(صفحه 142)
جواب: اگر از آخر تهران تا اول باقرآباد چهار فرسخ باشد، نماز شكسته و روزه را بايد افطار كند و اگر فاصله بين آن دو كمتر باشد، نماز تمام و روزه صحيح است.

سؤال 524 :شخصى كه اهل تهران است اگر به قم بيايد، در برگشت كه به مرقد حضرت امام يا بهشت زهرا مى رسد، نماز او در اين دو محل قصر است يا تمام؟
جواب: تا وقتى به تهران نرسيده، نمازش قصر است.

سؤال 525 :نيت نماز مسافر چگونه است؟
جواب: همان نيت نماز غير مسافر است و فرقى نمى كند و در نيت نماز ذكر قصر يا اتمام لازم نيست.

مسائل متفرقه نماز

سؤال 526 :شخصى براى نماز، قادر بر بلند شدن نيست، ولى ممكن است ديگران او را بلند كنند، يا به وسيله عصا يا دست گرفتن به ديوار بلند شود و گاهى در حال ايستادن و قرائت، بدنش حركت مى كند، مگر اينكه به چيزى تكيه نمايد، آيا بايد او را بلند كنند و يا تكيه دهد و نماز را ايستاده بخواند و يا مى تواند در حال نشسته نمازش را بخواند؟
جواب: در هر دو صورت، واجب است نماز را ايستاده بخواند.

سؤال 527 :بيدار كردن مهمان و همسايه و غيره براى نماز واجب، چگونه است، آيا شرعاً اشكال دارد و آيا بين اولاد و ديگران فرقى هست؟
جواب: بيدار كردن ديگران لازم نيست، ولى اولاد را به لحاظ اينكه عادت به نماز كنند جايز، بلكه لازم است.

سؤال 528 :اگر در حال نماز، در همان اتاق محلّ نماز، صداى موسيقى بلند شود وظيفه نمازگزار چيست؟
جواب: اگر گوش دادن نباشد، اشكال ندارد و اگر قبل از نماز بداند كه صداى موسيقى حرام برقرار مى شود، در صورت امكان براى نماز، به محلّ ديگر برود.
(صفحه 143)
سؤال 529 :آيا مى شود نماز شب يا ساير نمازهاى مستحبّى را در حال حركت خواند؟
جواب: مانعى ندارد.

سؤال 530 :كسانى كه مى دانند اگر تا آخر شب بيدار بمانند براى نماز صبح بيدار نمى شوند، آيا جايز است بيدار بمانند؟
جواب: در فرض سؤال احوط ترك بيدار ماندن است، مگر اينكه مطمئن بشوند براى نماز بيدار مى شوند.

سؤال 531 :در صورتى كه بيمار به خاطر خوف ضرر، يا عذر ديگرى، نماز را در فروض زير انجام دهد، ولى بعد از اتمام، متوجّه شود كه خوف او بى مورد بوده است، تكليف در موارد زير چيست؟
الف ـ به جاى غسل و وضو، تيمّم نمايد.
ب ـ طهارات ثلاث را به صورت جبيره انجام دهد.
ج ـ نماز را در حالت نشسته يا اشاره بخواند.
د ـ در جهت خلاف قبله نماز بخواند.
جواب الف ـ اعاده لازم نيست.
ب ـ اعاده لازم نيست، اما اگر اعاده كند بهتر است.
ج ـ اعاده لازم است.
د ـ اعاده لازم است.

سؤال 532 :تكليف شخصى كه به دلايلى نتواند و يا مشكل باشد، طهارات ثلاث را خود يا توسط نايب انجام دهد چيست؟ آيا لازم است، نمازى كه بدون طهارت خوانده شده، اعاده گردد؟
جواب: در فرض سؤال، اعاده لازم است.

سؤال 533 :چنانچه ضرورت ايجاب كند، در حال نماز به بيمار دارو خورانده شود، در صورت امكان اعاده نماز، آيا خواندن دوباره آن لازم است؟
جواب: اگر صورت نماز به هم بخورد، نماز باطل و اعاده لازم است و اگر
(صفحه 144)
صورت نماز به هم نخورد، احتياط واجب آن است كه نماز را اعاده كند.

سؤال 534 :به عقيده من نماز براى پيامبر به زبان عربى نازل شده چون زبان پيامبر عربى بوده است و آن را درك مى كرده اند، اما ما كه زبان فارسى داريم چرا نتوانيم به زبان فارسى بخوانيم كه بهتر آن را درك كنيم؟
جواب: فرزند عزيزم(1) قسمت اول سخن شما كاملا صحيح است، ولى از لحاظ دليل شرعى آنچه پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله) به ما دستور داده است اين است كه همه نماز را به زبان عربى بخوانند، حتى كسانى كه زبان مادرى آنها عربى نباشد، راه حلّ مشكل شما اين است كه لااقل معناى نماز را ياد بگيريد و همانطور كه عربى مى خوانيد، معناى آن را هم درك كنيد و شايد يك علت آن اين باشد كه اگر همه مسلمانها نماز را به زبان عربى بخوانند، اتحاد و هماهنگى كامل در نماز كه مهمترين فريضه الهى است واقع مى شود و علاوه بر اين، مقدمه آشنايى با زبان قرآن خواهد بود.

---

(صفحه 145)

احكام روزه

نيّت روزه

سؤال 535 :آيا نيت در اوّل ماه مبارك رمضان كافى است؟
جواب: بلى، اگر در شب اوّل ماه رمضان نيت كند كه براى امتثال امر الهى اين يك ماه را روزه مى گيرم كفايت مى كند. ولى احوط آن است كه هرشب هم نيت روزه فردا را بكند.

سؤال 536 :كسى كه در ماه مبارك رمضان براى گرفتن يك ماه روزه نيت مى كند، اما نمى تواند همه آن را بگيرد، چه حكمى دارد؟
جواب: مانعى ندارد.

سؤال 537 :آيا قصد افطار و روزه خوردن مبطل روزه مى شود و قضا و كفّاره دارد؟
جواب: نيّت افطار و خوردن موجب بطلان روزه نمى شود. ولى اگر نيت كند كه روزه نباشد روزه او باطل است و فقط قضاى آن روز بر او واجب است و كفاره ندارد، چون كفّاره وقتى واجب مى شود كه يكى از مفطرات را مرتكب شود.

سؤال 538 :اگر كسى قبل از طلوع فجر، عمداً قصد روزه نكند، ولى در روز هيچ يك از مفطرات روزه را مرتكب نشود، آيا قضا و كفّاره بر او واجب است؟
جواب: فقط قضا بر او واجب است، همانگونه كه در مسأله قبل بيان شد.
(صفحه 146)
سؤال 539 :آيا مى توان قبل از ظهر نيت روزه استيجارى كرد؟
جواب: در صورتى كه مفطرى انجام نداده باشد، مانعى ندارد.

سؤال 540 :شخصى بعد از طلوع فجر محتلم شده و قبل از ظهر غسل كرده و چيزى نخورده است، آيا مى تواند نيت روزه استيجارى كند؟
جواب: اگر قبل از ظهر نيت كند، صحيح است.

سؤال 541 :شخصى در غير ماه رمضان قصد روزه كرد، بعد منصرف شد ولى چيزى نخورده است، آيا مى تواند دوباره قبل از ظهر نيت روزه قضاى ماه رمضان كند؟
جواب: اگر پيش از ظهر نيّت كند، روزه صحيح است.

سؤال 542 :شخصى احتمال مى دهد كه روزه قضايى داشته باشد و روزه گرفته است، به اين نيت كه اگر قضا بر ذمّه او است قضاى واجب باشد و گرنه مستحب باشد، آيا اين روزه صحيح است؟
جواب: اگر قصد ما فى الذمّه كند، بى اشكال است.

مبطلات روزه

سؤال 543 :اگر در روزه واجب يا مستحب سهواً مبطلى بجا آورده شود، روزه چه صورت دارد؟ و آيا فرقى بين روزه ماه رمضان و غير آن هست يا نه؟ و آيا فرقى در روزه اى كه وقتش موسّع است با غير آن وجود دارد؟
جواب: مفطر سهوى در هيچ روزه اى مبطل نيست و روزه صحيح است.

سؤال 544 :آيا مسواك كردن در روز ماه رمضان، اشكال دارد؟
جواب: اشكال ندارد، ولى بايد پس از مسواك، كاملا آب دهان را جمع كرده بيرون بريزد كه آب مسواك فرو نرود.

سؤال 545 :آيا فرو بردن خلط گلو باعث بطلان روزه مى شود؟
جواب: اگر خلط وارد فضاى دهان نشود، فرو بردن آن موجب بطلان نيست.