(صفحه 140)
مسأله  : در نماز جمعه دو قنوت مستحب است، يكى در ركعت اول پيش ازركوع وديگرى در ركعت دوم، پس از ركوع.

شرايط نماز جمعه

مسأله  : در نماز جمعه شرايط زير بايد مراعات شود:
* تمام شرايطى كه در نماز جماعت بايد رعايت شود، در نماز جمعه هم معتبر است.
* بايد به جماعت برگزار شود و فُرادا صحيح نيست.
* حداقل تعداد افراد براى برپايى نماز جمعه پنج نفر مى باشد; يعنى يك نفر امام و چهار نفر مأموم.
* بين دو نماز جمعه، حداقل بايد يك فرسخ فاصله باشد.

وظيفه نمازگزاران جمعه

مسأله  : احتياط واجب است كه مأمومين به خطبه ها گوش دهند.
مسأله  : احتياط مستحب است كه مأمومين هنگام خطبه ها ساكت باشند و از سخن گفتن بپرهيزند.
مسأله  : احتياط مستحب است كه شنوندگان هنگام ايراد خطبه ها رو به امام جمعه بنشينند و به اين طرف و آن طرف نگاه نكنند.
مسأله  : اگر انسان به ركعت اوّل نماز جمعه نرسد، در صورتى كه خود را به ركعت دوّم، هرچند در ركوع برساند، صحيح است و ركعت دوّم را خودش مى خواند. (به شرط آنكه
(صفحه 141)
بداند وقت به اندازهاى هست كه ركعت دوّم او هم در وقت واقع مىشود).

نماز آيات

مسأله : يكى از نمازهاى واجب «نماز آيات» است كه
به سبب پيش آمدن اين حوادث واجب مىشود: زلزله، خسوف (ماهگرفتگى)، كسوف (خورشيد گرفتگى)، و نيز
رعد و برق و وزيدن بادهاى زرد و سرخ در صورتى كه بيشتر
مردم بترسند.

چگونگى نماز آيات

مسأله : نماز آيات دو ركعت است و هر ركعت آن پنج ركوع دارد. قبل از هر ركوع، سوره حمد و سوره ديگرى از قرآن خوانده مىشود; يعنى در دو ركعت، ده حمد و ده سوره خوانده مىشود، ولى مىتوان يك سوره را پنج قسمت كرده و قبل از هر ركوع يك قسمت از آن را خواند، كه در اين صورت در دو ركعت دو حمد و دو سوره خوانده مىشود.
در اينجا با تقسيم سوره «اخلاص» چگونگى نماز آيات را بيان مىكنيم:
* ركعت اوّل
پس از تكبيرة الاحرام، سوره حمد را بخواند و «بسم الله الرحمن الرحيم» بگويد و به ركوع رود.

(صفحه 142)
سپس بايستد و بگويد: «قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» و به ركوع رود.
بار ديگر بايستد و بگويد: «اللهُ الصَّمَدُ» و به ركوع رود.
باز از ركوع سر بردارد و بگويد: «لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ» و به ركوع رود.
و باز از ركوع سربردارد و بگويد: «وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ» و به ركوع رود.
و بعد از سربرداشتن از ركوع به سجده رود و پس از انجام دو سجده براى ركعت دوّم برخيزد.
* ركعت دوّم
ركعت دوّم را نيز مانند ركعت اوّل بجا مىآورد و سپس با تشهد و سلام، نماز را به پايان مىبرد.

احكام نماز آيات

مسأله : اگر يكى از سببهاى نماز آيات در شهرى اتفاق بيفتد، فقط مردم همان شهر بايد نماز آيات بخوانند و بر مردم جاهاى ديگر واجب نيست.
مسأله : اگر دريك ركعت از نماز آيات پنج مرتبه حمد و سوره بخواند و در ركعت ديگر يك حمد بخواند و سوره را تقسيم كند، صحيح است.
مسأله : مستحب است پيش از ركوع دوّم، چهارم، ششم، هشتم و دهم قنوت بخواند و اگر تنها يك قنوت پيش از ركوع دهم بخواند، كافى است.
مسأله : هر يك از ركوعهاى نماز آيات ركن است،
(صفحه 143)
پس اگر عمداً يا سهواً كم يا زياد شود، نماز باطل است.
مسأله : نماز آيات را مىتوان به جماعت خواند، كه در اين صورت حمد و سورهها را تنها امام جماعت مىخواند.

نمازهاى مستحب

مسأله : نمازهاى مستحب بسيار است و اين نوشته گنجايش تمام آنها را ندارد، امّا برخى از آنها را كه اهميت بيشترى دارد، مىآوريم:

نماز عيد

مسأله : در دو عيد «فطر» و «قربان» خواندن نماز مخصوصِ عيد، مستحب است.

وقت نماز عيد

مسأله : وقت نماز عيد از طلوع آفتاب است تا ظهــر.
مسأله : مستحب است در عيد فطر بعد از بلند شدن آفتاب، افطار كنند و زكات فِطرهرا بخوانند.

---

(صفحه 144)

چگونگى نماز عيد

مسأله : نماز عيد دو ركعت با نُه قنوت است و اين گونه خوانده مىشود:
* در ركعت اوّل نماز پس از حمد و سوره بايد پنج تكبير گفته شود و بعد از هر تكبير يك قنوت و بعد از قنوت پنجم تكبير ديگرى گفته مىشود و سپس ركوع و دو سجده به جا آورده مىشود.
* در ركعت دوّم پس از حمد و سوره چهار تكبير گفته مىشود و بعد از هر تكبير يك قنوت و بعد از قنوت چهارم تكبير ديگرى گفته مىشود و سپس ركوع و دو سجده و تشهد و سلام به جا آورده مىشود.
* در قنوتهاى نماز عيد هر دعا و ذكرى بخوانند، كافى است، ولى بهتر است اين دعا را بخوانند:

«اَللّهمَّ اَهْلَ الْكِبْرِياءِ وَالْعَظَمَةِ، وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَروتِ، واَهْلَ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ، وَاَهْلَ التَّقوى وَالْمَغْفِرَةِ، اَسْألُكَ بِحَقِّ هذَا الْيَومِ الَّذِي جَعَلْتَهُ لِلْمُسلِمينَ عيداً، وَلِمُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَشَرَفَاً وَكَرامَةً وَمَزيداً، اَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَنْ تُدخِلَنِي في كُلِّ خَيْر اَدْخَلْتَ فيهِ مَحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد، وَاَنْ تُخْرِجَنِي مِنْ كُلِّ سُوء اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمَّداً وَآلَ مُحَمَّد، صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَعَلَيْهِمْ، اَلّلهُمَّ اِنّي اَسْألُكَ خَيْرَ ما سَألَك َ بهِ عِبادُكَ الصَّالِحُونَ وَاَعُوذُبِكَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُكَ الْمُخْلَصُونَ».