(صفحه 258)
كفارات
س 702 ـ حيوانى كه به عنوان كفاره محرمات احرام ذبح مى شود آيا بايد شرايط قربانى را داشته باشد؟
ج ـ خير، لازم نيست.
س 703 ـ محل ذبح كفاره محرمات احرام را بيان فرماييد:
ج ـ احتياط اين است كه كفاره محرمات احرام عمره در مكه ذبح شود و كفاره محرمات احرام حج در منى، ولى فعلاً كه گوشت آنها در آن دو مكان مصرف فقراى مؤمن نمى شود، جايز بلكه احتياط اين است كه در وطن ذبح كنند و به مصرف فقراى مؤمن برسانند.
س 704 ـ آيا جايز است پوست حيوانى كه به عنوان كفاره ذبح مى شود، به ذابح آن داده شود؟
ج ـ بنابر اقوى جايز نيست. و بايد تمام آن مصرف فقرا شود (حتى كله و پاچه آن) بلى اگر ذابح فقير باشد مى توان به عنوان مصرف به او بدهند. نه بعنوان اجرت و كارمزد.
س 705 ـ مصرف كفاره چه اشخاصى هستند؟
ج ـ مصرف آن فقير مؤمن غير سيد است. بلى اگر دهنده آن سيد باشد مى توان به سيد فقير بدهد. و خود شخص بنابر احتياط نمى تواند از آن بخورد. و اگر خورد بنابر احتياط واجب قيمت آن مقدار را كه خورده صدقه بدهد. و نزديكان او هم اگر فقير نيستند از آن نخورند.
س 706 ـ كيفيت مصرف كفاره را بيان فرماييد:
ج ـ مى توانند بصورت خام بين فقرا تقسيم كنند. يا بپزند و آنها را دعوت و
(صفحه 259)
اطعام كنند.
س 707 ـ آيا جايز است حيوان زنده را به عنوان كفاره به فقير بدهند؟
ج ـ خير. بايد ذبح كنند. بلى مى توانند آن را زنده تحويل فقير بدهند و او را وكيل كنند تا از طرف دهنده ذبح كند و بين فقرا تقسيم كند. البته بايد وكيل مورد وثوق و اطمينان باشد.
س 708 ـ آيا جايز است به مقدار يك گوسفند گوشت خريدارى كنند و بين فقرا تقسيم كنند؟
ج ـ خير مجزى نيست و بايد گوسفند را به نيت كفاره ذبح كند و آن را بين فقرا تقسيم كنند.
مسائل متفرقه
س 709 ـ در كتاب «عروة الوثقى» آمده است كه: «نماز در مسجدالحرام معادل يك ميليون نماز است»،(1) مدرك آن چيست؟
ج ـ شيخ صدوق(ره) روايتى از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله) نقل كرده و از آن استفاده مى شود كه، نماز در مسجدالحرام معادل «هزار هزار» (يك ميليون) نماز است.(2)
- 1 ـ عروة الوثقى، فصل فى الامكنة المكروهة، مسأله 4: فالصلاة فيه (اى فى المسجد الحرام) تعدل الف الف صلاة.
- 2 ـ عن ابى جعفر(ع) انه قال: قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم: الصلاة فى مسجدى كألف صلاة فى غيره الاّ المسجد الحرام، فإنّ الصلاة فى المسجد الحرام تعدل الف صلاة فى مسجدى (وسائل الشيعه، ج 3، ص 536، باب 52 من ابواب احكام المساجد، حديث 3)
- بلكه مى توان از روايتى كه اباذر از پيغمبر اكرم(ص) نقل كرده، استفاده كرد كه نماز در مسجدالحرام به مراتب بيش از يك ميليون نماز است.
- (عن ابى ذر عن رسول الله(ص) فى وصيّته له قال(ص): يا اباذر صلاة فى مسجدى هذا تعدل مائة الف صلاة فى غيره من المساجد الا المسجدالحرام و صلاة فى المسجد الحرام تعدل مائة الف صلاة فى غيره); وسائل الشيعه، ج 3، ص537، حديث 10، جهت توضيح بيشتر به «بحارالانوار، ج 83، ص 369» مراجعه شود.
- البته رواياتى مى فرمايد كه نماز در مسجدالحرام معادل صد هزار نماز است (قال رسول الله صلى الله عليه و آله: صلاة فى مسجدى هذا تعدل عندالله عشرة آلاف صلاة فى غيره من المساجد الاّ المسجد الحرام و صلاة فى مسجدالحرام تعدل مائة الف صلاة فى غيره); وسايل الشيعه، ج 3، ص536، باب 52، ابواب احكام مسجد، حديث 5 . و وجه اختلاف روايات، ظاهراً بر اختلاف نمازگزاران و حالات و توجهات و نيات آنان مى باشد. (به جواهرالكلام، ج 14، ص 153 نيز مراجعه شود).
شركت در نماز جماعت اهل سنّت و خواندن نمازهاى يوميّه با آنها، آيا كفايت از نماز واجب مى كند؟
ج ـ بلى كفايت مى كند.
س 711 ـ شركت در نماز جماعت مغرب اهل سنت، با توجه به اينكه وقت نماز مغرب نزد آنها زودتر از مغرب شرعى نزد شيعيان است، آيا كفايت از نماز مغرب مى كند؟
ج ـ كفايت مى كند.
س 712 ـ گاهى مشاهده مى شود هنگام برپايى نماز جماعت در مسجدالحرام و مسجدالنبى، بعضى از حجاج ازمسجد خارج مى شوند و يا در كنارى ايستاده و تماشا مى كنند، لطفاً نظر مبارك را در اين باره مرقوم فرماييد.
ج ـ انجام امورى كه موجب اتّهام شيعه مى باشد، جايز نيست.
س 713 ـ در طبقه بالاى مسجدالحرام و مسجدالنبى كه نماز جماعت تشكيل مى شود و ايرانى ها در آن شركت مى كنند. با وصف اينكه اتصال به هيچ وجه مراعات نشده و جاى تقيه هم نيست. زيرا مى توانند نماز را در طبقه پايين كه لااقل اتصال حفظ مى شود بخوانند. آيا نماز در طبقه فوقانى صحيح است؟
ج ـ چنانچه هنگام اقامه جماعت اتفاقاً آنجا بودند. همانجا اقتدا كنند. و
(صفحه 261)
نماز صحيح است. ولى اختياراً به آنجا نروند.
س 714 ـ شركت در نماز جماعت اهل سنّت، آيا اختصاص به مسجدالحرام و مسجدالنبى دارد، يا در مساجد ديگر هم كافى است؟
ج ـ اختصاص به مسجدالحرام و مسجد النبى ندارد.
س 715 ـ برادران شيعه در نماز جماعت اهل سنت شركت مى كنند. بعضاً ديده شده كه امام جماعت در حين قرائت آيه سجده را تلاوت مى كند و خود و تمامى نمازگزاران به سجده مى روند و شيعيان هم تقيتاً به سجده مى روند، آيا اين سجده اضافه باعث بطلان نماز آنها مى شود و يا چون از باب تقيه بوده، ضررى به صحت نماز آنها نمى زند؟
ج ـ در فرض سؤال نماز آنها باطل نمى شود، ولى احتياطاً نماز را اعاده كنند.
س 716 ـ آيا در نماز جماعت اهل سنّت هم مى توان براى درك ثواب، در تشهد آخر اقتدا كرد و بدون تكبير مجدّد نماز را به طور فرادى ادامه داد؟
ج ـ مانعى ندارد.
س 717 ـ شخصى براى خواندن نماز جماعت وارد مسجدالنبى يا مسجدالحرام يا يكى از مساجد اهل سنت شده در حالى كه جماعت تمام شده ولى صفها به هم نخورده، آيا اذان و اقامه ساقط است؟
ج ـ در فرض سؤال اذان و اقامه ساقط نيست، بلكه اگر كسى بعد از خواندن نماز جماعت با آنها، بخواهد احتياطاً نماز خود را اعاده كند استحباب گفتن اذان و اقامه به قوت خود باقى است.
س 718 ـ در نماز جماعت مسجدالحرام و مسجدالنبى يا ساير مساجد مكه و مدينه آيا مى توان بر فرش سجده كرد؟ و چنانچه بر فرش سجده كند، آيا اعاده آن لازم است؟
(صفحه 262)
ج ـ چنانچه محلّى كه سجده بر آن جايز است پيدا نشود و از مثل حصير و مانند آن نتواند استفاده كند سجده بر فرش مانعى ندارد و اعاده لازم نيست.
س 719 ـ سجده كردن بر مهر يا حصير و بادبزن در مساجد مكه و مدينه چنانچه انگشت نما و سبب وهن به مسلمانان بشود، چه حكمى دارد؟
ج ـ در صورت وهن و اتهام جايز نيست.
س 720 ـ حجاج ايرانى كه وارد فرودگاه مى شوند، هنگام نماز به خاطر آنكه ساير مسلمانان جهان نيز تا حدودى آنجا رفت و آمد دارند و مهر، كاغذ، بادبزن، و غيره را در سجده بكار گرفتن براى آنان ناآشنا است، وظيفه ما هنگام سجده نماز چيست؟ آيا صرف ناآشنا بودن كار، براى ديگران، وَهن شيعه بحساب مى آيد يا آنكه احساس شود كه آنان از چنين اعمالى تنفر داشته و به وَهن، منجر مى شود؟ و اگر به وَهن منجر شود، نماز خوانده شده صحيح است يا خير؟
ج ـ اگر عمل مزبور موجب انتقاد از مذهب شيعه و توهين و ابراز تنفّر بشود جايز نيست و در اين فرض صحت عمل نيز مشكل است.
س 721 ـ آيا خواندن نماز واجب در حجر اسماعيل اشكال دارد؟
ج ـ حجر اسماعيل از بيت نيست و خواندن نماز واجب و مستحب، در آن صحيح و بى اشكال است، هرچند كه طواف بايد خارج از آن انجام شود.(1)
س 722 ـ فاصله بين مكه و عرفات كه قبلاً چهار فرسخ بوده امروزه باتوجه
- 1 ـ قال السيد (ره) فى العروة الوثقى: فصل فى القبلة: و هى المكان الذى وقع فيه البيت شرّفه الله تعالى من تخوم الارض الى عنان السّماء للنَّاس كافّة: القريب والبعيد، لاخصوص البنية، ولايدخل فيه شىء من حجر اسماعيل، وان وجب ادخاله فى الطواف.
فقه
