(صفحه 92)
دست چپ بكشد؟
ج ـ بهتر است با ذراع همان دستِ قطع شده مسح بكشد ولى اگر با دستِ چپ هم مسح بكشد كفايت مى كند.
س 116 ـ شخصى روى پا را دومرتبه مسح كشيد، آيا وضويش باطل است؟
ج ـ وضو باطل نيست و مسح دوم لغو بوده است.
س 117 ـ شخصى براى اينكه بيخ موهاى سر را مسح كند، موها را كنار مى زند و در نتيجه موها تر مى شود، آيا اين ترى براى مسح ضرر دارد؟
ج ـ چنانچه ترى كف دست هنگام مسح به بيخ موها كه خشك مانده، برسد، مسح صحيح است و نيز اگر ترى كف دست بر ترى اوّل غلبه كند، به طورى كه بگويند ترى مربوط به مسح كشيدن است، در اين فرض هم وضو صحيح است.
س 118 ـ اگر در جايى كه تقيه واجب است، شخصى تقيه نكرد و وضو برخلاف تقيه گرفت، آيا وضوى او صحيح است؟
ج ـ بنابر اقوى وضوى او صحيح است ولى خلاف شرع مرتكب شده است.
س 119 ـ خانمى در حال طواف و در اثر فشار جمعيت و غيره احساس مى كند كه باد از قبلش خارج شده، آيا وضو و طواف او باطل مى شود؟
ج ـ بطور كلّى خروج باد از قبل، موجب بطلان وضو و طواف و حتّى نماز نمى شود.(1)
س 120 ـ كسى كه جهت ضيق وقت بايد تيمم كند، چنانچه برخلاف وظيفه خود عمل كرد و وضو گرفت، آيا وضوى او صحيح است؟
ج ـ بلى در فرض سؤال كه قصد قربت داشته است، وضوى او صحيح است.
- 1 ـ كما فى العروة الوثقى فى موجبات الوضوء و نواقضه. الثالث...
در عروة الوثقى، مساله 45 افعال وضو، فرموده است: «الإسراف فى ماء الوضوء مكروه» با اينكه اسراف حرام است، مقصود از اين عبارت چيست؟
ج ـ مستحب است آب وضو يك مدّ باشد و همانگونه كه در روايات آمده است، مصرف بيش از آن مقدار، ولو كمى بيشتر باشد، اسراف محسوب مى شود و مكروه است، از امام صادق(عليه السلام)6 نقل شده كه فرمود: براى خداوند متعال فرشته اى است كه اسرافِ وضو را مى نويسد، همانطور كه نقصان و كم گذاشتن آن را مى نويسد.(1)
و از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نقل شده كه فرمود: مقدار آب وضو يك مدّ است و مقدار آب غسل يك صاع است و بعد از من مردمى مى آيند كه اين مقدار آب را كم مى شمارند، اين مردم برخلاف سنّت من هستند و كسى كه بر سنّت من ثابت باشد، (وضو را با يك مد و غسل را با يك صاع آب انجام دهد) در بهشت قدس با من است (2)
و ظاهراً نظر صاحب عروة الوثقى(ره) كه فرموده است: اسراف در آب وضو مكروه است، در جايى و در وقتى است كه براى آب ارزش و قيمتى نباشد و امّا اگر مصرف بيش از آن مقدار، در جايى باشد كه براى آب ارزش و قيمت باشد، يا كم آبى باشد، اسراف و حرام است، مانند اسراف در چيزهاى ديگر.
س 122 ـ قرآن را براى نابينايان، نقطه چين مى كنند و آنها با دست كشيدن روى نقطه ها آن را مى خوانند، آيا اين نوع نقطه چين، حكم خط قرآن را دارد و مسّ آن بدون وضو جايز نيست؟
- 1 ـ وسائل الشيعه، ج 1، ص 340، قال عليه السلام: إنّ للّه مَلَكاً يكتب سرف الوضوء كما يكتب عدوانه.
- 2 ـ وسائل الشيعه، ج 1، ص 339: «عن رسول الله صلى الله عليه و آله قال: الوضوء مدّ و الغسل صاع، و سيأتى اقوام بعدى يستقلون ذلك فأولئك على خلاف سنّتى، و الثابت على سنّتى معى فى حظيرة القدس».
روى صفحه و آيه قرآن، ورق نازك و پلاستيك كشيده شده و بخوبى، خطّ معلوم است، دست گذاشتن شخص جنب و بىوضو، روى آن چه حكمى دارد؟
ج ـ اشكال ندارد.
(صفحه 95)
غســل
س 124 ـ مجراىِ خروجِ منىِ بعضى از افراد را، با عمل پزشكى مى بندند، و در هنگام مقاربت، مقدارى آب لزج و چسبنده خارج مى شود، آيا اين آب لزج حكم منى را دارد و نجس است؟ و احتلام اين قبيل افراد چگونه است؟
ج ـ آبى كه خارج مى شود، چه در خواب و چه در بيدارى، چنانچه نشانه و صفات منى را نداشته باشد، حكم منى را ندارد و پاك است، مگر آنكه يقين يا اطمينان كنند منى خارج شده است، البته مقاربت، مطلقاً موجب جنابت و وجوب غسل مى شود خواه منى خارج شود يا نشود.
س 125 ـ آبى سفيد رنگ و چسبنده خارج شده واحتمال قوى هست كه منى باشد، آيا غسل واجب است؟
ج ـ تا علم به منى بودن پيدانشود، غسل واجب نمى شود.
س 126 ـ از شخصى در اثر بيمارى، بدون اختيار، منى خارج مى شود، آيا موجب غسل مى شود؟
ج ـ بلى، موجب غسل مى شود.
س 127 ـ از بيضه شخصى، به وسيله آمپول منى گرفته اند، آيا بايد غسل كند؟
(صفحه 96)
ج ـ در فرض سؤال كه منى از مجرى خارج نشده، حكم به وجوب غسل مشكل است ولى احتياط خوب است و چنانچه غسل كرد، براى نماز وضو هم بگيرد.
س 128 ـ شخصى از خواب بيدار شده و در لباس خود رطوبتى شبيه به منى مى بيند ولى خوابى نديده كه جنب شده باشد، وظيفه او چيست؟
ج ـ اگر اطمينان دارد كه آن رطوبت منى است و از او خارج شده، بايد غسل كند والا تكليفى ندارد.
س 129 ـ افراد قطع نخاعى گاهى پس از بيدار شدن از خواب، در كيسه مخصوص ادرار خود، ماده اى مى بينند كه نمى دانند منى است يا چيز ديگر، آيا بايد غسل كنند؟
ج ـ تا وقتى يقين يا اطمينان به خروج منى ندارند غسل واجب نيست.
س 130 ـ افراد قطع نخاعى در بعضى از مواقع، در خود احساس شهوت مى كنند ولى چون بدن آنها حسّ ندارد تشخيص نمى دهند كه جنب شده اند يا نه، آيا حكم جنب را دارند؟
ج ـ در اين موارد جستجو كنند اگر اطمينان پيدا كردند كه چيزى از آنها خارج شده، با فرض اينكه احساس شهوت هم كرده اند حكم جنب را دارند و در غير اين صورت حكم جنب را ندارند.
س 131 ـ شخصى احتمال مى دهد جنب شده باشد، آيا بايد غسل كند؟
ج ـ با شك و احتمال، غسل واجب نمى شود و ملاك يقين واطمينان است.
س 132 ـ زن و شوهرى كه مى دانند براى نماز، به غسل كردن نمى رسند يا مانعى وجود دارد و نمى توانند غسل كنند، يا يكى از آنها نمى تواند غسل كند آيا قبل از دخول وقتِ نماز، جايز است نزديكى كنند؟ و در همين فرض، بعد از
فقه
