خلاصه اى از عقايد شيعه

(صفحه 95)

وقت نمازهاى روزانه

مسأله  : وقت نماز صبح از اذان صبح تا طلوع آفتاب است كه در اين مدت بايد خوانده شود و هرچه به اذان صبح نزديك تر باشد بهتر است.
وقت نماز ظهر و عصر از ظهر شرعى تا مغرب است كه به اندازه خواندن يك نماز چهار ركعتى در اوّل وقت مخصوص نماز ظهر و به همين مقدار كه به مغرب مانده باشد، مخصوص نماز عصر است.
وقت نماز مغرب و عشاء از مغرب تا نصف شب است كه به اندازه خواندن يك نماز سه ركعتى بعد از مغرب مخصوص نماز مغرب و به اندازه يك نماز چهار ركعتى كه به نصف شب مانده است، مخصوص نماز عشا مى باشد.

ابتداى وقت نماز صبح

مسأله  : نزديك اذان صبح از طرف مشرق سفيده اى رو به بالا حركت مى كند كه آن را «فجراوّل» گويند، هنگامى كه آن سفيده پهن شد، «فجر دوّم»و ابتداى وقت نماز صبح است.

ابتداى وقت نماز ظهر

مسأله  : اگر چوب يا چيزى مانند آن را عمود بر زمين قرار دهيم، صبح كه خورشيد طلوع مى كند سايه آن به طرف مغرب مى افتد و هرچه آفتاب بالا مى آيد سايه كم مى شود،
(صفحه 96)
وقتى كه سايه آن به كمترين مقدار رسيد و رو به افزايش گذاشت «ظهر شرعى» و ابتداى وقت نماز ظهر است.

مغرب

مسأله  : مغرب موقعى است كه سرخى طرف مشرق كه بعد از غروب آفتاب پيدا مى شود، از بالاى سر بگذرد.

نيمه شـب

مسأله  : براى محاسبه نيمه شب كه پايان وقت نماز عشا به دست مى آيد، احتياط واجب آن است كه فاصله بين غروب تا اذان صبح را دو نيم كنيم.

احكام وقت نماز

مسأله  : نمازهاى غير روزانه داراى وقت مشخصى نمى باشد و بستگى به زمانى دارد كه به علّتى آن نماز واجب شود; مثلاً نماز آيات بستگى به زلزله يا كسوف يا خسوف و يا حادثه اى دارد كه پيش آمده است و نماز ميّت، زمانى واجب مى شود كه مسلمانى از دنيا برود.

---

(صفحه 97)
مسأله  : اگر تمام نماز قبل از وقت خوانده شود و يا عمداً نماز را قبل از وقت شروع كند، باطل است.

---

 اگر نماز در وقت خودش خوانده شود، در اصطلاح مى گويند: نماز «اَداء» است و اگر نماز بعد از گذشتن وقت خوانده شود، در اصطلاح مى گويند: نماز «قضاء» شده است.]
مسأله  : انسان بايد نماز را در وقت معين آن بخواند و اگر عمداً در آن وقت نخواند، گناهكار است.
مسأله  : مستحب است انسان نماز را در اول وقت بخواند و هر چه به اول وقت نزديكتر باشد بهتر است، مگر آنكه تأخير آن از جهتى بهتر باشد; مثلاً صبر كند كه نماز را به جماعت بخواند.
مسأله  : اگر وقت نماز تنگ باشد، به طورى كه اگر بخواهد مستحبّات نماز را بجا آورد، بخشى از نماز بعد از وقت خوانده مى شود، بايد مستحبّات را بجا نياورد; مثلاً اگر بخواهد قنوت بخواند، وقت مى گذرد، بايد قنوت نخواند.
مسأله  : انسان بايد نماز عصر را بعد از نماز ظهر و
نماز عشارا بعداز نماز مغرب بخواندو اگر عمداً نماز عصر را پيش از نماز ظهر ونماز عشا را پيش از نماز مغرب بخواند، باطل است.

قبله

مسأله  : خانه كعبه كه در شهر مَكّه و در مسجد الحرام قرار دارد، «قبله» است و نمازگزار بايد رو به آن نماز بخواند.

(صفحه 98)
مسأله  : كسى كه بيرون شهر مكه و دور از آن است، اگر طورى بايستد كه بگويند رو به قبله نماز مى خواند، كافى
است.

پوشاندن بدن در نماز

مسأله  : پسرها و مردان در نماز، بايد عورت را بپوشانند و بهتر است از ناف تا زانو را بپوشانند.
مسأله  : دخترها و زنان بايد تمام بدن را بپوشانند، ولى پوشاندن دستها و پاها تا مچ و صورت به مقدارى كه در وضو بايد شسته شود، لازم نيست گرچه پوشاندن آن نيز اشكال ندارد. هر چند زنان و دختران مى توانند در نماز تا مچ پاها را نپوشانند ولى در مقابل نامحرم بايد آن را نيز بپوشانند.
مسأله  : لباس نمازگزار بايد اين شرايط را داشته باشد:
* پاك باشد (نجس نباشد).
* مباح باشد (غصبى نباشد).
* از اجزاء مردار نباشد; مثلاً از پوست حيوانى كه مطابق دستور اسلام ذبح نشده است تهيه نشده باشد، حتى كمربند و كلاه و بند ساعت.
* از حيوان حرام گوشت نباشد; مثلاً از پوست پلنگ يا روباه تهيه نشده باشد.
* اگر نمازگزار مرد است لباس او طلاباف يا ابريشم خالص نباشد.
مسأله  : علاوه بر لباس، بدن نمازگزار نيز بايد پاك باشد.

(صفحه 99)
مسأله  : اگر انسان بداند بدن يا لباسش نجس است، ولى هنگام نماز فراموش كندوبا آن نماز بخواند نمازش باطل است.
مسأله  : در اين موارد، اگر با بدن يا لباس نجس نماز بخواند، صحيح است:
* نداند بدن يا لباسش نجس است وبعد از نماز متوجه شود.
* به واسطه زخمى كه در بدن اوست، بدن يا لباسش نجس شده و آب كشيدن يا عوض كردن آن هم دشوار است.
* لباس يا بدن نمازگزار به خون نجس شده است، ولى مقدار آلودگى كمتر از دِرْهَم (تقريباً به اندازه يك سكه دو ريالى) است.
* ناچار باشد كه با بدن يا لباس نجس نماز بخواند; مثلاً آب براى آب كشيدن آن ندارد (به شرحى كه در رساله توضيح المسائل، مسأله 819 آمده است).
مسأله  : اگر لباس هاى كوچك نماز گزار; مثل دست كش و جوراب نجس باشد، و يا دستمال كوچك نجسى در جيب داشته باشد، چنان چه از اجزاء مردار يا حرام گوشت نباشد، اشكال ندارد.
مسأله  : پوشيدن عبا و لباس سفيد و پاكيزه ترين لباس ها و خوش بو كردن خود و دست كردن انگشترى عقيق در نماز، مستحب است.

---