فصل پانزدهم:
ضمـان در پزشكى

از آنجا كه در دين اسلام انسان به عنوان جانشين خداوند متعال ارزش ويژه اى دارد و جان و مال آدمى داراى احترام است و هيچ كس حق ندارد به ديگرى آسيب وارد كند، بلكه حفظ انسان و اعضاى او بر خود شخص و ديگران لازم است.

پزشك و كادر درمانى و... كه خود را عهده دار تأمين سلامت بيماران مى دانند، بايد توجه داشته باشند در هنگام معاينه، تجويز دارو، درمان و... مخصوصاً در مواردى كه درمان با عمل جراحى و... انجام مى گيرد ـ كه احتمال آسيب هاى وارده بيشتر است ـ كمال دقت را بنمايند و اگر در هر يك از موارد، بدون آگاهى و تخصص لازم اقدام كنند و يا سهل انگارى نمايند و ضررى متوجه بيمار شود، مسئول خواهند بود و علاوه بر اين كه مرتكب گناه شده اند بايد در پيشگاه خداوند متعال پاسخ بدهند و در مواردى نيز بر آنان واجب مى شود نسبت به ضررى كه به بيمار وارد شده است، خسارت مالى پرداخت كنند كه از آن تعبير به «ضـمان» مى شود.

در اين فصل احكام مربوط به ضمانت در پزشكى به تفصيل آورده شده است.

تعريف ضمان

ـ منظور از ضمان در اينجا مطلق تعهّدها و غرامت هاى مالى مى باشد كه خواسته يا ناخواسته به عهده انسان مى آيد.

احكام كلّى ضمانت در پزشكى

ـ عوارض احتمالى در پزشكى چند صورت دارد:

الف: گاهى عوارض احتمالى به خاطر كوتاهى در علم يا عمل يا هر دو است، در تمام اين صورتها، پزشك ضامن است.

ب: گاهى عوارض احتمالى به خاطر كوتاهى در علم يا عمل نيست ولى پزشك شرط عدم ضمان نكرده است، در اين صورت نيز پزشك ضامن است.

ج: گاهى نيز عوارض احتمالى به خاطر كوتاهى در علم و عمل نيست و پزشك هم شرط عدم ضمان كرده است، در اين صورت پزشك ضامن نيست.

ـ در ضمان و عدم ضمان فرقى بين عوارض جانى و مالى نيست.

ـ در اِسناد و عدم اِسناد عارضه به پزشك، به عرف و اهل خبره مراجعه مى شود و نظر آنان معتبر است.