فهرست مطالب

(صفحه 217)
زندگى خود نمودند خمس ندارد و اگر يك سال باقى ماند بايد تخميس كنند.

سؤال 868 :پيرزنى كه فرزندانش مخارج او را مى دهند، مبلغى پول دارد. و با اينكه وقت زينت او گذشته است، با آن پولها طلا مى خرد تا زمانى كه راه كربلا باز شد خرج سفر كربلا كند آيا اين طلاها خمس دارد؟
جواب: در فرض سؤال اگر سال از آنها بگذرد، خمس دارد.

سؤال 869 :خانمى مقدارى طلا و زيورآلات خريدارى كرده و از آن استفاده كرده است و بعد از چند سال آنها را مى فروشد، آيا به محض فروش بايد خمس آنها را بپردازد؟
جواب: اگر از درآمد سال خريدارى كرده و در سالهاى بعد فروخته بايد خمس همه آنها را فوراً بپردازد و اگر از مال مخمّس خريدارى كرده، ترقى قيمت آن جزء درآمد سال فروش محسوب مى شود، كه اگر تا پايان سال صرف در مؤونه نشود، خمس دارد.

سؤال 870 :شوهرى با مال متعلّق خمس مقدارى طلا و زيورآلات براى همسرش خريدارى كرده و به او بخشيده است، اگر شوهر خمس آنها را نپردازد، آيا پرداخت خمس بر همسر او واجب است؟
جواب: بلى، در فرض سؤال،لازم است همسرخمس طلا و زيورآلات را بپردازد.

هديه و بخشش و صدقات مستحبى

سؤال 871 :چند سال است در ايّام عيد مبلغى به عنوان عيدى از پدربزرگ و ديگر فاميلها به من داده شده است و اين پولها در دفترچه پس انداز مى باشد، آيا خمس دارد؟
جواب: در فرض سؤال، احتياط واجب اين است كه پولهايى كه سال از آنها گذشته، تخميس كنيد.

سؤال 872 :پولى كه پدر به عنوان خرجى به انسان مى دهد، آيا خمس دارد؟
جواب: اگر پول را به فرزند خود مى بخشد، آنچه كه سال از آن بگذرد، بنابر احتياط واجب خمس دارد.
(صفحه 218)
سؤال 873 :شخصى زنى را براى خود عقد كرده و پس از مدتى او را طلاق مى دهد و طلا و هدايايى كه به او داده پس مى گيرد، با توجه به اينكه اينها را در سال قبل خريدارى كرده، آيا خمس دارد؟
جواب: اگر به او هبه كرده، وقتى پس گرفت در صورتى كه تا پايان سال خمسى آنها را در مؤونه مصرف نكند، بايد خمس آنها را بپردازد. و اگر به او هبه نكرده، بلكه به عنوان اينكه زن اوست به او اجازه تصرف داده، بايد پس از گرفتن فوراً خمس آنها را بپردازد.

سؤال 874 :اينجانب قبل از رسيدن سال خمسى براى فرزندانم كه سن آنها كمتر از يازده سال است خانه اى تهيه كرده و به آنها هديه كرده ام، آيا به اين خانه خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: در صورتى كه شرايط شغلى و شأنى شما مناسب با تهيه خانه براى فرزندان زير يازده سال نباشد، لازم است خمس قيمت فعلى ساختمان را بپردازيد و اگر توان پرداخت نداريد، مى توانيد بعد از دستگردان، بتدريج بپردازيد.

سؤال 875 :هبه و بخشش و هدايا و صدقات مستحبى در صورتى كه از مخارج سال انسان زياد بيايد، آيا خمس دارد؟
جواب: بنابر احتياط واجب خمس دارند.

سؤال 876 :اگر مقدارى از پولى را كه شوهر براى خرجى خانه به زن مى دهد، پس انداز كند، آيا خمس به آن تعلّق مى گيرد؟
جواب: در صورتى كه از مخارج سال زياد بيايد، بايد خمس آن را بپردازد.

سؤال 877 :پدر اينجانب قسمتى از زمين زراعتى خود را كه خمس آن را پرداخته، به اينجانب بخشيده است و من در آن كشاورزى مى كنم، آيا به اين زمين خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بپردازيد. و زمان پرداخت آن گذشت يكسال از زمان بخشش است. مگر اينكه به مقدار امرار معاش شما باشد و زياد نياوريد.

سؤال 878 :حضرت امام (رحمه الله) مبلغ پرداختى بنياد شهيد به خانواده شهدا را هديه دانسته و
(صفحه 219)
مشمول خمس نمى دانند، نظر حضرتعالى چيست؟
جواب: به نظر اينجانب اگر از مخارج سال زياد بيايد، بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بپردازند.

سؤال 879 :اگر كسى چيزى كه متعلّق خمس است به ديگرى هبه كند، آيا بر شخص گيرنده واجب است خمس آن را بپردازد؟
جواب: اگر هبه كننده خمس آن را نمى دهد، برگيرنده واجب است پرداخت كند.

خمس، زكات، ردّ مظالم

سؤال 880 :آيا به شهريه طلاب در صورتى كه از مخارج سال آنها اضافه بيايد خمس تعلق مى گيرد؟
جواب: به شهريه خمس تعلّق نمى گيرد و چنانچه محتاج نباشد شهريه نگيرد.

سؤال 881 :خمسى كه سادات مى گيرند، در صورتى كه از مخارج سال آنها اضافه بيايد، آيا خمس دارد؟
جواب: خمس تعلّق نمى گيرد.

سؤال 882 :پولى را كه فقير بابت زكات دريافت كرده، اگر از مخارج سالش زياد بيايد، آيا خمس دارد؟
جواب: خمس ندارد.

سؤال 883 :وجهى كه فقير بابت ردّ مظالم دريافت كرده و از مؤونه سال اضافه آمده، آيا خمس دارد؟
جواب: خمس ندارد. چون رد مظالم ملحق به صدقات واجبه است.

سود بانكى

سؤال 884 :آياسودى كه به سپرده هاى بانكى تعلق مى گيرد حلال است؟ و آيا خمس دارد؟
جواب: سود بانكى با توجه به رعايت ضوابط شرعى حلال است و اگر از
(صفحه 220)
مخارج سال انسان زياد بيايد، متعلّق خمس است.

سؤال 885 :اگر انسان مقدارى پول مخمّس يا پولى كه به آن خمس تعلّق نمى گيرد در بانك داشته باشد و سودى مشروع به آن تعلّق بگيرد، آيا اين سود متعلّق خمس است، يا همانند اصل پول خمس ندارد؟
جواب: اگر از مخارج سال انسان زياد بيايد، خمس دارد.

سؤال 886 :اينجانب مقلّد حضرت امام (رحمه الله) هستم مقدارى پول به من بخشيده شده است و آنها را در بانك گذاشته ام و هرسال مقدارى سود به آنها تعلّق گرفته است، آيا خمس آنها را بايد بپردازم؟
جواب: هريك از سودهاى ذكر شده كه سال بر آن گذشته است، خمس دارد. و نسبت به اصل پول نيز به نظر آقا بنابر احتياط واجب بايد خمس آن را بپردازيد. هرچند طبق فتوى امام (رحمه الله) خمس ندارد.

سرقفلى

سؤال 887 :پولى كه شخص بابت سرقفلى مغازه از منافع سال خود پرداخت كرده، آيا خمس دارد؟
جواب: در فرض سؤال، حكم سرمايه را دارد و بايد خمس آن پرداخته شود.

سؤال 888 :شغل كسى خريد و فروش سرقفلى مغازه است. در موقع رسيدن سال خمسى كه بعضى از سرقفلى ها را نفروخته، چگونه خمس خود را حساب كند؟
جواب: نسبت به مقدارى كه فروخته، منفعت حاصل از آن متعلق خمس است، كه اگر از مخارج سالش زياد بيايد خمس دارد و آنچه را نفروخته، بايد به قيمت سرسال حساب كند و خمس ترقى قيمت آن را بپردازد.

معدن

سؤال 889 :اگر معدنى به حد نصاب برسد و خمس آن پرداخت شود و از مؤونه سال زياد بيايد، آيا دوباره بايد خمس آن پرداخته شود؟
جواب: در معدنى كه به حد نصاب رسيده، يك خمس واجب است.


(صفحه 221)

مال حلال مخلوط به حرام

سؤال 890 : مال حلال مخلوط به حرام در چه صورتى بايد دوبار تخميس شود؟
جواب: در صورتى كه شخص خمس نمى داده. و از طرفى مال حرامى با مال حلال او مخلوط شده باشد، كه نه صاحب آن را مى شناسد و نه مقدار آن معلوم است، دراين صورت ابتدا بايد خمس آن را جهت مخلوط شدن به حرام بپردازد و سپس خمس بقيه را از جهت منافع كسب پرداخت كند.

پرداخت خمس و دستگردان

سؤال 891 :بدهى خمسى خود را چگونه بايد پرداخت كنيم؟
جواب: خمس به دو قسمت تقسيم مى شود: يك قسمت آن سهم سادات است، كه بنابر احتياط واجب بايد يا به مجتهد جامع الشرايط بدهند و يا با اذن او به سيد فقير يا سيد يتيم يا به سيّدى كه در سفر درمانده شده بدهند. و نصف ديگر آن سهم امام (رحمه الله)است، كه در اين زمان بايد به مجتهد جامع الشرايط بدهند يا به مصرفى كه او اجازه مى دهد برسانند.

سؤال 892 :اگر كسى با مرجع تقليد خود سهمين را دستگران كند و بعد مجتهد فوت كند، تكليف او چيست؟
جواب: لازم است به مجتهد زنده اى كه به او رجوع كرده، تسليم كند.

سؤال 893 :كسى از مرجعى اجازه اخذ وجوهات و تصرف در قسمتى از آن را دارد، آيا مى تواند از مقلّدين مراجع ديگر هم وجوهات دريافت كند؟
جواب: در صورتى كه از مراجع ديگر نيز اجازه داشته باشد، مى تواند.

سؤال 894 :مقلّدين حضرتعالى كه با يكى از وكلاى شما دستگردان كرده اند، آيا مى توانند بقيه بدهى خود را به وكيل ديگر شما بدهند؟
جواب: مانعى ندارد، ولى بهتر است به همان وكيل بدهند.

سؤال 895 :شخصى مبلغى وجوهات از سال قبل بدهكار بوده و با يكى از وكلاى مرجع