جستجو در تأليفات معظم له
 

قرآن، حديث، دعا
زندگينامه
کتابخانه
احكام و فتاوا
دروس
معرفى و اخبار دفاتر
ديدارها و ملاقات ها
پيامها
فعاليتهاى فرهنگى
کتابخانه تخصصى فقهى
نگارخانه
اخبار
مناسبتها
صفحه ويژه
جامع المسائل ـ ج1 « کتابخانه « صفحه اصلى  

<<صفحه بعد فهرست صفحه قبل>>



(صفحه41)

سؤال 76 :آيا تماس اشياء با رطوبت بدن ميّت، بعد و قبل از سرد شدن بدن، باعث نجاست اشياء مى شود يا نه؟
جواب: در هر دو صورت اگر رطوبت مسرى باشد موجب نجاست است.

سؤال 77 :آيا پوششى كه روى زخمها به وجود مى آيد و معمولا متشكل از خون و ترشحات زخم مى باشد، حكم نجاست را دارد يا نه؟
جواب: چنانچه عنوان پوست بدن را از نظر عرف داشته باشد حكم نجاست را ندارد; مانند محلّى كه خون زير آن مرده باشد.

سؤال 78 :اگر جزيى از بدن نجس العين مانند سگ و كافر را به بدن مسلمى پيوند بزنند چه حكمى دارد؟
جواب: حكم بدن مسلمان را پيدا مى كند.

سؤال 79 :اگر دهنده عضو، كافر و گيرنده مسلمان باشد عضو بريده شده قبل و بعد از دميدن روح در بدن مسلمان حكمش چيست؟
جواب: بعد از دميدن روح پاك مى شود.

سؤال 80 :پلاسما و سرم كه از تصفيه و تجزيه خون در آزمايشگاه به دست مى آيد پاك است يا نجس؟
جواب: پلاسما و سرم كه عرفاً خون بر آن صدق نمى كند به واسطه استحاله ذاتاً پاك است امّا چون در همان ظرفى كه خون در آن ريخته شده، بدست مى آيد در اثر تماس با ظرف نجس نجس است. (متنجس مى شود)

سؤال 81 :ما هو حكم خرء الخفاش و بوله؟ هل هى طير ام حيوان؟
جواب: الظاهر ان الخفاش طير من الطيور و حكمها، حكمها بالنسبة الى الخرء والبول. قال اميرالمؤمنين (عليه السلام) فى ذيل خطبة 155 نهج البلاغة، فى بديع خلقة الخفاش «و جعل لها اجنحة من لحمها تعرج بها عند الحاجة الى الطيران... لها جناحان تطير و ولدها لاصق بها، الخ.

(صفحه42)

و فى مجمع البحرين، الخفاش كرمان طائر بالليل.
و فى العروة الوثقى فى النجاسات: الأقوى فى الطيور المحرمة عدم النجاسة (اى عدم نجاسة الخرء والبول) لكن الأحوط فيها الاجتناب خصوصاً الخفاش و خصوصاً بوله.
مضافا الى انها طاير عرفا و على هذا فالحق أنها طاير و خرئها و بولها طاهر على الأقوى نعم و رد رواية مرسلة (الوسائل ب 10 من ابواب النجاسات ح 4) امر فيها بغسل الثوب من بولها و لذا افتوا برجحان الأجتناب من خرئها و بولها، هذا و مع ذلك فقد ادعى انه اختبر الخفاش فوجدت انها مما ليس لها نفس سائلة والأمر على هذا اسهل مما تقدم.


نجاست كافر
سؤال 82 :چرا كسانى كه از دين اسلام خارجند نجس مى باشند، با اينكه مى بينيم نظافت آنها خيلى خوب است؟
جواب: نظر اينجانب اينست كه اهل كتاب در صورتى كه مشرك نباشند پاكند و نجاست ذاتى ندارند ولى اگر مشرك باشند نجسند. ولى قول به نجاست حكمتهايى دارد; از قبيل اينكه مسلمانان با آنان آميزش و معاشرت نكنند و تحت تأثير اخلاق و رفتار آنان قرار نگيرند. آنان هم در برابر مسلمانان احساس ذلت و حقارت كنند و متوجه شوند كه پليد و نجس مى باشند و مصالحى غير از اينها كه در دستورات اسلام محقق و مسلم است.

سؤال 83 :آيا مى توان از طعام اهل كتاب مانند يهود و نصارى استفاده كرد؟
جواب: به نظر اينجانب اهل كتاب در صورتى كه مشرك نباشند نجاست ذاتى ندارند بنابراين طعام آنها نجس نيست مگر اينكه از گوشت نجس تهيه كرده باشند يا معلوم باشد كه به واسطه شراب و امثال آن نجس شده است. ولى در نظر كسانى كه اهل كتاب را نجس مى دانند در صورت علم به تماس آنها با غذا، غذاى آنها نجس است.

(صفحه43)

سؤال 84 :آيا زرتشتيها اهل كتاب آسمانى هستند؟
جواب: ظاهر اين است كه اهل كتاب مى باشند.

سؤال 85 :در استفتايى كه به شما نسبت داده اند آمده است كه يهود و نصارى و مجوس اگر مشرك نباشند طاهرند معناى مشرك بودن چيست؟ آيا اعتقاد به دو خدا (مجوس) و سه خدا (نصارى) كه اكنون معمول است شرك است؟
جواب: اگر به عنوان خدايى و الوهيت باشد شرك است.

سؤال 86 :از كجا تشخيص داده مى شود كداميك از يهود و نصارى پاك و كداميك نجس مى باشند؟
جواب: در صورتى كه مشرك نباشند و يا شك در شرك آنها داشته باشيد پاك مى باشند.

سؤال 87 :اينجانب مقلد حضرت امام بوده ام و با اجازه حضرتعالى به تقليد آن مرحوم باقى مانده ام; اكنون شنيده ام شما اهل كتاب را پاك مى دانيد; آيا مى توانم در اين مسأله از شما تقليد كنم چون با اهل كتاب زياد سر و كار دارم!؟
جواب: اگر اعلميت امام براى شما محرز نباشد، مانعى ندارد.

سؤال 88 :آيا علىّ اللّهى ها كه طريق خاصى براى خود دارند پاكند؟ و ازدواج با آنان چه حكمى دارد؟ و نيز معاشرت و هم غذا شدن با آنها چگونه است؟
جواب: اگر حضرت امير (عليه السلام) را العياذ بالله خدا بدانند يا منكر معاد و يا يكى از ضروريات دين مثل نماز و روزه باشند كافر و نجس هستند و ازدواج با آنان جايز نيست و معاشرت و هم غذا شدن با آنان صحيح نمى باشد چون به هر چيزى دست تر بزنند نجس مى شود ولى اگر چنين عقيده اى ندارند و منكر معاد و ضروريات دين نيستند مسلمان و پاك مى باشند و در جهات سؤال شده با ديگر مسلمانان فرقى ندارند.

سؤال 89 :شخصى در حال ناراحتى و عصبانيت به خدا و پيغمبر (صلى الله عليه وآله) العياذ بالله ناسزا

(صفحه44)

گفت ولى بعد پشيمان نشد; آيا اين دشنام و ناسزا موجب ارتداد و نجس شدن او شده است؟
جواب: اگر عصبانيت او به حدى بوده كه از خود بى خود شده در اين صورت مرتد نشده و نجس نيست; ولى اگر عصبانيت به اين حد نبوده مشكل است و بايد توبه كند.

سؤال 90 :آيا فرقه هايى از قبيل صوفيه و دراويش حتى شيخيه با وجود بدعتهايى كه در اعمال آنها مشاهده مى شود محكوم به طهارتند؟
جواب: محكوم به طهارت مى باشند ولى بهتر آن است كه كمتر با آنان معاشرت شود.

سؤال 91 :اگر دست تر به درب يا ديوار يا اشياء متعلق به مسيحيان، يهوديان يا هندوها بخورد، آيا نجس مى شود؟
جواب: با عدم علم به نجاست، پاك است.

سؤال 92 :تكليف آموزگاران با دانش آموزان بهايى چيست، آيا جايز است قرآن را در اختيار آنان قرار دهند؟
جواب: بايد با آنها معامله نجاست كرد و قرار دادن قرآن در اختيار آنان جايز نيست.

سؤال 93 :شخصى است كه عمداً نماز نمى خواند و تارك الصلاة است ولى منكر نماز نيست، آيا كافر و نجس است؟
جواب: چنين شخصى كه منكر نماز نيست فاسق و معصيت كار است و محكوم به كفر و نجاست نمى باشد.

سؤال 94 :آيا با توهين و فحاشى به قرآن (العياذ بالله) مسلمان مرتد مى شود و تكليف كسانى كه مى بينند او مكرّر توهين مى كند چيست؟
جواب: اگر توهين و فحاشى از روى عصبانيت باشد و عصبانيت به حدى بوده كه از خود بى خود شده بايد توبه كند. اما اگر با قصد و اراده و ناشى از عداوت با

(صفحه45)

پيامبر (صلى الله عليه وآله) يا ائمه (عليهم السلام) باشد محكوم به نجاست است و اگر به انكار رسالت برگشت كند علاوه بر نجس بودن محكوم به ارتداد هم هست. در هر حال وظيفه كسانى كه متوجه اين عمل او مى شوند نهى از منكر و اجتناب از اوست تا حاكم شرع تكليف او را معين كند.

سؤال 95 :آيا شش امامى مسلمان است؟
جواب: مسلمان است.

سؤال 96 :كسى كه به دادن خمس و زكات اعتقاد و اعتنايى ندارد و گاهى تمسخر هم مى كند آيا تمام اعمال و عباداتش باطل و زندگيش نجس مى باشد؟
جواب: تصرف در اموال او جايز نيست ولى عباداتى كه ارتباط با اين مسأله ندارد صحيح است.

مسائل متفرقه طهارت و نجاست
سؤال 97 :آيا سوسيسهايى كه از كشور اجنبى وارد مى شود پاك است؟
جواب: اگر از اجزاء حيوانات حرام گوشت يا حيوانى كه ذبح اسلامى نشده در آن باشد حرام مى باشد.

سؤال 98 :كنسرو ماهى كه در كشورهاى خارج بسته بندى شده و به فروش مى رسد و همچنين روغن ماهى كه از خارج وارد مى شود، آيا پاك است و خوردن آن چه حكمى دارد؟
جواب: چنانچه احراز شود كه موت آنها در خارج آب يا در تور ماهى گيرى و بدست انسان بوده، پاك و خوردن آن نيز حلال است، ولى مجرد اِخبار كافر به اين معنى كفايت نمى كند.

سؤال 99 :آيا غذايى كه گربه به آن دهان زده نجس است؟
جواب: نجس نيست.

سؤال 100 :آيا داروهايى كه در بازار مسلمانان خريد و فروش مى شود و ساخت كفار است

(صفحه46)

پاك مى باشد؟
جواب: محكوم به طهارت است.

سؤال 101 :چيزهايى مانند كاپيشن و كفش كه از كشورهاى غير مسلمان مى آورند و در آنها پوست و چرم حيوانات بكار رفته است چه حكمى دارد؟
جواب: اگر از مسلمان خريدارى شود محكوم به طهارت است، ولى اگر بدانند كه آن مسلمان از كافر گرفته و رسيدگى نكرده كه از حيوانى است كه به دستور شرع كشته شده يا نه، نجس نيست، ولى نماز خواندن در آن جايز نمى باشد.

سؤال 102 :بلند بودن موى عورت و زير بغل چه حكمى دارد؟
جواب: ازاله آنها لازم نيست، فقط بايد رعايت شود كه مانع تطهير و يا غسل نباشد.

سؤال 103 :آيا بعد از پاك شدن بدن در حمام يا دستشويى قسمتهاى داخلى آن مكانها نيز پاك مى شود؟
جواب: موارد مختلف است.

سؤال 104 :ماهيهايى هستند كه در پوستشان دانه هاى ريزى مى باشد كه در فلس بودن آنها ترديد است، خوردن آنها چگونه است؟
جواب: اگر افراد موثق اظهار كنند كه داراى فلس است حلال مى باشد.

سؤال 105 :اگر سكه اى كه روى آن نام امام معصوم (عليه السلام) نقش بسته است در توالت بيفتد و بيرون آوردن آن، موقوف بر هزينه زيادى است كه مقدور نيست، با توجه به انحصار دستشويى آيا مى توان از آن استفاده كرد؟
جواب: در فرض مذكور مانعى ندارد.

سؤال 106 :شخص وسواسى در طهارت و نجاست، چه حكمى دارد و آيا وسواس داشتن اشكال شرعى دارد؟
جواب: وسواسى در حقيقت به منزله قبول نداشتن حكم خدا و رسول خدا (صلى الله عليه وآله)

(صفحه47)

در مورد طهارت مى باشد و گاهى موجب بطلان وضو مى شود. لذا شرعاً و عقلا لازم است از اين تخيلات شيطانى اجتناب شود و با بى اعتنايى مكرر مى توان آن حالت را از خود دور كرد.

سؤال 107 :استفاده از ادكلن و وسايلى از اين قبيل كه از خارج وارد مى شود و نمى دانيم پاك است يا نجس، چه حكمى دارد؟
جواب: اگر علم نداشته باشيد كه از چيز نجس ساخته شده يا با نجسى ملاقات كرده، طاهر است.

سؤال 108 :اگر دست تا آرنج نجس باشد و آنرا تا مچ در آب فرو برده يا زير شير بگيرد ـ با توجه به ارتباط بين خشكى و ترى ـ آيا دست از مچ به پايين پاك مى شود يا خير؟
جواب: بلى پاك شده است.

سؤال 109 :گوشه اى از يك هندوانه يا خربزه نجس شده است، آيا تمامى آن نجس مى شود يا خير؟
جواب: خير، تمامى آن نجس نمى شود مگر اينكه آب قسمت نجس شده به بقيه آن سرايت كند.

سؤال 110 :اگر دست انسان تا آرنج نجس باشد و براى خوردن غذا دستش را با آب قليل تا مچ آب بكشد، آيا تا مچ دست پاك مى شود يا بخاطر اتصال به بالاى دست كه نجس است قابل پاك شدن نيست؟
جواب: پاك مى شود چون سرايت، موجب تنجيس است نه اتصال.

سؤال 111 :اگر تمام لباس يا پارچه اى نجس شده باشد; آيا مى شود قسمتى از آنرا آب كشيد، به صورتى كه نيمى از آن پاك و نيمى ديگر نجس باقى بماند; و آيا در اين مورد فرقى بين تطهير با آب قليل يا كر و جارى وجود دارد؟
جواب: بلى پاك مى شود و فرقى بين آب قليل و كثير وجود ندارد. چون ملاك در نجس شدن سرايت است نه اتصال.

(صفحه48)








وضو

طريقه وضو
سؤال 112 :آيا در وضو شستن هر مرتبه به يك مشت آب حاصل مى شود كه مشت سوم حرام باشد؟
جواب: شستن يك مرتبه تنها به آب ريختن نيست بلكه به اين است كه تمام عضو كاملا شسته شود. بنابراين ممكن است چند مشت آب به قصد وضو بريزد تا تمام عضو شسته شود و اين يك مرتبه حساب مى شود و همينطور شستن مرتبه دوم و اگر دست چپ را بيش از دو مرتبه بشويد لازم مى آيد كه مسح با آب غير وضو انجام شود و آن سبب بطلان وضو است.

سؤال 113 :اگر صورت و دست راست را سه مرتبه بشويند ولى دست چپ را دو دفعه بشويند كه در مسح اشكال پيدا نشود، آيا وضو صحيح است؟
جواب: اگر قصد داشته باشد كه وضو را تشريعاً و بر خلاف دستور شرع اينگونه بگيرد، وضو باطل است ولى اگر چنين قصدى نداشته باشد، در فرض سؤال وضو صحيح است.

سؤال 114 :اگر كسى مدتها صورت و دو دست را در وضو سه مرتبه مى شسته و نمى دانسته كه مسح او اشكال پيدا مى كند; آيا در اين صورت نمازهايى را كه خوانده باطل

(صفحه49)

است؟
جواب: بلى، در فرض سؤال كه دست چپ را هم سه مرتبه شسته وضو باطل و نمازهايى را كه با اين وضو خوانده بايد اعاده و قضا كند.

سؤال 115 :اگر دستها را زير شير بگيريم يا در آب فرو ببريم و به قصد وضو بيرون بياوريم بدون دست كشيدن، آيا وضو صحيح است؟
جواب: اشكال ندارد و با همان ترى كف دست مسح سر و پاها را بكشيد.

سؤال 116 :بعضى در مورد غسل وجه در وضو تصريح كرده اند كه سفيدى دو طرف جلو سر كه نزعتان باشد از حدّ وجه خارج است، بفرماييد اين مطلب اتفاقى است يا مانند دخول عارض در وجه مورد خلاف است؟
جواب: بين علماى اماميه اتفاق است كه نزعتان خارج از حدّ وجه است و شستن آن لازم نيست تنها برخى از علماى اهل سنت شستن آن را در وضو واجب دانسته اند.

سؤال 117 :بيمارى كه عضو و يا بعضى از اعضاى وضو را به دلايل پزشكى و يا عدم توانايى، نمى تواند حركت دهد و يا مشكل مى باشد، وظيفه طهارات ثلاث و چگونگى انجام آنها را در موارد زير چيست؟
الف: حركت نداشتن دست چپ.
ب: حركت نداشتن دو دست.
جواب: الف: غسل كه مسأله اى ندارد و براى وضو با دست راست صورت را مى شويد و دست راست را وضوى ارتماسى مى دهد و اگر ممكن نشد كمك مى گيرد. و دست چپ را با دست راست وضو دهد و مسح سر و پاى راست و پاى چپ را با دست راست انجام دهد. و براى تيمم دست راست را به زمين بزند و اگر ممكن است كمك بگيرد و دست چپ را با دست راست به زمين بزند و با هم به پيشانى بكشد. و اگر نشد همان دست راست را به تمام پيشانى بكشد و بعد پشت دست راست را به زمين بكشد وسپس پشت دست چپ را با دست راست مسح كند.

(صفحه50)

ب: در فرض عدم حركت دو دست نيز، صورت را وضوى ارتماسى دهد و براى وضوى دستها و مسح كمك بگيرد و همينطور براى تيمم، مانند آنچه گذشت.

مسح
سؤال 118 :اگر سر و روى پا كمى رطوبت دارد، آيا مسح روى آن كافى است يا بايد خشك باشند؟
جواب: اگر رطوبت به قدرى كم باشد كه بعد از مسح بگويند ترى از كف دست است و ترى دست بر رطوبت جاى مسح سر و پاها غلبه كند خشك كردن لازم نيست. و گرنه بايد رطوبت آنها را كم كنند.

سؤال 119 :چنانچه كسى قبل از مسح سر، شير آب را كه قطرات آب بر روى آن است ببندد، بعد مسح كند وضويش چطور است؟
جواب: اگر رطوبت روى شير آب به قدرى كم باشد كه به دست منتقل نشود مانعى ندارد.

سؤال 120 :چنانچه در وضو يكبار پا را مسح كنيم ولى آب خوب آن را فرانگرفت وظيفه چيست؟
جواب: محل را خشك كنيد و دوباره مسح كنيد يا چنانچه قسمتى را كه خشك مانده از سر يكى از انگشتان پا تا برآمدگى روى پا مسح كنيد بى اشكال است.

سؤال 121 :اگر جلوى سر موى زياد جمع شده باشد، آيا مسح كشيدن روى آنها صحيح است يا خير؟
جواب: در فرض سؤال موهاى جلوى سر را باز كند و بيخ موها را مسح كند.

سؤال 122 :هرگاه موقع مسحِ سر، دست به پيشانى برسد وضو صحيح است؟
جواب: مسح سر صحيح است ولى مسح پا را با قسمتى از كف دست بكشد كه با آب صورت مخلوط نشده باشد.

(صفحه51)

سؤال 123 :اگر روى پا نجس باشد و نتواند براى مسح آن را آب بكشد، وظيفه چيست؟
جواب: بايد براى نماز تيمم كند.

رفع مانع در وضو
سؤال 124 :آيا رنگ و جوهر خودكار كه روى دست است مانع از صحت وضو است و همچنين سرمه و رنگهايى كه زنها به كار مى برند؟
جواب: اگر جرم داشته باشد مانع از صحت وضو مى باشد، ولى رنگ تنها مانعى ندارد.

سؤال 125 :اگر اعضاى وضو چرب باشد، آيا وضو صحيح است؟
جواب: در صورتى كه چربى كم بوده و مانع رسيدن آب به پوست نباشد اشكالى ندارد.

سؤال 126 :اگر كسى بعد از وضو متوجه شود كه چيزى به اعضاى وضو چسبيده ولى خيلى كم است، آيا بايد وضو را اعاده كند؟
جواب: بلى، اگر آن چيز قبل از وضو بوده و جرميت داشته، كه مانع رسيدن آب شده هرچند خيلى كم باشد بايد آن را برطرف كرده و مجدداً وضو بگيرد.

سؤال 127 :آيا رنگى كه خانمها براى موى سر، استفاده مى كنند، مانع از رسيدن آب مى شود يا نه؟
جواب: اگر جرم داشته باشد مانع است و اگر رنگ تنها باشد مانعى ندارد.

كمك كردن ديگرى در وضو
سؤال 128 :اگر شخصى آماده وضو شده و ديگرى شير آب را براى او باز كند يا شلنگ را نگهدارد و او وضو بگيرد، آيا وضوى اين شخص اشكال پيدا مى كند؟
جواب: در فرض سؤال كه وضو به شخص وضو گيرنده مستند است، اشكال ندارد.

(صفحه52)

سؤال 129 :بيماران قلبى كه در استراحت مطلق به سر مى برند و حتى دستها را نمى توانند حركت دهند براى وضو چه وظيفه اى دارند؟
جواب: اگر مى توانند دستها را حركت دهند گرچه با كمك ديگران، بايد با دست خود هرچند با تر كردن باشد به صورت و دستها بكشند و مسح سر و پا را بكشند و اگر نمى توانند و يا ضرر دارد، نايب آنان را وضو بدهد; به اين نحو كه دست تر كند و بر صورت و دستهاى آنان بكشد و وضو دهد و نايب با دست خود از رطوبت كف دست آنان مسح سر و پاى آنان را انجام دهد و اگر وضو به اين نحو ممكن نشد يا مشقّت داشت آنان را تيمم دهند به اين كيفيت كه دست خودشان را اگر حركت مى كند به زمين يا روى خاك يا روى هر چيزى كه تيمّم بر آن صحيح است بزنند و مريض را تيمم دهند و اگر نشد نايب دست خود را به زمين بزند و به پيشانى و پشت دست آنان بكشد.

سؤال 130 :اگر كسى با آفتابه و امثال آن در دست ديگرى آب بريزد، تا او وضو بگيرد، آيا اين وضو صحيح است؟
جواب: اگر آنكه آب مى ريزد به قصد وضو دادن كسى كه وضو مى گيرد نباشد، وضو اشكال ندارد.

وضو گرفتن قبل از وقت
سؤال 131 :آيا وضو گرفتن قبل از وقت به نيت نماز صحيح است؟
جواب: اگر به قصد اينكه با طهارت باشد وضو بگيرد صحيح است و نيز اگر نزديك وقت نماز به قصد مهيا بودن براى نماز وضو بگيرد اشكال ندارد.

تجديد وضو
سؤال 132 :شخصى به خيال اينكه وضو دارد تجديد وضو كرد، و نماز خواند، بعد يادش آمد كه وضوى قبلى اش باطل شده، آيا نمازى كه با اين وضوى جديد خوانده صحيح است؟
جواب: در فرض سؤال نماز او صحيح است و مى تواند با همين وضو نماز و كارهاى ديگرى كه مشروط به وضو است، انجام دهد.

(صفحه53)

وضو در مقابل نامحرم
سؤال 133 :وضو گرفتن مرد در جايى كه زن نامحرم به او نگاه مى كند چه حكمى دارد؟
جواب: وضو صحيح است ولى زن نبايد نگاه كند.

سؤال 134 :در صحنهاى حرم امام رضا (عليه السلام) و بعضى امامزاده ها و مساجد عمومى زنها كنار حوض در حضور نامحرم وضو مى گيرند آيا وضوى آنها صحيح است؟
جواب: در فرض سؤال لازم است بدن خود را از نامحرم بپوشانند، ولى در هرحال وضوى آنها صحيح است.

وضوى جبيره اى
سؤال 135 :شخصى مدتى دستش را براى وضوى جبيره اى در كيسه پلاستيكى كرده و وضوى ارتماسى گرفته و يا به جاى دست كشيدن، آن را شسته و نماز خوانده، آيا نمازهاى او صحيح است؟
جواب: در فرض سؤال وضوى او باطل است و بايد نمازهايى كه با اين وضو خوانده قضا كند و در صورتى كه وقت باقى است اعاده كند.

سؤال 136 :كسى كه دست راستش تماماً در گچ است چگونه بايد وضو بگيرد؟
جواب: ابتدا صورت را بشويد ـ با گرفتن زير شير يا فرو بردن در آب و يا بوسيله دست چپ ـ سپس دست راست را وضوى جبيره اى بدهد و بعد دست چپ را با فرو بردن در آب يا گرفتن زير شير آب وضو بدهد و با رطوبت دست چپ، سر و روى پاها را مسح كند.

سؤال 137 :دست كسى مجروح است و بايد وضوى جبيره اى بگيرد، آيا اگر قسمت مجروح را كه تا مچ يا آرنج است در كيسه پلاستيكى بگذارد و وضو بگيرد چطور است؟
جواب: مانعى ندارد، ولى نبايد كيسه، قسمتهايى را كه مى شود شست بگيرد و با دست ديگر كه سالم است به قصد وضو روى كيسه بكشد، نه آنكه آن را بشويد.

سؤال 138 :اگر بيمار به جهت خوف از ضرر وضوى جبيره اى بگيرد و پس از نماز معلوم

(صفحه54)

شود خوف او بى مورد بوده است تكليف او چيست؟
جواب: اعاده لازم نيست ولى اگر اعاده كند بهتر است.

زخم در محلّ وضو
سؤال 139 :اگر در جاى وضو زخمى باشد كه خون بند نمى آيد ولى آب براى آن ضرر ندارد، براى وضو چه بايد كرد؟
جواب: در فرض سؤال محل زخم را در آب كر يا زير شير بگيرد و دست بكشد تا خون شسته شود و دست را روى آن فشار دهد كه جلو خارج شدن خون گرفته شود و بلافاصله با نيّت وضو آب را به آن محل جارى كند و بعد از آن بقيه عضو را وضو دهد.

وضوى بيمار و كسى كه عضوى از او قطع شده است
سؤال 140 :كسى كه مبتلا به بيمارى است كه مجراى مقعدش مسدود شده و روده را از شكم خارج و به كيسه اى وصل مى كنند براى وضو و نماز چه كند؟
جواب: اگر غائط يا ادرار پى در پى خارج مى شود در صورتى كه نتواند هيچ مقدارى از نماز را با وضو بخواند، مى تواند با يك وضو يك نماز را بخواند.

سؤال 141 :كسى دست راستش از بالاى مرفق قطع شده، آيا مسح پاى راست از او ساقط است؟
جواب: در فرض سؤال بادست چپ اول پاى راستوبعد پاى چپ را مسح كند.

سؤال 142 :شخصى كه دست يا پا ندارد يا يك دست و يك پا ندارد چگونه وضو بگيرد؟
جواب: اگر هر دو دستش از بالاى مرفق قطع شده براى وضو گرفتن در صورتى كه خودش مى تواند صورتش را بشويد; مثلا صورت را در آب فرو ببرد و به قصد شستن وضويى با رعايت ترتيب يعنى از بالا به پايين از آب خارج كند، يا زير شير بگيرد و براى مسح سر و پاها نايب بگيرد تا با رطوبت صورت او سر و پاهاى او را مسح كند و اگر نمى تواند صورت را در آب فرو برد مثلا آب در آفتابه

(صفحه55)

است نايب صورت او را بشويد و سر و پاهاى او را مسح كند و اگر از مرفق به پايين چيزى باقى مانده آن را خودش به قصد وضو بشويد و با همان مقدار سر و پاها را مسح كند و احتياط اين است كه علاوه بر وضو تيمم هم كند به اين نحو كه پيشانى را خودش به زمين مسح كند و نايب نيز بگيرد تا با دست خود به زمين بزند و پيشانى او را مسح بكشد و اگر دو پا را از مچ ندارد مسح پاها ساقط است و اگر مقدارى از روى پاها باقيمانده است همان مقدار از روى پاها را مسح كند و اگر يك دست از بالاى مرفق ندارد شستن اين دست در وضو ساقط است و دست ديگر را به همان روش كه در صورت قبل گفته شد وضو بدهد و با همان يك دست سر و پاها را مسح بكشد و اگر از مرفق به پايين مقدارى باقيمانده است آنچه تا مرفق مانده به قصد وضو بشويد و دست ديگر را نيز بشويد و براى مسح اگر دست راست ناقص است با همان باقيمانده سر و پاى راست را مسح كند و با دست چپ پاى چپ را مسح كند و اگر در يك پا از قدم (روى پا) چيزى باقى است همان مقدار را مسح بكشد و اگر از قدم چيزى نمانده مسح آن ساقط است و فقط پاى ديگر را مسح بكشد.

سؤال 143 :اگر به دست بيمارى آنژيوكت(1) بسته شده باشد طريقه عملى انجام طهارت سه گانه چگونه است؟
جواب: آنژيوكت در فرض سؤال در حكم جبيره است و بايد وضو و غسل جبيره انجام دهد.

سؤال 144 :در فرض فوق نظر به اينكه در اغلب موارد، داخل لوله پلاستيكى و قسمت خارجى آن خون جمع مى شود، وجود خون اشكالى براى نماز دارد يا نه؟
جواب: اگر مشقت ندارد لوله را تبديل يا تخليه و تطهير نمايد و الاّ با همان وضع نماز بخواند و صحيح است.


1 ـ آنژيوكت، لوله پلاستيكى است كه داخل رگ قرار داده شده و از طرف ديگر به شلنگ سرم وصل مى شود و آنژيوكت به وسيله چسب به بدن چسبانده مى شود.

(صفحه56)

مسائل متفرقه وضو
سؤال 145 :قبل از شروع به وضو دست و صورت را شسته ايم، آيا بايد آنها را براى وضو خشك كنيم؟
جواب: خشك كردن لازم نيست.

سؤال 146 :شخصى از منزل همسايه و بدون اطلاع سازمان آب، لوله فرعى كشيده و پول آب را به همسايه مى دهد، وضو و غسل با آن آب چه حكمى دارد؟
جواب: اگر لوله را موقّتاً كشيده و بنا دارد وقتى مقدماتش فراهم شد طبق مقررات، لوله كشى مستقيم كند، فعلا اشكالى ندارد. ولى اگر بنايش بر اين باشد كه حتى با قدرت و امكان هم از آن لوله فرعى استفاده كند جايز نيست و با علم به عدم جواز، صحت وضو و غسل محل اشكال است.

سؤال 147 :اگر در زمينى كه اطراف امامزاده و محل دفن اموات بوده حوض درست كنند، وضو در آن چه حكمى دارد؟
جواب: در مورد سؤال ظاهراً وضو صحيح است.

سؤال 148 :شخصى بعد از وضو خونى در صورت مى بيند و نمى داند آيا در بين وضو بوده يا بعداً بيرون آمده، آيا وضويش صحيح است؟
جواب: وضو صحيح است.

سؤال 149 :آيا آب وضو بايد از آب تصفيه شده باشد؟
جواب: لازم نيست تصفيه شده باشد، بلكه لازم است آب مطلق باشد.

سؤال 150 :وضو گرفتن با كفش غصبى چه حكمى دارد؟
جواب: اشكال ندارد.

سؤال 151 :شك در وضو كه آيا درست انجام شده يا نه، چه حكمى دارد؟
جواب: اگر بعد از آنكه از وضو فارغ شده شك كرده اعتنا نكند و وضويش صحيح است; ولى اگر در اثنا شك كرده بايد برگردد و مشكوك را بياورد، پس از آن به ترتيب وضو را تمام كند.

(صفحه57)

سؤال 152 :اگر انسان در اثناى نماز شك كند وضو گرفته يا نه، چه وظيفه اى دارد؟
جواب: اگر حالت سابق خود را نمى داند نماز را رها كند و پس از وضو، از اوّل نماز را بخواند و بهتر است اين نماز را با همين حالت شك تمام كند و بعد وضو گرفته نماز را اعاده كند، امّا اگر حالت سابق خود را مى داند بنابر حالت سابق بگذارد، پس اگر حالت سابقه او طهارت بوده نماز را ادامه دهد و اعاده لازم نيست و اگر حالت سابقه را مى داند كه وضو نداشته و بعد احتمال وضو گرفتن مى دهد، نماز را رها كند و وضو بگيرد و از اول نماز را بخواند.

سؤال 153 :آيا وضوى بچه غير بالغ صحيح است و مى توان قرآن به دست او داد؟
جواب: بلى وضويش صحيح است و قرآن دادن به دست او اشكال ندارد.

(صفحه58)








غسل

مسائل غسل
سؤال 154 :بيمارانى كه زخم آنان باز است مانند زخمهاى شكمى كه مرتباً ترشح به خارج مى كند چگونه غسل كنند و نماز بخوانند؟
جواب: اگر آب براى آنان ضرر ندارد حكم سالم را دارند و بايد بطور معمول غسل كنند و اگر ضرر دارد بايد اطراف زخمها را به قصد غسل بشويند و چنانچه كشيدن دست تر بر زخمها ضرر ندارد احتياط آن است كه دست تر بر آنها بكشند و بعد پارچه پاكى روى آنها بگذارند و دست تر روى پارچه هم بكشند و اگر اين مقدار هم ضرر دارد يا زخم نجس است و نمى شود آب كشيد. بايد اطراف زخمها را بطور معمول و به ترتيب اول سر و گردن بعد طرف راست و بعد طرف چپ را بشويند و بنابر احتياط تيمم بدل از غسل هم بكنند.

سؤال 155 :در اثر كهولت سن يا بعض عوارض جسمى، قسمتى از ظاهر بدن بوسيله قسمتى از پوست بدن پوشيده شده آيا بايد براى غسل قسمتى كه پوشيده شده بشويند يا جزء باطن محسوب مى شود؟
جواب: بلى، قسمتى را كه قبلا جزء ظاهر بدن بوده و فعلا مشكوك است بايد براى غسل بشويند.

سؤال 156 :آيا غسل واجب از غسل واجب ديگر كفايت مى كند؟

(صفحه59)

جواب: بلى غسل واجب از غسل واجب ديگر كفايت مى كند.

سؤال 157 :آيا غسلهاى واجب از غسل مستحب كفايت مى كند؟ عكس آن چطور؟
جواب: اگر نيت غسل مستحب نداشته باشد غسلهاى واجب از غسل مستحب كفايت نمى كند.

سؤال 158 :آيا غسل مستحب از غسل مستحب ديگر كفايت مى كند؟
جواب: خير كفايت نمى كند مگر نيت تمامى غسل ها را بكند.

سؤال 159 :آيا رنگى كه خانمها، براى موى سر، استفاده مى كنند، مانع از رسيدن آب مى گردد يا نه؟
جواب: اگر رنگ مذكور، جرم داشته باشد مانع رسيدن آب است و چون بنابر احتياط واجب بايد براى غسل موها نيز شسته شود. بنابراين لازم است رنگى را كه جرم است برطرف كنند. اما، اگر رنگ تنها باشد مانعى ندارد.

سؤال 160 :اگر بيمار به جهت خوف از ضرر غسل جبيره اى انجام دهد و پس از نماز معلوم شود خوف او بى مورد بوده تكليف او چيست؟
جواب: اعاده لازم نيست ولى اگر اعاده كند بهتر است.

احكام بانوان
سؤال 161 :خانمى بعد از پنج روز ايام عادتش پاك شده و غسل كرده، روز هشتم يك قطره خون مى بيند، اين خون چه حكمى دارد؟
جواب: در فرض سؤال حيض است و بايد دو مرتبه غسل كند.

سؤال 162 :زن پس از ايام عادت كه معمولا شش يا هفت روز است پاك شده ولى بعد از آن باز خون زرد رنگى مى بيند و شك دارد كه خون حيض است يا نه و آيا تا ده روز تمام مى شود يا نه، وظيفه اش چيست؟
جواب: اگر خون بر آن صدق كند و از ده روز نگذرد احكام حيض را دارد.

(صفحه60)

سؤال 163 :زنى جنب بوده و قبل از غسل جنابت حيض شده آيا صحيح است كه قبل از پاك شدن از حيض غسل جنابت كند و غسلهاى ديگر چطور؟
جواب: بلى مى تواند و اثر جنابت مرتفع مى شود و غسلهاى ديگر مثل غسل جمعه و غيره نيز از او صحيح است.

سؤال 164 :زنى پس از شش روز از خون حيض پاك مى شود و هيچ خونى نمى بيند و روز نهم ترشح خونى بسيار كمى مى بيند بعد هم كاملا پاك مى شود حكم اين خون چيست؟
جواب: در فرض سؤال، خونى كه روز نهم ديده خون حيض است و روزهايى كه در بين پاك بوده، حكم حيض را دارد و اگر معمولا با چنين وضعى مواجه مى شود و اطمينان دارد كه ترشحى خواهد بود. بنابر احتياط واجب كارهايى كه بر حائض حرام است ترك كند و خوبست كارهاى مستحاضه را نيز رجاءاً بجا آورد.

سؤال 165 :زنى حيض شد، روز دوم حيض رحمش را با عمل جراحى درآوردند، كه حيض سه روز نشد، آيا غسل حيض واجب است؟
جواب: خير غسل حيض واجب نيست، چون موضوع احكام حيض خونى است كه كمتر از سه روز نباشد، و در فرض سؤال غسل استحاضه بكند.

سؤال 166 :رحم زنى را طى يك عمل جراحى برداشته اند، خونهايى كه بعداً مى بيند محكوم به چيست؟
جواب: اگر يائسه نشده و خون نشانه هاى حيض را دارا باشد، احتياطاً احكام حيض را بر آن جارى كند.

سؤال 167 :آيا زن حائض مى تواند در مجالس ختم قرآن كه معمولا در ماه مبارك رمضان تشكيل مى شود شركت كند و قرآن را گوش بدهد و مى داند در آن حال سوره هاى سجده دار را هم مى خوانند
جواب: مانعى ندارد و خواندن سوره هاى سجده دار جايز نيست ولى گوش دادن به آنها اشكال ندارد، ولى اگر آيه سجده را شنيد بايد مانند ديگران سجده كند.

<<صفحه بعد فهرست صفحه قبل>>