(صفحه 459)
مستلزم نظر غير به عورت زن است اشكال دارد، اگرچه دكترى كه اين كار را انجام مى دهد زن باشد.
سؤال 1749 :خانمى نمى دانسته كه گذاشتن دستگاه درون رحم اگر مستلزم نظر به عورتين باشد جايز نيست و اين كار را انجام داد. حالا كه فهميده است آيا بايد آن را بيرون بياورد؟ با توجه به اين كه اگر آن را خارج نكند مجبور است هرچند وقت يك بار براى معاينه نزد دكتر برود و اين مستلزم نگاه غير به عورتين اوست؟
جواب: خارج كردن آن بالفعل لازم نيست. ولى در زمانى كه بيرون نياوردن آن ملازم با نگاه غير به عورتين او باشد، لازم است آن را خارج كند.
سؤال 1750 :اگر دكترها به خانمى بگويند در صورتى كه حامله شوى برايت خطر جانى دارد. آيا زن مى تواند لوله هاى رحم خود را ببندد؟ اگرچه مستلزم عقيم شدن دائم، يا مستلزم نگاه غير به عورتين باشد؟ آيا اين از مصاديق اضطرار است؟
جواب: اگر پزشك متخصّص بگويد و از گفته او اطمينان حاصل شود، مانعى ندارد. و نگاه غير در حدّ اضطرار و ناچارى جايز است.
سؤال 1751 :آيا جايز است كه زن بدون اذن و رضايت شوهر خود، كارى كند كه حامله نشود، مثل اين كه قرص مصرف كند؟
جواب: اگر ضرر زياد نداشته باشد جايز است. اگرچه شوهرش راضى نباشد.
كورتاژ (سقط جنين(1))
سؤال 1752 :حكم اسلام در مورد سقط جنين چيست؟
جواب: اسقاط جنين جايز نيست، مگر اين كه در جان مادر در معرض خطر باشد يا بقاى جنين منجر به بيمارى غير قابل تحمل مادر شود. كه با احراز يكى از اين دو امر، اسقاط مانعى ندارد.
- 1 ـ در ارتباط با ديه سقط جنين به مباحث ديات ص 547 مراجعه شود و در ارتباط با كفاره به مسأله 1928، ص 541 مراجعه شود.
(صفحه 460)
سؤال 1753 :اگر زن و شوهر مجتمعاً جنين را اسقاط كنند، آيا ديه تنصيف شده و يا اينكه به بقيه وارث مى رسد؟ و آيا ديه را در هرحال بايد بدهند و يا در صورت طلب ورّاث و يا حاكم؟
جواب: ديه به ساير وراث مى رسد، اگرچه لامحاله طبقه بعدى خواهند بود. و نيازى به حكم حاكم ندارد.
سؤال 1754 :لطفاً مواردى كه اسقاط حمل در آن موارد اشكال ندارد، بيان كنيد؟
جواب: اسقاط حمل در موارد زير بلامانع است:
1 ـ اگر طبق تشخيص پزشك متخصص و مورد اطمينان بقاى جنين موجب مرگ جنين و مادر، هردو بشود. ولى اگر جنين سقط شود، مادر زنده مى ماند.
2 ـ اگر ولوج روح نشده است و طبق تشخيص پزشك متخصص و مورد اطمينان بقاى حمل براى مادر خطر جانى دارد، يا مستلزم ضرر و درد غير قابل تحمل باشد.
3 ـ اگر ولوج روح نشده و زن حامل اطمينان دارد كه بدون اسقاط حمل، مورد اذيت و آزار روحى يا جسمى غيرقابل تحمل قرار مى گيرد و در عسر و حرج شديد واقع مى شود، در اين صورت نيز اسقاط بعيد نيست كه حرام نباشد. ضمناً در تمام اين موارد اگر اسقاط كرد، ديه دارد، كه بر عهده اسقاط كننده است و اگر سقط بعد از ولوج روح باشد علاوه بر ديه كفاره هم دارد.
سؤال 1755 :اگر زن آبستن به طبيب مراجعه كند و طبيب او را سقط جنين كند، آيا طبيب قصاص مى شود؟
جواب: خير، بلكه محكوم به ديه است.
سؤال 1756 :فعلا با دستگاههاى مجهّز تشخيص مى دهند كه جنين چه وضعيتى دارد. حال اگر متوجه شدند كه جنين مرده به دنيا مى آيد يا بعد از چند روز مى ميرد، آيا اجازه دارند كه جنين را سقط كنند؟
جواب: اولا حصول يقين و قطع به مسأله بعيد است و بر فرض حصول قطع نيز، سقط جايز نيست.
(صفحه 461)
سؤال 1757 :در ميان پزشكان متخصص دو نظريه در رابطه با دستگاه درونى رحم (I.U.D) وجود دارد: الف ـ ممانعت از انعقاد نطفه مى كند. ب ـ بعد از انعقاد نطفه موجب دفع نطفه مى گردد. در فرض سؤال، تكليف در دو مورد زير چيست؟
الف ـ استفاده از آن در صورت شك بين دو نظريه.
ب ـ استفاده از آن در صورت تبعيت نظريه (ب).
جواب: الف ـ در صورت شك مانعى ندارد. مگر اين كه موجب عقيم شدن دائمى شود. ب ـ اگر بدانند كه موجب دفع نطفه مى شود جايز نيست.
سؤال 1758 :تكليف عقيم كردن بانوان كه در زايمانهاى قبلى فرزندان ناقص الخلقه و يا داراى بيمارى ارثى (جسمى و روانى) به دنيا آورده اند چيست؟
جواب: صرف ناقص الخلقه بودن نوزاد قبلى يا بيمارى ارثى مجوز عقيم كردن نمى شود. بلى اگر محرز باشد كه زايمانهاى بعدى ملازم با عسر و حرج شديد و غير قابل تحمل است، مانعى ندارد.
سؤال 1759 :بستن لوله هاى رحم منجر به قطع حاملگى مى شود و ايجاد زمينه براى امكان آبستنى مجدد، مستلزم عمل جراحى ميكروسكوپيك و دقيق است كه در مراكز مجهز امكان پذير است، و شانس حاملگى مجدد در بهترين مراكز دنيا در حدود 50% مى باشد. با در نظر گرفتن شرايط فوق، آيا بستن لوله هاى رحم در بانوان سالم مجاز است؟
جواب: در فرض سؤال، چنين مواردى حكم عقيم شدن دائمى محسوب مى شود و جايز نيست.
سؤال 1760 :در مورد بيمارانى كه حاملگى براى آنان خطر جانى دارد و امكان بهبود وضع جسمى و روانى آنان از نظر مساعد شدن حاملگى در آينده هم وجود ندارد. به عبارت ديگر: ضرورتهاى پزشكى ايجاب مى كند هيچ گاه يا حتى الامكان حامله نشوند، آيا قطع دائم حاملگى جايز است؟
جواب: در فرض سؤال، مانعى ندارد.
سؤال 1761 :آيا سقط درمانى در مورد مادرانى كه بيمارى پيشرفته اى دارند و ادامه حاملگى
(صفحه 462)
براى مادر خطر جانى در پى دارد، در دو فرض سن جنين قبل و بعد از چهار ماهگى مجاز است يا خير؟
جواب: نسبت به جنين قبل از چهار ماهگى مجاز است، ولى نسبت به بعد از چهار ماهگى مشكل است.
سؤال 1762 :در مورد مادران بيمارى كه ادامه حاملگى با حيات مادر مغايرت پيدا مى كند و جنين از نظر سنى در وضعيتى است كه امكان ادامه حيات وى، خارج از رحم مادر وجود ندارد و بعد از مرگ مادر او هم فوت خواهد نمود، آيا مى توان به منظور نجات جان يك نفر ـ يعنى مادر ـ به حاملگى خاتمه داد؟
جواب: در فرض سؤال، اسقاط آن به منظور حفظ جان مادر، مانعى ندارد.
سؤال 1763 :چنانچه زنى كه مبتلا به جنون است آبستن شود، با توجه به امكان انتقال بيمارى روانى به جنين و همچنين عدم امكان مراقبت بيمار از فرزند خود، آيا سقط جنين جايز است؟
جواب: صرف امكان انتقال بيمارى به جنين و يا عدم امكان مراقبت بيمار از فرزند خود، مجوز سقط نمى شود.
سؤال 1764 :اگر دكترها به خانمى بگويند بچه اى كه در رحم دارد از لحاظ ذهنى يا بدنى عقب مانده خواهد بود، آيا زن مى تواند او را كورتاژ كند يا كارى كند كه بچه بيفتد؟
جواب: خير، جايز نيست.
سؤال 1765 :آيا حفاظت از بچه در رحم واجب است؟ يعنى مادر بايد تمام شرايط لازم جهت حفظ و سلامتى بچه را فراهم كند؟
جواب: لازم است شرايط متعارف و معمول را فراهم و رعايت كند.
سؤال 1766 :اگر حاملگى براى خانمى ضرر داشته باشد، آيا مى تواند جنين خود را قبل از هفته سوم كورتاژ كند؟
جواب: در صورت دميده شدن روح انسانى جايز نيست، و در غير اين صورت
(صفحه 463)
اگر بقاى حمل خطر جانى براى مادر داشته باشد، يا مستلزم درد غير قابل تحمل براى مادر بشود، اسقاط مانعى ندارد. ولى نسبت به ديه آن با پدر جنين مصالحه كنند.
سؤال 1767 :اگر مادرى براى سقط بچه اش كارى انجام ندهد، ولى با مراعات نكردن موارد لازم و تهيه نكردن شرايط لازم براى حفظ جنين، باعث سقط بچه بشود، آيا حرام است؟
جواب: اگر سقط بچه مستند به او شود حرام است.
سؤال 1768 :اگر دكترها بگويند در صورتى كه زن كورتاژ نكند، در هنگام تولد يا زن مى ميرد يا بچه، آيا مى توان جنين را قبل از تولد سقط كرد؟
جواب: در فرض سؤال اگر از گفته پزشك متخصّص اطمينان حاصل شود، كورتاژ مانعى ندارد.
سؤال 1769 :داروى ضد حاملگى كه در هفته اول بعد از آميزش مى خورند، اگر حامله باشد جنين را سقط مى كند ولى اگر حامله نباشد اثرى ندارد، استفاده از اين دارو چه حكمى دارد؟
جواب: در صورتى كه علم به حامله بودن خود ندارد، مانعى ندارد.
سؤال 1770 :آيا پزشك مسلمان مى تواند جنين زن كافرى را در صورتى كه پدر آن هم كافر باشد، سقط كند؟
جواب: اسقاط جنين كافر كه والدين او هردو كافر باشند، مانعى ندارد.
سؤال 1771 :اگر پزشك متخصص تشخيص دهد كه جنين ناقص الخلقه مى باشد، آيا مى توان آن را سقط كرد؟
جواب: جايز نيست، مگر در موارد ضرورت.
صله رحم
سؤال 1772 :صله رحم به چه مقدار و چگونه محقق مى شود؟ آيا در اين مسأله رفتن به خانه اقوام لازم است با اين كه گاهى مستلزم عسر و حرج يا كار حرامى مى باشد؟
جواب: در صله رحم رفتن به خانه اقوام لازم نيست و كمترين مرتبه آن، سلام