جستجو در تأليفات معظم له
 

قرآن، حديث، دعا
زندگينامه
کتابخانه
احكام و فتاوا
دروس
معرفى و اخبار دفاتر
ديدارها و ملاقات ها
پيامها
فعاليتهاى فرهنگى
کتابخانه تخصصى فقهى
نگارخانه
اخبار
مناسبتها
صفحه ويژه
جامع المسائل ـ ج1 « کتابخانه « صفحه اصلى  

<<صفحه بعد فهرست صفحه قبل>>



(صفحه221)

مال حلال مخلوط به حرام
سؤال 890 : مال حلال مخلوط به حرام در چه صورتى بايد دوبار تخميس شود؟
جواب: در صورتى كه شخص خمس نمى داده. و از طرفى مال حرامى با مال حلال او مخلوط شده باشد، كه نه صاحب آن را مى شناسد و نه مقدار آن معلوم است، دراين صورت ابتدا بايد خمس آن را جهت مخلوط شدن به حرام بپردازد و سپس خمس بقيه را از جهت منافع كسب پرداخت كند.

پرداخت خمس و دستگردان
سؤال 891 :بدهى خمسى خود را چگونه بايد پرداخت كنيم؟
جواب: خمس به دو قسمت تقسيم مى شود: يك قسمت آن سهم سادات است، كه بنابر احتياط واجب بايد يا به مجتهد جامع الشرايط بدهند و يا با اذن او به سيد فقير يا سيد يتيم يا به سيّدى كه در سفر درمانده شده بدهند. و نصف ديگر آن سهم امام (رحمه الله)است، كه در اين زمان بايد به مجتهد جامع الشرايط بدهند يا به مصرفى كه او اجازه مى دهد برسانند.

سؤال 892 :اگر كسى با مرجع تقليد خود سهمين را دستگران كند و بعد مجتهد فوت كند، تكليف او چيست؟
جواب: لازم است به مجتهد زنده اى كه به او رجوع كرده، تسليم كند.

سؤال 893 :كسى از مرجعى اجازه اخذ وجوهات و تصرف در قسمتى از آن را دارد، آيا مى تواند از مقلّدين مراجع ديگر هم وجوهات دريافت كند؟
جواب: در صورتى كه از مراجع ديگر نيز اجازه داشته باشد، مى تواند.

سؤال 894 :مقلّدين حضرتعالى كه با يكى از وكلاى شما دستگردان كرده اند، آيا مى توانند بقيه بدهى خود را به وكيل ديگر شما بدهند؟
جواب: مانعى ندارد، ولى بهتر است به همان وكيل بدهند.

سؤال 895 :شخصى مبلغى وجوهات از سال قبل بدهكار بوده و با يكى از وكلاى مرجع

(صفحه222)

تقليد خود دستگردان كرده، آيا مى تواند بطور مستقيم به دفتر مرجع تقليد ارسال كند؟
جواب: مانعى ندارد.

سؤال 896 :بعضى از علماى محل ضمن، محاسبه خمس آن را اخذ كرده و خود قبض مى دهند، نظر حضرتعالى چيست؟
جواب: لازم است سهمين مباركين به مرجع تقليديانماينده مسلّموى پرداخت شود.

سؤال 897 :زن مى داند شوهرش خمس نمى دهد، آيا مى تواند خمس چيزى كه در خانه از مخارج سال زياد آمده بدون اجازه شوهر بپردازد؟
جواب: اگر مرد از پرداخت امتناع كند و مفسده اى در كار نباشد، زن مى تواند با اجازه حاكم شرع، خمس آن را بپردازد.

سؤال 898 :پول به كسى داده مى شود تا بابت خمس به مرجع تقليد برساند، آيا مى تواند آن پول را براى خود برداشته و از پول خود به جاى آن بگذارد؟
جواب: اگر به عنوان امانت به او داده نمى تواند، بلكه بايد عين آن پول را بپردازد. مگر اينكه بداند صاحب پول به اين امر راضى است.

سؤال 899 :كسى از اوّل تكليف بنا داشته خمس بدهد ولى مسامحه كرده و خمس نداده و اكنون فقير شده و توانايى پرداخت خمس ندارد، تكليف او چيست؟
جواب: لازم است استغفار كند و تصميم بگيرد هروقت تمكن پيدا كرد، بپردازد.

سؤال 900 :اينجانب خانه اى به فرزندم بخشيدم و در اختيار او گذاردم، پس از مدتى كه در خانه بود به جهت بعضى اختلافات خانه را از او گرفتم و فروختم، سپس پول را به او دادم تا براى خود خانه اى تهيه كند و از طرفى خمس اين پول را پرداختم سپس متوجه شدم كه چون خانه را به فرزندم بخشيده بودم حق رجوع نداشته ام و خانه شرعاً متعلق به او بوده است، آيا خمسى را كه پرداخت كرده ام مى توانم از خمس سال بعد كسر كنم؟
جواب: نمى توانيد كسر كنيد، بلى اگر عين پولى كه داده ايد موجود باشد مى توانيد آن را بگيريد.

(صفحه223)

سؤال 901 :در موقع رسيدن سال خمسى مبلغ ده هزار تومان خمس بدهكار شدم و با وكيل مجتهد دستگردان كردم، آيا مى توانم از منافع سال آينده بپردازم؟
جواب: در صورتى كه از منافع سال آينده پرداختيد، بايد خمس مبلغى را كه مى پردازيد نيز بپردازيد و در فرض سؤال اگر دوازده هزار تومان بپردازيد برئ الذّمه خواهيد شد.

سؤال 902 :معنى دستگردان در خمس و ثمره آن چيست؟
جواب: دستگردان به معنى اين است كه كسى كه خمس به مال او تعلق گرفته، خمس مال خود را به مجتهد جامع الشرايط يا وكيل او مى دهد و بعد همان مقدار را از او قرض مى كند تا در آينده بدهد.
و ثمره آن اين است كه شخص قبل از دستگردان، حق تصرف در اموال خود را ندارد و اگر با آن كار كند اموال او به مقدارى كه رشد مى كند به صورت تصاعدى متعلق خمس مى شود يعنى سود مقدار خمس داخل مال خود را هم بايد بدهد. ولى بعد از دستگردان مى تواند در مال خود تصرف كند و اگر هم كار كند، خمس آن تصاعدى محاسبه نمى شود.

سؤال 903 :كسانى كه سال قرار مى دهند و دستگردان مى كنند و بعداً وجه دستگردان شده را نمى دهند يا مقدار كمى از بدهكارى خود را داده و بقيّه را نمى دهند، آيا تصرّف در خانه و اثاث خانه و بقيّه اموالشان جايز است يا نه؟
جواب: اگر از اوّل، كه دستگردان كرده، قصد دادن نداشته، اموال او متعلّق خمس است و تصرّف در آن، جايز نيست و امّا اگر در موقع دستگردان قصد پرداختن داشته و بعد، مسامحه مى كند. تصرّف در آن اموال، مانعى ندارد. ولى بايد بدهى خود را بپردازد.

بخشش و مصالحه خمس
سؤال 904 :كسانى كه از حضرتعالى اجازه اخذ وجوهات و دستگردان و مصالحه دارند، آيا مى توانند در موقع حساب خمس اشخاص، مقدارى از خمس را به آنها ببخشند؟

(صفحه224)

جواب: مجاز نيستند. بلى در مواردى كه تعلّق خمس مشكوك است، مى توانند مصالحه كنند.

سؤال 905 :آيا با فرض اشتغال ذمّه به خمس و تمكّن از اداى آن، مصالحه به كمتر جايز است؟
جواب: در فرض سؤال، جايز نيست. چون بر خلاف وضع خمس است.

مصرف خمس
سؤال 906 :آيا مى توان سهم سادات را به سادات فقير محلّ داد؟
جواب: بنابر احتياط واجب، پرداخت سهم سادات بايد به اذن مرجع تقليد باشد.

سؤال 907 :آيا اجازه مى فرماييد سهمين را براى ساختن مسجد، حسينيه و ساير امور عامّ المنفعه مصرف كرد؟
جواب: جايز نيست.

سؤال 908 :پدر و مادرم وضع مناسبى ندارند، آيا مى توانم مبلغى از سهم امام (عليه السلام) را به آنها كمك كنم؟
جواب: در صورتى كه پدر و مادر قدرت اداره زندگى خود را نداشته باشند و فرزند تمكّن مالى داشته باشد، لازم است از مال شخصى خود نفقه آنها را بپردازد يا كمبود آن را جبران كند و نمى تواند سهم امام (عليه السلام) را به آنها بپردازد.

سؤال 909 :شخصى وجوهات شرعيّه از قبيل سهم امام (عليه السلام) يا سهم سادات بر ذمّه دارد و مى خواهد به ديدن يك طلبه يا يك سيّد مستحق برود، آيا مى تواند چيزى خريده و بعنوان هديه منزل يا عروسى به خانه آنها برده و از بابت وجوهات خود حساب كند؟
جواب: صرف سهمين مباركين بايد با اجازه از مجتهد جامع الشرايط و مرجع تقليد باشد.


(صفحه230)








امر به معروف و نهى از منكر

شرايط وجوب امر به معروف و نهى از منكر
سؤال 929 :شرايط امر به معروف و نهى از منكر را بيان كنيد.
جواب: شرايط امر به معروف و نهى از منكر پنج چيز است:
اول: آنكه آمر و ناهى، معروف و منكر را بشناسد و يقين داشته باشد به وجوب معروف و حرمت منكر، و خودش از اشتباه ايمن باشد.
دوّم: آنكه احتمال بدهد كه امر و نهى او تأثير داشته باشد، پس اگر احتمال عقلايى بدهد كه امر و نهى او اثر ندارد، وجوب آن ساقط مى شود.
سوّم: آنكه كسى كه واجب را ترك كرده و يا فعل حرام را بجا آورده، اصرار به آن داشته باشد، پس اگر بداند كه مرتدع شده و بعد مرتكب نمى شود، ساقط مى شود.
چهارم: آنكه واجب بودن معروف و حرام بودن منكر در حقّ فاعل منجزّ و ثابت باشد و در ترك واجب و فعل حرام عذرى نداشته باشد، پس اگر فاعل، معتقد باشد به مباح بودن فعل حرامى و يا به جواز ترك واجبى، در اين صورت امر به معروف و نهى از منكر ساقط مى شود و همينطور است در هر موردى كه تارك واجب و فاعل حرام عذر داشته باشد، بلى از راه تنبيه غافل و ارشاد جاهل، تنبيه و ارشاد لازم است.


(صفحه231)

پنجم: آنكه در امر و نهى او مفسده و ضررى براى خود او يا مسلمان ديگرى نباشد، پس با احتمال عقلايى به ضرر و مفسده، ساقط مى شود.

سؤال 930 :مراتب امر به معروف و نهى از منكر را بيان كنيد.
جواب: چون مقصود از امر به معروف و نهى از منكر آن است كه مرتكب فعل حرام و ترك واجب، اين عمل را ترك كند، پس اگر به مجرّد اظهار كراهت از اين عمل ـ ولو به اعراض و ترك معاشرت و مراوده ـ مرتكب، مرتدع مى شود و ترك مى كند، كافى است و اداى وظيفه امر به معروف و نهى از منكر شده است و حاجت به امر و نهى بيشتر نيست. و اين، درجه اوّل از امر به معروف و نهى از منكر است.
ـ درجه دوّم از امر به معروف و نهى از منكر آن است كه اگر مرتكب منكر، با اظهار كراهت، ترك معصيت نكرد با حسن خلق و كلام حسن او را امر به معروف و نهى از منكر كند و مصالح ترك منكر و فعل معروف و مفاسد عكس آن را بيان كند تا مرتكب، متنبّه شود و ترك معصيت كند، و اگر به همين مقدار مرتكب، متنبّه شد و معصيت را ترك كرد اداى وظيفه شده است.
ـ درجه سوّم از امر به معروف و نهى از منكر آن است كه اگر معصيت كار، به زبان خوش و كلام حسن، ترك معصيت نكرد، با غلظت و كلام خشن و تعيير و سرزنش، امر و نهى كند. با مراعات ترتيب درجات زبرى و خشونت.
درجه چهارم از امر به معروف و نهى از منكر در موردى است كه معصيت كار، از درجات مذكوره، ترك معصيت نكد و مصرّ باشد، در اين صورت اگر بداند به زدن، ترك مى كند و يا اقلاً احتمال عقلايى باشد كه زدن، مؤثّر است و از ضرر به جان و مال و عرض خود يا مسلمان ديگرى ايمن باشد، واجب است زدن به مقدارى كه ترك معصيت كند. به شرط آنكه منجرّ به جرح و قتل يا سرخى و كبودى كه ديه دارد، نشود.


سؤال 931 :افرادى كه مخالف نظام جمهورى اسلامى هستند يا رعايت حجاب و اصول اسلامى ـ كلّى و جزئى ـ را نمى كنند يا وضع كسب و درآمدشان از نظر شرعى مشكوك يا حرام

(صفحه232)

و يا مخلوطى از حرام و حلال است، نظر مباركتان راجع به رفت و آمد و ساير ارتباطات با آنان، همچون: گفتگو و مصافحه، صله رحم، صرف غذاى آنان، نماز خواندن در منزل ايشان، هديه دادن و گرفتن، چيست؟
جواب: گفتگو و رفت و آمد با آنان اشكال ندارد، بخصوص اگر موجب هدايت آنها شود. ولى تصرّف در اموال آنها در صورتى جايز است كه علم به وجود مال حرام در آنچه مورد تصرّف است نباشد.

سؤال 932 :تنبيه دانش آموزان جايز است يا نه؟
جواب: با اذن ولىّ در موارد نهى از منكر و جلوگيرى از فساد، به نحوى كه ديه واجب نشود با اقتصار به مقدار ضرورت، جايز است.

سؤال 933 :ما براى خريدارى اجناس و لوازم زندگى ناچار به مسافرت مى باشيم و هميشه با راننده هايى برخورد مى كنيم كه ساز و آواز گوش مى كنند، آيا نهى از منكر بر ما واجب است يا نه؟
جواب: اگر مفسده اى مترتّب نشود به قدر امكان، نهى از منكر كنيد و حتّى الامكان با وسايل ديگرى كه توأم با معصيت نباشد، مسافرت كنيد.

سؤال 934 :زنى از نظر روابط و معاشرت با نامحرمان و پوشيدن لباس به شيوه نامناسب پروايى ندارد و در اين باره به حرفهاى شوهر اعتنا نمى كند وظيفه شوهرش چيست؟
جواب: لازم است با موعظه و نصيحت يا به هروسيله ديگرى كه ممكن است او را به احكام شرع ارشاد و از معصيت كردن جلوگيرى كند.

سؤال 935 :پدرى داراى چند فرزند است كه بعضى از آنها با آنكه بزرگ و بالغ مى باشند از فرائض دينى روگردانند، از اين راه ناراحتى پدر را فراهم مى كنند، آيا پدر راجع به امر عبادات آنها مقصّر است يا نه؟
جواب: وظيفه پدر آن است كه تا وقتى احتمال تأثير مى دهد اولاد را به اتيان واجبات و ترك محرّمات به هرنحوى كه صلاح بداند خواه به موعظه و نصيحت باشد خواه به تهديد يا به نحو ديگر، وادار كند و چنانچه پدر به وظيفه شرعى خود

(صفحه233)

عمل كند و در آنان اثر نكند، پدر، گناهكار نيست.

سؤال 936 :اگر زنى در زندگى، اولا اطاعت از شوهر نكرد، ثانياً براى شوهرش ارزش قائل نبود، ثالثاً اسرار زندگى را در همه جا فاش كرد، رابعاً در زندگى مرتب دروغ گفت، تكليف مرد از نظر شرعى با چنين زنى چيست؟
جواب: بايد او را امر به معروف و نهى از منكر كند.

سؤال 937 :اينجانب پدرى دارم كه خوش اخلاق نيست و مغرور و خودپسند مى باشد، در حق خانواده خود ظلم روا مى دارد و من از وقتى كه به تكليف رسيده ام در حال مبارزه با پدرم هستم، اگر جوابش را همان موقع در حضور ديگران بدهم، كار نادرست و ناشايست انجام داده ام و اگر تنها با پدرم صحبت كنم حرفم را قبول نمى كند و مى گويد در مقابل پدرت درشتى نكن، خلاصه نمى دانم چه كنم؟ وظيفه ام چيست؟
جواب: حفظ احترام والدين و مراعات ادب در صحبت با آنان لازم است و در موارد لزوم امر به معروف و نهى از منكر، اگر مأيوس از تأثير باشيد، تكليف ساقط است.

سؤال 938 :كسانى هستند كه هرچه از راديوهاى بيگانه مى شنوند قبول مى كنند و براى ديگران هم نقل مى كنند. آيا لازم است كه ما به اين راديوها گوش كنيم و جواب اين افراد را بدهيم يا خير؟ (چون از بعضى ها شنيده ام كه حرام است حال مى خواستم نظر حضرت عالى را بدانم).
جواب: اگر موجب انحراف و مفسده است، نبايد گوش كنيد.

ترك معاشرت به عنوان نهى از منكر يا امر به معروف
سؤال 939 :صله رحم و رفت و آمد با همسايه مسلمان كه قرآن مجيد و شارع مقدّس و پيشوايان عظيم الشّأن امر و سفارش به آن فرموده اند با وضع بى بند و بارى و پرده درى و بى اعتنايى و سركشى كه بعضى ها دارند و آنچه نصيحت و كناره گيرى مى شود اثر نمى بخشد چگونه است؟ و آيا در چنين شرايطى بايد به كلّى قطع رابطه كرد يا اينكه مثلا سالى يك

(صفحه234)

مرتبه معاشرت با ايشان لازم است؟
جواب: صله رحم منحصر به رفت و آمد نيست. اگر اين طريق معاشرت موجب فساد است، به طريق ديگر از قبيل: مكاتبه و احسان، صله كنيد، و ضمناً از موعظه و نصيحت، تا ممكن است خوددارى نكنيد كه بزرگترين صله و احسان در حقّ آنها، بازداشتن آنها از معصيت است.

سؤال 940 :بعضى از بستگان ما بكلّى، توجّه به نماز و روزه و ساير واجبات ندارند و موعظه و نصيحت هم در آنها اثر نمى كند، اكنون صله رحم با آنها چه صورت دارد؟
جواب: اگر ترك صله، موجب تنبّه و ارتداع آنها از معصيت مى شود ترك كنيد و اگر به معاشرت و نصيحت، احتمال ارتداع آنان از معصيت بدهيد معاشرت و صله رحم كنيد، تا آنان را وادار به اطاعت خداوند سبحان كنيد.

سؤال 941 :آيا قطع رابطه از ارحامى كه تجاهر به گناهان مى كنند جايز است يا نه؟
جواب: اگر قطع مراوده، موجب تنبّه و ارتداع آنها از معصيت باشد، لازم است قطع مراوده شود.

سؤال 942 :آيا انسان مى تواند از نظر شرعى با خويشاوندانى كه بى تقوا و بى نماز و ضد انقلابند از قبيل: پدر و مادر، خواهر و غيره قطع رحم كند؟
جواب: قطع رحم جايز نيست. ولى بايد آنها را با مراعات موازين، امر به معروف و نهى از منكر كند.

سؤال 943 :كمك به كسى كه نماز نمى خواند ولى اعتقاد به وجوب آن دارد، چگونه است؟
جواب: در صورتى كه ترك اعانت به او موجب تنبّه و خواندن نماز شود اعانت نكنند. مگر در مواردى كه ترك اعانت، موجب تلف او شود كه اين صورت، حفظ نفس او لازم است.

سؤال 944 :اگر در محيط كار و اداره خلاف شرعى ديده شد و اگر تذكر بدهيم مؤثر واقع نمى شود يا اصلا تذكر دادن ممكن نباشد، تكليف ما چيست؟

(صفحه235)

جواب: در تخلفات ادارى بايد به مقامات مربوطه گزارش شود و در خلاف شرعهاى ديگر شرايط امر به معروف و نهى از منكر ملحوظ گردد و اطاعت در امورى كه خلاف شرع است جايز نيست.

سؤال 945 :اصولا در فقه اسلام براى پيشگيرى از وقوع جرم در جامعه و تأمين جامعه از خطر مجرمين چه راههاى حقوقى وجود دارد و اين اقدامات در صورت وجود، تحت چه عناوين فقهى و مطابق كدام دليل مى باشند؟
جواب: اساس سؤال عبارت است از اينكه پيشگيرى از وقوع جرم آيا مشروعيت دارد يا نه؟ و در صورت اوّل، تحت چه عنوانى قرار مى گيرد؟ جواب اين است كه اصولا مسأله نهى از منكر كه يكى از فرائض مهمّه اسلام است و حتى بعنوان ستون براى واجبات ديگر معرفى شده است. زيرا بعد از تحقق جرم و ارتكاب عمل نامشروع جايى براى نهى و زجر باقى نمى ماند. كسى كه مثلا شرب خمر انجام داد و يا خداى ناكرده زنا كرد، پس از وقوع عمل، وى را از چه چيز نهى مى كنند؟ و آيا نهى مى تواند تأثيرى در ماوقع داشته باشد و انقلاب محال را بوجود آورد؟ از اينجا استفاده مى كنيم كه نهى از منكر در رابطه با آينده و يا ادامه فعل واقع شده مى باشد. در اين صورت پيدا است كه مورد آن اشخاصى است كه زمينه ارتكاب جرم در آنان وجود دارد و در غير اين اشخاص محلّى براى آن وجود ندارد. با توجه به اين مطلب تمام مراتب موجود در نهى از منكر در مورد سؤال قابل پياده شدن مى باشد و بعيد نيست كه حتى جريمه هاى مالى در صورتى كه تنها راه ترك منكر و عدم ارتكاب فحشا باشد، بعنوان نهى از منكر مشروعيت داشته باشد. البته تعيين مقدار جريمه مالى و همينطور تعيين مقدار زندان و ساير كيفرهاى مربوطه به عهده حاكم شرع است.

امر به معروف و نهى از منكر
سؤال 946 :از آنجايى كه امر به معروف و نهى از منكر از واجبات شرعى مى باشند وظيفه انسان در قبال مجالس لهو و لعب و افراد بى بند و بار چيست؟

(صفحه236)

جواب: اگر احتمال تأثير در ارشاد و نصيحت خود بدهيد، بايد نهى از منكر كنيد. بلى بايد با ملايمت و مهربانى تذكر دهيد، شايد نتيجه بگيريد.

سؤال 947 :اگر شخصى در اتومبيلى سوار شده كه نوار موسيقى يا غنا گذاشته اند و بداند نهى از منكر سودى ندارد، وظيفه چيست؟
جواب: در صورت امكان از اتومبيل پياده شود و اگر ممكن نباشد توجه خود را معطوف به امور ديگر كند.

سؤال 948 :در شرايط كنونى در برخى از مراسم عروسى از نوارهاى مبتذل استفاده مى شود، با توجه به اينكه ممكن است عدم شركت در مراسم موجب تيرگى روابط فاميلى شود و از طرف ديگر نهى از منكر هم مفيد نيست، شركت در اين مجالس چگونه است؟
جواب: شركت جايز نيست، اگرچه موجب تيرگى روابط شود.

سؤال 949 :تماس گرفتن با افرادى كه سروكار با نوارهاى مبتذل و فيلمهاى نامشروع دارند چگونه است؟ اگر امر به معروف و نهى از منكر باعث مسخره خود آمر و ناهى شود چطور است؟
جواب: اگر تماس موجب تشويق و يا بى اعتنايى به حرام باشد، جايز نيست.

سؤال 950 :شخصى يكى از اقوامش علاوه بر تارك الصلاة بودن، به بعضى از مقدسات بى احترامى مى كند و او براى احترام پدر و مادر حرفى به او نمى زند ولى قلباً از او ناراضى و ناراحت است، آيا همين مقدار در نهى از منكر كافى است؟
جواب: اگر مى توانيد او را نصيحت كنيد و امر به معروف و نهى از منكر نماييد و ناراحت شدن پدر و مادر مسقط تكليف نمى شود و اگر رفت و آمد با چنين افرادى تأييد آنان باشد ترك كنيد.

(صفحه237)








كسبهاى حرام

پاسور و شطرنج
سؤال 951 :بازى كردن با پاسور چه حكمى دارد؟
جواب: اگر از آلت قمار بودن خارج شده باشد و برد و باختى در كار نباشد، مانعى ندارد.

سؤال 952 :آيا بازى كردن با شطرنج حرام است؟
جواب: اگر از آلت قمار بودن خارج شده باشد و برد و باختى در كار نباشد، مانعى ندارد.

سؤال 953 :ورزشى كه در آن برد و باخت مطرح است، مثل مسابقات فوتبال، واليبال، كشتى و... چه صورتى دارد؟ آيا حلال است يا حرام؟
جواب: شرط بندى و برد و باخت حرام است. بلى اگر شرط بندى نشود، ولى جايزه اى به برنده بدهند، اشكالى ندارد.

سؤال 954 :بيشتر اوقات مشاهده مى شود كه بعضى در مسابقات فوتبال، واليبال، بخصوص پينگ پنگ، مبلغ 40 يا 50 تومان پول مى سپارند و روى آن شرط بندى مى كنند و هرگروه يا تيمى كه برنده مى شود، با آن پول ميوه يا شيرينى خريدارى كرده و مى خورند; آيا اين بازى حكم قمار را دارد يا خير؟
جواب: شرط بندى و گرفتن و دادن پول، حرام است.

(صفحه238)

ريش تراشى
سؤال 955 :حكم تراشيدن ريش با تيغ چيست؟ موهاى روى گونه چطور؟
جواب: تراشيدن ريش بنابر احتياط واجب حرام است ولى تراشيدن موهاى روى گونه، مانعى ندارد.

سؤال 956 :تراشيدن موهاى صورت كه هنوز بطور كامل درنيامده و جلوه ناموزونى دارند، چه صورتى دارد؟
جواب: خلاف احتياط وجوبى است.

سؤال 957 :تراشيدن ريش و ماشين كردن آن، چه حكمى دارد؟
جواب: تراشيدن و ماشين كردن كه در حكم تراشيدن باشد، بنابر احتياط واجب جايز نيست.

سؤال 958 :آيا مى توان براى رشد بهتر ريش، آن را با تيغ تراشيد، افرادى كه در اثر نتراشيدن ريش، در صورت خود احساس خارش مى كنند، چطور؟
جواب: در هيچ يك از دو صورت جايز نيست، بنابر احتياط وجوبى.

سؤال 959 :اينجانب در كارم با گرد و غبار سر كار دارم، ريش صورتم را تا چه اندازه مى توانم بزنم؟
جواب: با ديگران در اين حكم فرقى نداريد.

سؤال 960 :گفته مى شود كه هيچ مردى اجازه ندارد از اول عمرش تا آخر عمرش صورتش را با تيغ بتراشد، مگر اين كه موردى پيش آيد و مثلا مريض شود و لازم باشد كه صورتش را تيغ بتراشد.
اولا: تقاضا دارم كه بنويسيد آيا اين مطلب مطابق با فتواى جنابعالى است يا خير؟
ثانياً: آيا مرد جوانى كه حدود 18 ـ 19 سال سن دارد، اجازه دارد كه فقط به منظور روييدن مو در صورتش (ريش و سبيل) و بهتر روييدن آن، صورتش را دو يا سه بار با تيغ بتراشد يا خير؟ در مورد تراشيدن سبيل چه مى فرماييد؟

(صفحه239)

جواب: بنابر احتياط واجب نبايد ريش را بتراشند، ولى تا ريش بيرون نيامده تيغ به صورت كشيدن مانع ندارد و تراشيدن سبيل اشكال ندارد.

سحر و جادو
سؤال 961 :در بعض سور قرآنى سحر و جادو تأييد شده است، آيا ممكن است اگر خانواده اى مورد آن قرار گرفته باشد، بطور كلى نابود گردد؟
جواب: آرى سحر و جادو داراى چنين اثرى مى تواند باشد. از اين جهت سحر و جادو امرى است حرام و براى ساحر حدّ معين شده. از اين رو لازم است از آن كاملا اجتناب شود ولى اگر براى ابطال سحر ديگران، تعلّم و يا اعمال شود، مانعى ندارد.

شعبده بازى
سؤال 962 :آيا شعبده بازى و تردستى در صورتى كه انجام دهنده اعلام كند: اين امور حقيقت ندارد، جايز است؟ ديدن آنها چه حكمى دارد؟
جواب: امور مذكوره خالى از اشكال نيست حتى در فرض مزبور، و مؤمنين بايد از آنها اجتناب كنند.

مواد مخدر
سؤال 963 :كشيدن و خريد و فروش ترياك و كشت خشخاش چه صورتى دارد؟
جواب: اعتياد به ترياك جايز نيست و معتاد در صورت عدم ضرر بايد آن را ترك كند و خريد و فروش يا كشت منوط است به مقررات دولت اسلامى و تخلف جايز نيست.

سؤال 964 :استعمال دخانيات و مواد مخدر و تهيّه و توزيع آن چه حكمى دارد؟
جواب: استعمال مواد مخدّر و خريد و فروش آنها حرام است و استعمال دخانيات نيز اگر زمينه اعتياد را ايجاد كند، حرام است.

(صفحه240)

سؤال 965 :كسى كه هرويين فروش بوده و مبالغى از اين راه به دست آورده و الآن توبه كرده، آيا آنچه از اين راه پيدا كرده، بايد به صاحبان وجوه برگرداند و در صورت عدم شناسايى آنان صدقه دهد، يا اينكه مالك است؟
جواب: مالك نيست و بايد پولهايى را كه گرفته، به صاحبان آنها برگرداند و در صورت عدم شناخت آنان، به نيت صاحبان آن به فقير صدقه دهد و احتياطاً هم از حاكم شرع اجازه بگيرد.

سؤال 966 :كشيدن سيگار به صورت تفريحى در صورتى كه اعتياد نياورد چه حكمى دارد؟
جواب: بهتر، بلكه مقتضاى احتياط، اجتناب است.

سؤال 967 :استعمال ترياك براى جوانان و پيران چه حكمى دارد؟
جواب: براى جوانان جايز نيست و در پيران در صورت عدم اعتياد جايز نيست.

سؤال 968 :آيا خريد و فروش و استفاده هرويين، حشيش و ساير مواد مخدر، جايز است؟
جواب: جايز نيست.

استفاده مردان از طلا
سؤال 969 :آيا پلاتين يا طلاى سفيد براى مردان اشكال دارد؟
جواب: ظاهراً پلاتين غير از طلاى سفيد است، لذا پلاتين براى مردان حلال است، اگرچه طلاى سفيد حرام است.

سؤال 970 :ساختن و خريد و فروش طلا براى استفاده مردان، چه حكمى دارد؟
جواب: ساخت و خريد و فروش انگشتر طلا براى مردان جايز نيست و همچنين است ساخت و خريد و فروش طلاهاى زينتى ديگر براى مردان، مانند زنجير طلا كه به سينه مى آويزند، ساعت مچى طلا، عينك طلا و امثال اينها.

سؤال 971 :آيا خريد و فورش انگشتر طلاى مردانه كه فقط مردان از آن استفاده مى كنند،

<<صفحه بعد فهرست صفحه قبل>>