(صفحه 239)

س 620 ـ در مواردى كه حج تمتع بدل به حج افراد مى شود، چنانچه شخص بعد از اعمال منى به جهت بيمارى يا عذر ديگر يا از روى مسامحه، عمره مفرده را انجام ندهد و به وطن خود بازگردد، چه وظيفه اى دارد و آيا حج او كفايت مى كند؟
ج ـ اگر حج او مستحبى بوده است، عمره مفرده بر او واجب نيست و فعلا وظيفه خاصى ندارد و اگر حج واجب بوده و به علت عذر شرعى مبدل به افراد شده و از اتيان عمره مفرده نيز معذور بوده است (مثلا بيمار بوده يا عادت زنانه داشته يا وقت نبوده است) در اين صورت حج او صحيح و از حجة الاسلام مجزى است لكن احتياط آن است كه عمره مفرده را ولو با استنابه انجام دهد و اما اگر عدول به جهت عذر شرعى نبوده است فعلا وظيفه اى ندارد لكن بايد در سالهاى آينده حج تمتع را انجام دهد.

تقديم اعمال مكه بر وقوفين

س 621 ـ شخصى در اثر سالمندى و ضعف، بعد از مراجعت از منى قدرت بر طواف ندارد و بايد او را با تخت طواف دهند اما قبل از وقوفين خودش مى تواند در مطاف طواف كند، آيا جايز است اعمال را مقدم دارد؟
ج ـ اگر در مراجعت عاجز از طواف است و نمى تواند در مكه بماند تا در وقت خلوت خودش در مطاف طواف كند تقديم جايز و صحيح است. ولى احتياط مستحب جمع بين طواف كردن قبل و اطافه بعد از مراجعت است.

س 622 ـ اگر اعمال مكه را بر وقوف به عرفات مقدم داشت و پس از بازگشت از منى عذر او بر طرف شد، آيا اعاده آن اعمال واجب است؟
(صفحه 240)
ج ـ اعاده اعمال لازم نيست، گرچه احوط است. بلى اگر تقديم اعمال بجهت احتمال حدوث مرض يا خوف از دشمن و زندانى شدن بوده و كشف خلاف شد، در اين صورت بايد اعمال را اعاده كند.

وقوف

س 623 ـ اگر اوّل ماه ذى حجه نزد شيعيان ثابت نشد، تكليف آنان نسبت به وقوف و اعمال منى چيست، آيا مى توانند به حكم قاضى اهل سنت عمل كنند؟
ج ـ نه تنها مى توانند. بلكه لازم است تبعيت كنند. مخصوصاً در صورت عدم علم به خلاف.

س 624 ـ اگر كسى بعد از ظهر روز عرفه به عرفات برسد و به مقدار يك ساعت يا دو ساعت تأخير داشته باشد، چه حكمى دارد؟
ج ـ حج او صحيح است، و اگر عذر داشته عقاب هم ندارد.

س 625 ـ آيا افراد ضعيف و بيمار و همراهان آنان مى توانند قبل از غروب از عرفات كوچ كنند؟
ج ـ اگر كوچ بعد از غروب براى آنها حرج و مشقت داشته باشد مى توانند كوچ كنند.

س 626 ـ اگر نيت وقوف نكند، اما همراه مردم باشد و اگر از او بپرسند چه كار مى كنى; بگويد مناسك حج را قربة الى الله انجام مى دهم چه حكمى دارد؟
ج ـ اگر بداند كه ماندن در عرفات در يك زمان معين واجب است و قصد اجمالى وقوف و ساير اعمال رابه طورى كه شنيده دارد و در مقام انجام
(صفحه 241)
وظيفه فعلى است كفايت مى كند.

س 627 ـ آيا بانوان مطلقاً مى توانند وقوف اضطرارى ليلى مشعر را انجام دهند، يا فقط در صورت عذرمى توانند؟
ج ـ مطلقاً مى توانند.

س 628 ـ آيا براى پيرمردها و زنها و بيماران و همراهان آنان جايز است كه قبل از طلوع فجر از مشعر حركت كنند؟
ج ـ جايز است. ولى احتياط وجوبى در اين است كه بعد از نيمه شب حركت كنند.

س 629 ـ اگر نايب در مشعرالحرام ملزم شود به عنوان راهنما همراه زنان و ضعفا قبل از طلوع فجر به منى برود، آيا بايد براى درك وقوف اختيارى به مشعرالحرام برگردد؟
ج ـ اگر ممكن باشد برگردد.

س 630 ـ خدمه كاروانها و كسانى كه به جهت همراهى بانوان بعد از نصف شب و قبل از اذان صبح، پس از انجام وقوف اضطرارى از مشعر به منى مى روند، آيا بايد براى وقوف اختيارى به مشعرالحرام برگردند؟
ج ـ در صورت امكان لازم است برگردند.

س 631 ـ كسى كه قبل از طلوع فجر روز عيد عمداً يا از روى جهل مشعرالحرام را ترك كند و به منى برود، چه حكمى دارد؟
ج ـ اگر عمداً وقوف اختيارى مشعر را ترك كرده، بايد حج را تمام كند و در سال آينده هم احتياطاً حج را اعاده كند. و در صورت جهل، وقوف اضطرارى مشعر كفايت مى كند.

س 632 ـ كسى كه قبل از طلوع خورشيد عمداً يا از روى جهل مشعرالحرام را
(صفحه 242)
ترك كند و به منى برود چه حكمى دارد؟
ج ـ عمل او صحيح است. اگر چه در صورت عمد گناه انجام داده است.

رمى جمرات

س 633 ـ آيا بانوان مى توانند در شب رمى كنند؟ و در صورت جواز، آيا اين امر اختصاص به بانوانى دارد كه از رمى در روز معذورند، يا بطور مطلق براى بانوان رمى در شب جايز است؟ و آيا اختصاص به رمى روز دهم دارد؟
ج ـ در رمى روز دهم بانوان مطلقاً مى توانند در شب رمى كنند. ولى در روزهاى بعد اختصاص به صورت عذر دارد.

س 634 ـ در شب عيد كه زنها و پيرمردها وارد منى شده و براى رمى پاى جمره عقبه حاضر مى شوند بعضى از آنها از رمى معذور هستند و بايد نايب بگيرند آيا مى توانند همان شب براى رمى نايب بگيرند و مجزى است؟
ج ـ در فرض سؤال نايب بايد روز رمى كند و رمى در شب مجزى نيست. اگر چه نايب زن باشد.

س 635 ـ براى افراد بيمار و معلول معمولاً رمى جمرات در روز مقدور نيست، آيا در شب مى توانند رمى كنند؟ آيا همراهان آنان هم مى توانند در شب رمى كنند؟
ج ـ اگر از رمى در روز معذورند، مى توانند شب رمى كنند. ولى همراهان آنها نمى توانند و بايد به وظيفه خود عمل كنند.

س 636 ـ آيا زنان و بيماران مى توانند شب رمى جمره كنند؟ يا بايد در روز نيابت بگيرند؟
(صفحه 243)
ج ـ مى توانند خود در شب عيد رمى كنند اما در روزهاى يازدهم و دوازدهم بشرطى كه در روز نتوانند رمى كنند مى توانند در شب رمى كنند.

س 637 ـ در صورت جواز رمى، آيا شب قبل بايد انجام دهند؟ و يا شب بعد هم مى توانند انجام دهند؟
ج ـ هر دو جايز است.

س 638 ـ چنانچه بتوانند رمى روز قبل و بعد را در يك شب انجام دهند، آيا مى توانند هر دو را قبل از نصف شب انجام دهند، مثلاً رمى روز يازدهم و دوازدهم را در شب دوازدهم، قبل از نصف شب انجام دهند؟
ج ـ مى توانند.

س 639 ـ كسى كه از رمى جمرات و اياب و ذهاب براى رمى معذور است، چه تكليفى دارد؟
ج ـ چنانچه از اصل رمى جمره و رفت و آمد تا محل رمى در تمام وقت معذور باشد، بايد كسى را نايب بگيرد تا رمى را به نيابت او انجام دهد. اما اگر در اصل رمى معذور است، ولى مى تواند به محل رمى برود يا مى توانند او را ببرند بهتر است او را به محل رمى ببرند و بعد نايب رمى را در منظر او انجام دهد.

س 640 ـ كسى كه رمى در روز را ترك كرده، آيا مى تواند شب رمى كند؟
ج ـ لازم است روز بعد قضاى آن را انجام دهد.

س 641 ـ شخصى مسامحه كرده و با اينكه قدرت بر رمى داشته است استنابه كرد و بعد ذبح و تقصير كرد، آيا كفايت مى كند؟
ج ـ اگر مى دانسته كه بايد خودش رمى كند و در عين حال استنابه كرده است احتياط آن است كه خودش رمى كند و پس از آن ذبح و تقصير را