(صفحه 167) حلال مى شوند، و چيزى از محرمات احرام باقى نمى ماند، بلى همانطور كه گذشت هيچ كس در حرم نمى تواند شكار كند يا درختان حرم را بكند.
مسأله 401 اگر از روى فراموشى طواف عمره يا نساء را بجا نياورد و بعد متوجه شود و دوباره فراموش كند و با همسر نزديكى كند بايد يك قربانى بدهد. و احتياط مستحب آن است كه يك شتر باشد. و اگر بطور كلى فراموش كند و يادش نيايد كفاره ندارد.
مسأله 402 در فرض سابق اگر مى تواند بايد خودش برگردد و طواف و نماز آن را بجاآورد، و اعمال بعد از آن را هم اعاده كند. و اگر نمى تواند برگردد يا مشقت دارد نايب بگيرد.
(صفحه 168)

طواف وداع

كسى كه مى خواهد ازمكه برود مستحب است طواف وداع نمايد و دو ركعت نماز طواف بخواند و در حال خارج شدن از مسجد الحرام بگويد:
«آئِبُونَ تائِبُونَ عابِدُونَ لِرَبِّنا حامِدُونَ إِلى رَبِّنَا مُنْقَلِبُونَ راغِبُونَ اِلى رَبِّنَا راجِعُونَ اِنْ شاءَ اللهُ».

و هنگام خروج از مسجد الحرام سجده طولانى بكند و از خدا بخواهد كه توفيق بازگشت به مكه معظمه به او بدهد.
(صفحه 169)

مصدود و محصور

مسأله 403 كسى كه محرم شد، واجب است اعمال عمره را تمام كند، و اگر مصدود يا محصور شد احكام خاصى دارد كه در اين قسمت بيان مى شود.
مسأله 404 به كسى كه براى عمره محرم شود و سپس از انجام اعمال وى جلوگيرى شود «مصدود» مى گويند. و اگر در اثر بيمارى قادر به انجام اعمال نشود وى را «محصور» مى گويند.
مسأله 405 اگر بعد از احرام توسط مأمورين يا دشمن از ورود وى به مكه جلوگيرى شود، مى تواند در همان محل يك شتر يا گاو يا گوسفند قربانى كند و از احرام خارج شود.
(صفحه 170) و احتياط واجب آن است كه به نيت تحليل قربانى كند. و به احتياط واجب حلق يا تقصير هم بكند.
مسأله 406 كسى كه مصدود مى شود حتى با اميد به برطرف شدن مانع مى تواند طبق احكام مصدود عمل كند، و از احرام خارج شود.
مسأله 407 اگر بعد از احرام عمره مفرده به جهت بيمارى نتوانست وارد مكه شود و اعمال عمره را انجام دهد مخير است كه در همان محلى كه بيمار شده قربانى كند يا يك قربانى به مكه بفرستد.
(صفحه 171)

احكام كفارات

مسأله 408 احتياط اين است كه كفاره محرمات احرام عمره در مكه ذبح شود. ولى در شرايط فعلى كه گوشت آن مصرف فقراى مؤمن نمى شود، جايزبلكه مطابق احتياط است كه آن را دروطن ذبح كنند، وبه مصرف فقراى مؤمن برسانند.
مسأله 409 حيوانى كه به عنوان كفاره ذبح مى شود لازم نيست داراى شرايط حيوان قربانى باشد.
مسأله 410 مصرف كفارات فقرا و مساكين هستند. و احتياط اين است كه خود كفاره دهنده از آن نخورد. و اگر خوردبنابراحتياط واجب قيمت آن مقدار را كه خورده صدقه بدهد، و نزديكان او نيز اگر فقير نيستند از آن نخورند.