(صفحه 98)
س 139 ـ شخصى در غسل جنابت، اول سمت راست بدن را از سر تا پا مى شسته، پس از آن سمت چپ را، آيا غسلش صحيح است؟
ج ـ در فرض سؤال غسل او باطل است چون در غسل ترتيبى بايد اول سر و گردن را به نيت غسل بشويد، بعد سمت راست بدن را، پس از آن سمت چپ را بشويد.
س 140 ـ در بدن شخصى مانعى بود و در هنگام غسل فراموش كرد، پس از غسل، مانع برطرف شده بود، آيا غسل او صحيح است؟
ج ـ در فرض سؤال كه مى داند هنگام غسل، التفات به مانع نداشته است بايد غسل را اعاده كند.
س 141 ـ چنانچه شك كند كه، آيا رنگ موجود روى اعضا، جرم و مانع رسيدن آب به بشره است يا مانع نيست، تكليف چيست؟
ج ـ لازم است وارسى كند تا اطمينان به رسيدن آب به بشره پيدا كند.
س 142 ـ شخصى نقاش است و برطرف كردن ذرات رنگ از دست و صورت، براى او مشكل است، وظيفه وى براى وضو و غسل چيست؟
ج ـ چنانچه برطرف كردن جرم و ذرات رنگ مشقت و ناراحتى غيرقابل تحمل داشته باشد، بايد به دستور جبيره عمل كند (به همان حالت وضو بگيرد) و احتياطاً تيمم هم بكند و چنانچه وقت نماز نيز تنگ است و فرصت ازاله رنگها را ندارد به همين دستور عمل كند كه نمازش قضا نشود و در اين جهت فرقى بين وضو و غسل نيست.
س 143 ـ وضو و غسل با دست و بدن چرب چه حكمى دارد؟
ج ـ چنانچه چربى زياد باشد، به طورى كه مانع از رسيدن آب به پوست بدن باشد وضو و غسل صحيح نيست و بايد اول چربى را برطرف كنند، اما
(صفحه 99)
اگر مانع نباشد، يعنى چربى كم باشد، وضو وغسل صحيح است.
س 144 ـ آيا در غسل و وضو و تيمم بايد انگشتر را از انگشت بيرون بياورند؟
ج ـ در غسل بايد آب زير انگشتر برسد و بيرون آوردن لازم نيست و در وضو نيز بيرون آوردن لازم نيست و همين قدر كه آب به زير انگشتر برسد و عرفاً صدق كند كه از بالا به پايين شسته كفايت مى كند ولى براى تيمم بايد انگشتر را بيرون آورد.
س 145 ـ شخصى فلج و زمين گير شده و نمى تواند غسل كند و ديگرى او را مى شويد وظيفه او براى غسل چيست؟
ج ـ در فرض سؤال، ديگرى آب روى سر و گردن و طرف راست و چپ بدن او بريزد و آن شخص زمين گير و فلج نيّت غسل كند، كفايت مى كند.
س 146 ـ شخصى به قصد غسل به حمام رفت، روز بعد شك كرد كه غسل كرده يا نه، وظيفه او چيست؟
ج ـ نمازهايى را كه خوانده صحيح است ولى بايد براى نمازهاى بعد غسل كند.
س 147 ـ شخصى چند غسل بر ذمه دارد و بايد غسل جنابت و حيض و مسّ ميت انجام دهد و نيز مى خواهد غسل جمعه هم انجام دهد آيا بايد به ترتيب و جدا جدا، نيّت و غسل كند يا فرقى نيست؟
ج ـ فرقى نيست و مى تواند به نيت همه آنها يك غسل انجام دهد.
س 148 ـ انسان در وسط غسل شك مى كند كه در اثناى غسل، بول خارج شده يا نه، وظيفه اش چيست؟
ج ـ به شك خود اعتنا نكند.
س 149 ـ غسل كردن، در حمام اداره دولتى چه حكمى دارد؟
ج ـ چنانچه خلاف مقررات اداره مربوطه نباشد، مانعى ندارد.
(صفحه 100)
س 150 ـ اينجانب در اثر نادانى و غفلت، لوله آب و آب گرم كن و شير آب منزلم را از پول غصبى و حرام تهيه كردم، بفرماييد: وضو و غسل، از آنها چه حكمى دارد؟
ج ـ در فرض سؤال كه آنها را با عين پول غصبى و حرام تهيه كرده ايد، فعل حرام مرتكب شده ايد و بايد هر چه زودتر رضايت صاحب پول را تحصيل كنيد و آنها را از غصبيت خارج كنيد، امّا با فرض اينكه آب لوله مباح است و غصبى نيست وضو و غسل باطل نيست، هر چند كه با باز و بسته كردن شير آب، مرتكب فعل حرام مى شويد.
س 151 ـ براى اينكه انسان مبتلاى به وسواس و اسراف نشود، بفرماييد: براى وضو و غسل، چه مقدار آب مصرف كند؟
ج ـ مستحب است آب وضو يك مدّ باشد و مدّ، صد و پنجاه و سه مثقال و نيم و يك نخود و نيم است (1) (حدود سه چهارم ليتر) و ظاهر اين است كه اين مقدار آب، براى كليّه مستحبات و واجبات وضو است، يعنى مستحب است با اين مقدار آب، اول دستها را تا مچ بشويند، بعد سه مرتبه آب در دهان بگردانند و سه مرتبه آب در بينى كنند، پس از آن با بقيه آب، صورت و دستها را از آرنج تا سر انگشتها بشويند و هر عضوى را هم بطور شاداب بشويند، و معلوم است كه اين مقدار آب شرعاً براى اين امور كفايت مى كند و نيازى به بيش از آن نيست.
براى غسل ترتيبى، مستحب است يك صاع آب كه ششصد و چهارده مثقال و يك چهارم مثقال است(2) (حدود سه ليتر) مصرف كنند و ظاهر اين
- 1 ـ رك: عروة الوثقى ذيل مسأله 45، افعال وضو.
- 2 ـ رك: عروة الوثقى، در مستحبات غسل جنابت.
احكام بانوان
س 152 ـ زنى استمناء مى كرده است، حكم آن چيست؟ و آيا غسل دارد؟
ج ـ اين عمل حرام است و اگر اطمينان دارد كه منى خارج شده، بايد غسل كند.
س 153 ـ آيا بانوان هم، در خواب محتلم مى شوند؟
ج ـ بلى، ممكن است.(2)
س 154 ـ آيا ممكن است زن بدون عملِ آميزش، جنب شود؟
- 1 ـ وسائل الشيعه، ج 1، ص 338 ـ عن ابى جعفر عليه السلام، قال: كان رسول الله صلى الله عليه و آله يتوضاء بمدّ و يغتسل بصاع.
- 2 ـ وسائل الشيعه، ج 1، ص 473، باب 7، ابواب الجنابة ح 7 و 12 «عن اديم بن الحرّ قال سألت ابا عبدالله عليه السلام عن المرأة ترى فى منامها ما يرى الرجل عليها غسل؟ قال: نعم، ولاتحدثوهن (بهذا) فيتخذّنه علة: و الرواية صحيحة كما فى جواهرالكلام، ج 3، ص 6 .
زن در اثر ملاعبه با شوهرش، احساس شهوت مى كند و حالت انزال به او دست مى دهد و فكر مى كند جنب شده است، آيا با چنين حالتى غسل بر او واجب مى شود؟
ج ـ اگر يقين يا اطمينان به انزال و خروج منى حاصل شود و از مجرا به خارج برسد، غسل واجب است والاّ تكليفى ندارد.
س 156 ـ گاهى بانوان و دوشيزگان عقد بسته، در اثر ملاعبه با شوهر خود، ترشحاتى همراه با كمى لذّت و خوشى مى بينند، آيا اين ترشحات حكم منى را دارد؟
ج ـ ترشحات مذكور، حكم منى را ندارد، مگر آنكه با شهوت خارج شده و بيرون آمده باشد كه در اين صورت حكم منى را دارد.
س 157 ـ شخصى با همسر خود، در حال خواب، نزديكى كرده است، آيا بايد براى غسل و نماز به او بگويد؟
ج ـ براى نماز، بايد به او بگويد.
س 158 ـ زنى پس از نزديكى با همسرش، غسل كرده و پس از آن مقدارى منى خارج شده است، نمى داند از مرد است يا از خود او است، تكليف او چيست؟
ج ـ در فرض سؤال كه علم به منى بودن دارد، نجس است ولى چون شك دارد از خود او است يا از مرد، غسل ندارد.
س 159 ـ آيا با غسل استحاضه كثيره، وضو هم لازم است؟ با متوسّطه چطور؟
ج ـ غسل استحاضه كثيره، از وضو كفايت مى كند ولى با غسل استحاضه
فقه
