(صفحه 116) مزاحم افرادى كه مشغول انجام طواف واجب هستند نشوند.
مسأله 285 : در مدتى كه حاجى در مكه هست مستحب است 360 طواف بجا آورد. و اگر امكان ندارد 364 شوط طواف كند كه 52 طواف مى شود و اگر نمى تواند هر اندازه كه امكان دارد طواف كند.
مسأله 286 : بعد از احرام عمره تا قبل از سعى بنابر احتياط نبايد طواف مستحبى انجام دهد.
مسأله 287 : همانگونه كه در احكام طواف واجب ذكر شد طواف يعنى هفت دور، دور كعبه گشتن. بنابراين يك دور يا دو دور مستحب نيست.
مسأله 288 : فرد نمى تواند هر دور از طواف مستحبى را به نيت يك نفر انجام دهد. بلى مى تواند مجموع دورها را به نيت چندين نفر انجام دهد.
مسأله 289 : طواف مستحبى به نيت كسى كه در مكه
(صفحه 117) حاضر است ـ اگرچه خودش از انجام طواف معذور باشد ـ صحيح نيست.
مسأله 290 : در طواف مستحبى طهارت از حدث، محدوده طواف و موالات شرط نيست.
مسأله 291 : شك در دورهاى طواف مستحبى موجب بطلان طواف نمى شود، بلكه بايد بنا را بر اقل بگذارد و طواف را تمام كند.
مسأله 292 : قطع طواف مستحبى حتى بدون عذر مانعى ندارد.
مسأله 293 : نماز طواف مستحبى را در هر جاى مسجدالحرام مى توان خواند، بلكه مى توان اصلاً نماز طواف مستحب را ترك كرد.
مسأله 294 : قران (يعنى دو طواف را بلافاصله پشت سر هم بجا آوردن) در طواف مستحبى مكروه است. بنابراين خوب است پس از طواف اول نماز آن را بخواند و سپس
(صفحه 118) طواف دوم را بجا آورد. ولى اگر چند طواف مستحب به جا آورد و بعد از آن نمازهاى آن را بخواند صحيح است.

مستحبات طواف

مسأله 295 : در حال طواف، چند چيز مستحب است:
1 ـ پياده طواف كند.
2 ـ قدم ها را كوتاه بردارد.
3 ـ با آرامش و وقار طواف كند.
4 ـ در حال طواف مشغول به ذكر و دعا و خواندن قرآن باشد.
5 ـ كاملاً متوجه به خداوند بوده، و از هر چيزى كه ذهن او را مشوّش مى كند، بپرهيزد.
6 ـ نزديك به كعبه طواف كند.
7 ـ بهتر است محرم براى طواف، همان جامه احرام را كه با آن احرام بسته بپوشد.

(صفحه 119) 8 ـ دعاهايى را كه از ائمه معصومين (عليهم السلام) وارد شده بخواند، از جمله آنها اين دعا است:

«اَللّهُمَّ إنِّي أسْألُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي يُمْشى بِهِ عَلى طَلَلِ الْمَاءِ، كَمَا يُمْشى بِهِ عَلى جُدُدِ الاَْرْضِ، وأسْألُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي يَهْتَزُّ لَهُ عَرْشُكَ، وَأسْألُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي تَهْتَزُّ لَهُ اَقْدامُ مَلائِكَتِكَ، وَأسْألُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي دَعَاكَ بِهِ مُوْسى مِنْ جَانِبِ الطُورِ، فاسْتَجَبْتَ لَهُ، وَألْقَيْتَ عَلَيْهِ مَحَبَّةً مِنْكَ، وَأسْألُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي غَفَرْتَ بِهِ لِمُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مَاتَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ ما تَأخَرَ، وأتْمَمْتَ عَلَيْهِ نِعْمَتَكَ أنْ تَفْعَلَ بِي كَذا و كَذا».

و به جاى «كذا و كذا» حاجت خود را بطلبد.
و نيز مستحب است در حال طواف بگويد:
(صفحه 120) «اَللَّهُمَّ إنِّي إلَيْكَ فَقِيرٌ، وإنِّي خَائِفٌ مُسْتَجِيرٌ، فَلا تُغَيِّرْ جِسْمِي، وَلاَ تُبَدِّلْ اِسْمِي».

و صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد; بخصوص وقتى كه به در خانه كعبه مى رسد. و اين دعا را بخواند:

«سَائِلُكَ فَقِيرُكَ مِسْكينُكَ بِبابِكَ، فَتَصَدَّقْ عَلَيْهِ بِالْجَنَّةِ، اَللَّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُكَ، وَالْحَرَمُ حَرَمُكَ، وَالْعَبْدُ عَبْدُكَ، وَ هَذَا مَقَامُ الْعَائِذِبِكَ المُسْتَجِيرِ بِكَ مِنَ النَّارِ، فَأعْتِقْنِي وَ والِدَيَّ وَأهْلِي وَ وُلدي وَإخْوانِيَ الْمُؤْمِنِيْنَ مِنَ النَّارِ، يَا جَوادُ يَا كَريمُ».

و وقتى كه به حجر اسماعيل رسيد رو به ناودان سر را بلند كند و بگويد:

«اَللَّهُمَّ أدْخِلْنِي الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ، وَ أجِرْنِي بِرَحْمَتِكَ مِنَ النَّارِ، وَ عَافِنِي مِنَ الْسُّقْمِ، وَأوْسِعْ عَلَيَّ مِنَ