| قرآن، حديث، دعا |
| زندگينامه |
| کتابخانه |
| احكام و فتاوا |
| دروس |
| معرفى و اخبار دفاتر |
| ديدارها و ملاقات ها |
| پيامها |
| فعاليتهاى فرهنگى |
| کتابخانه تخصصى فقهى |
| نگارخانه |
| اخبار |
| مناسبتها |
| صفحه ويژه |
|
(صفحه581)
و معرفى امام سجاد به يك فرد بيمار و پاشيدن نقل و نبات و زدن ساز و نقاره و امثال آنهاست جايز است؟ و شركت در آن چه حكمى دارد؟
جواب: تعزيه خوانى اگر مشتمل بر استعمال آلات لهو و لعب نباشد و غنا و دروغ نخوانند و مرد لباس مختص به زن نپوشد و مستلزم وهن مذهب و هتك امام و ياران و اهل بيت آن حضرت (عليهم السلام)نباشد اشكالى ندارد.
استفاده از لباس سياه
سؤال 2171 :آيا پوشيدن لباس سياه در عزاى امام حسين و ديگر ائمه (عليهم السلام) چنانكه مرحوم صاحب حدائق فرموده رجحان شرعى دارد؟
جواب: چون از مصاديق تعظيم شعائر است واجد رجحان شرعى مى باشد و عملا بزرگانى چون مرحوم آية الله العظمى آقاى بروجردى (قدس سره) در روز عاشورا از قباى سياه استفاده مى كردند.
سؤال 2172 :آيا نماز خواندن با لباس سياه مربوط به عزادارى امام حسين (عليه السلام) مكروه است؟
جواب: چون لباس سياه علامت عزادارى سيدالشهداء است و عزادارى آن حضرت كمال رجحان دارد، لذا نماز خواندن با آن نيز مكروه نمى باشد.(1)
1 ـ در وسائل الشيعه ج 2، ص 890، از فرزند امام سجاد (عليه السلام) نقل شده كه وقتى حسين بن على ـ عليهما السلام ـ كشته شد زنهاى بنى هاشم لباس سياه و خشن پوشيدند و از گرما و سرما شكوه نمى كردند و على بن الحسين ـ عليهما السلام ـ براى آنان طعام درست مى كرد. روايت چنين است: «لمّا قتل الحسين بن على (عليهما السلام)لبس نساء بنى هاشم السواد والمسوح و كنّ لايشتكين من حرّ ولابرد و كان على بن الحسين (عليهما السلام)يعمل لهنّ الطعام للماتم».
در مجمع البحرين آورده است: الماتم بفتح الميم والعين و هو عندالعرب اجتماع النساء فى الخير... و عند العامة المصيبة... و قيل الماتم مجتمع الرجال والنساء فى الغم والفرح ثم خصص به اجتماع النساء للموت. و صاحب حدائق در ج 7، ص 118، فرموده است: بعيد نيست استثناء كردن پوشيدن لباس سياه در ماتم امام حسين (عليه السلام) از كراهت داشتن آن، زيرا روايات مستفيضه وارد شده در امر به اظهار شعائر احزان و سپس فرموده است مويّد اين استثنا روايتى است كه استاد ما مرحوم مجلسى از برقى در كتاب محاسن نقل كرده است.
مرحوم حاجى نورى در ج 3، مستدرك الوسائل از طبع آل البيت، ص 327، رواياتى نقل فرموده است و سپس آورده است: در اين اخبار و قصص اشاره يا دلالت است بر عدم كراهت پوشيدن لباس سياه يا رجحان پوشيدن لباس سياه به جهت حزن براى اباعبدالله الحسين (عليه السلام) همانطورى كه سيره كثيرى از متشرعه در اين ايام است.
(صفحه582)
قمه زنى
سؤال 2173 :آيا قمه زنى جايز است؟ چنانچه در اين مورد نذرى وجود داشته باشد، وظيفه چيست؟
جواب: با توجه به گرايشى كه نسبت به اسلام و تشيع بعد از پيروزى انقلاب اسلامى ايران در اكثر نقاط جهان پيدا شده، و ايران اسلامى به عنوان امّ القراى جهان اسلام شناخته مى شود، و اعمال و رفتار ملت ايران به عنوان الگو و بيانگر اسلام، مطرح است لازم است در رابطه با مسايل سوگوارى و عزادارى سالار شهيدان حضرت ابى عبدالله الحسين (عليه السلام)به گونه اى عمل شود كه موجب گرايش بيشتر و علاقمندى شديدتر به آن حضرت و هدف مقدس وى گردد. پيداست در اين شرايط، مسأله قمه زدن نه تنها چنين نقشى ندارد، بلكه به علّت عدم قابليت پذيرش و نداشتن هيچگونه توجيه قابل فهم مخالفين، نتيجه سوء بر آن مترتب خواهد شد. لذا لازم است شيعيان علاقمند به مكتب امام حسين (عليه السلام) از آن خوددارى كنند. و چنانچه در اين مورد نذرى وجود داشته باشد، نذر واجد شرايط صحّت و انعقاد نيست.
استفاده از علم و علامت
سؤال 2174 :حكم علمهايى كه در مراسم عزادارى امام حسين (عليه السلام) از آنها استفاده مى شود و بعضى داراى نقش و نگارهايى نيز هستند، چيست؟
جواب: استفاده در عزادارى از آنها جايز است.
استفاده از طبل و دهل و آلات موسيقى
سؤال 2175 :آيا در عزادارى سيدالشهداء استفاده از طبل و دهل جايز است؟
(صفحه583)
جواب: استفاده از آلات لهو و لعب حرام است. ولى طبل و دهل و امثال آنها جزء اين آلات نيست.
سؤال 2176 :چند سالى است كه استفاده از ابزار موسيقى به شيوه رقابت در برخى هيأتهاى عزادارى مرسوم شده، حكمش چيست؟
جواب: استفاده از ابزار و آلات موسيقى كه مختص به مجالس لهو و لعب است در هرشرايط كه باشد جايز نيست.
مسائل متفرقه عزادارى
سؤال 2177 :در ايام سوگوارى اباعبدالله الحسين (عليه السلام) نماز مقدم است يا عزادارى؟
جواب: بهتر آن است كه نماز را مقدم دارند. همانطور كه امام حسين در روز عاشورا هنگام ظهر، نماز ظهر اقامه كردند.
سؤال 2178 :مقاتل معتبره اعم از فارسى و عربى از نظر حضرتعالى كدامند؟
جواب: كتاب لهوف و نفس المهموم و ترجمه آن از كتابهاى معتبره مقاتل مى باشند.
سؤال 2179 :آيا پول دادن به مرثيه سرايانى كه در لابلاى اشعار خود، بعضى از مطالب بى مدرك يا ضعيف السند را طرح مى كنند يا با غنا مى خوانند صحيح است؟ و آيا اصل عزادارى در اثر اين كار خلاف، حرام مى شود؟
جواب: با اين گونه مسائل نمى شود در برابر سنت ديرينه عزادارى و مرثيه خوانى ايجاد شبهه كرد. البته غنا حرام است. هرچند با خواندن قرآن همراه باشد. و لازم است از مرثيه سرايانى استفاده شود كه مطالب صحيح و واقعى را بيان مى كنند.
سؤال 2180 :آيا جايز است پارچه و دستمالهايى را كه ايام محرم بر روى علم مى بندند، بفروش برسانند. و در عزادارى و تعمير حسينيه مصرف كنند؟
جواب: اگر در مراسم عزادارى محل حاجت نباشد، و زايد بر متعارف باشد،
(صفحه584)
مى توانند بفروشند. و به مصارف عزادارى و احتياجات حسينيه ها برسانند. و بهتر است كه از اهداكنندگان استجازه كنند. و براى مشترى هرگونه تصرفات جايز است.
سؤال 2181 :در مورد تعزيه و روضه هايى كه به نام ازدواج حضرت قاسم (عليه السلام) در كربلا خوانده مى شود، چه مى فرماييد؟
جواب: آنچه در مورد عروسى حضرت قاسم مطرح شده يا مى شود صحيح نيست. و اثرى از اين قضيه در كتب معتبره وجود ندارد. مضافاً بر اينكه حضرت قاسم به سنّ ازدواج نرسيده بود.
بلى، در كتاب منتخب مرحوم طريحى چيزهايى كه مناسب ازدواج آن حضرت است نقل شده، ولى ظاهراً اين مطالب نادرست را بعد از آن مرحوم، افراد مغرض يا نادان به آن كتاب اضافه كرده اند. و مرحوم طريحى برتر از آن است كه اين مطالب را كه مناسبتى با واقعه عاشورا ندارد، در كتاب خود بنويسد. در عين حال آنچه در كتاب طريحى آمده به اين نحو كه بعضى در مراسم تعزيه دارى و بصورت خرافى پياده مى كنند، نمى باشد.
سؤال 2182 :آيا برپا كردن مجلس جشن ميلاد ائمه (عليهم السلام) يا مجلس عزادارى و يا ميهمانى كردن، بدون اذن شوهر و بى رضايت او جايز است؟
جواب: بدون اذن شوهر جايز نيست. و دعوت افراد بيگانه و اجازه ورود در منزل شوهر، بدون اذن جايز نيست. مگر احراز رضايت شود.
سؤال 2183 :در مجالس زنانه عزادارى، زنان مداحى و سخنرانى مى كنند، و صداى آنها با بلندگو به گوش مردان رهگذر مى رسد، آيا اين عمل جايز است؟
جواب: شنيدن صداى ايشان اگر در معرض ريبه و التذاذ نباشد حرام نيست. ولى با اينكه خداوند متعال مى فرمايد: «فاسْئَلوهُنَّ مِنْ وَراءِ حجاب» خوب است كه مجالس زنانه خصوصاً در رابطه با عزادارى و مداحى اهل البيت (عليهم السلام)طورى باشد كه كاملا مراعات عفت بشود.
(صفحه585)
سؤال 2184 :ماتقول فيما اشتهر في ألسن الناس و جرى عليه المأتم والتعزية باسم تزويج قاسم ابن الحسن (عليهما السلام) في الكربلاء؟
جواب: كل ما يذكر في عرس السيد الممتحن. القاسم بن الحسن (عليهما السلام) غير صحيح، و لم يرد به نص صحيح من المحدثين والمورخين في الكتب المعتبرة، مع عدم بلوغه سن الزواج.
نعم، نقل في منتخب الطريحى (رحمه الله) بعض الأمور المناسبة للزواج، لكن الظاهر (كما قال المُقَرَّمْ (رحمه الله)فى مقتله) انها مدسوسة في كتابه، والاّ فهو اجلّ من أن يذكر هذه القضية غير المناسبة لوقعة يوم العاشوراء مع اشتمالها على امور غير مناسبة لسيدالشهدا، عليه آلاف التحية والثناء. مضافاً الى أن المنقول فيه ليس بهذه الكيفية الخرافية. و على اىّ حال لاتصح النذورات المذكورة. و بديهي انّ وظيفة العلماء والخطباء الكرام بيان الحوادث الواقعة من الكتب المعتبرة، مثل كتاب كامل الزيارة واللهوف و نفس المهموم و مقتل المُقَرَّم و امثالها. و ايضاً من وظيفتهم ارشاد الجهلاء العوام، و أمرهم بالمعروف و نهيهم عن المنكرات. عصمناالله و إياكم و جميع المؤمنين من الزلل والهفوات.
(صفحه586)
عناوين متفرقه
اصول اعتقادات
سؤال 2185 :خداوند متعال ابليس را چگونه با آتش عذاب مى كند، در حالى كه خود از جنس آتش است؟
جواب: عذاب الهى منحصر به آتش نيست. علاوه بر اين به آتش نيز مى تواند عذاب كند. همانطور كه انسان نشأت گرفته از خاك را مى شود به خاك عذاب كرد.
سؤال 2186 :چگونه مى شود يزيد را ملعون شمرد؟ با آنكه پيش از شهادت امام حسين (عليه السلام)پيامبر (صلى الله عليه وآله) عمل او را خبر داده بود، و با اين فرض آيا مجبور نبوده است؟
جواب: علم به اينكه عملى در آينده از ديگرى سر مى زند، سبب نمى شود كه وى مجبور باشد. اگر شما بدانيد كه رفيق شما چند روز بعد به مسافرت مى رود، و اين خبر را اعلام كنيد، آيا اين موجب مى شود كه رفيق شما اين مسافرت را با اجبار انجام دهد؟ پس خبر دادن پيامبران به عمل شنيع و فجيع يزيد، موجب سلب اختيار از او نمى شود.
سؤال 2187 :آيا جايز است اسم شخصى امام على يا امام حسن و... باشد؟
جواب: اگر مستلزم اهانت باشد، جايز نيست.
سؤال 2188 :چنين شايع شده كه سفيانى در حال حاضر وجود دارد، آيا راست است؟
جواب: دليلى بر اين مسائل وجود ندارد.
(صفحه587)
اطاعت از پدر و مادر
سؤال 2189 :حكم پدر يا مادر درباره فرزند، مثل طلاق دادن زن يا حكم و يا وصيّتى بر عليه او، آيا لازم الاجرا مى باشد؟
جواب: لازم نيست.
سؤال 2190 :اگر پدر بزرگ اسمى را براى نوه اش انتخاب مى كند، آيا مى تواند بعد از فوت ايشان عوض كند؟
جواب: مانعى ندارد.
سؤال 2191 :آيا مى توان از والدين جهت تهيه آتش قليان و ترياك اطاعت نكرد؟
جواب: مانعى ندارد.
بيمه
سؤال 2192 :آيا مى توان از دفترچه بيمه اجتماعى ديگران، براى مراجعه به پزشك و تهيه دارو استفاده كرد؟
جواب: جايز نيست.
تجسّس در مسايل شخصى افراد
سؤال 2193 :تحقيق از مسايل شخصى وخانوادگى ويا مفاسد اخلاقى افراد، چه حكمى دارد؟
جواب: در صورتى كه در خفا انجام گرفته، جايز نيست.
تقلب در امتحان
سؤال 2194 :اگر دانش آموزى در امتحانات با تقلب، نمره قبولى كسب كند و به مرحله بالاتر برود و از مزاياى آن استفاده كند، حكم استفاده از اين مزايا چيست؟
جواب: شرعاً نمى تواند از اين مزايا استفاده كند.
سؤال 2195 :در فرض قبل، اگر در مرحله بالاتر به تعداد مشخص و محدودى نياز باشد، و
(صفحه588)
اين فرد حق ديگرى را از بين ببرد، چه حكمى دارد؟
جواب: بايد مطلب را بگويد. و ديگرى را از حقش محروم نكند.
سؤال 2196 :در فرض قبل، اگر با اين كار مدرك گرفته، و از دولت اسلامى حقوق بالاترى بگيرد، چه حكمى دارد؟
جواب: بعد از استخدام، مشكلى از نظر كار و حقوق در كار نيست مگر اينكه حقوق را براى مدرك بدهند.
سؤال 2197 :برخى از دانش آموزان در جلسه امتحان به برگه دوست خود نگاه مى كنند، خواه با رضايت وى يا نارضايتى، آيا اين عمل جايز است؟
جواب: اين عمل بر خلاف مقررات نظام بوده و جايز نيست. به علاوه اگر نگاه كردن به منظور تقلّب در امتحان و استفاده از نوشته ديگران باشد، خيانت است. و خيانت در علم و دانش، به مراتب بدتر از خيانت در مال است.
خانقاه
سؤال 2198 :در بعضى از نقاط خانقاهى وجود دارد، كه عده اى در آن جمع و مدح حضرت على را به قول خودشان مى كنند، وظيفه چيست؟
جواب: معبد مسلمانان مسجد است. و رفتن به خانقاه اگر براى اين باشد كه گمان كنند آنجا خصوصيت و شرافتى بر ساير امكنه دارد، صحيح نيست. بلكه اگر بعنوان و اعتقاد اين بروند كه آنجا شرعاً پايگاه ذكر و مدح و منقت است، حرام مى باشد. و ذكرهايى كه در آنجا به هر اسم و عقيده خوانده شود، اگر مدرك معتبر نداشته باشد و به قصد ورود بخوانند جايز نيست. و چه بسا رفتن به خانقاه ترويج باطل باشد. مضافاً بر اينكه يكى از طرق پراكندگى و اختلاف افكنى بيان مسلمانان همين تشكيلات بى اساس است كه به نامهاى مختلف بوجود آورده اند. لذا بر عموم مسلمانان است براى امور عبادى، مذهبى، اعياد مواليد ائمه (عليهم السلام) در مساجد اجتماع كنند. كه «انما يعمر مساجدالله من آمن بالله».
سؤال 2199 :حضور در خانقاه و اقتدا به نماز جماعت و پيروى از دستور قطب و در اصطلاح
(صفحه589)
ايشان تشرّف و بيعت و قبول ولايت خاصه علويه، و احكام مربوط به آن چگونه است؟
جواب: مسائل فوق همگى انحراف از راه حق و ائمه (عليهم السلام) مى باشد و شركت در آنها جايز نيست.
دعانويسى
سؤال 2200 :نوشتن دعا از روى كتاب چه حكمى دارد؟
جواب: اگر كتاب معتبر باشد، مانعى ندارد.
سؤال 2201 :آيا كار دعانويسها و فالگيرها منشأ اسلامى دارد؟
جواب: در ثبوت خواص و آثار براى برخى ادعيه جاى ترديد نيست. ولى دعانويسى در اسلام شغل شناخته نمى شود.
سؤال 2202 :نوشتن دعا براى كسانى كه احتياج به آن دارند، و معتقد به آن هستند. از مثل جامع الدعوات چه صورتى دارد؟
جواب: دعاهاى وارده مانعى ندارد. ولى اعتبار كتاب نامبرده ثابت نشده است.
سؤال 2203 :آيا اعتقاد به فال و دعا نويسى كه با گرفتن وجهى دعايى مى نويسد، كه به خيال خود مشكل گشا خواهد بود، جايز است و منشأ شرعى دارد؟
جواب: فال مطلبى است خرافى. ولى دعا داراى اثر مى باشد، در صورتى كه از دعاهاى منقوله در روايات باشد، نه دعاهاى جعلى كه گروهى از دعانويسان به آن مبتلا هستند.
سؤال 2204 :اگر كسى در قبال نوشتن دعاهايى كه در بعضى كتب براى شفا و سردرد و غيره پول بگيرد، چه حكمى دارد؟
جواب: گرفتن پول در مورد امر مذكور مانعى ندارد، ولى لازم است قبلا معين شود يا بيش از اجرت المثل نباشد.
روايات و كتب روايى
سؤال 2205 :آيا احاديثى كه در كتب اربعه شيعه آمده، يقين آور مى باشند؟
(صفحه590)
جواب: يقينى نيست. ولى در اعتبار حديث لازم نيست يقين پيدا شود. و البته مقدارى از آنها ضعيف و از درجه اعتبار ساقط است.
سؤال 2206 :نقل اخبار و تفسير از كتب معتبره و مسايل شرعيه، آيا مختص به كسانى است كه ملبس به لباس روحانيت مى باشند يا ديگران هم مى توانند؟
جواب: لباس مدخليت ندارد. ولى چون اشخاص غير ملبس صلاحيتشان نوعاً احراز نشده، و چه بسا اشخاص غير لايقى در اين وادى گام نهند. بهتر آن است كه از روحانيان ملبّسِ شناخته شده، استفاده شود.
شك و وسوسه
سؤال 2207 :در مسايلى كه انسان شك مى كند، تكليف چيست؟
جواب: در هر مسأله اگر چندبار شك مى كند، به شك ترتيب اثر ندهد.
سؤال 2208 :مدتى است به مرض خطرناك وسواس مبتلا شده ام. در همه كارهايم شك مى كنم. بفرماييد وظيفه من چيست؟
جواب: وظيفه شرعى شما اين است كه به شك اعتنا نكنيد.
قرآن
سؤال 2209 :آيا خواندن قرآن به غير از زبان عربى در مجالس جايز است؟
جواب: خواندن قرآنِ غير عربى، يعنى ترجمه آن در مجالس و غيره مانعى ندارد. ولى ثواب قرائت قرآن، مخصوص خواندن خود قرآن و الفاظى است كه بر حضرت رسول (صلى الله عليه وآله)نازل شده است.
سؤال 2210 :با اينكه فرموده اند همزه الله همزه وصل است و در درج كلام ساقط مى شود، پس چرا در ياالله ساقط نمى شود؟
جواب: همانگونه كه در لسان العرب، ج 1، ماده اَلَهَ و در البيان مرحوم آية الله خوئى (رحمه الله)بيان شده، در خصوص ياالله همزه جهت تفخيم ساقط نمى شود.
(صفحه591)
سؤال 2211 :آيا اجرت گرفتن در مقابل تعليم قرآن جايز است؟
جواب: اشكالى ندارد.
سؤال 2212 :لطفاً نظرتان را درباره قرائت قرآنى كه همراه با ريا و خودنمايى باشد، بيان فرماييد؟
جواب: ريا كه عبارت است از انجام اعمال خير و پسنديده به منظور كسب اعتبار و منزلت در نزد مردم، عملى مذموم، بلكه از گناهان كبيره و مهلكات عظيمه است. و از طرف ديگر، تلاوت قرآن از اعمال پر فضيلت و داراى ثواب بسيار است. لذا قرائت قرآن، همراه با ريا و خودنمايى، ظلم به نفس و باطل كردن اجر عمل است و مذموميت آن غير قابل انكار است. عصمناالله من الزلل.
سؤال 2213 :آيا فروش قرآن به كفار و اهل كتاب جايز است؟ بخصوص اگر بدانيم آنان قصد توهين به قرآن را ندارند، بلكه جهت مطالعه آن را تهيه مى كنند؟
جواب: بنابر احتياط، فروش قرآن به غير مسلمان جايز نيست. بلى، اگر اميد آن مى رود كه اگر قرآن را در اختيار آن ها قرار دهد هدايت و ارشاد مى شوند، و در عين حال اطمينان داردكه نسبت به قرآن هتكى صورت نمى گيرد، اين عمل مانعى ندارد.
سؤال 2214 :اگر پدرى به فرزندش بگويد راضى نيستم قرآن بخوانى يا در جلسه قرآن شركت كنى، آيا بر فرزند اطاعت از پدر در اين مورد لازم است؟
جواب: اگر نارضايتى پدر ناشى از جهات خارجى باشد (مثلا فرزند مبتلا به ضعف چشم وامثال آن باشد) و نارضايتى به نحوى است كه شركت در جلسه قرآن موجب اذيت و اسائه ادب به پدر مى شود، لازم است از پدر اطاعت كند. بلكه احتياط آن است كه مطلقاً از پدر اطاعت كند. امّا اگر منشأ نارضايتى پدر العياذ بالله عناد با قرآن يا بى اعتنايى به مجلس قرآن باشد، اطاعت از او لازم نيست.
قرعه كشى
سؤال 2215 :آيا جايز است چند نفرى مالى را اعمّ از پول يا كالا روى هم بگذارند و با قرعه
(صفحه592)
تمام آن را به يك نفر واگذار كنند، بدون هيچ بازپرداختى؟
جواب: جايز نيست.
كتب ضالّه
سؤال 2216 :ملاك در ضالّه بودن كتاب چيست؟
جواب: ملاك اين است كه موجب انحراف غالب مطالعه كنندگان شود
مجبور شدن بر گناه
سؤال 2217 :اگر مسلمانى را مجبور كنند كه يكى از دو گناه را مرتكب گردد، و گرنه او را مى كشند، تكليف او چيست؟
جواب: لازم است يكى از دو گناه كوچكتر را انتخاب كند. مگر اينكه او را مجبور به قتل انسان بى گناهى كنند كه در اين صورت ارتكاب جايز نيست.
سؤال 2218 :آيا جايز است انسان براى اينكه به گناه بزرگترى مبتلا نشود، به كوچكتر روى آورد؟
جواب: لازم است انسان از مطلق گناهان دورى كند. اگر به ناچار امر داير بين دو گناه بزرگ و كوچك شد، لازم است گناه كوچك را انتخاب كند.
ورزش
سؤال 2219 :در ورزشهاى رزمى ضرباتى تحت عنوان بدن سازى و افزايش استقامت جسمانى وجود دارد، نظر حضرتعالى پيرامون آن چيست؟
جواب: مانعى ندارد. بلكه اگر منظور آمادگى براى جبهه باشد، رجحان نيز دارد.
سؤال 2220 :بعضى از جوانان ساعات بسيارى از وقت خود را اختصاص به ورزش مى دهند، آيا اين عمل جايز است؟
جواب: ورزش فى نفسه مانعى ندارد. بلكه در مواردى داراى رجحان نيز
(صفحه593)
مى باشد. ولى بر جوانان لازم است كه از وقت خود حداكثر استفاده را بكنند و ورزش و امثال آن مانع از تحصيل علم و فراگيرى معارف نگردد. بويژه معارف دينى كه بر هر مسلمانى لازم است.
هيپنوتيزم
سؤال 2221 :آيا هيپنوتيزم از نظر اسلام جايز است؟
جواب: مشكل است.
(صفحه594)
مسايل متفرقه
سؤال 2222 :استفاده از روزنامه، جهت بسته بندى كردن داروى حمام و فروش آنها چگونه است؟
جواب: استفاده از روزنامه هايى كه احياناً آيات قرآن مجيد يا اسامى انبيا و ائمه (عليهم السلام) در آنها چاپ شده، براى امورى كه مستلزم هتك است، جايز نيست.
سؤال 2223 :آيا پول حرام را مى شود به فقرا داد؟
جواب: اشكال دارد و تصرف در مال حرام، حرام است.
سؤال 2224 :آيا تصرف در اموال كسى كه مى توان او را راضى كرد، قبل از تحصيل رضايت اشكال دارد؟
جواب: جايز نيست.
سؤال 2225 :عدم استفاده از بليط در مترو و اتوبوس داخل شهرى و يا تصاحب بعضى از اجناس به شكل غير قانونى، در صورت نياز به آنها و عدم استطاعت مالى در تهيه آن در بلاد كفر، چه حكمى دارد؟
جواب: جايز نيست.
سؤال 2226 :نظر شهوت آميز به خود چه حكمى دارد؟
(صفحه595)
جواب: جايز نيست.
سؤال 2227 :نظر حضرتعالى راجع به جنگ داخلى افغانستان چيست؟
جواب: جاى سؤال نيست. زيرا قطع جنگ در هر لحظه بهتر است از قطع در لحظه ديگر. و لازم است مسلمانها متحد شده و تفاهم كنند و از جنگ و خونريزى بپرهيزند. كه نتيجه اى جز خسران دنيوى و اخروى نخواهد داشت.
سؤال 2228 :شخصى مدتى است در يك شركت مشغول به كار است. در ابتداى كار قول استخدام به وى داده شده، و اكنون جواب منفى مى شنود. و حداقل دستمزد در قانون براى كارگر پانصد تومان است، و به اين شخص دويست تومان مى دهند. ولى ايشان بدون آنكه مسؤولان شركت بدانند سيصد تومان ديگر از شركت برمى دارد، آيا اين پول حلال است؟
جواب: بدون رضايت مسؤولان شركت، حلال نيست.
سؤال 2229 :چه رنگهايى براى لباس پسنديده نيست، و چه رنگى توصيه شده است؟
جواب: رنگهاى غير مناسب مانند قرمز و احياناً سبز براى غير سادات و مشكى جز در عزادارى خوب نيست و نسبت به خصوص رنگ سفيد توصيه شده است.
سؤال 2230 :به سر و سينه زدن در عزاى بعضى از شخصيتهاى مذهبى يا سياسى چه حكمى دارد؟
جواب: مانعى ندارد.
سؤال 2231 :خانواده اى كه طفل صغير در ميان آنان است و از طرف دولت مستمرى دارند، آيا ميهمان شدن بر آنها چه صورتى دارد؟
جواب: مشكل است. مگر اينكه ميهمان نفعى براى صغير داشته باشد.
سؤال 2232 :شركت در مجالس جشن و عروسى توأم با مجالس لهو و لعب، چگونه است؟
جواب: جايز نيست.
سؤال 2233 :آيا تعهدات يك جانبه الزام آور است؟
جواب: اگر تحت عنوان نذر و عهد و امثال آن باشد، الزام آور است.
(صفحه596)
سؤال 2234 :هرگاه مالى را به سيد بدهند و معين نباشد كه از سهم سادات است يا غير آن، آيا سيد بدون فحص مى تواند بگيرد؟
جواب: مى تواند بدون فحص در آن تصرف كند.
سؤال 2235 :همسايه در زمين خود درختى مى كارد كه ريشه و شاخه هاى اين درخت به زمين يا منزل همسايه وارد شده و موجب مزاحمت و خسارت شده است. آيا همسايه مى تواند شاخه و ريشه درخت را قطع كند؟ آيا مى تواند از ميوه آن بدون اجازه استفاده كند؟ و آيا مالك مى تواند ادعاى خسارت كند؟
جواب: در فرض سؤال، همسايه حق تصرف در درخت را ندارد. و اگر ريشه يا ساقه درخت باعث اذيت او يا موجب ضرر او مى شود، بايد از صاحب درخت بخواهد كه آن را قطع كند. و اگر او قطع نكرد، خود مى تواند اقدام به دفع ضرر كند. اما با اجازه حاكم شرع و از ميوه هاى درخت همسايه هم نمى تواند استفاده كند. مگر اينكه صاحب آن از ميوه ها اعراض كرده باشد. و اگر درخت موجب ضرر او شود، صاحب آن ضامن است.
سؤال 2236 :چند نفر هفتاد هكتار زمين را تحجير مى كنند و در آن چاهى حفر مى كنند و موتور روى آن نصب مى كنند. بعد از مدتى بدون هيچ كارى روى زمين، آن موتور را برمى دارند و در جاى ديگر از آن استفاده مى كنند. بعد از ده سال گروهى ديگر آن زمين را تصاحب كرده و احيا مى كنند، آيا افراد اولى در اين زمين حقى دارند يا خير؟
جواب: حكم كلى مسأله اين است كه حفر چاه تحجير است. و موجب حق اولويّت مى شود. ولى اگر پس از تحجير، زمين را مدتى طولانى مهمل و معطل گذاشتند، حق اولويت ساقط مى شود. و ديگران مى توانند آن را تصرف و احيا كنند. ولى در اين فرض احتياط اين است كه با اجازه حاكم شرع باشد. و در فرض سؤال ظاهراً حق اولويت آقايان ساقط شده، و مردمى كه زمين را تصرف و احيا كرده اند اگر با اجازه حاكم شرع بوده فعلا مالك هستند. و اگر هم با اجازه نبوده، ولى فعلا مسؤولان مربوطه عمل آنان را امضا كرده و منع نكرده اند، اشكالى وجود ندارد و زمينها ملك احيا كنندگان است.
(صفحه597)
سؤال 2237 :آيا نقل داستانهاى ساختگى اشكال دارد؟
جواب: چنانچه به شخصيتهاى اسلامى ارتباط نداشته باشد، مانعى ندارد.
سؤال 2238 :كراوات از نظر اسلام چه حكمى دارد؟
جواب: ظاهراً كراوات اصلا زىّ و شعار نصارا بوده و بهتر است مسلمانان از آن بپرهيزند.
سؤال 2239 :آيا نگهداشتن سگ در خانه، فضيلت نماز يا اعمال ديگر را كم مى كند؟
جواب: نگهداشتن سگ در منزل مسكونى كراهت دارد. ففى الخبر عنه (عليه السلام): «لايدخل الملائكة فى بيت يكون فيه كلب».
سؤال 2240 :ما تعدادى از نقاشان و هنرمندان رشته هاى مختلف تجسمى هستيم كه مايليم از قصص و داستانهاى قرآنى بعنوان موضوع كار در تابلوهايمان استفاده كنيم. با توجه به سبكها و تكنيكهاى مختلفى كه هنرهاى تجسمى از آنها بهره مى برد و تنوّعى كه به لحاظ روحيات هنرمندان در برخورود با موضوعات فوق الذكر وجود دارد، آيا مجاز هستيم؟
جواب: استفاده از داستانهاى قرآن براى آفرينشهاى مذكور مانعى ندارد. مشروط به اينكه همان واقعيتى را كه قرآن حكايت مى كند آفريده شود. و كم و زيادى در كار نباشد. و نيز مشروط به اينكه مستلزم اهانت و خلاف شرعى نباشد. مثلا در داستان حضرت مريم (عليها السلام) طورى نباشد كه ايشان بصورت يك زن غير محجّبه در حال ظاهر بودن روى و صورت و برخى از اعضاى ديگر وى باشد. و نقش حكايت از چنين واقعيتى داشته باشد. به هرحال در اين رابطه لازم است دقت و ظرافت خاص مبذول شود. و از افراد متخصص در مسايل اسلامى كمك گرفته شود.
سؤال 2241 :وظيفه شرعى فرزند تحت تكفل پدرى كه رعايت موازين شرعيه را درباره كسب و درآمد حلال نمى كند چيست؟ با فرض اينكه امر و نهى تأثير ندارد.
جواب: اگر خمس نمى دهد، بايد فرزند خمس آنچه را استفاه مى كند بپردازد. و اگر كسب او حرام است، فرزند نمى تواند در آن خانه و زندگى بماند.
(صفحه598)
سؤال 2242 :آيا حرف ركيك حرام است؟
جواب: اگر مستلزم اهانت يا مشتمل بر حرام باشد، حرام است؟
سؤال 2243 :چه دليلى بر سيادت حضرت ابوالفضل (عليه السلام) وجود دارد؟
جواب: ملاك در سيادت حضرت ابوالفضل (عليه السلام) همان ملاك سيادت امام حسن و امام حسين (عليهما السلام)است. و آن انتساب از طريق اميرالمؤمنين (عليه السلام) به هاشم مى باشد.
سؤال 2244 :آيا برداشتن خاك از قبور ائمه بقيع (عليهم السلام) و ديگر امامان در صورت امكان براى تيمّم و تبرك جايز است؟
جواب: در شرايط فعلى جايز نيست.
سؤال 2245 :برخى از لطيفه و مزاحها به بعض طوايف مانند ترك، لر، عرب نسبت داده مى شود و در بسيارى از موارد قصد سويى هم نيست. ولى گاهى موجب بروز اختلاف و غيره مى گردد، حكم چيست؟
جواب: بهتر آن است كه از اين نوع مزاحها اجتناب شود.
سؤال 2246 :اينجانب علاقه زيادى به طلبه شدن دارم و از رفتن به دبيرستان يا هنرستان نسبت به اخلاق خود بيم دارم، ولى پدر اينجانب با طلبه شدن من مخالفت مى كنند، لطفاً وظيفه اينجانب را مشخص كنيد؟
جواب: در شرايط فعلى كه نياز به روحانى متعهد زياد است، طلبه شدن شما بسيار خوب است. اما بهتر است رضايت والدين خود را جلب كنيد و اگر آنها به هرصورت قانع نشدند، لازم نيست سخن آنها را اطاعت كنيد. زيرا طلبگى به نحو واجب كفايى مطرح است. و نياز مبرم به روحانى ارزشمند وجود دارد.
سؤال 2247 :كمك كردن به متكدّيان كه بر سر هر كوچه و خيابان مى نشينند و بسيارى از آنان به دروغ ادّعاى فقر مى كنند، چه حكمى دارد؟
جواب: مشكل است. زيرا كمك به آنها موجب ترويج دروغ و ترويج بيكارى است.
سؤال 2248 :اينجانب علاقه زيادى به جامعه روحانيت دارم. با توجه به مشكلاتى كه در
(صفحه599)
گذشته و حال داشتم از فيض تحصيل در حوزه محروم بوده ام. و اكنون بصورت آزاد به مطالعه علوم دينى و شركت در كلاسهاى قرآن مشغول و از طرفى هم بعنوان كاگر مشغولم. و مدتى است منبر مى روم. آيا منبر رفتن جايز است؟
جواب: با توجه به اينكه از علوم حوزوى بهره كافى نبرده ايد، و طبعاً با مسايل اسلامى آشنايى كامل نداريد، رفتن به منبر به عنوان تبليغ مشكل است.
سؤال2249 :ازاله موى سينه و پا توسط مردان، چه حكمى دارد؟
جواب: مانعى ندارد. بلكه ازاله موهاى پا خواص بهداشتى نيز دارد.
|
|
