(صفحه 143)
پس اگر عمداً يا سهواً كم يا زياد شود، نماز باطل است.
مسأله : نماز آيات را مىتوان به جماعت خواند، كه در اين صورت حمد و سورهها را تنها امام جماعت مىخواند.

نمازهاى مستحب

مسأله : نمازهاى مستحب بسيار است و اين نوشته گنجايش تمام آنها را ندارد، امّا برخى از آنها را كه اهميت بيشترى دارد، مىآوريم:

نماز عيد

مسأله : در دو عيد «فطر» و «قربان» خواندن نماز مخصوصِ عيد، مستحب است.

وقت نماز عيد

مسأله : وقت نماز عيد از طلوع آفتاب است تا ظهــر.
مسأله : مستحب است در عيد فطر بعد از بلند شدن آفتاب، افطار كنند و زكات فِطرهرا بخوانند.

---

(صفحه 144)

چگونگى نماز عيد

مسأله : نماز عيد دو ركعت با نُه قنوت است و اين گونه خوانده مىشود:
* در ركعت اوّل نماز پس از حمد و سوره بايد پنج تكبير گفته شود و بعد از هر تكبير يك قنوت و بعد از قنوت پنجم تكبير ديگرى گفته مىشود و سپس ركوع و دو سجده به جا آورده مىشود.
* در ركعت دوّم پس از حمد و سوره چهار تكبير گفته مىشود و بعد از هر تكبير يك قنوت و بعد از قنوت چهارم تكبير ديگرى گفته مىشود و سپس ركوع و دو سجده و تشهد و سلام به جا آورده مىشود.
* در قنوتهاى نماز عيد هر دعا و ذكرى بخوانند، كافى است، ولى بهتر است اين دعا را بخوانند:

«اَللّهمَّ اَهْلَ الْكِبْرِياءِ وَالْعَظَمَةِ، وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَروتِ، واَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَاَهْلَ التَّقوى وَالْمَغْفِرَةِ، اَسْألُكَ بِحَقِّ هذَا الْيَومِ الَّذِي جَعَلْتَهُ لِلْمُسلِمينَ عيداً، وَلِمُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَشَرَفَاً وَكَرامَةً وَمَزيداً، اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَنْ تُدخِلَنِي في كُلِّ خَيْر اَدْخَلْتَ فيهِ مَحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد، وَاَنْ تُخْرِجَنِي مِنْ كُلِّ سُوء اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد، صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمْ، اَلّلهُمَّ اِنّي اَسْألُكَ خَيْرَ ما سَألَك َ بهِ عِبادُكَ الصَّالِحُونَ وَاَعُوذُبِكَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُكَ الْمُخْلَصُونَ».

(صفحه 145)

نافلههاى شبانهروزى

نافلههاى شبانهروزى در غير روز جمعه 34 ركعت است كه از جمله آنها يازده ركعت «نافله شب» و دو ركعت «نافله صبح» و دو ركعت «نافله عشا» مىباشد كه ثواب بسيار دارد.

نماز شب

مسأله : نماز شب 11 ركعت است كه بدين ترتيب خوانده مىشود:
چهار تا دو ركعتى: به نيت نافله شب.
دو ركعت: به نيت نافله شب.
يك ركعت: به نيت نافله وَتْر.

وقت نماز شب

مسأله : وقت نماز شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزديك اذان صبح خوانده شود.
مسأله : مسافر و كسى كه براى او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، مىتواند آن را در اوّل شب بجاآورد.

---

(صفحه 146)

نماز غُفيلَه

مسأله : يكى ديگر از نمازهاى مستحبى، نماز «غُفيلَه» است كه بين نماز مغرب و عشا خوانده مىشود.

كيفيّت نماز غفيله

مسأله : نماز غفيله دو ركعت است، كه در ركعت اوّل پس از حمد، بايد اين آيه خوانده شود:
{وَذَا النُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغَاضِباً فَظَنَّ اَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادى فِى الظُّلُمَاتِ اَنْ لاَ اِلَهَ اِلاَّ اَنْـتَ سُبْحَانَكَ اِنِّى كُنْتُ مِنَ الظَّـالِمِينَ فَاستَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَكَذَلِك نُنْجِى الْمُؤْمِنينَ}.

---

و در ركعت دوّم پس از حمد، اين آيه خوانده شود:
{وَ عِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لايَعْلَمُهَا اِلاَّ هُوَ و يَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ و مَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَة اِلاَّ يَعْلَمُهَا وَلاَ حَبَّة فِى ظُلُمَاتِ الاَْرْضِوَلاَ رَطْب وَلاَيَابِساِلاَّ فِىكِتَابمُبين}.

---

و در قنوت آن، اين دعا خوانده مىشود:
«اَلّلهُمَّ اِنّي اَسأَلُكَ بِمَفاتِحِ الْغَيْبِ الّتِي لا يَعْلَمُهَا اِلاَّ اَنْتَ اَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مَحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد، وَأنْ تَفْعَل بى كذا و كذا.(1) اَلّلهُمَّ اَنْتَ وَلِيُّ نِعْمَتِي، وَ الْقادِرُ عَلَى طَلِبَتيِ، تَعْلَمُ حاجَتِي، فَأسْأَلُكَ بِحَقِّ مُحَمّد وَ آلِ مُحَمَّد عَلَيْهِ و عَلَيْهِمُ السَّلامُ لَمَّا قَضَيْتَهَا لِي».

---

(صفحه 147)

روزه

يكى ديگر از كارهاى واجب و برنامههاى اسلام براى خودسازى انسانها «روزه» است، روزه آن است كه انسان از اذان صبح تا مغرب براى اطاعت فرمان خداوند از برخى كارها كه شرح آنها خواهد آمد، بپرهيزد.

نيّت روزه

مسأله : روزه از عبادات است و بايد براى انجام فرمان خداوند بجا آورده شود و اين همان «نيّتِ» روزه است.
مسأله : انسان مىتواند در هر شبى از ماه رمضان براى روزه فرداى آن نيّت كند و بهتر است كه شب اوّل ماه هم نيّت روزه همه ماه را بنمايد.
مسأله : لازم نيست نيّت روزه را به زبان بگويد،
بلكه همين قدر كه براى انجام دستور خداوند عالماز اذان صبح تا مغرب كارى كه روزه را باطل مىكند انجام ندهد، كافى است.