(صفحه 254)
انجام داد؟
ج ـ مانعى ندارد.

س 691 ـ در روز دوازدهم كه بايد بعد از ظهر از منى خارج شد، آيا ضعفا و زنان مى توانند زودتر خارج شوند؟ يعنى در شب كه رمى جمرات را انجام مى دهند، ديگر به چادرها برنگشته و مستقيماً بعد از رمى به مكه بروند؟
ج ـ اين افراد نيز بايد بعد از ظهر از منى خارج شوند. مگر اينكه ماندن براى آنها مستلزم حرج باشد.

س 692 ـ شخصى قبل از ظهر روز دوازدهم از منى خارج شده و قصد داشته كه براى نَفْر مراجعت كند لكن عمداً يا به جهت عذرى مراجعت نكرده است آيا وظيفه خاصى دارد؟
ج ـ در صورت امكان بايد تا قبل از غروب مراجعت مى كرد لكن فعلا كه به هر جهت مراجعت نكرده چيزى بر او نيست.

س 693 ـ شخصى بعدازظهر روز دوازدهم از منى كوچ كرد و پس از آن براى نماز در مسجد خيف يا براى اعاده رمى جمرات به عنوان احتياط يا براى پيدا كردن گم شده و امثال اينها، به منى بازگشت و اتفاقاً در منى بود كه آفتاب شب سيزدهم غروب كرد آيا بيتوته شب سيزدهم بر او واجب مى شود؟
ج ـ در فرض سؤال كه قبلا نَفْر تحقق پيدا كرده است. بيتوته آن شب واجب نيست.
(صفحه 255)

مصدود و محصور

س 694 ـ در عمره مفرده در بين راه مدينه به مكّه يكى از زائرين بيمار مى شود، او را به بيمارستان جدّه مى برند. پس از يك هفته بسترى بهبود مى يابد و چون بيش از 15 روز حق اقامت در كشور عربستان را نداشت، مأموران سعودى از رفتن او به مكّه جلوگيرى مى كنند. آيا بايد به وظيفه محصور عمل كند يا مصدود؟
ج ـ حكم مصدود را دارد و با قربانى و تقصير از احرام خارج مى شود.

س 695 ـ شخصى در ميقات براى عمره تمتع محرم شده است و پس از احرام و قبل از ساير اعمال دستگير و زندانى شده و پس از گذشت ايام تشريق او را آزاد كرده اند، ولى در زمان صدّ، به وظيفه مصدود عمل نكرده، حال يا جاهل به مسأله بوده يا نمى توانسته عمل كند، اگر بتواند عمره مفرده انجام دهد، وظيفه او براى خروج از احرام چيست، و چنانچه نتواند عمره مفرده انجام دهد، تكليف چيست؟
ج ـ چنانچه مى تواند عمره مفرده انجام دهد بايد با انجام عمره مفرده از احرام خارج شود. و احتياط آن است كه قصد عدول به عمره مفرده كند. و چنانچه نتواند عمره مفرده انجام دهد. اگر علت آن بيمارى باشد بايد او را طواف و سعى دهند. و اگر ممكن نشد بايد براى طواف و نماز آن و سعى نايب بگيرد و خودش تقصير كند و از احرام خارج شود. و اگر علت آن اين باشد كه او را از مكه اخراج كرده اند و نمى تواند برگردد حكم مصدود را دارد.

س 696 ـ بر شخصى حج مستقر بوده و بعد از احرام و دخول در حرم مجنون يا
(صفحه 256)
بيهوش شده، و پس از مدتى در ايران با همان حال فوت كرده، آيا حج از عهده او ساقط شده است؟
ج ـ در فرض سؤال ظاهراً حج از او ساقط نشده و بايد از تركه او استنابه كنند. و در اين مسأله فرقى بين مجنون و غيره نيست.

س 697 ـ در عمره تمتع بعد از ورود به مكه يكى از زائرين بخاطر بيمارى شديد در بيمارستان بسترى مى گردد. به طورى كه قادر به انجام اعمال عمره تمتع نمى باشد، وظيفه او نسبت به اعمال عمره تمتع و حج تمتع چيست؟
ج ـ نامبرده بايد صبر كند پس از بهبودى، خودش اعمال عمره تمتع را انجام دهد و چنانچه تا قبل از ضيق وقت بهبودى حاصل نمى شود، او را بوسيله چرخ و مانند آن طواف و سعى دهند و اگر به هيچ وجه طواف و سعى دادن امكان ندارد براى طواف و سعى نايب بگيرد. كه در اين صورت پس از تقصير از احرام خارج مى شود و بيمار مى تواند براى حج تمتع محرم شود و چنانچه وقوف عرفات و مشعر را درك كند حج او صحيح است و بقيه اعمال حج را به ترتيبى كه ذكر شد انجام دهد.

س 698 ـ در فاصله بين عمره تمتع و حج تمتع در اثر تصادف رانندگى يكى از زائرين پايش شكسته و جراحت زيادى متوجه او مى شود. لذا در بيمارستان تحت مراقبت هاى ويژه قرار مى گيرد. وظيفه او نسبت به حج تمتع چيست؟
ج ـ بيمار مى تواند براى حج تمتع محرم شود و چنانچه وقوفين را درك كند ـ ولو باندازه درك وقوف ركنى ـ حج او صحيح است و اعمال منى را اگر نتواند انجام بدهد نايب بگيرد، سپس او را طواف و سعى و طواف نساء بدهند، و در صورت عدم امكان نايب بگيرد.

س 699 ـ اگر پس از انجام عمره تمتع بيمار شود و به تشخيص پزشكان بايد
(صفحه 257)
به وطن برگردد و نمى تواند اعمال حج بجا آورد، يا وقت وقوف گذشته و او را محرم كرده اند، يا محرم كرده اند ولى براى وقوف نبرده اند، تكليف چيست؟
ج ـ چنانچه بيمار را محرم نكرده اند وظيفه اى ندارد والاّ بايد به وظيفه محصور عمل كند و در هر صورت چنانچه حج بر او مستقر بوده بايد حج را بعداً انجام دهد.

س 700 ـ شخص محرمى در عمره مفرده پس از ورود به مكه معظّمه بيمار مى شود و نمى تواند طواف و سعى انجام بدهد، لذا يكى از دوستانش نيابتاً اعمال عمره مفرده را از طواف و نماز و سعى از جانب او انجام مى دهد و به ايران باز مى گردند. آيا از احرام خارج شده است؟ با توجه به اينكه از نظر مقرّرات دولتى امكان بازگشت به مكه وجود ندارد، تكليف او چيست؟
ج ـ در فرض سؤال، چنانچه مقدور نبوده كه خود بيمار را طواف و سعى بدهند يا مشقت غير قابل تحمل داشته و دوست ايشان با استنابه از وى اعمال عمره او را نيابتاً انجام داده و پس از آن خود بيمار تقصير كرده باشد، از احرام خارج شده است.

س 701 ـ شخصى اعمال عمره تمتّع را به پايان برده و اكنون نمى تواند حج تمتع بجا آورد، مثلاً براى خدمت به حجاج از سوى سازمان حج و زيارت به حج آمده و اكنون سازمان مذكور او را مأمور كرده كه در مكه بماند، وظيفه اش چيست؟
ج ـ فعلاً محل است و تكليفى ندارد و به مأموريت خود ادامه دهد.
(صفحه 258)

كفارات

س 702 ـ حيوانى كه به عنوان كفاره محرمات احرام ذبح مى شود آيا بايد شرايط قربانى را داشته باشد؟
ج ـ خير، لازم نيست.

س 703 ـ محل ذبح كفاره محرمات احرام را بيان فرماييد:
ج ـ احتياط اين است كه كفاره محرمات احرام عمره در مكه ذبح شود و كفاره محرمات احرام حج در منى، ولى فعلاً كه گوشت آنها در آن دو مكان مصرف فقراى مؤمن نمى شود، جايز بلكه احتياط اين است كه در وطن ذبح كنند و به مصرف فقراى مؤمن برسانند.

س 704 ـ آيا جايز است پوست حيوانى كه به عنوان كفاره ذبح مى شود، به ذابح آن داده شود؟
ج ـ بنابر اقوى جايز نيست. و بايد تمام آن مصرف فقرا شود (حتى كله و پاچه آن) بلى اگر ذابح فقير باشد مى توان به عنوان مصرف به او بدهند. نه بعنوان اجرت و كارمزد.

س 705 ـ مصرف كفاره چه اشخاصى هستند؟
ج ـ مصرف آن فقير مؤمن غير سيد است. بلى اگر دهنده آن سيد باشد مى توان به سيد فقير بدهد. و خود شخص بنابر احتياط نمى تواند از آن بخورد. و اگر خورد بنابر احتياط واجب قيمت آن مقدار را كه خورده صدقه بدهد. و نزديكان او هم اگر فقير نيستند از آن نخورند.

س 706 ـ كيفيت مصرف كفاره را بيان فرماييد:
ج ـ مى توانند بصورت خام بين فقرا تقسيم كنند. يا بپزند و آنها را دعوت و