(صفحه 141)بلاد كبيره
سؤال 519 :مقصود از بلاد كبيره چيست؟
جواب: بلاد كبيره به شهرهاى فوق العاده بزرگ گفته مى شود، بگونه اى كه حركت از شمال به جنوب يا مشرق به مغرب آن سفر شناخته شود.
سؤال 520 :آيا تهران از بلاد كبيره است؟
جواب: به نظر اينجانب تهران از بلادكبيره نيست و در ايران بلد كبيرهوجود ندارد.
سفر معصيت
سؤال 521 :با توجه به اينكه استفاده شخصى از ماشين دولتى جايز نيست، آيا اگر كارمند دولت از ماشين دولتى جهت سفرهاى شخصى خود استفاده كند، سفر او معصيت است تا نماز او تمام و روزه اش صحيح باشد؟ و نيز اگر كسى براى مسافرت بليط كسى را غصب كند و با آن سفر كند، چه حكمى دارد؟
جواب: هرچند عمل او در موارد فوق جايز نيست، ولى سفر او سفر معصيت نيست و نمازش شكسته است.
سؤال 522 :اگر در مسافرت از نوبت بليط ديگران استفاده شود يا با بليطى كه پول آنرا ديگرى پرداخته بدون جلب رضايت صاحب بليط استفاده شود، نماز و روزه فرد استفاده كننده چه صورتى دارد؟
جواب: در صورتى كه از نوبت ديگران استفاده كند و پول بليط را خودش بدهد نماز او شكسته است و نبايد روزه بگيرد. و همين طور اگر از بليط ديگرى استفاده كند كه حكم مركب غصبى را دارد ولى به احتياط مستحب در فرض دوم نماز را هم تمام و هم شكسته بخواند و روزه را بگيرد و قضاى آنرا نيز بگيرد.
مسائل متفرقه سفر
سؤال 523 :شخصى كه اهل تهران است اگر بيايد به باقرآباد و برگردد ـ با توجه به اينكه تهران تا باقرآباد بيش از چهار فرسخ است ـ نسبت به نماز و روزه اش چه وظيفه اى دارد؟
(صفحه 142)
جواب: اگر از آخر تهران تا اول باقرآباد چهار فرسخ باشد، نماز شكسته و روزه را بايد افطار كند و اگر فاصله بين آن دو كمتر باشد، نماز تمام و روزه صحيح است.
سؤال 524 :شخصى كه اهل تهران است اگر به قم بيايد، در برگشت كه به مرقد حضرت امام يا بهشت زهرا مى رسد، نماز او در اين دو محل قصر است يا تمام؟
جواب: تا وقتى به تهران نرسيده، نمازش قصر است.
سؤال 525 :نيت نماز مسافر چگونه است؟
جواب: همان نيت نماز غير مسافر است و فرقى نمى كند و در نيت نماز ذكر قصر يا اتمام لازم نيست.
مسائل متفرقه نماز
سؤال 526 :شخصى براى نماز، قادر بر بلند شدن نيست، ولى ممكن است ديگران او را بلند كنند، يا به وسيله عصا يا دست گرفتن به ديوار بلند شود و گاهى در حال ايستادن و قرائت، بدنش حركت مى كند، مگر اينكه به چيزى تكيه نمايد، آيا بايد او را بلند كنند و يا تكيه دهد و نماز را ايستاده بخواند و يا مى تواند در حال نشسته نمازش را بخواند؟
جواب: در هر دو صورت، واجب است نماز را ايستاده بخواند.
سؤال 527 :بيدار كردن مهمان و همسايه و غيره براى نماز واجب، چگونه است، آيا شرعاً اشكال دارد و آيا بين اولاد و ديگران فرقى هست؟
جواب: بيدار كردن ديگران لازم نيست، ولى اولاد را به لحاظ اينكه عادت به نماز كنند جايز، بلكه لازم است.
سؤال 528 :اگر در حال نماز، در همان اتاق محلّ نماز، صداى موسيقى بلند شود وظيفه نمازگزار چيست؟
جواب: اگر گوش دادن نباشد، اشكال ندارد و اگر قبل از نماز بداند كه صداى موسيقى حرام برقرار مى شود، در صورت امكان براى نماز، به محلّ ديگر برود.
(صفحه 143)
سؤال 529 :آيا مى شود نماز شب يا ساير نمازهاى مستحبّى را در حال حركت خواند؟
جواب: مانعى ندارد.
سؤال 530 :كسانى كه مى دانند اگر تا آخر شب بيدار بمانند براى نماز صبح بيدار نمى شوند، آيا جايز است بيدار بمانند؟
جواب: در فرض سؤال احوط ترك بيدار ماندن است، مگر اينكه مطمئن بشوند براى نماز بيدار مى شوند.
سؤال 531 :در صورتى كه بيمار به خاطر خوف ضرر، يا عذر ديگرى، نماز را در فروض زير انجام دهد، ولى بعد از اتمام، متوجّه شود كه خوف او بى مورد بوده است، تكليف در موارد زير چيست؟
الف ـ به جاى غسل و وضو، تيمّم نمايد.
ب ـ طهارات ثلاث را به صورت جبيره انجام دهد.
ج ـ نماز را در حالت نشسته يا اشاره بخواند.
د ـ در جهت خلاف قبله نماز بخواند.
جواب الف ـ اعاده لازم نيست.
ب ـ اعاده لازم نيست، اما اگر اعاده كند بهتر است.
ج ـ اعاده لازم است.
د ـ اعاده لازم است.
سؤال 532 :تكليف شخصى كه به دلايلى نتواند و يا مشكل باشد، طهارات ثلاث را خود يا توسط نايب انجام دهد چيست؟ آيا لازم است، نمازى كه بدون طهارت خوانده شده، اعاده گردد؟
جواب: در فرض سؤال، اعاده لازم است.
سؤال 533 :چنانچه ضرورت ايجاب كند، در حال نماز به بيمار دارو خورانده شود، در صورت امكان اعاده نماز، آيا خواندن دوباره آن لازم است؟
جواب: اگر صورت نماز به هم بخورد، نماز باطل و اعاده لازم است و اگر
(صفحه 144)
صورت نماز به هم نخورد، احتياط واجب آن است كه نماز را اعاده كند.
سؤال 534 :به عقيده من نماز براى پيامبر به زبان عربى نازل شده چون زبان پيامبر عربى بوده است و آن را درك مى كرده اند، اما ما كه زبان فارسى داريم چرا نتوانيم به زبان فارسى بخوانيم كه بهتر آن را درك كنيم؟
جواب: فرزند عزيزم(1) قسمت اول سخن شما كاملا صحيح است، ولى از لحاظ دليل شرعى آنچه پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) به ما دستور داده است اين است كه همه نماز را به زبان عربى بخوانند، حتى كسانى كه زبان مادرى آنها عربى نباشد، راه حلّ مشكل شما اين است كه لااقل معناى نماز را ياد بگيريد و همانطور كه عربى مى خوانيد، معناى آن را هم درك كنيد و شايد يك علت آن اين باشد كه اگر همه مسلمانها نماز را به زبان عربى بخوانند، اتحاد و هماهنگى كامل در نماز كه مهمترين فريضه الهى است واقع مى شود و علاوه بر اين، مقدمه آشنايى با زبان قرآن خواهد بود.
- 1 ـ اين جواب در پاسخ به سؤالات يكى از دانش آموزان داده شده است.
احكام روزه
نيّت روزه
سؤال 535 :آيا نيت در اوّل ماه مبارك رمضان كافى است؟
جواب: بلى، اگر در شب اوّل ماه رمضان نيت كند كه براى امتثال امر الهى اين يك ماه را روزه مى گيرم كفايت مى كند. ولى احوط آن است كه هرشب هم نيت روزه فردا را بكند.
سؤال 536 :كسى كه در ماه مبارك رمضان براى گرفتن يك ماه روزه نيت مى كند، اما نمى تواند همه آن را بگيرد، چه حكمى دارد؟
جواب: مانعى ندارد.
سؤال 537 :آيا قصد افطار و روزه خوردن مبطل روزه مى شود و قضا و كفّاره دارد؟
جواب: نيّت افطار و خوردن موجب بطلان روزه نمى شود. ولى اگر نيت كند كه روزه نباشد روزه او باطل است و فقط قضاى آن روز بر او واجب است و كفاره ندارد، چون كفّاره وقتى واجب مى شود كه يكى از مفطرات را مرتكب شود.
سؤال 538 :اگر كسى قبل از طلوع فجر، عمداً قصد روزه نكند، ولى در روز هيچ يك از مفطرات روزه را مرتكب نشود، آيا قضا و كفّاره بر او واجب است؟
جواب: فقط قضا بر او واجب است، همانگونه كه در مسأله قبل بيان شد.
فقه
