(صفحه 101)
سؤال 341 :آيا قرائت سوره هاى طويل، مثل بقره، در نمازهاى واجب سبب خروج از حالت نمازگزار نمى شود؟ حتى اگر هر ركعت يك ساعت طول بكشد؟
جواب: خير، قرائت سوره هاى طولانى موجب خروج از نماز نمى شود.

ركوع و سجده

سؤال 342 :آيا سجده بر سيمان و موزاييك صحيح است؟
جواب: در صورتى كه سيمان به واسطه پخته شدن از حال سنگ بودن خارج نشده باشد سجده بر آن صحيح است و همچنين است موزاييك.

سؤال 343 :يكى از دو طرف مهرهاى نماز ناصاف است و مقدارى برجستگى دارد آيا سجده روى سطح ناصاف آن صحيح است؟
جواب: لازم نيست سجده بر سطح صاف باشد و همين كه پيشانى به قدر يك دو ريالى روى مهر قرار گيرد و صدق سجده كند نماز صحيح است.

سؤال 344 :آيا گذاشتن كف دست بر زمين به هنگام سجده، انگشتان را هم شامل مى شود؟
جواب: كف دست شامل انگشتان نيز مى شود ولى در سجده استيعاب عرفى كافى است. يعنى عرفاً بگويند تمام دست (انگشتان و كف دست) را روى زمين گذاشته است.

سؤال 345 :اگر كف دست در حال سجده روى زمين باشد، ولى انگشتان دست حركت كند، آيا اشكال دارد؟
جواب: حركت جزيى كه منافى با وضع باطن كف نباشد، مانع ندارد.

سؤال 346 :بيمارى كه ركوع و سجده را با اشاره انجام مى دهد، در صورتى كه شك كند در حال ركوع است يا سجده، تكليف چيست؟
(صفحه 102)
جواب: در فرض سؤال بنا را بر اين مى گذارد كه در حال ركوع است و ذكر ركوع را مى گويد و بقيه اعمال نماز را ادامه مى دهد.

سؤال 347 :اگر در موقع گذاردن پيشانى روى مهر در حال سجده، قسمتى از موى سر انسان پيشانى را فرا گيرد و مانع چسبيدن پيشانى روى مهر گردد چه بايد كرد؟ آيا بايد سر را از روى مهر جدا ساخت و مجدّداً سر را بگذارد يا در همان حالت ذكر سجده را بگويد؟
جواب: لازم است در حال سجده خود پيشانى روى مهر قرار گيرد و چنانچه موى سر مانع از اين امر باشد بايد به كيفيتى مانع را برطرف كند كه تعدّد سجده لازم نيايد يا بكشيدن پيشانى و يا بكشيدن موهاى مانع.

سؤال 348 :آيا ناخن مى تواند بعنوان محلّ سجده و سجده گاه قرار گيرد؟
جواب: عنوان ناخن محلّ سجده نيست، بلكه محل سجده پشت دست است آن هم در صورت نبودن زمين و گياهان و پنبه و كتان و ساير لباسها.

سؤال 349 :گاهى در پيشانى انسان جوشهايى پيدا مى شود كه هنگام سجده درد مى گيرد، آيا مى توان براى سجده صورت را كج روى مهر گذاشت و اگر بعد از سر برداشتن از سجده، مهر آلوده به خون جوشها شود، نماز چه حكمى دارد؟
جواب: در فرض سؤال يكى از دو طرف پيشانى را روى مهر بگذاريد و اگر بعد از سر برداشتن متوجه شديد روى مهر از جوش پيشانى كمى خونى شده نماز صحيح است. ولى براى سجده هاى بعدى به قسمت خون آلود مهر سجده نشود.

سؤال 350 :روى بعضى از سجاده ها و مهرهاى نماز، عكس بارگاه ائمه (عليهم السلام) كشيده شده است، آيا نماز روى آنها جايز است؟
جواب: نماز اشكال ندارد، ولى با توجه به اينكه بعضى از مغرضين و مخالفين در مقام تهمت زدن به شيعه هستند و اين قبيل چيزها را شاهد تهمت هاى خود قرار مى دهند و مى گويند شيعه «العياذ بالله» بر گنبد و بارگاه سجده مى كند، لذا بهتر است سجاده و مهر، ساده و بدون نقش باشد. گذشته از اينكه اين چيزها سبب به
(صفحه 103)
هم خوردن حواس و عدم حضور قلب مى شود.

سؤال 351 :بعضى اوقات انسان در سجده اوّل پيشانيش دوبار به مهر مى خورد، آيا دو سجده حساب مى شود؟
جواب: اگر مرتبه دوم قابل كنترل و جلوگيرى نباشد مجموعاً يك سجده حساب مى شود و در غير اين صورت دو سجده.

سجده واجب قرآن

سؤال 352 :اگر زن حائض آيه سجده را بشنود، آيا لازم است سجده كند؟
جواب: بلى بايد سجده كند.

قنوت

سؤال 353 :اگر در ركعت اوّل، اشتباهاً قنوت بجا آورد، آيا سجده سهو لازم مى شود؟
جواب: واجب نيست ولى مستحب است.

سؤال 354 :اگر در ركعت دوّم، قنوت را فراموش كند و در ركوع يادش بيايد، آيا مى تواند بعد از ركوع قنوت را بخواند؟
جواب: بلى، مى تواند.

سؤال 355 :بعضى ها به هنگام قنوت سمت نگين انگشتر عقيق خود را به طرف صورت مى گيرند، آيا اين عمل مستند است و آيا ثوابى دارد؟
جواب: براى عمل مورد سؤال در خصوص قنوت روايتى به نظر نرسيده است، ولى در روايت به نحو مطلق از رسول خدا (صلى الله عليه وآله) از نگاه به عقيق مدح شده است. (مستدرك الوسائل، ج 3، ص 297).

سؤال 356 :آيا دعا كردن به زبان فارسى در قنوت و سجده نمازهاى واجب جايز است؟
جواب: خلاف احتياط وجوبى است.
(صفحه 104)

عدول از نمازى به نماز ديگر

سؤال 357 :شخصى مشغول نافله ظهر شد، يادش آمد نماز صبح را نخوانده، آيا مى تواند از نافله به نماز صبح عدول كند؟
جواب: خير، عدول از نافله به فريضه صحيح نيست.

تعقيب نماز

سؤال 358 :بعضى از افراد بعد از نماز، انگشتان را روى چشمان خود گذاشته و آية الكرسى مى خوانند، آيا در خصوص اين عمل روايتى وارد شده است؟
جواب: در كتاب جنّات الخلود خاتون آبادى (رحمه الله) (ص 58) در قسمت درد چشم از ائمه معصومين (عليهم السلام) نقل شده كه براى درد چشم بخوانند «اُعيذُ نُورَ بَصَرى بِنورِ الله الَّذى لايُطفَئ» و آية الكرسى را به قصد عافيت بخوانند و نيز در حاشيه مفاتيح الجنان (ص 409) در عوذات مأثوره آمده: براى درد چشم وارد شده كه بخواند بر آن آية الكرسى و نيت كند خوب شدن آن را و اگر پيش از آن دست بر چشم نهد و بگويد «اعيذ نور بصرى بنور الله الذى لايُطفَئ» براى ضعف باصره نافع است.
(صفحه105)

نماز قضا

سؤال 359 :شخصى مدتى نماز قضا دارد، آيا بايد به ترتيب نمازها را قضا كند؟
جواب: در نمازهايى كه در اداى آنها ترتيب لازم است، مانند نماز ظهر و عصر لازم است در قضا ترتيب بين آنها رعايت شود و در غير آنها نيز مقتضاى احتياط وجوبى رعايت ترتيب است.

سؤال 360 :كسى كه نمى داند چه مقدار نماز قضا دارد، چه وظيفه اى دارد؟
جواب: مقدارى را كه يقين دارد قضا كند و بهتر است مشكوكها را نيز قضا كند.

سؤال 361 :اينجانب در اثر بى توجّهى، لباسهايى از پول خمس نداده خريده ام و با آنها نماز خوانده ام، آيا بايد نمازهايم را قضا كنم؟
جواب: اگر به طور كلّى توجّه نداشته ايد و احتمال نمى داده ايد در چنين لباسى، نماز صحيح نباشد، نمازها صحيح است و قضا ندارد.

سؤال 362 :شخصى نمى داند كه نماز و روزه اى از او فوت شده يا خير، آيا تكليفى دارد؟
جواب: با فرض شك در فوت نماز و روزه، چيزى بر او نيست.

سؤال 363 :كسى كه مدّتى نماز قضا دارد، آيا مى تواند با هر نماز واجب اداى خود يك يا دو نماز قضا هم بخواند، يا بايد نمازهاى قضاى خود را پشت سر هم بخواند؟