به قدرى بين اجزاى نماز فاصله بيندازد كه نگويند نماز مى خواند، نمازش باطل است.
مسأله : طول دادن ركوع و سجود و خواندن سوره هاى بزرگ، موالات را بهم نمى زند.
قنــوت
مسأله : مستحب است در ركعت دوم نماز، بعد از حمد و سوره و پيش از ركوع، قنوت بخواند; يعنى دستها را بلند كند و مقابل صورت بگيرد و دعا يا ذكرى بخواند.
مسأله : در قنوت هر ذكرى بگويد اگر چه يك «سُبْحانَ اللهِ» باشد، كافى است و مى تواند اين دعا را بخواند:
«رَبَّنا اتِنا فِي الدُّنْيا حَسَنَةً وَفِي الاخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنا عَذابَ النَّارِ».
تعقيب نماز
تعقيب، يعنى مشغول شدن به ذكر و دعا و قرآن بعد از سلامِ نماز.
مسأله : بهتر است انسان در حال تعقيب رو به قبله باشد.
(صفحه116)
مسأله : لازم نيست تعقيب به عربى باشد، ولى بهتر است چيزهايى را كه در كتابهاى دعا دستور داده اند، بخواند.
مسأله : از چيزهايى كه براى تعقيب نماز زياد سفارش شده، تسبيح حضرت زهرا(س) است; يعنى گفتن: 34 مرتبه «اَللهُ اكبر» و 33 مرتبه «اَلحَمْدُ لله» و 33 مرتبه «سُبْحانَ الله».
مُبطِلات نماز
مسأله : دوازده چيز نماز راباطل مى كندو آنها را مبطلات مى گويند:
اول: آنكه در بين نماز يكى از شرط هاى آن از بين برود; مثلا در بين نماز لباس يا بدن او نجس شود.
دوم: آنكه در بين نماز عمداً يا سهواً و يا از روى ناچارى چيزى كه وضو يا غسل را باطل مى كند، پيش آيد; مثلا بول از او بيرون آيد. ولى كسى كه نمى تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى كند، اگر در بين نماز بول يا غائط از او خارج شود، چنانچه به دستورى كه در احكام وضو گفته شدهنمايد، نمازش باطل نمى شود و نيز اگر در بين نماز از زن مستحاضه خون خارج شود در صورتى كه به دستور استحاضه رفتار كرده باشد، نمازش صحيح است.
سوم: سخن گفتن.
چهارم: خنديدن با صدا.
1 . مسأله 310 به بعد از رساله توضيح المسائل.
(صفحه117)
پنجم: گريستن.
ششم: رو برگردان از قبله.
هفتم و هشتم: خوردن و آشاميدن.
نهم: انجام دادن كارى كه صورت نماز را برهم بزند.
دهم: كم يا زياد كردن اركان نماز.
يازدهم: دست بر روى هم گذاشتن.
دوازدهم: آمين گفتن بعد از حمد.
احكام مبطلات نماز
* سخن گفتن
مسأله : اگر نمازگزار عمداً كلمه اى بگويد كه داراى معنى باشد خواه يك حرف باشد يا بيشتر، و بخواهد با آن معنايى را برساند، نمازش باطل مى شود.
مسأله : اگر از روى فراموشى سخن بگويد; يعنى متوجه نبود كه در حال نماز است، نماز باطل نمى شود.
مسأله : سرفه كردن و عطسه كردن نماز را باطل نمى كند.
مسأله : در نماز نبايد به كسى سلام كرد، ولى اگر كسى به نماز گزار سلام كند، واجب است جواب او را بدهد، و بايد در جواب، سلام را مقدّم دارد; مثلا بگويد «سلام عليكم» و نبايد «عليكم السلام» بگويد.
* خنديدن و گريستن
مسأله : اگر نمازگزار عمداً خنده با صدا كند يا براى كار
(صفحه118)
دنيايى عمداً با صدا گريه كند نمازش باطل مى شود ولى اگر از ترس خدا يا براى آخرت گريه كند اشكال ندارد بلكه از بهترين اعمال است.
مسأله : لبخند زدن نماز را باطل نمى كند.
* روى از قبـله برگرداندن
مسأله : اگر عمداً به قدرى روى خود را از قبله برگرداند كه نگويند رو به قبله است، نمازش باطل است.
مسأله : اگر عمداً يا سهواً پشت به قبله كند يا به طرف راست يا چپ قبله برگردد، نمازش باطل است.
* خوردن و آشاميدن
مسأله : اگر نمازگزار چيزى بخورد يا بياشامد به طورى كه نگويند نماز مى خواند، نمازش باطل است.
مسأله : اگر نمازگزار چيزى بخورد يا بياشامد هرچند صورت نماز بهم نخورد، بنابر احتياط واجب نمازش باطل مى شود.
* برهم زدن صورت نماز
مسأله : اگر در بين نماز كارى كند كه صورت نماز را بر هم زند; مثل دست زدن، به هوا پريدن و مانند اينها، هر چند از روى فراموشى باشد، نماز باطل مى شود.
مسأله : اگر در بين نماز به قدرى ساكت بماند كه از
(صفحه119)
صورت نماز خارج شود، نمازش باطل مى شود.
مسأله : رها كردن نمازِ واجب (شكستن نماز) حرام است، مگر درحال ناچارى، مانند اين موارد: حفظ جان، حفظ مال و جلوگيرى از ضرر مالى و بدنى.
مسأله : شكستن نماز براى پرداخت بدهى مردم با اين شرايط اشكال ندارد:
1 ـ در بين نماز نمى تواند بدهى را بپردازد.
2 ـ طلبكار، طلب خود را مى خواهد.
3 ـ وقت نماز تنگ نيست، يعنى مى تواند پس از پرداخت بدهى، نماز را در وقتِ آن بخواند.
مسأله : شكستن نماز براى حفظ مالى كه اهميّت ندارد، مكروه است.
مسأله : برخى از چيزهايى كه در نماز مكروه است، عبارتند از:
1 ـ برهم گذاشتن چشمها.
2 ـ بازى كردن با انگشتان و دستها.
3 ـ سكوت كردن در هنگام خواندن حمد يا سوره و يا ذكر، براى شنيدن حرف كسى.
4 ـ هر كارى كه خضوع و خشوع را از بين ببرد.
5 ـ برگرداندن صورت به طرف راست يا چپ به مقدار كم (چون مقدار زياد آن نماز را باطل مى كند).
(صفحه120)
ترجمه اذان و اقامه
* «اَللهُ اَكْبَرُ».
خدا از همه چيز و همه كس بزرگتر است.
* «اَشْهَدُ اَن لااِلهَ اِلاَّ اللهُ».
گواهى مى دهم كه جز آفريدگار جهان خدايى نيست.
* «اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللهِ».
گواهى مى دهم كه محمّد(صلى الله عليه وآله) پيغمبر خدا است.
* «حَيَّ عَلَى الصّلاةِ».
بشتابيد به سوى نماز.
* «حَيَّ عَلَى الفَلاح».
بشتابيد به سوى رستگارى.
* «حَيَّ عَلَى خَيرِالعَمَلِ».
بشتابيد به سوى بهترين كارها.
* «قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ».
نماز برپا شد.
* «اَللهُ اَكْبَرُ».
خدا از همه بزرگتر است.
* «لااِلهَ اِلاَّ اللهُ».
جز آفريدگار جهان خدايى نيست.
ترجمه نماز
* تكبيرة الاحرام: «اَللهُ اَكْبَرُ».
خداوند از هر كس و هر چيز بزرگتراست.
|
