فهرست مطالب

(صفحه 242)
رعايت مسائل محرم و نامحرمى بشود، مانعى ندارد.

سؤال 978 :غنا چيست و حكم آن را بيان كنيد؟
جواب: غنا آوازى است كه در آن صدا را در گلو مى گردانند. كه به زبان عرفى چهچهه مى گويند، و طرب انگيز هم باشد و مناسب مجالس لهو و لعب هم باشد كه اين حرام است.

سؤال 979 :آيا غنا و موسيقى دو مقوله جدا از هم هستند؟ و طرب به چه معناست؟ و معامله آلات موسيقى چگونه است؟
جواب: غنا و موسيقى دو مقوله مى باشند. ولى علت حرمت در هر دو، يك چيز است و آن ايجاد طرب است. و مقصود از طرب تحول غير اختيارى است كه در مستمع پيدا مى شود. و معامله آلات لهو و لعب حرام است.

غيبت كردن

سؤال 980 :آيا انتقاد از مسئولين كشور و شهر، غيبت محسوب مى شود؟
جواب: چنانچه هدف كوچك كردن آنها باشد، حرام است.

سؤال 981 :آيا در مسائل سياسى و اجتماعى غيبت جايز است؟ ملاك و ميزان چيست؟
جواب: اگر عنوان غيبت داشته باشد، جايز نيست.

سؤال 982 :اگر فردى غيبت فرد ديگر را كرد، آيا بايد براى توبه كردن، از طرف مقابل طلب رضايت كند، يا اينكه تنها استغفار كافى است؟ در صورت مانع بودن شرم و حيا، چه بايد كرد؟
جواب: استغفار كافى است.

سؤال 983 :اگر عادلى غيبت عادل ديگرى را كند، آيا غيبت كننده از عدالت ساقط مى شود يا نه؟ و وظيفه ما در قبال او چيست؟
جواب: اگر عدالت هر دو محرز بوده، تا يقين به فسق يكى پيدا نشده، هردو
(صفحه 243)
محكوم به عدالت هستند و كار هركدام محكوم به صحت است. ولى اگر معلوم است كه غيبت كننده بدون مجوز غيبت مى كند، از عدالت ساقط مى شود.

استمنا

سؤال 984 :اگر شخصى با خود بازى كند، اما هنگام خروج منى از آن جلوگيرى كند و منى خارج نشود، چگونه است؟
جواب: اگر قصد خروج منى داشته باشد عمل حرام است و در صورت عدم قصد و عادت نداشتن خروج منى، مانعى ندارد. اگرچه منى خارج شود.

سؤال 985 :اگر در آزمايش قبل از ازدواج به مقدارى منى احتياج باشد، آيا به لحاظ نبودن همسر مى توان استمنا كرد؟
جواب: اگر آزمايش مزبور ضرورت داشته باشد و از راه ديگرى غير از استمنا امكان نداشته باشد، مانعى ندارد.

سؤال 986 :آيا جايز است شوهر با بدن همسر خود استمنا كند؟
جواب: بلى، جايز است.

موسيقى و آلات لهو

سؤال 987 :آيا موسيقى را مطلقاً حرام مى دانيد؟
جواب: چيزى كه مناسب مجالس لهو باشد حرام است.

سؤال 988 :كدام موسيقى حرام است؟ و آيا گوش دادن به آن براى رفع خستگىِ ناشى از كار يا افسردگى و مانند آن، اشكال دارد؟
جواب: موسيقى كه داراى طرب و ترجيع باشد حرام است و فرقى بين رفع خستگى و غير آن نمى كند.

سؤال 989 :نظر مباركتان در مورد موسيقى و آواز موسيقى چه مى باشد اگر با صداى زن باشد چه حكمى دارد؟
(صفحه 244)
جواب: موسيقى كه مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرامست و اگر صداى زن باشد حرمت مؤكد مى شود.

سؤال 990 :شركت در مجالس عروسى يا جشنهايى كه در آن برنامه هاى موسيقى اجرا مى شود، چگونه است؟
جواب: جايز نيست.

سؤال 991 :استعمال آلات موسيقى در دسته هاى عزادارى، آيا جايز است؟
جواب: استعمال آلات لهو و لعب مطلقاً حرام است.

سؤال 992 :آيا تعليم اُرگ كه يك وسيله موسيقى است و خريد و فروش آن و همچنين استفاده از آن آزاد است و در راديو و تلويزيون هم استفاده مى شود، جايز است؟ اينجانب معلّم اين وسيله موسيقى هستم نظر حضرتعالى در مورد تعليم آن چيست؟
جواب: اگر به صورت مطرب و مناسب مجالس لهو و لعب نواخته شود اصل آن حرام و تعليم آن هم حرام است والا حرام نيست.

سؤال 993 :اينجانب علاقه وافرى در زمينه فراگيرى موسيقى به عنوان وسيله اى براى پركردن بخشى از اوقات فراغت بصورت تئورى و عملى را دارم، نظر حضرتعالى در اين مورد چيست؟
جواب: صرفنظر از اينكه موسيقى لهوى و مناسب مجالس خوشگذرانى چه از نظر تعليم و تعلم و چه از نظر عملى حرام است بايد توجه داشت كه وقت چقدر ارزش دارد و در كنار آن اطلاعات نسبت به مسائل اسلامى بسيار كم. آيا بهتر نيست كه از وقت براى آشناشدن هرچه بيشتر به مسائل مختلف اسلامى استفاده كرد؟ مخصوصاً برخى از آنها نشاط انگيز مى باشد، مانند قصه هاى قرآن و تاريخ اسلام و شخصيتهاى اسلامى از زمان رسول خدا (صلى الله عليه وآله) به بعد. و آيا صحيح است كه يك مسلمان دهها سال بر او بگذرد و سالهاى آخر عمرش فرا رسد و با دست تهى از اطلاعات اسلامى از اين جهان رخت بربندد!

سؤال 994 :استفاده تنبك و دايره در مجالس عروسى چه حكمى دارد؟
(صفحه 245)
جواب: جواز آن، محل اشكال است.

سؤال 995 :نظر حضرتعالى در مورد آهنگهايى كه از راديو و تلويزيون پخش مى شود چيست؟
جواب: آهنگهاى مناسب مجالس لهو و لعب و مهيج حرام است و اگر چنين نيست، مانعى ندارد.

سؤال 996 :اگر كسى هيچ نوع آهنگى براى او ايجاد تحريك نكند، گوش دادن او به آهنگها چگونه است؟
جواب: ملاك نوع مردم است، نه شخص انسان.

سؤال 997 :لطفاً حكم دايره و دف زدن در عروسى زنان و مجلس عقد و مجلس جشن بعد از عقد و خواندن زن در مجالس زنانه و زدن دايره در مراسم ختنه كردن فرزند را بيان فرماييد؟
جواب: تنها غنا و آواز در مجالس عروسى زنانه مستثنى است و در بقيه موارد حرام است.

سؤال 998 :حكم نگاه كردن به فيلمهاى تلويزيونى كه برخى اوقات زنهاى بى حجاب نيز دارد و نيز گوش دادن به صداى تارى كه نواخته مى شود، چه صورت دارد؟
جواب: نگاه كردن به فيلم اجنبيه كه او را نمى شناسد، به شرطى كه ريبه و فساد در آن نباشد اشكال ندارد. و موسيقى مطرب حرام است و صداهاى مشكوك مانع ندارد.

سؤال 999 :بعضى از سرودهايى كه از صدا و سيماى جمهورى اسلامى پخش مى شود آهنگهاى تندى دارد كه حتى انسان را از حالت طبيعى خارج مى كند، شنيدن اين نوع سرودها چه حكمى دارد؟ و آيا شنيدن كليه آهنگهايى كه از راديو پخش مى شود موافق شرع است؟
جواب: موسيقى مطرب حرام است و صداهاى مشكوك مانع ندارد.

سؤال 1000 :گيتار و يا ساير وسايلى را كه هم اكنون ما در منزل داريم ـ اگرچه اصلا از آنها
(صفحه 246)
استفاده نمى شود ـ چه كار كنيم؟
جواب: آلات لهو را بايد از بين ببريد.

سؤال 1001 :آيا خريد و نصب آنتن هاى ماهواره اى در منازل جايز است؟ و ثانياً استفاده افراد از برنامه ها چگونه است؟ و ثالثاً آيا منع كودكان از ديدن برنامه ها، مجوّز تهيه و نصب آنتن و استفاده بزرگترها (پدر و مادر) مى باشد يا خير؟
جواب: اولا، با توجه به آنچه مطّلعين اظهار مى دارند برنامه هاى ماهواره اكثراً موجب شيوع فحشا و منكر مخصوصاً در رابطه با نسل جوان مى باشد. لذا خريد و نصب آنتن هاى ماهواره اى جايز نيست.
ثانياً، صرف استفاده از برنامه ها، اگر خارج از برنامه هاى فوق الذكر باشد و موجب انحراف اخلاقى و يا اعتقادى و غيره نباشد، مانعى ندارد.
ثالثاً، اگر استفاده بزرگترها در همان محدوده اى باشد كه در جواب دوم ذكر شد، مانعى ندارد. ولى در عين حال عدم جواز خريد و نصب به قوّت خود باقى است.

سؤال 1002 :اينجانب پاى تلويزيون مى نشينم و بچه ها از 5 ساله تا 20 ساله، از دختر و پسر، از محصل مدرسه تا طلبه همه به تلويزيون نگاه مى كنند. و بنده مواردى خلاف شرع مشاهده مى كنم و به خاطر اينكه فرهنگ اسلامى بچه ها خراب نشود و حرام را حلال ندانند و منكر را معروف نشناسند، اين موارد را به آنان گوشزد مى كنم. امّا بعضى از طلاّب برخورد شديدى با بنده مى كنند. مى گويند حضرت امام (رحمه الله) همه برنامه هاى تلويزيون را حلال مى دانند. حال بفرماييد در مقابل نشان دادن زنهاى نامحرم با آرايش و خنده و نازى كه مى كنند و موسيقى كه پخش مى كنند تكليف چيست؟
جواب: هنوز برنامه هاى تلويزيون و راديو صددرصد اسلامى نيست و در ميان آنها احياناً برخى از موارد غير مشروع وجود دارد، كه با عنايت خاص مسؤولان اصلاح خواهد شد. ولى لازم است در برخورد با جوانها و نوجوانها بگونه اى عمل شود كه اعتقاد آنها نسبت به اصل نظام مقدس جمهورى اسلامى تزلزل پيدا نكند. زيراكه نظام مذكور حافظ اساس اسلام و تشيع است همانطور كه در صدر