جستجو در تأليفات معظم له
 

قرآن، حديث، دعا
زندگينامه
کتابخانه
احکام و فتاوا
دروس
اخبار
ديدارها و ملاقات ها
پيامها
فعاليتهاى فرهنگى
کتابخانه تخصصى فقهى
نگارخانه
پايگاه هاى مرتبط
مناسبتها
معرفى و اخبار دفاتر
صفحه اصلي  

كتابخانه فقه احکام جوانان
صفحات بعد
صفحات قبل
(صفحه 109)

سوره حمد:
{بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ * اَلْحَمْدُللهِ رَبِّ الْعالَمينَ * اَلرَّحْمنِ الرَّحيمِ * مالِكِ يَوْمِ الدّينِ * إِيّاكَ نَعْبُدُ وَإِيّاكَ نَسْتَعينُ * إِهْدِنَا الصّـِراطَ الْمُسْتَقيمَ * صِراطَ الَّذينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلاَ الضّآلـّينَ}.
سوره توحيد:
{بِسْمِ اللهِ ا لرَّحْمنِ ا لرَّحيمِ * قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ * اَللهُ الصَّمـَدُ * لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يوُلَدْ * وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ}.
و در ركعت سوم و چهارم نماز بايد فقط سوره حمد يا تسبيحات اربعه خوانده شود و احتياط واجب آن است كه تسبيحات را سه مرتبه بخواند.

تسبيحات اربعه:

«سُبْـحانَ اللهِ وَ الْحَــمْدُللهِ وَ لا اِلـهَ اِلاّ اللهُ وَاللهُ اَكْـبَرُ».

احكام قرائت

مسأله  : در ركعت سوم و چهارم نماز، بايد حمد يا تسبيحات آهسته خوانده شود.
مسأله  : در نماز ظهر و عصر قرائت ركعت اوّل و دوّم نيز بايد آهسته خوانده شود.
مسأله  : پسرها و مردان در نماز صبح، مغرب و عشا بايد حمد و سوره را در ركعت اوّل و دوّم بلند بخوانند، ولى دخترها
(صفحه 110)

و بانوان اگر نامحرم صدايشان را نمى شنود، مى توانند بلند بخوانند، وگرنه بنابر احتياط واجب بايد آهسته بخوانند.
مسأله  : اگر در جائى كه بايد نماز را بلند بخواند، عمداً آهسته بخواند يا در جائى كه بايد آهسته بخواند، عمداً بلند بخواند، نمازش باطل است، ولى اگر از روى فراموشى يا ندانستن مسأله باشد، صحيح است.
مسأله  : اگر در بين خواندن حمد و سوره بفهمد اشتباه كرده است; مثلاً مى بايست بلند بخواند ولى آهسته خوانده، لازم نيست مقدارى را كه خوانده، دوباره بخواند.
مسأله  : انسان بايد نماز را ياد بگيرد كه غلط نخواند و كسى كه اصلاً نمى تواند صحيح آن را ياد بگيرد، بايد هر طور كه مى تواند بخواند و احتياط مستحب است كه نماز را به جماعت بجا آورد.
* ركوع
مسأله  : در هر ركعت بعد از قرائت حمد و سوره، نمازگزار بايد به اندازه اى خم شود كه بتواند دست را به زانو بگذارد، اين عمل را «ركوع» مى گويند و واجب است در حال ركوع ذكر بگويد.
مسأله  : در ركوع، هر ذكرى گفته شود كافى است، به شرط آن كه از سه مرتبه «سُبْحانَ اللهِ» يا يك مرتبه «سُبْحانَ رَبِّىَ العَظيمِ وَبِحَمْدِهِ» كمتر نباشد.
مسأله  : در حال ذكر ركوع بايد بدن آرام باشد.

(صفحه 111)

مسأله  : اگر پيش از آنكه به مقدار ركوع خم شود و بدن آرام گيرد، عمداً ذكر ركوع را بگويد، نمازش باطل است.
مسأله  : اگر پيش از تمام شدن ذكر واجب عمداً سر از ركوع بردارد، نمازش باطل است.
* سجود
مسأله  : نمازگزار بايد در هر ركعت از نمازهاى واجب و مستحب، بعد از ركوع دو سجده بجا آورد.
مسأله  : سجده آن است كه پيشانى و كف دو دست و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاها (شَست) را بر زمين بگذارد و در حال سجده واجب است ذكر بگويد.
مسأله  : در سجده هر ذكرى بگويد كافى است، به شرط آنكه مقدار ذكر از سه مرتبه «سُبْحانَ اللهِ» يا يك مرتبه «سُبْحانَ رَبِّيَ الاَعْلى وَ بِحَمْدِهِ» كمتر نباشد.
مسأله  : در حال ذكر سجده بايد بدن آرام باشد.
مسأله  : اگر كسى پيش از آنكه پيشانى اش به زمين برسد و آرام گيرد، عمداً ذكر سجده را بگويد، نمازش باطل است و چنانچه از روى فراموشى باشد، بايد دوباره در حال آرام بودن، ذكر را بگويد.
مسأله  : نمازگزار بايد بعد از تمام شدن ذكر سجده اول بنشيند تا بدن آرام گيرد و دوباره به سجده رود.
مسأله  : اگر نمازگزار پيش از تمام شدن ذكر عمداً سر از سجده بردارد، نمازش باطل است.

(صفحه 112)

مسأله  : اگر موقعى كه ذكر سجده را مى گويد، يكى از هفت عضو را عمداً از زمين بردارد، نماز باطل مى شود. ولى موقعى كه مشغول گفتن ذكر نيست، اگر غير از پيشانى جاهاى ديگر را از زمين بردارد و دوباره بگذارد، اشكال ندارد.
مسأله  : اگر همراه با انگشتان شست پا انگشتان ديگر هم بر زمين باشد، مانع ندارد.
مسأله  : نمازگزار بايد در سجده پيشانى را بر زمين و يا آنچه از زمين مى رويد ولى خوراكى و پوشاكى نيست; مانند چوب و برگ درخت، قرار دهد.
مسأله  : سجده بر چيزهاى معدنى; مانند طلا، نقره، عقيق و فيروزه صحيح نيست.
مسأله  : سجده بر چيزهايى كه از زمين مى رويد و خوراك حيوان است، مثل علف و كاه صحيح است.
مسأله  : سجده بر كاغذ اگر چه از پنبه و مانند آن ساخته شده باشد، صحيح است.
مسأله  : براى سجده بهتر از هر چيز تربت حضرت سيد الشهدا(عليه السلام) مى باشد و بعد از آن بدين ترتيب:
* خاك
* سنگ
* گياه

وظيفه كسى كه نمى تواند بطور معمول سجده كند

مسأله  : كسى كه نمى تواند پيشانى را به زمين برساند،
(صفحه 113)

بايد به قدرى كه مى تواند خم شود و مهر را برجاى بلندى بگذارد و سجده كند، ولى بايد كف دستها و زانوها و انگشتان پا را بطور معمول بر زمين يا روى ميز بگذارد.
مسأله  : اگر نمى تواند خم شود، بايد براى سجده بنشيند و با سر اشاره كند، ولى احتياط واجب آن است كه به قدرى مهر را بلند كند كه پيشانى را بر آن بگذارد.

سجده واجب قرآن

مسأله  : در چهار سوره قرآن، آيه سجده است كه اگر انسان آن آيه را بخواند يا وقتى كه ديگرى آن را مى خواند به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آيه بايد فوراً سجده كند.
مسأله  : سوره هايى كه آيه سجده دارد:
* سوره «سجده» 32، آيه 15.
* سوره «فُصِّلت» 41، آيه 37.
* سوره «نَـجم» 53، آيه 62.
* سوره «عَلَق» 96، آيه 19.
مسأله  : اگر سجده را فراموش كند، هر وقت يادش آمد، بايد سجده كند.
مسأله  : اگر آيه سجده را از راديو و ضبط صوت و مانند آن بشنود، بنابر احتياط واجب بايد سجده كند.
مسأله  : اگر آيه سجده را از مثلِ بلندگو كه صداى انسان را مى رساند بشنود، واجب است سجده كند.
مسأله  : گفتن ذكر در اين سجده واجب نيست، امّا مستحب مى باشد.