فهرست مطالب

خدا سوگند كه دل هاى مؤمنان را روشن مى كنند. و خداىِ عزيز و جليل نورِ ايشان را از هر كس كه بخواهد مى پوشاند تا دل شان تاريك شود. به خدا سوگند، اى اباخالد، بنده اى ما را، دوست نمى دارد و ولايت ما را نمى پذيرد، مگر اين كه خداوند دلش را پاك مى گرداند و خداوند دل بنده اى را پاك نمى گرداند، تا اين كه تسليم ما شود و با ما از درِ سازش و صلح و صفا درآيد. و چون با ما در صلح و صفا باشد، خداوند او را از سختى عذاب ايمن گرداند و از هراس روز بزرگ رستاخيز، در امان خدا باشد.

چرا بايد در شگفت بود؟

اين جهان پهناور سرشار از شگفتى هاست. و ما با بسيارى از آن ها، روبرو مى شويم امّا بى تفاوت از كنارشان مى گذريم. مرتاضانى را مى بينيم كه در اثر رياضت ها ـ اگرچه رياضت هاى باطل ـ به حقايقى كه از ما پوشيده است، پى برده اند، يا مردمانِ پاك نهاد و سالكانِ نيكورفتارى را مى بينيم، كه در سايهِ سارِ گذشت از خواهانى هاى نفس و در پرتو سلوك شرعى شان، به مراتب بالايى از معرفت دست يافته اند، و دريچه هايى از غيب، به روى شان گشوده شده است. و به حقايقى، كه از نگاه ما آدميان پنهان است پى برده اند. از نهانى ها خبر مى دهند و از رازهاى درونىِ آدميان پرده برمى دارند. و حتّى زمان مرگ خود و ديگران را مى دانند. اين همه را مى بينيم، امّا در شگفت نمى مانيم! و چون به امامان پاك و اهل بيت پيامبر (صلى الله عليه وآله) مى رسيم، و اين آگاهى ها را، درباره آن ها، مى شنويم، در شگفت مى مانيم! و گاهى راهِ انكار را پيش مى گيريم; چرا؟ در حالى كه اين بزرگواران در مَهبِط فرشتگان به دنيا آمده اند و در خانه نبوّت و رسالت

باليده اند. و به تصريح قرآن و به تأييد روايات، اجابت دعاى ابراهيم شيخ الانبياء هستند. آرى، جاى هيچ گونه شگفتى نيست و نبايد باشد. خداى «وَاهِبُ العِلْمِ وَالْعَقْلِ» در سايه سار پاكى و ورع و تسليم و رضا و جهاد در راه حق و بندگى خالص و نابِ آن اولياى الهى، پهناىِ جان شان را لبريز از علوم ربّانى، كرده است. به يقين خاستگاه اين شگفتى جهل و نادانى ما خاك نشينان، از منزلتِ والاى آنان است.⁽¹⁾ عبدالله بن اَبان زيّات (روغن فروش)، كه در نزد حضرت رضا (عليه السلام) از

مكانتى برخوردار بود، گويد: به امام رضا (عليه السلام) عرض كردم براى من و خاندانم در پيشگاه خداوند دعا كنيد، فرمود:

اَوَ لَسْتُ اَفْعَلُ؟ وَاللهِ إنَّ اَعْمالَكُمْ لَتُعْرَضُ عَلَىَّ فِي كُلِّ يَوْم وَلَيْلَة.⁽¹⁾آيا /1 دعا نمى كنم، به خدا سوگند، كردار شما، هر روز و شب، به من عرضه مى شود.

عبدالله بن زيات گويد: من اين سخن امام (عليه السلام) را بسيار بزرگ شمردم، فرمود:

اَما تَقْرَأ كِتابَ الله عزَّ وَجَلَّ: وَ قُلِ اعْمَلُوا ْفَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُو وَ الْمُؤْمِنُونَ)؟⁽²⁾ قالَ هُوَ واللهِ عَليُّ بنُ اَبِي طالب (عليه السلام) .⁽³⁾آيا كتاب خداى عزيز و جليل را نمى خوانى؟: «و بگو: كار كنيد، كه خدا و پيامبرِ او و مؤمنان ـ گواهانِ اعمال ـ كردار شما را خواهند ديد» فرمود: به خدا سوگند، آن مؤمن على بن ابى طالب (عليه السلام) است.⁽⁴⁾

اميرمؤمنان على (عليه السلام) و زين العابدين على بن الحسين (عليهما السلام) و امام صادق (عليه السلام) فرمودند:

اِنّا ـ اَهْلَ الْبَيْتِ ـ شَجَرَةُ النُّبُوّةِ، وَمَوْضِعُ الرِّسالَةِ، وَمُخْتَلَفُ الْمَلائِكَةِ، وَبَيْتُ الرَّحْمَةِ، ومَعْدِنُ العِلْمِ.⁽¹⁾

بى گمان، ما ـ اهل بيت ـ درخت نبوّت و پايگاهِ رسالت، و جايگاه آمدْشدِ فرشتگان، و خانه رحمت، و معدن علم و جايگاه اصلىِ دانشيم.

امام صادق (عليه السلام) در پاسخِ بُرَيْه، كه عرض كرد: تورات و انجيل و كتاب هاى پيامبران، از كجا به دست شما رسيده است؟ فرمود:

هِيَ عِندَنَا وِراثَةً مِنْ عِندِهُم، نَقْرَؤهَا كَمَا قَرَؤوهَا وَنَقوُلُهَا كَمَا قَالوُا، إنَّ اللهَ لايَجْعَلُ حُجَّةً في أرْضِهِ يُسْئَلُ عَنْ شيء فَيَقوُلُ: لا أدرِي.⁽²⁾

همه آن ها از نزد خودشان به ما به ارث رسيده است و همانگونه كه آن ها، مى خواندند، ما مى خوانيم و همان گونه كه آن ها، بازگو مى كردند، بازگو مى كنيم. بى گمان خداوند، در زمين خود، حجتى قرار نمى دهد كه از او درباره چيزى بپرسند و گويد: نمى دانم.

قرآن كريم، در آيه اى از شخصى ياد كرده است، كه دانش كتاب ـ قرآن ـ نزد اوست و گواه حقانيت پيامبر گرامى است. و در رواياتى از شيعه و سنّى، او را امام على بن ابى طالب (عليه السلام) دانسته اند:

وَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا ْلَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفَى بِاللَّهِ شَهِيدَما بَيْنِى وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِندَهُو عِلْمُ الْكِتَـبِ).⁽¹⁾

و كسانى كه كفر ورزيدند گويند: تو فرستاده /1 نيستى; بگو: ميان من و شما خدا گواهى بسنده است و آن كه دانش كتاب ـ قرآن ـ نزد اوست.⁽²⁾

سَدير گويد: من و ابو بصير و يحيى بزّاز و داود بن كثير، در مجلس امام صادق (عليه السلام) بوديم، آن حضرت با چهره اى خشمگين وارد شد و چون در جاى خود نشست، فرمود:

واعجبا (شگفتا) از مردمانى كه گمان مى كنند ما از دانش غيب برخورداريم، غيب را جز خداى عزيز و جليل نمى داند. من خود بر اين قصد بودم كنيزكم (فلانه) را تنبيه كنم، او از دستِ من گريخت و ندانستم در كدام اطاقِ منزل پنهان شده است.