(صفحه 89) 3 ـ اگر دو صورت فوق ممكن نباشد نايب بگيرد.
مسأله 204 : بيمار يا ناتوان را كه طواف مى دهند بايد شرايط صحت طواف را تا جايى كه ممكن است مراعات كنند.
مسأله 205 : كسى كه مقدارى از طواف را مى تواند بجا آورد ولى از انجام تمام آن معذور است بايد طبق فرض سابق عمل كند، و در صورت نيابت بايد براى كل طواف نايب بگيرد نه بعضى از دورهاى آن.
مسأله 206 : در مواردى كه حكم به تكميل و اعاده طواف شده است به احتياط واجب بايد ابتدا طواف سابق تكميل شود و بعد نماز آن خوانده شود، بعد طواف و نماز آن اعاده شود. و همينطور مى توان طواف قبلى را قطع نمود و از ابتداء يك طواف و نماز طواف به جا آورد.
مسأله 207 : در فرض مسأله قبل چنانچه با اعتقاد به
(صفحه 90) صحت و اطمينان به درستى طواف خود اعمال بعد را انجام داده است محكوم به صحت است و از احرام خارج شده است و لازم نيست سعى و تقصير را اعاده نمايد هر چند مستحب است و الاّ بايد سعى و تقصير را اعاده نمايد.

شرايط صحت طواف

درصحت طواف رعايت اين موارد لازم است:
1 ـ نيت.
2 ـ طهارت.
3 ـ ستر عورت.
4 ـ مختون بودن.
5 ـ انجام هفت دور متوالى و پى در پى.
6 ـ شروع طواف از حجرالأسود و ختم به آن.
7 ـ محدوده طواف.
8 ـ جهت گردش به دور كعبه.

(صفحه 91)

نيت

مسأله 208 : شخص بايد قصد طواف معينى را داشته باشد. مثلا بداند طوافى را كه انجام مى دهد طواف عمره مفرده يا طواف نساء يا طواف مستحبى است. و لازم نيست نيت را به زبان بياورد يا حتى به قلب خطور دهد.
مسأله 209 : طواف نيز مانند ساير عبادات بايد با قصد قربت انجام شود. يعنى عمل را براى خدا يا براى اطاعت امر خدا يا براى ترس از جهنم و رسيدن به بهشت و ثواب بجاآورد. و اگر ريا كند يعنى براى غير خدا انجام دهد باطل است.
مسأله 210 : اگر كسى به قصد طواف مقدارى از آن را انجام دهد و فكر كند كه چون مى بايست نيت را به زبان مى گفتهوطواف او باطل است طواف را رهاكند، و بلافاصله با گفتن نيت از نو طواف كند، طواف او اشكال ندارد.
مسأله 211 : ريا در حين عمل گر چه نسبت به بعضى از
(صفحه 92) اشواط يا خصوصيات باعث بطلان عمل مى شود، اما ريا بعد از عمل موجب بطلان آن نمى شود.
مسأله 212 : افرادى كه در طواف به ديگران كمك مى كنند يا آنها را طواف مى دهند، اگر خودشان نيز قصد طواف كنند، طواف هر دو صحيح است. مشروط بر اينكه قصد ارتكازى طواف تا آخر طواف باقى باشد.
مسأله 213 : چون طواف از عبادات است بايد نيت و قصد قربت ـ ولو بصورت ارتكازى ـ تا آخر عمل باقى باشد، لذا اگر در بين طواف بطور كلى غافل شود، يا اگر سواره او را طواف مى دهند خوابش ببرد، طواف او اشكال دارد و حكم آن حكم عارض شدن حدث در بين طواف است، كه در مسأله 219 خواهد آمد.

طهارت

طهارت شامل موارد ذيل است:

(صفحه 93) 1 ـ طهارت از حدث اصغر و اكبر.
2 ـ طهارت لباس و بدن.

طهارت از حدث اصغر و اكبر

مسأله 214 : در طواف واجب ـ حتى در عمره و حج مستحبى ـ طهارت از حدث اصغر و اكبر شرط است. و طواف بدون طهارت باطل است، اگر چه از روى جهل يا فراموشى باشد.
مسأله 215 : اگر اميد برطرف شدن عذر را دارد نمى تواند با تيمم طواف كند. بلكه بايد صبر كند تا وقت تنگ شود، يا از رفع عذر مأيوس شود.
مسأله 216 : اگر از انجام غسل يا وضو معذور باشد بايد تيمم كند. و اگر تيمم بدل از غسل كرد و بعد حدث اصغر عارض شد اگر بتواند بايد وضو بگيرد، والاّ بدل از وضو تيمم كند.