(صفحه 583)
جواب: استفاده از آلات لهو و لعب حرام است. ولى طبل و دهل و امثال آنها جزء اين آلات نيست.

سؤال 2176 :چند سالى است كه استفاده از ابزار موسيقى به شيوه رقابت در برخى هيأتهاى عزادارى مرسوم شده، حكمش چيست؟
جواب: استفاده از ابزار و آلات موسيقى كه مختص به مجالس لهو و لعب است در هرشرايط كه باشد جايز نيست.

مسائل متفرقه عزادارى

سؤال 2177 :در ايام سوگوارى اباعبدالله الحسين (عليه السلام) نماز مقدم است يا عزادارى؟
جواب: بهتر آن است كه نماز را مقدم دارند. همانطور كه امام حسين در روز عاشورا هنگام ظهر، نماز ظهر اقامه كردند.

سؤال 2178 :مقاتل معتبره اعم از فارسى و عربى از نظر حضرتعالى كدامند؟
جواب: كتاب لهوف و نفس المهموم و ترجمه آن از كتابهاى معتبره مقاتل مى باشند.

سؤال 2179 :آيا پول دادن به مرثيه سرايانى كه در لابلاى اشعار خود، بعضى از مطالب بى مدرك يا ضعيف السند را طرح مى كنند يا با غنا مى خوانند صحيح است؟ و آيا اصل عزادارى در اثر اين كار خلاف، حرام مى شود؟
جواب: با اين گونه مسائل نمى شود در برابر سنت ديرينه عزادارى و مرثيه خوانى ايجاد شبهه كرد. البته غنا حرام است. هرچند با خواندن قرآن همراه باشد. و لازم است از مرثيه سرايانى استفاده شود كه مطالب صحيح و واقعى را بيان مى كنند.

سؤال 2180 :آيا جايز است پارچه و دستمالهايى را كه ايام محرم بر روى علم مى بندند، بفروش برسانند. و در عزادارى و تعمير حسينيه مصرف كنند؟
جواب: اگر در مراسم عزادارى محل حاجت نباشد، و زايد بر متعارف باشد،
(صفحه 584)
مى توانند بفروشند. و به مصارف عزادارى و احتياجات حسينيه ها برسانند. و بهتر است كه از اهداكنندگان استجازه كنند. و براى مشترى هرگونه تصرفات جايز است.

سؤال 2181 :در مورد تعزيه و روضه هايى كه به نام ازدواج حضرت قاسم (عليه السلام) در كربلا خوانده مى شود، چه مى فرماييد؟
جواب: آنچه در مورد عروسى حضرت قاسم مطرح شده يا مى شود صحيح نيست. و اثرى از اين قضيه در كتب معتبره وجود ندارد. مضافاً بر اينكه حضرت قاسم به سنّ ازدواج نرسيده بود.
بلى، در كتاب منتخب مرحوم طريحى چيزهايى كه مناسب ازدواج آن حضرت است نقل شده، ولى ظاهراً اين مطالب نادرست را بعد از آن مرحوم، افراد مغرض يا نادان به آن كتاب اضافه كرده اند. و مرحوم طريحى برتر از آن است كه اين مطالب را كه مناسبتى با واقعه عاشورا ندارد، در كتاب خود بنويسد. در عين حال آنچه در كتاب طريحى آمده به اين نحو كه بعضى در مراسم تعزيه دارى و بصورت خرافى پياده مى كنند، نمى باشد.

سؤال 2182 :آيا برپا كردن مجلس جشن ميلاد ائمه (عليهم السلام) يا مجلس عزادارى و يا ميهمانى كردن، بدون اذن شوهر و بى رضايت او جايز است؟
جواب: بدون اذن شوهر جايز نيست. و دعوت افراد بيگانه و اجازه ورود در منزل شوهر، بدون اذن جايز نيست. مگر احراز رضايت شود.

سؤال 2183 :در مجالس زنانه عزادارى، زنان مداحى و سخنرانى مى كنند، و صداى آنها با بلندگو به گوش مردان رهگذر مى رسد، آيا اين عمل جايز است؟
جواب: شنيدن صداى ايشان اگر در معرض ريبه و التذاذ نباشد حرام نيست. ولى با اينكه خداوند متعال مى فرمايد: «فاسْئَلوهُنَّ مِنْ وَراءِ حجاب» خوب است كه مجالس زنانه خصوصاً در رابطه با عزادارى و مداحى اهل البيت (عليهم السلام)طورى باشد كه كاملا مراعات عفت بشود.
(صفحه 585)
سؤال 2184 :ماتقول فيما اشتهر في ألسن الناس و جرى عليه المأتم والتعزية باسم تزويج قاسم ابن الحسن (عليهما السلام) في الكربلاء؟
جواب: كل ما يذكر في عرس السيد الممتحن. القاسم بن الحسن (عليهما السلام) غير صحيح، و لم يرد به نص صحيح من المحدثين والمورخين في الكتب المعتبرة، مع عدم بلوغه سن الزواج.
نعم، نقل في منتخب الطريحى (رحمه الله) بعض الأمور المناسبة للزواج، لكن الظاهر (كما قال المُقَرَّمْ (رحمه الله)فى مقتله) انها مدسوسة في كتابه، والاّ فهو اجلّ من أن يذكر هذه القضية غير المناسبة لوقعة يوم العاشوراء مع اشتمالها على امور غير مناسبة لسيدالشهدا، عليه آلاف التحية والثناء. مضافاً الى أن المنقول فيه ليس بهذه الكيفية الخرافية. و على اىّ حال لاتصح النذورات المذكورة. و بديهي انّ وظيفة العلماء والخطباء الكرام بيان الحوادث الواقعة من الكتب المعتبرة، مثل كتاب كامل الزيارة واللهوف و نفس المهموم و مقتل المُقَرَّم و امثالها. و ايضاً من وظيفتهم ارشاد الجهلاء العوام، و أمرهم بالمعروف و نهيهم عن المنكرات. عصمناالله و إياكم و جميع المؤمنين من الزلل والهفوات.
(صفحه 586)

عناوين متفرقه

اصول اعتقادات

سؤال 2185 :خداوند متعال ابليس را چگونه با آتش عذاب مى كند، در حالى كه خود از جنس آتش است؟
جواب: عذاب الهى منحصر به آتش نيست. علاوه بر اين به آتش نيز مى تواند عذاب كند. همانطور كه انسان نشأت گرفته از خاك را مى شود به خاك عذاب كرد.

سؤال 2186 :چگونه مى شود يزيد را ملعون شمرد؟ با آنكه پيش از شهادت امام حسين (عليه السلام)پيامبر (صلى الله عليه وآله) عمل او را خبر داده بود، و با اين فرض آيا مجبور نبوده است؟
جواب: علم به اينكه عملى در آينده از ديگرى سر مى زند، سبب نمى شود كه وى مجبور باشد. اگر شما بدانيد كه رفيق شما چند روز بعد به مسافرت مى رود، و اين خبر را اعلام كنيد، آيا اين موجب مى شود كه رفيق شما اين مسافرت را با اجبار انجام دهد؟ پس خبر دادن پيامبران به عمل شنيع و فجيع يزيد، موجب سلب اختيار از او نمى شود.

سؤال 2187 :آيا جايز است اسم شخصى امام على يا امام حسن و... باشد؟
جواب: اگر مستلزم اهانت باشد، جايز نيست.

سؤال 2188 :چنين شايع شده كه سفيانى در حال حاضر وجود دارد، آيا راست است؟
جواب: دليلى بر اين مسائل وجود ندارد.
(صفحه 587)

اطاعت از پدر و مادر

سؤال 2189 :حكم پدر يا مادر درباره فرزند، مثل طلاق دادن زن يا حكم و يا وصيّتى بر عليه او، آيا لازم الاجرا مى باشد؟
جواب: لازم نيست.

سؤال 2190 :اگر پدر بزرگ اسمى را براى نوه اش انتخاب مى كند، آيا مى تواند بعد از فوت ايشان عوض كند؟
جواب: مانعى ندارد.

سؤال 2191 :آيا مى توان از والدين جهت تهيه آتش قليان و ترياك اطاعت نكرد؟
جواب: مانعى ندارد.

بيمه

سؤال 2192 :آيا مى توان از دفترچه بيمه اجتماعى ديگران، براى مراجعه به پزشك و تهيه دارو استفاده كرد؟
جواب: جايز نيست.

تجسّس در مسايل شخصى افراد

سؤال 2193 :تحقيق از مسايل شخصى وخانوادگى ويا مفاسد اخلاقى افراد، چه حكمى دارد؟
جواب: در صورتى كه در خفا انجام گرفته، جايز نيست.

تقلب در امتحان

سؤال 2194 :اگر دانش آموزى در امتحانات با تقلب، نمره قبولى كسب كند و به مرحله بالاتر برود و از مزاياى آن استفاده كند، حكم استفاده از اين مزايا چيست؟
جواب: شرعاً نمى تواند از اين مزايا استفاده كند.

سؤال 2195 :در فرض قبل، اگر در مرحله بالاتر به تعداد مشخص و محدودى نياز باشد، و