فهرست جامع المسائل - جلد دوم

(صفحه 210)
انجام دهند صحيح است. هر چند معصيت كرده اند. و نايب گرفتن براى متوفى در صورتى صحيح و مجزى است كه مجاز در استنابه باشند.

س 488 ـ فيش حج متوفى، به مبلغ زيادى در بازار خريدارى مى شود، و به كمتر از آن مبلغ، مى توان براى ميت نايب گرفت، آيا مى توان از آن فيش براى رفتن به حج استفاده كرد، در حالى كه مازاد قيمت آن متعلق به ورثه است و چنانچه ميّت وارث صغير داشته باشد، چطور؟
ج ـ چنانچه وصيتى نسبت به حج بلدى نداشته باشد. مى توان از ميقات براى ميت در صورت استقرار حج براى او استنابه كرد. و فيش را در اختيار ديگرى قرار داده و ما به التفاوت، بين همه ورثه طبق قانون شرع تقسيم گردد. و در اين فرض فرقى بين داشتن صغير يا نداشتن آن نيست. و در صورت نبودن وصيت و عدم استقرار حج با وجود صغير بايد سهم صغير از مجموع فيش به هر صورت رعايت شود.

س 489 ـ حج واجبى كه در ذمه متوفى بوده آيا پسر بزرگش بايد ادا كند ؟ يا پسر كوچكش هم شرعاً جايز است بجا آورد؟
ج ـ اگر حج بر متوفى مستقر و واجب بوده. يعنى مى توانسته به حج برود و نرفته است. واجب است از اموال او برايش حج نيابتى انجام دهند. و اختصاص به پسر بزرگتر ندارد. و مى توانند هر كسى را نايب كنند. اگر چه از ميقات باشد.

س 490 ـ اگر متوفى وصيت مسلمى داشته باشد كه وارث معينى حج او را ادا كند، آيا اين وصيت معتبر خواهد بود؟
ج ـ اگر اطمينان به وصيت داريد، بايد طبق وصيت عمل كنيد.

س 491 ـ كسى كه تاكنون به حج نرفته است و اولين سفر اوست، آيا مى تواند
(صفحه 211)
از طرف شخص ديگرى براى انجام حج نايب شود؟
ج ـ بلى، مى تواند.

س 492 ـ كسى كه هنگام پذيرفتن نيابت عذرى از انجام اعمال عمره و حج ندارد، ولى در بين اعمال عذرى برايش پيش آيد، آيا به نيابت او ضرر مى زند؟
ج ـ چنانچه پيش آمدن عذر بعد از شروع در اعمال پيش بينى نمى شده، نيابت مانعى ندارد.

س 493 ـ نايب پس از عقد اجاره بلافاصله از انجام بعض اعمال معذور شد، آيا نيابت او صحيح است؟ و از مصاديق عذر طارى است يا خير؟
ج ـ پس از انعقاد اجاره، نيابت صحيح است و عذر طارى محسوب مى شود.

س 494 ـ شخصى به نيابت وارد جده شده و نمى گذارند به مواقيت معروفه برود آيا عذر طارى محسوب مى شود و صحيح است كه با نذر از جده محرم به عمره تمتع نيابى شود يا مجزى نيست؟
ج ـ در فرض سؤال با نذر از جده محرم شود و در ادنى الحل احتياطاً تجديد احرام كند و نيابتش صحيح است.

س 495 ـ كسى به نيابت به حج بلدى اقدام مى كند ولى قبل از ميقات، شخص ديگرى را به جاى خود به عنوان عمل به نيابت به كار مى گيرد، آيا اذن منوب عنه لازم است؟ و در صورت عدم اذن، اين حج مجزى است يا خير؟
ج ـ در فرض سؤال كه ظاهراً منوب عنه زنده است، نايب گرفتن ديگرى براى وى كافى و مجزى نيست. مگر اينكه از طرف او در گرفتن نايب وكالت داشته باشد.

س 496 ـ اگر در حين نيابت، نايب معذور است و يقين به عذر دارد. ولى مى داند در اثناى عمل عذر او بر طرف مى شود (مثلاً قرائت نمازش را تصحيح
(صفحه 212)
مى كند) دراين صورت آيا احرام محقق گرديده؟ و آيا نيابت درست مى باشد؟
ج ـ نيابت و احرام او صحيح است.

س 497 ـ كسى كه نمى تواند اعراب تلبيه را صحيح بگويد و يا حروف را از مخارج ادا كند، ولى با تلقين روحانى كاروان مى تواند صحيح بخواند، آيا مى تواند نايب شود؟
ج ـ در فرض سؤال، نيابت مانعى ندارد.

س 498 ـ اگر نايب در حج تمتع در ارتكاب بعضى از محرمات مضطر باشد، نيابتش صحيح است؟
ج ـ بلى نيابتش صحيح است. ولى كفاره آن به عهده خودش مى باشد.

س 499 ـ آيا صحيح است كه شخصى در بدو ورود به مدينه يا مكه ديگرى را وكالت و نيابت دهد كه قربانى او را بخرد و به موقع، آن را ذبح كند و اگر هم در بين اعمال مشكلى براى او پيش آمد و نتوانست بعضى از اعمال خود را انجام دهد اين فرد اعمال او را انجام دهد؟
ج ـ وكالت و استنابه به نحو مذكور مانعى ندارد و اگر نايب اعمالى را كه نيابت در آن صحيح است، به نيت منوب عنه انجام دهد صحيح و مبرءذمه است.

س 500 ـ كسى كه نماز او از جهت قرائت كامل نبود نايب كسى در حج شد، ولى نمازهاى طواف را نايب گرفت و طبق نظر خود، مشكل را حل كرد، آيا اين حج از منوب عنه مجزى است؟
ج ـ اگر از قرائت صحيح معذور بوده، نيابت و احرام او باطل است.

س 501 ـ خدمه كاروانها و افرادى كه به جهتى ديگر، شب عيد قربان را در مشعرالحرام نمى مانند و تنها براى انجام وقوف، از اذان صبح تا طلوع آفتاب به مشعر مى آيند و يا وقوف اضطرارى مشعر را بجا مى آورند، مى توانند در حج
(صفحه 213)
نايب شوند؟
ج ـ براى صحت نيابت، لازم است وقوف اختيارى مشعر را درك كنند و وقوف اضطرارى كافى نيست.

س 502 ـ بانوان كه وقوف اختيارى مشعر را درك نمى كنند و قبل از طلوع فجر وارد منى مى شوند، آيا مى توانند از مرد يا زن نايب شوند؟
ج ـ در فرض سؤال، مى توانند نايب شوند.

س 503 ـ اگر كسى بداند كه شب عيد بايد همراه زنان و ضعفا قبل از طلوع فجر به منى برود، ولى مى تواند برگردد و وقوف اختيارى مشعرالحرام را درك كند. آيا مى تواند نيابت قبول كند؟
ج ـ مانعى ندارد و نيابت او صحيح است.

س 504 ـ شخصى استحباباً براى عمره تمتع محرم شده و پس از انجام اعمال عمره و محلّ شدن از آن، متوجه شده كه بر پدرش حج واجب است، آيا مى تواند حج تمتع مستحبى خود را انجام ندهد و مجدداً از يكى از مواقيت، به نيابت پدرش محرم به احرام عمره تمتع شود و يا در همين فرض آيا مى تواند براى ديگرى اجير شود و حج تمتع استيجارى انجام دهد؟
ج ـ بايد حج خود را تمام كند ولى اگر معصيت كرد و براى ديگرى عمره و حج تمتع انجام داد اجاره و حج صحيح و مبرء ذمه منوب عنه مى شود و عمره تمتعى كه براى خودش انجام داده بود باطل مى شود و طواف نساء هم براى آن لازم نيست.

س 505 ـ در فرض سابق اگر اجير شد آيا استحقاق اجرت تعيين شده را دارد؟
ج ـ بلى اجاره و حج صحيح است و استحقاق اجرت تعيين شده را دارد.

س 506 ـ شخص اجير شده كه حج نيابتى ميقاتى انجام دهد. و چون مطمئن
(صفحه 214)
بوده كه مى تواند بعداً به ميقات برود. لذا هنگام ورود عمره مفرده انجام داده و به طرف قرن المنازل رفته كه از آنجا براى منوب عنه محرم شود. حكومت مانع شده لذا از همانجا به قصد منوب عنه محرم شده و وارد مكه شده است. تكليف اين شخص چيست؟
ج ـ عذر طارى در نيابت اشكالى ندارد. بنابراين حج نيابتى در فرض سؤال مانعى ندارد و صحيح است.

س 507 ـ كسى كه در انجام حج بلدى نيابت دارد، آيا در برگشت از سفر حج نيز بايد به شهر منوب عنه برگردد يا لزومى ندارد؟
ج ـ خير لازم نيست، مگر اينكه در ضمن عقد اجاره شرط شده باشد.

س 508 ـ كسى كه در انجام حج بلدى نيابت دارد، چه مقدار از مستحبات مدينه و مكه را بايد به نيابت از منوب عنه انجام دهد؟
ج ـ به مقدار متعارف انجام دهد.

س 509 ـ كسى كه حج نيابتى انجام مى دهد، آيا بايد طبق فتواى مرجع تقليد خود عمل كند، يا طبق فتواى مرجع منوب عنه؟
ج ـ طبق فتواى مرجع خودش عمل كند.

س 510 ـ آيا صحيح است كه انسان حج را براى خود و به نيابت از مثلاً پدر و مادرش انجام دهد بطورى كه هر سه نفر در يك حج شريك باشند؟
ج ـ در حج مستحبى مانعى ندارد.

س 511 ـ چنانچه نايب در حج تمتع پس از تمام اعمال حج بخواهد يك عمره مفرده بجاى آورد و نيت كند، مشتركاً يك عمره مفرده براى خودش و منوب عنه و پدر و مادر و... انجام دهد، آيا صحيح است؟
ج ـ بلى صحيح است.