(صفحه 98)
مسأله  : كسى كه بيرون شهر مكه و دور از آن است، اگر طورى بايستد كه بگويند رو به قبله نماز مى خواند، كافى
است.

پوشاندن بدن در نماز

مسأله  : پسرها و مردان در نماز، بايد عورت را بپوشانند و بهتر است از ناف تا زانو را بپوشانند.
مسأله  : دخترها و زنان بايد تمام بدن را بپوشانند، ولى پوشاندن دستها و پاها تا مچ و صورت به مقدارى كه در وضو بايد شسته شود، لازم نيست گرچه پوشاندن آن نيز اشكال ندارد. هر چند زنان و دختران مى توانند در نماز تا مچ پاها را نپوشانند ولى در مقابل نامحرم بايد آن را نيز بپوشانند.
مسأله  : لباس نمازگزار بايد اين شرايط را داشته باشد:
* پاك باشد (نجس نباشد).
* مباح باشد (غصبى نباشد).
* از اجزاء مردار نباشد; مثلاً از پوست حيوانى كه مطابق دستور اسلام ذبح نشده است تهيه نشده باشد، حتى كمربند و كلاه و بند ساعت.
* از حيوان حرام گوشت نباشد; مثلاً از پوست پلنگ يا روباه تهيه نشده باشد.
* اگر نمازگزار مرد است لباس او طلاباف يا ابريشم خالص نباشد.
مسأله  : علاوه بر لباس، بدن نمازگزار نيز بايد پاك باشد.

(صفحه 99)
مسأله  : اگر انسان بداند بدن يا لباسش نجس است، ولى هنگام نماز فراموش كندوبا آن نماز بخواند نمازش باطل است.
مسأله  : در اين موارد، اگر با بدن يا لباس نجس نماز بخواند، صحيح است:
* نداند بدن يا لباسش نجس است وبعد از نماز متوجه شود.
* به واسطه زخمى كه در بدن اوست، بدن يا لباسش نجس شده و آب كشيدن يا عوض كردن آن هم دشوار است.
* لباس يا بدن نمازگزار به خون نجس شده است، ولى مقدار آلودگى كمتر از دِرْهَم (تقريباً به اندازه يك سكه دو ريالى) است.
* ناچار باشد كه با بدن يا لباس نجس نماز بخواند; مثلاً آب براى آب كشيدن آن ندارد (به شرحى كه در رساله توضيح المسائل، مسأله 819 آمده است).
مسأله  : اگر لباس هاى كوچك نماز گزار; مثل دست كش و جوراب نجس باشد، و يا دستمال كوچك نجسى در جيب داشته باشد، چنان چه از اجزاء مردار يا حرام گوشت نباشد، اشكال ندارد.
مسأله  : پوشيدن عبا و لباس سفيد و پاكيزه ترين لباس ها و خوش بو كردن خود و دست كردن انگشترى عقيق در نماز، مستحب است.

---

(صفحه 100)
مسأله  : پوشيدن لباس سياه و چرك و تنگ و لباسى كه نقش صورت دارد و باز بودن دكمه هاى لباس در نماز مكروه است.

مكان نمازگزار

مسأله  : مكانى كه انسان بر آن نماز مى خواند، بايد داراى شرايط زير باشد:
1 ـ مباح باشد (غصبى نباشد).
2 ـ بى حركت باشد (مانند اتومبيل در حال حركت نباشد).
3 ـ جاى آن تنگ و سقف آن كوتاه نباشد، تا بتواند قيام و ركوع و سجود را بطور صحيح انجام دهد.
4 ـ جايى كه پيشانى را مى گذارد(در حال سجده)پاك باشد.
5 ـ مكان نمازگزار اگر نجس است طورى تر نباشد كه به بدن يا لباس وى سرايت كند.
6 ـ جايى كه پيشانى را مى گذارد (در حال سجده) از جاى قدم هاى او بيش از چهار انگشتِ بسته پست تر يا بلند تر نباشد، ولى اگر شيب زمين كم باشد، اشكال ندارد.
مسأله  : نماز خواندن در وسائل نقليه اى كه موجب حركت و تكان خوردن انسان نمى شود و انسان در آن وسايل

---

(صفحه 101)
آرامش دارد مثل كشتى ،هواپيما، قطار با رعايت شرايط نماز، مثل قبله اشكال ندارد. ولى اگر به طور معمول با استقرار و آرامش منافات داشته باشد، مثل قايق و ماشين سوارى صحيح نيست، مگر در حال ضرورت و تنگى وقت.
مسأله  : بودن مرد با زن نامحرم در جاى خلوت كه ديگرى نمى تواند به آنجا وارد شود، خلاف احتياط است و احتياطاً در آنجا نماز نخوانند، ولى اگر يكى از آنها مشغول نماز باشد و ديگرى وارد شود نماز او اشكال ندارد.
مسأله  : نماز خواندن در محلّى كه مجلس گناه است; مثلا در آنجا شراب مى نوشند يا قمار مى كنند و يا تار و مانند آن مى زنند، خلاف احتياط است.
مسأله  : انسان بايد ادب را رعايت كند و جلوتر از قبر پيغمبر(صلى الله عليه وآله) و امام(عليه السلام) نماز نخواند و چنانچه نماز خواندن بى احترامى باشد باشد، حرام است و نماز هم باطل است.
مسأله  : مستحب است انسان نمازهاى واجب را در مسجدبخواند،ودراسلام براين مسأله سفارش بسيار شده است.

احكام مسجد

مسأله  : از مسائلى كه خواهد آمد، به اهميّت حضور در مسجد و نماز خواندن در آن پى مى بريم:
* زياد رفتن به مسجد مستحب است.
* رفتن به مسجدى كه نمازگزار ندارد، مستحب است.

(صفحه 102)
* همسايه مسجد اگر عذرى نداشته باشد، مكروه است در غير مسجد نماز بخواند.
* مستحب است انسان با كسى كه در مسجد حاضر نمى شود، غذا نخورد، در كارها با او مشورت نكند، همسايه او نشود، از او زن نگيرد و به او زن ندهد.
مسأله  : اين كارها در رابطه با مسجد، حرام است:
* زينت كردن مسجد با طلا.
* فروختن مسجد، هر چند خراب شده باشد.
* نقاشى كردن تصوير انسان و حيوان.
* نجس كردن مسجد، و چنانچه نجس شود بايد فوراً تطهير كنند.
مسأله  : اين كارها در رابطه با مسجد، مستحب است:
* زودتر از همه به مسجد رفتن و ديرتر از همه از مسجد بيرون آمدن.
* چراغ مسجد را روشن كردن.
* تميز كردن مسجد.
* هنگامواردشدن،ابتدا پاى راست راداخل مسجدگذاشتن.
* هنگام بيرون آمدن از مسجد، اوّل پاى چپ را بيرون گذاشتن.
* خواندن دو ركعت نماز مستحبىِ تَحيّت واحترام مسجد.
* خوشبو كردن خود و پوشيدن بهترين لباسهاى خود براى رفتن به مسجد.
مسأله  : اين كارها در رابطه با مسجد، مكروه است: