(صفحه 156)
مسأله : اگر كودكِ غير بالغ سرمايهاى داشته باشد و از آن سودى به دست آيد، ولىّ (پدر و جدّ پدرى) او به احتياط واجب بايد خمس آن را بپردازد.

مصرف خمس

مسأله : خمس مال را بايد دو قسمت كرد، نصف آن كه سهم امام زمان(عليه السلام) است بايد به مرجع تقليد خود يا نماينده او بپردازند و نصف ديگر را بنا بر احتياط واجب بايد با اجازه مرجع تقليد به سيد فقير يا سيد يتيم و يا سيدى كه در سفر درمانده است، بدهند.

(صفحه 157)

زكـات

يكى ديگر از وظايف مهم اقتصادى مسلمانان، پرداخت زكات است. از اهميت زكات همين بس كه در قرآن مجيد بارها پس از نماز آمده و نشانه ايمان و عامل رستگارى دانسته شده است.
در روايات متعددى كه از معصومين(عليهم السلام) نقل شده آمده است: «كسى كه از پرداخت زكات امتناع ورزد، از دين خارج است».
زكات هم مانند خمس موارد معينى دارد، يك قسم از آن هر سال در روز عيد فطر پرداخته مىشود و تنها بر كسانى كه قدرت پرداخت آن را (از نظر مالى) دارند واجب است، مسائل اين نوع از زكات در پايان بحث روزه گذشت.
قسم ديگر، زكات اموال است، ولى چنين نيست كه تمام اموال مردم مشمول اين قانون باشد، بلكه تنها نُه چيز است كه زكات دارد.
مسأله : اموالى كه پرداخت زكات آنها واجب مىباشد
(صفحه 158)
عبارت است از:
گندم، جو، خرما، كشمش، شتر، گاو، گوسفند، طلا و نقره.
مسأله : زكات در صورتى واجب مىشود كه مورد زكات به حدّ نصاب برسد. نصاب هر يك و مقدار زكات آنها در جدول زير آمده است:

رديف	نوع مال	نصاب	مقدار زكات
1	گندم، جو، كشمش، خرما	847 كيلو گرم	*يك دهم ، در صورتى كه با آب باران و آبجو رودخانه آبيارى شده است
			*يك بيستم ، در صورتى كه با آب دستى و دلو و موتور پمپ آبيارى شده است.
			* سه چهلم در صورتى كه با هر دو آبيارى شده است.
		اولين نصاب	يك گوسفند
5	شتر	تا 25 شتر	هر 5 شتر يك گوسفند
		26 شتر	يك شتر
6	گاو	30 گاو	يك گوسفند يكساله
7	گوسفند	40 گوسفند	يك گوسفند
8	طلا	15 مثقال	يك چهلم
9	نقره	105 مثقال	يك سي ام

يادآورى: شتر، گاو و گوسفند، نصابهاى ديگرى نيز دارد كه براى آشنايى با آنها مىتوانيد به رساله توضيح المسائل، مسأله 1978 به بعد مراجعه كنيد.

(صفحه 159)

احكام زكات

مسأله : اگر حيوان در تمام سال از علف بيابان بچرد، زكات آن واجب است. پس اگر در تمام سال يا مدّتى از آن، از علف چيده شده يا كاشته شده بخورد، زكات ندارد.
مسأله : زكات طلا ونقره در صورتى واجب است كه به صورت سكّهاى باشد كه معامله با آن رواج دارد، بنابراين آنچه امروزه بانوان به عنوان زيور استفاده مىكنند، زكات ندارد.
مسأله : پرداخت زكات از عبادات است و بايد آنچه مىپردازد به نيّت زكات و با قصد قربت باشد.

مصرف زكات

مسأله : مصرف زكات هشت مورد است كه مىتوان آن را در تمام يا برخى موارد آن مصرف كرد و بعضى از آن موارد بدين قرار است:
* فقير و مسكين.
* بدهكارى كه نمىتواند قرض خود را بدهد.
* غير مسلمانانى كه اگر به آنها زكات داده شود، به دين اسلام مايل مىشوند يا در جنگ به مسلمانان كمك مىكنند.
* در راه خدا; يعنى در كارهايى كه نفع آن به عموم مسلمانان مىرسد و آنچه براى اسلام نفع داشته باشد; مانند ساختن جاده، پل و مسجد.

---