خلاصه اى از عقايد شيعه

(صفحه 26)
مى كنيم كه جهان هستى با نظام هماهنگ و شگفت انگيزش مخلوق آفريننده اى يكتا و بى همتا است، چنانچه خود به يگانه بودن خويش گواهى داده است. {شَهِدَ اللهُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ}(آل عمران / 18).
و خود، خويش را به وحدانيت و بى مانند بودن توصيف فرموده است: {بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ * قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ * اللهُ الصَّمَدُ * لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ * وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ}.
به نام خداوند بخشنده مهربان
(اى رسول ما) بگو، خداوند، يكتا و يگانه است، خدايى كه از همه عالم بى نياز و همه عالم به او نيازمند است، نه كسى فرزند اوست و نه او فرزند كسى است، و براى او هيچ گاه شبيه و مانند و همتا نبوده است.
امير المؤمنين على(عليه السلام) به فرزندش امام حسن(عليه السلام) مى فرمايد: اى پسرم، بدان اگر پروردگارت شريكى داشت رسولان او نيز به سوى تو مى آمدند، آثار ملك و قدرتش را مى ديدى و افعال و صفاتش را مى شناختى، اما او خداوندى است يكتا، همان گونه كه خويش را توصيف كرده است.
بلى، اين جهان را آفريدگارى است يكتا، حكيم و توانا كه هستى و بقا و گردش عالم هستى از اوست، هيچ موجودى از قدرت او خارج نيست، رحمان و رحيم و حليم است. چيزى را

---

(صفحه 27)
بيهوده نيافريده و از قبيل جسم و ماده نيست، بى همتا و نامحدود است، به همه كس و همه چيز آگاه است، به همه عالم احاطه دارد، هميشه بوده است و خواهد بود و

عدل

يكى از اصول مذهب شيعه اعتقاد به عدالت خداوند است، زيرا عدل يك صفت كمال مى باشد و خداوند تمام صفات كمال را دارا و از هر نقصى منزّه و مبرّا است، پس ظلم و بدى در كار خدا راه ندارد، چون ظلم و بدى و صفات و كردار ناشايست از نادانى و ناتوانى و نياز سرچشمه مى گيرد و خداوند به همه چيز دانا و به هر كارى تواناست و به هيچ چيز نياز ندارد، بنابراين مسلمان بايد معتقد باشد كه خدا عادل است و در همه كارها رعايت عدالت را فرموده است.
در قرآن كريم آمده است: {شَهِدَ اللهُ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَ الْمَلاَئِكَةُ وَ أُوْلُوا الْعِلْمِ قَائِماً بِالْقِسْطِ} (سوره آل عمران / 18).
يعنى: خدا خود گواهى مى دهد كه جز ذات مقدّس او خدايى نيست و فرشتگان و دانشمندان نيز اين چنين گواهى مى دهند در حالى كه خدا به عدالت ايستاده است. (يعنى در عالم به عدالت حكم مى كند).
خلاصه به حكم عقل و از آيات و روايات به طور روشن استفاده مى شود كه خدا عادل است. و آنچه را آفريده با نظم و
(صفحه 28)
اندازه و حساب معين آفريده و در سراسر جهان هستى تعادل و توازن برقرار است، رسول خدا فرمود: «آسمان و زمين به عدالت برپاست».


البته ما از همه جهان آگاهى نداريم و همه موجودات را بررسى نكرده ايم و هرگز توان بررسى نداريم ولى بر هر قسمت از جهان كه مطلع شده ايم در آن قسمت نظم و حساب و اعتدال را مى بينيم و از اينجا يقين به عادل بودن جهان آفرين پيدا مى كنيم.
بنابراين خداوند هم در خلقت و هم در حسابرسى روز قيامت عادل است و هر پديده و هر ثواب و عقاب را در جاى خود بر اساس مصلحت و استحقاق آفريده و انجام مى دهد و در حق هيچ موجودى ظلم نشده و نمى شود و آنچه گفته مى شود از كاستى و زشتى و ضرر و بدى و امثال اينها، به لحاظ مقايسه اين امور است با طرف مقابلشان از فزونى و زيبايى و نفع و خوبى وگرنه هر چيزى به جاى خود و هر حالتى به موقع و در ظرف خود و در مجموعه عالم، به جا و خير محض است.
خداوند هر كس را مختار آفريده و به او عقل و خرد داده تا خوب و بد را تشخيص دهد و پيامبران را فرستاده است تا او را
(صفحه 29)
در تشخيص خوب و بد يارى و كمك نمايند و به سعادت و راه هاى خير دعوت و از كارهاى زشت و موجبات شقاوت نهى كنند و همه اينها به جا و به صلاح و خير محض است و به اين حساب چنانچه انسان راه خير را پيش گرفت مستحق ثواب است و اگر بدى و شرارت را اختيار كرد مستحق عقوبت است و خداوند بر اساس عدالت در روز قيامت نيكوكار را پاداش نيك و بد كار را متناسب با بدى و گناهش كيفر مى دهد و اين
عين عدالت است و ذره اى ظلم به حساب نمى آيد.
در قرآن مجيد فرموده است: {وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ فَلاَ تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئاً}

---

يعنى: در روز قيامت براى پاداش مردم ترازوهاى عدالت برپا مى كنيم و به احدى هيچ گونه ستم نمى شود.
و در كلمات بزرگان آمده است كه خدا فرمود: «من ظالم هستم اگر از ظالم انتقام نكشم».
پس اى انسان، اى مسلمان، اى معتقد به مبدأ و معاد و اى مؤمن به ثواب و عقاب:


(صفحه 30)

نبوّت

از آنچه گذشت معلوم شد كه انسان در فطرت و باطن خود، خدا جو و خداخواه است و در صدد تقرب به وى مى باشد و لذا احساس مى كند كه به راهنما و هادى نيازمند است. از طرفى خداوند در طبيعت انسان ها غريزه ها و تمايلات گوناگون و چه بسا متضاد قرار داده كه اگر به كمك راه نما تعديل نشوند و اگر انسان ها به خود واگذار شوند، طبعاً، خود و جامعه را به فساد و تباهى سوق مى دهند لذا لطف الهى هم ايجاب مى كند براى هدايت آنها راهنمايانى تعيين كند و روا نيست خداوند حكيم و مهربان كه نيازهاى مادى و معنوى بشر را مى داند و راه سعادت و سلامت وى را مى شناسد او را به حال خود رها كند، به اين جهت راهنمايانى از جنس خود انسان و از هر جهت داراى صلاحيت براى رساندن پيام الهى مبعوث فرموده تا واسطه ميان خدا و مردم باشند و حقايق و پيام ها را از ناحيه خدا دريافت و به مردم ابلاغ فرمايند.
و به همين منظور، طبق روايات وارده، يكصد و بيست و چهار هزار پيغمبر فرستاده كه پنج نفر آنها به عنوان پيامبران اولوالعزم و داراى شريعت تازه شناخته شده اند: 1 ـ حضرت نوح(عليه السلام) 2 ـ حضرت ابراهيم(عليه السلام) 3 ـ حضرت موسى(عليه السلام)