A'ynı Necisin Bertaraf Olması

M. 53- İki yerde necasetin ortadan kalmasıyla necis olan şey suyla yıkamaya gerek kalmadan temiz olur.

       Hayvanın bedeni: Mesela necis yiyen tavuğun gagasındaki necaset giderilirse gaga temiz olur.

       Bedenin içi: Ağız, burun ve kulak içi gibi bedenin içi sayılan yerlerde, mesela eğer diş fırçalama anında damaktan kan gelirse ve ağızdaki tükürükle kaybolursa ağzı suyla yıkamak gerekmez ama eğer diş fırçası kanla karışmış ise her ne kadar ağzın içinde olsa bile vacip olan ihtiyat gereği  necis olur.

ABDEST

Bir insanın namaz kılmadan önce abdest alıp kendini bu büyük ibadet için hazırlaması gerekir.

Bazen abdeste ilave olarak gusülde alması gerekir; yani bütün bedeni yıkaması gerekir. Abdest veya gusül alamadığı zamanlarda teyemmüm adında başka bir ameli yerine getirmelidir. Bu bölümde her üçünün de hükümlerini tan&#hükümlerini tanıyacaksınız.

Nasıl Abdest Almalıyız?

M. 54- Abdest almak için, insan ilk önce yüzünü sonra sağ elini ve daha sonra sol elini yıkamalıdır. Daha sonra el içindeki rutubetle başını meshetmeli; yani elini başına çekmelidir sonra sağ ayağının ve son olarak sol ayağının üzerini meshetmelidir.

Abdest Amellerinin Açıklaması:

M. 55- Yüzü, uzunlamasına, alnın yukarısından (saçlarının çıktığı yerden)aşağıya doğru yani çenenin sonuna kadar yıkamak gerekir.Enine ise orta parmakla baş parmağın arası kadar yıkanması gerekir.Bu miktarın tamamen yıkandığına yakin etmesi için biraz etrafı da yıkamalıdır.

M. 56- Yüzünü yıkadıktan sonra sağ elini, daha sonra sol elini dirseklerden parmaklarının ucuna kadar yıkamalıdır.

M. 57- Dirseklerin tam olarak yıkandığına yakin etmek için, dirseklerinin biraz üstünü de yıkamak gerekir.

M. 58- Yüzünü yıkamadan önce ellerini bileklerine kadar yıkayan kimse abdest alırken dirsekten parmak uçlarına kadar yıkamalıdır; eğer yalnızca bileklere kadar yıkarsa abdesti batıl olur.

M. 59- Mesh: Alın hizasına gelen başın dörtte birlik kısmı(Başın ön tarafı) mesh yeridir. Bu kısımdaki yer her ne kadar meshedilirse yeterlidir.

M. 60- Başın mesh miktarı, eğer birisi görürse meshetti, diyebileceği kadar olmalıdır.

M. 61-Müstehap olan ihtiyat gereği baş, bir parmak uzunluğunda ve üç kapalı parmak eninde meshedilmesidir.

M. 62- Başın derisini meshetmek gerekmez, başın ön kısmındaki saçların üzerine de meshedilmesi sahihtir. Ama başın ön kısmındaki saçları, taradığı zaman alnın bir kısmına dökülecek ve başın diğer taraflarına ulaşacak kadar uzun olan kimse saçlarının dibine veya saçlarını aralayarak başın derisini meshetmelidir, eğer yüzüne dökülen veya başının diğer taraflarına ulaşan saçları başının ön tarafında toplar ve onların üzerini meshederse veya başının diğer yerlerine ait olup ve ön tarafına gelmiş olansaçların üzerini meshederse batıldır.

M. 63- Başı meshettikten sonra elinde kalan abdest suyu ıslaklığı ile ayaklarının üzerini parmaklarının birinin ucundan ayak üzerindeki şişkinliğe kadar meshetmelidir.Farz olan ihtiyata göre ayağın kıvrıldığı yere kadar meshedilmelidir.

M. 64- Başa ve ayak üzerine yapılan meshetmede eli onların üzerine çekmeli eğer elini durdurur, başı ve ayağını çekerse abdesti batıldır, ama elini çekerken baş ve ayak biraz hareket ederse sakıncası yoktur.

M. 65- Eğer elinin içindeki ıslaklık yalnızca başını meshedecek kadar ise o ıslaklıkla başını mesheder ve ayaklarını meshetmek için diğer abdest uzuvlarından biriyle,örneğin yüzünden elini nemlendirerek, onunla meshedebilir.

M. 66- Eldeki rutubet , başa ve ayağa eser bırakabilecek miktarda olmalıdır.

M. 67- Meshedilecek yerin(baş ve ayakların üzeri) kuru olması gerekir; meshedilecek yer, eldeki ıslaklık tesir etmeyecek kadar nemli olursa mesh batıldır; ama mesh yerindeki ıslaklık, eldeki ıslaklığa tesir etmeyecek kadar az olursa sakıncası yoktur.

M. 68- Çorap ve ayakkabı üzerinden meshetmek batıldır; ama şiddetli soğuk , hırsız, yırtıcı hayvan tehlikesi ve benzeri şeyler nedeniyle ayakkabı ve çorabını çıkaramazsa onların üzerine meshetmesinin sakıncası yoktur.

M. 69- Abdest işleri arasında, bir yeri yıkamak veya meshetmek istediğinde ondan önce yıkandığı veya meshettiği yerin ıslaklığı kuruyacak kadar ara verirse abdest batıldır. Fakat yalnızca yıkamak veya meshetmek istediği yerden önceki yerin ıslaklığı kurursa, mesela, sol kolunu yıkarken sağ kolunun ıslaklığı kuruyup yüzünün ıslaklığı devam ederse abdesti baştan alması daha iyidir.

ABDESTİN ŞARTLARI

M. 70- Aşağıdaki şartların yerine getirilmesiyle abdest sahih ve onlardan birinin yokluğuyla abdest batıl olur:

Abdestin sahih olmasının on üç şartı vardır:

       1- Abdestin suyu temiz olmalıdır. (Necis olmamalı)

       2- Su mutlak olmalıdır(muzaf olmamalı)

       3- Abdest suyu mubah olmalıdır. (Gasbi olmamalı)

       4- Abdest suyunun kabı mubah olmalıdır. (İleride açıklanacak)

       5- Abdest suyunun kabı altın veya gümüş olmamalıdır. (İleride açıklanacak)

       6- Abdest uzuvları, yıkarken ve meshederken temiz olmalıdır.

       7- Abdest ve namaz için vakit yeterli olmalıdır.

       8- Abdesti, kurbet kastıyla, almalı riya olmamalıdır.

       9- Abdest söylendiği tertip üzere alınmalıdır.

       10- Abdest işlerini peş peşe yapmalıdır.

       11- Abdest işlerini insanın kendisi yapmalıdır.

       12- Su kullanmanın abdest alan için bir sakıncası olmamalıdır.

       13- Abdest uzuvlarında suyun bedene ulaşmasını önleyecek bir engel olmamalıdır.

 M. 71- Necis su ve muzaf su ile alınan abdest batıldır.Suyun necis ya da muzaf olduğunu bilsin veya bilmesin veyahut unutmuş olsada abdesti batıldır.

 M. 72- Sahibinin razı olmadığı suyla veya razı olup olmadığı belli olmayan su ile alınan abdest batıldır. Aynı şekilde orada namaz kılanlar için vakfedilmiş  bazı camilerin abdesthanesinde  ve medrese havuzları gibi fakat öğrenci veya talebeler için vakfedilmiş havuzlarda başka şahısların aldığı abdest batıldır.

M. 73- Sahibinin razı olduğu bilinmese bile büyük nehirlerden abdest almanın sakıncası yoktur; ama sahipleri abdest almayı yasaklamışsa,farz olan ihtiyata göre onların suyuyla abdest alınmamalıdır.

M. 74- Abdest suyu, gasp edilmiş bir kapta olur ve ondan başka da su olmazsa teyemmüm etmelidir; eğer gasp edilmiş kaptaki suyla abdest alırsa batıldır.

M. 75- Abdest uzuvları, yani yüz, eller ve ayaklar yıkama ve mesh anında temiz olmalıdırlar.

M. 76- Yüz ve ellerde suyun bedene ulaşmasını önleyecek bir engel varsa bertaraf edilmelidir.

M. 77- Eğer insanın mesh uzvunda (Başın önü ve ayakların üstü)bir şey varsa suyun ulaşmasını engellemese bile bertaraf edilmesi gerekir çünkü el ve mesh mahalli arasında herhangi bir şeyin engel olmaması gerekir.

M. 78- Eğer kalem, renk lekeleri ve yağ tortusuz oldukları taktirde abdeste mani olmazlar ama eğer tortulu olur ve derinin üzerini kaplarlarsa bertaraf edilmesi gerekir.

M. 79- Eğer insan abdest uzvuna bir şeyin yapıştığını bilir ama suyun temasını önleyip önlemediğini bilmezse ya onu yok etmeli veya suyu onun altına ulaştırmalıdır.

M. 80- Abdest, söylendiği tertip üzere alınmalıdır yani, önce yüzü, sonra sağ kolu, sonra sol kolu yıkamalı ve ondan sonra başı sonrada ayakları meshetmeli ve farz olan ihtiyat gereği sağ ayağı da sol ayaktan önce meshetmelidir. Bu tertibe göre alınmayan  abdest batıldır.

M. 81- Muvalat; yani abdest amellerinin arka arkaya ve fasıla bırakmadan yapılması.

M. 82- Abdest işleri arasında, bir yeri yıkamak veya meshetmek istediğinde ondan önce yıkadığı veya meshettiği yerin ıslaklığı kuruyacak kadar ara verirse abdest batıldır.

M. 83- Abdest amellerini kendisi yapabilecek güçte olan kimse diğerinden yardım alamaz, eğer bir başkası onun yüzünü veya elini yıkar ya da meshini yerine getirirse abdest batıldır.

M. 84- Abdest alamayan kimse, kendisine abdest aldırması için bir yardımcı tutmalıdır ama hem kendisi ve hem de yardımcı abdest niyeti etmelidir.

M. 85- Abdest aldığında hastalanacağından veya suyu abdest için kullandığında susuz kalacağından korkan kimse farz olan ihtiyata göre abdest almamalıdır. Fakat abdestin kendisine zarar vereceğini bilmeden abdest alır ve sonrada zararı olduğunu anlarsa abdesti sahihtir. Ama müstehap olan ihtiyata göre abdestle namaz kılmamalı, teyemmüm etmelidir ve eğer o abdestle namaz kılmışsa, bir daha kılması ihtiyaten müstehaptır.

M. 86-Abdesti, kurbet kastıyla yani alemlerin Rabbinin emrini yerine getirmek için almalıdır, abdestin niyetini diliyle söylemesi veya kalbinden geçirmesi gerekmez, ama abdest aldığı süre boyunca "ne yapıyorsun" dendiğinde, "abdest alıyorum" diyebilecek kadar yaptığı işin farkında olmalıdır.

M. 87- Namaz vakti abdest aldığı taktirde namazın hepsi veya bir miktarı vaktinden sonraya kalacak kadar  az ise teyemmüm etmeli, ama teyemmüm ve abdest için aynı ölçüde vakit gerekiyorsa abdest almalıdır.

CEBİRE ABDESTİ

Kırık ve yaraların sarıldığı şeylere, yara ve benzeri şeyler üzerine konulan ilaçlara cebire denir.

M. 88- Abdest uzuvları üzerinde yara olan bir kimse eğer normal bir şekilde abdest alabiliyorsa öyle yapmalıdır; mesela yaranın üzeri açık olur suyun zararı olmazsa veya yaranın üzerini açmaya imkan olur ve suyunda zararı olmadığı zamanlar gibi.

M. 89- Yüzde veya kollarda olan üstü açık yaranın, üzerine su değdirmek zarar verirse; onun etrafı yıkanmalıdır. Ama ıslak eli üzerine çekmek zarar vermezse ıslak el ile üzerine meshetmek gerekir.

M. 90- Cebire abdestinde yıkanılabilecek veya meshedilebilecek yerler normal şekilde yıkanıp meshedilmeli, imkanı olmayan yerler de ıslak el ile meshedilmelidir.

M. 91- Eğer yara veya kırık başın önünde veya ayakların üzerinde (mesh yerinde) olur ve üzerleri de açık olursa, eğer onu meshedemezse üzerine temiz bir bez koyup bezin üzerinden elde kalan abdest suyu ıslaklığıyla meshetmelidir.

M. 92- Yüzde veya ellerde birkaç tane cebire olursa, onların arasını yıkamalıdır. Eğer cebireler başta veya ayaklar üzerinde olursa onların arasını meshetmelidir. Cebire olan yerlerde de cebire hükümlerine göre amel etmelidir.

M. 93- Elinin içinde veya parmaklarında cebire olan kimse, abdest alırken, ıslak el ile meshetmişse, aynı ıslaklıkla başı ve ayaklarının üzerini de meshedebilir veya başka uzuvlarından ıslaklık alabilir.

 M. 94- Cebire, yüzün hepsini veya kollarından birinin tamamını kapatmışsa, yinede cebire hükmü uygulanır ve cebire abdesti yeterlidir.  Teyemmüm etmeğe gerek yoktur.

M. 95- Cebire, ayak üzerinin hepsini tamamen kapatmış ama parmakların olduğu taraftan ve ayağın üst tarafından bir miktar açık kalmışsa, açık olan yerlerde ayak üzerini ve cebire olan yerlerde cebire üzerini meshetmelidir.

M. 96-Cebire, yaranın etrafını normalden fazla kapatmışsa ve onu kaldırmak da mümkün olmazsa, cebire hükümlerine göre amel etmelidir ve farz olan ihtiyata göre teyemmüm de yapmalıdır. Eğer cebirenin kaldırılması mümkün olursa, cebireyi kaldırmalıdır.

M. 97-Eğer abdest ve gusül uzuvlarına bir şey yapışmış ise ve onu kaldırmak tahammül edilmez zorluğa sebep olacak ise, cebire hükümlerine göre amel etmelidir.

M. 98-Eğer cebire necis ise veya üzerine ıslak el çekilemiyorsa(ilaç yapışkan olduğundan)temiz bir bez üzerine konularak üzerinden ıslak el çekilir.

 M. 99-Cebire guslü, cebire abdesti gibidir, ama farz olan ihtiyat gereği onun irtimasi değil, tertiple yerine getirilmesi gerekir. Mutlaka ıslak el cebirenin üzerine çekilmelidir.Yıkanması yeterli değildir.

Abdest Almayı Gerektiren Şeyler

M. 100- Bu işler için insanın abdest alması gerekir:

-Farz namazlar (cenaze namazı dışında),

-Ka'be'nin farz tavafı için,

-Bedenin bir kısmını Kur'an'ın yazısına dokundurmak  

M. 101- Eğer namaz veya tavaf abdestsiz yerine getirilirse batıldır.

M. 102- Abdesti olmayan kimsenin bedeninin herhangi bir yerini Kur'an'a dokundurmaması gerekir ama tercümesinin sakıncası yoktur.

M. 103- Abdestsiz kimse bedeninden bir yeri hangi dille yazılmış olursa olsun Allah'ın isimlerine dokundurmaması ihtiyattandır. (huda, god gibi)

M. 104- Abdest almanın müstehap olduğpu yerler:

-İmamların haremine ve camiye gitmek,

-Kur'an okumak,

-Kur'an taşımak,

     -Bedenin bir yerini Kur'an'ın cildine veya haşiyesine değdirmek.

     ,Mezarlıkları ziyaret etmek

Abdesti Bozan Şeyler:

M. 105- Abdesti bozan şeyler şunlardır: İdrar, gait, mide ve bağırsaktan gelen gaz, gözün görmeyeceği kulağın işitmeyeceği kadar uyku, delilik, sarhoşluk ve baygınlık gibi aklın fonksiyonunu yitirici şeyler, kadının istihaze halleri, cenabet ölüye dokunmak  gibi guslü gerektiren şeyler.