فهرست مطالب

(صفحه 181)
آن را نيز بپردازيد مگر اينكه اتومبيل وسيله امرار معاش شما باشد و درآمد آن از مخارج زندگى زياد نيايد، كه در اين صورت فعلا خمس ندارد.

سؤال 710 :وسيله نقليه مانند وانت كه گاهى براى استفاده شخصى و گاهى براى باربرى و اجرت و كسب و كار است، آيا خمس دارد؟
جواب: به نسبت استفاده براى باربرى و اجرت، متعلّق خمس است.

سؤال 711 :تراكتور و اتومبيل وانت كه براى كسب خريدارى شده و خمس آن پرداخت نشده است، آيا قيمت خريد ملاحظه مى شود يا قيمت فعلى؟
جواب: لازم است به قيمت فعلى حساب شود.

سؤال 712 :اينجانب داراى اتومبيلى سوارى هستم كه با آن مسافركشى مى كنم و از اين طريق مخارج زندگى خود را تأمين مى كنم. آيا مخارجى كه اتومبيل مذكور دارد مانند اصل اتومبيل متعلّق خمس است يا جزء مؤونه است و خمس ندارد؟
جواب: اگر مخارج مذكور براى بقاى اتومبيل و استفاده از آن است ـ مانند خرج بنزين و روغن و لوازم يدكى مورد نياز ـ خمس ندارد. ولى اگر مخارج بگونه اى است كه موجب افزايش قيمت اتومبيل مى شود جزء سرمايه است. و مانند اصل اتومبيل خمس به آن تعلّق مى گيرد. و بايد خمس مقدارى كه به قيمت اتومبيل افزوده شده پرداخت شود.

سؤال 713 :اينجانب قبل از فرارسيدن سال خمسى تراكتورى خريدارى كرده ام تا در ارتباط با كشاورزى خود از آن استفاده كنم، آيا خمس آن را بايد بپردازم؟ و اگر از اين تراكتور براى انجام كارهاى ديگران استفاده كنم و اجرت بگيرم، آيا تراكتور خمس دارد؟
جواب: اگرتراكتوررااز درآمد سال خريدارى كرده ايد بايد خمس آن را بپردازيد، خواه فقط مربوط به كشاورزى خودتان باشد يا براى كارهاى ديگران نيز باشد.

ابزار كار

سؤال 714 :آيابه ابزار كسبوكار انسان كه از درآمد سال تهيه مى كند، خمس تعلق مى گيرد؟
(صفحه 182)
جواب: بلى، بايد خمس آن پرداخت شود.

سؤال 715 :كارمندى كه براى بهبود وضع مالى خود يك باب مغازه باز مى كند، آيا به ابزار كارى كه براى كار در مغازه تهيه مى كند، خمس تعلق مى گيرد؟
جواب: بلى، خمس تعلّق مى گيرد.

سؤال 716 :اينجانب دانشجوى رشته پزشكى مى باشم. اگر براى استفاده آينده خود بعضى از دستگاهها و لوازم پزشكى را خريدارى كنم، با توجه به اينكه فعلا به آنها نيازى ندارم، آيا بايد خمس آنها را بپردازم؟ اگر از دستگاههاى مذكور براى يادگيرى دروس خود يا مثلا سنجش فشار خون اعضاى خانواده خود استفاده كنم، خمس آن چگونه است؟
جواب: اگر دستگاههاى فوق مربوط به كسب شما باشد خمس دارد. و اگر بگونه اى است كه در امر تحصيل و يا سنجش فشار خون اعضاى خانواده مورد نياز باشد، خمس ندارد.

سؤال 717 :اگر كسى ماشين كار يا ابزار خود را به صورت قسطى خريدارى كند، خمس آن چگونه است؟
جواب: هرچه از اقساط را كه پرداخت خمس آن را نيز بپردازد.

سؤال 718 :مبلغ سى هزار تومان وام گرفتم و با آن يك دستگاه كليدسازى تهيه كردم و با آن كار مى كنم. سال بعد وام مربوط به آن را پرداختم، آيا خمس بايد بپردازم؟
جواب: بلى، خمس مبلغ مزبور بايد پرداخته شود.

سؤال 719 :اينجانب قسمتى از لوازم زندگى مورد نياز خود را فروخته و با آن ابزار كار تهيه كرده ام. آيا به پول آن خمس تعلق مى گيرد؟
جواب: اگر لوازم زندگى را از درآمد سال، يا با مال غير مخمس خريدارى كرده ايد، بايد خمس آنها را بپردازيد. و اگر با مال مخمس خريدارى كرده ايد، بايد خمس ترقى قيمت آن را بپردازيد.

سؤال 720 :شخصى اتومبيل وانت خود را كه جهت كار و كسب استفاده مى كرده بفروش
(صفحه 183)
رسانده تا خانه اى خريدارى كند، آيا به پول آن خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اصل پول اتومبيل در صورتى كه خمس آن را قبلا داده، خمس ندارد. ولى ترقى قيمت آن اگر در سال فروش مصرف نشود خمس دارد. و اگر اتومبيل را از درآمد سال خريدارى كرده، و در سال بعد بفروش رسانده، بايد خمس قيمت فعلى آن را بلافاصله بپردازد.

سؤال 721 :شخص كشاورزى با يك تراكتور كه جزء ضرورى اسباب كار او بوده زندگى مى كرده و فعلا نمى تواند كار كند و تراكتور را ـ با اينكه احتياج به آن دارد ـ فروخته تا با پول آن به مكّه مشرّف شود، آيا اين پول خمس دارد؟
جواب: اگر تراكتور را از درآمد سالهاى قبل تهيه كرده، لازم است به مجرّد فروش خمس همه قيمت آن را بپردازد و اگر از پول خمس داده شده خريده است مازاد بر قيمت خريد آن، جزء درآمد سال فروش است، كه اگر تا پايان سال مصرف در مؤونه نشود، خمس دارد.

مؤونه

سؤال 722 :چه خرجهايى به عنوان مؤونه بحساب مى آيد و خمس به آنها تعلق نمى گيرد؟
جواب: آنچه كه انسان براى خود و خانواده خود خرج مى كند و نيز آنچه در زيارت و جوايز و هدايا و انفاقات و مهمانى ها مصرف مى كند و آنچه در حقوق لازمه، مثل: نذورات، كفارات، اداء دين، ارش جنايت، غرامت و خسارت چيزى كه انسان تلف كرده است و نيز ساير مايحتاج زندگى، مثل: خانه، ماشين سوارى، فرش، كتاب، ساير لوازم مورد نياز زندگى و آنچه براى تزويج اولاد و يا درمان بيمارى آنها و نيز هزينه مربوط به موت اولاد يا عيال انسان و ساير احتياجات عرفى انسان مصرف شود، مؤونه حساب مى شود. بنابر اين آنچه انسان از درآمد سال خود و به حسب شأن خود در رابطه با اين امور صرف كند خمس به آنها تعلق نمى گيرد. بلى اگر مخارج فوق از شأن انسان زياد باشد يا به عنوان عملى سفيهانه باشد و يا از روى اسراف باشد و نيز اگر مخارجى در راه حرام صرف شود
(صفحه 184)
جزء مؤونه بحساب نيامده و بايد خمس آن پرداخت شود. و نيز مخارجى كه در راه تحصيل فايده مصرف مى شود جزء مؤونه است، مثل: مزد كارگر، خرج آبيارى، گازوئيل براى تراكتور و بنزين اتومبيل.

سؤال 723 :آيا تلفن جزء مايحتاج زندگى انسان است، يا خمس دارد؟
جواب: تلفن منزل اگر در شأن انسان باشد جزء مايحتاج است و خمس ندارد. ولى تلفن محل كسب در حكم سرمايه است و خمس دارد.

سؤال 724 :آيا چرخ خياطى مورد احتياج، خمس دارد؟
جواب: اگر فقط براى حاجت خانه باشد خمس ندارد و اگر براى كسب باشد خمس دارد.

سؤال 725 :آيا به وسايل زينتى داخل منزل مثل گل و گلدان و قاب عكس و لوستر خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر بيش از حدّ متعارف نباشد و از درآمد سال تهيه شود، خمس ندارد.

سؤال 726 :كشاورزى است يك گاو شيرده دارد كه از درآمد سال خود خريدارى كرده است. آيا به آن خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر براى استفاده خود و خانواده خود از شيرش خريدارى كرده، جزء مؤونه حساب مى شود و خمس ندارد.

سؤال 727 :آيا پولى كه حجّاج به عنوان ارز همراه مى برند، خمس دارد؟
جواب: اگر از درآمد همين سال باشد و در سال خمسى مصرف شود، خمس به آن تعلّق نمى گيرد.

سؤال 728 :شخصى مقدارى از درآمد سال خود را براى خريد نوارهاى مبتذل ويديويى مصرف كرده است، آيا اين پول جزء مؤونه او بحساب مى آيد؟
جواب: پولى كه در راه حرام صرف شود جزء مؤونه نيست و بايد خمس آن پرداخت شود.
(صفحه 185)
سؤال 729 :آيا به پولى كه در راه اسراف و يا خريد اشياى غير ضرورى و چيزهايى كه در شأن انسان نيست ـ مثل بعضى دكورها و قابهاى نفيس ـ مصرف مى شود، خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: بلى، بايد خمس آنها را بپردازد.

سؤال 730 :شخصى براى پسرش كه هنوز ازدواج نكرده و تحت تكفّل او مى باشد خانه اى خريدارى مى كند كه مقدارى از آن غير مخمّس بوده است. آيا اين پول از مخارج او محسوب مى شود؟
جواب: مقدراى از پول كه از قبل به آن خمس تعلّق گرفته بايد خمس آن را بپردازد. و مقدارى كه از درآمد سال بوده در صورتى كه هبه مناسب شأن او بوده خمس ندارد.

سؤال 731 :لباسى جهت پوشيدن خريدارى كرده ام، با وجود اينكه مورد احتياج بوده يكسال بدون استفاده مانده است، آيا خمس دارد؟
جواب: در فرض سؤال كه مورد احتياج بوده، خمس ندارد.

سؤال 732 :آيا به اشياى جزيى، مثل: شيشه عطر، مهر، تسبيح كربلا و جانماز كه انسان خريدارى كرده و در اثناى سال مورد استفاده قرار نگرفته، خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر از منافع سال خريدارى كرده و در معرض استفاده باشد، خمس ندارد.

سؤال 733 :آيا به كتابهايى كه اهل علم خريدارى مى كنند و بعضى از آنها ممكن است هيچگاه مورد استفاده قرار نگيرند خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر در معرض استفاده باشند و امكان نياز به آنها وجود داشته باشد، خمس به آنها تعلّق نمى گيرد.

سؤال 734 :سال خمسى اينجانب اول فروردين است. در اسفندماه اجناسى خريدارى كردم تا در ايّام عيد به بستگانم هديه بدهم، آيا به اين اجناس خمس تعلّق مى گيرد؟