فهرست مطالب

(صفحه 153)
جواب: چنانچه شروع به مسافرت قبل از ظهر باشد و خروج از حدّ ترخص بعد از ظهر، احتياط واجب جمع بين گرفتن روزه و قضاى آن است.

سؤال 577 :اگر شخصى در ماه مبارك رمضان هنگام مراجعت از سفر، پيش از ظهر به حدّ ترخّص وطنش يا جايى كه مى خواهد ده روز در آنجا بماند برسد، ولى بعد از ظهر به وطن يا محلّى كه مى خواهد بماند برسد، و كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده باشد، آيا روزه آن روز بر او واجب است يا نه؟
جواب: در فرض سؤال، احتياط واجب جمع بين گرفتن روزه و قضاى آن است.

سؤال 578 :شخصى كه در ماه مبارك رمضان مسافر است براى اينكه بتواند روزه بگيرد اگر قبل از ظهر به حدّ ترخص بيايد و نيت روزه كند و همين كه ظهر شد از همانجا مجدداً مسافرت كند، آيا روزه اش صحيح است يا نه؟
جواب: اگر بخواهد روزه اش صحيح باشد و قضا نداشته باشد بايد قبل از ظهر وارد وطنش شود و بعد از ظهر از وطن خارج شود، و الاّ بنابر احتياط واجب لازم است بين گرفتن روزه و قضاى آن جمع نمايد.

سؤال 579 :آيا حكم نماز و روزه مسافر در باب حدّ ترخص فرق مى كند؟
جواب: بلى، در خصوص مسافرت از وطن، اگر بخواهد در فاصله بين وطن و حدّ ترخص نماز بخواند معيناً نماز تمام است. ولى نسبت به روزه در اين فاصله به نحوى كه در دو مسأله قبل بيان شد بايد احتياط كند. اما در محلى كه قصد اقامت كرده، اگر مسافرت كند و بخواهد پيش از حد ترخص نماز بخواند، بنابر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند. همانگونه كه روزه را نيز بنابر احتياط واجب بايد بگيرد و قضاى آن را هم بگيرد.

سؤال 580 :شخصى در ماه مبارك رمضان به خارج از كشور مسافرت مى كند، آيا اين مسافر بايد با اذان ايران افطار كند يا به اذان محل ورود؟ نماز وى چگونه است؟
جواب: طبق اذان محلّ ورود بايد افطار كند و نماز بخواند.
(صفحه 154)

نذر روزه در سفر و غير آن

سؤال 581 :آيا انسان مى تواند نذر كند كه روزه ماه رمضان را در سفر بگيرد؟
جواب: جايز نيست.

سؤال 582 :شخصى نذر كرده تمام روزهاى جمعه ماه رجب و شعبان را روزه بگيرد، آيا اگر سفرى براى او پيش آيد عمل به اين نذر واجب است؟
جواب: اگر نذر كرده اين روزها را حتى اگر مسافر هم شد روزه بگيرد بايد در سفر نيز بگيرد و در غير اين صورت قضاى روزه نذرى كافى است، كفاره مخالفت با نذر بر او نيست.

سؤال 583 :آيا روزه مستحبى را مى توان در سفر گرفت؟
جواب: نمى شود، مگر اين كه نذر كرده باشد در سفر روزه بگيرد، يا نذر كرده باشد روز معين را چه در سفر و چه در حضر روزه بگيرد.

سؤال 584 :آيا مى توان در سفر نذر روزه مستحبى كرد؟ مثلا در راه مشهد يا پس از رسيدن به آنجا بدون قصد اقامت نذر روزه مستحبى كند؟
جواب: خير.

سؤال 585 :كسى كه قضاى روزه ماه رمضان بر عهده دارد، آيا مى تواند نذر كند و روزه نذر بجا آورد؟
جواب: اگر روز معينى را نذر كند كه گرفتن قضاى روزه هاى خودش قبل از آن ممكن باشد، مانعى ندارد.

روزه استيجارى

سؤال 586 :كسى كه روزه قضاى رمضان به عهده اوست، آيا مى تواند براى ديگرى اجير شود يا تبرّعاً روزه غير را بگيرد؟ روزه قضايى پدر را چطور؟
جواب: روزه قضاى پدر رامى تواند بگيرداما در صورتى مى تواند اجير شود كه زمان آنرا بهوقتى موكول كند كه امكان گرفتن روزه هاى واجب خود را داشته باشد.
(صفحه 155)
سؤال 587 :آيا بچه نابالغ مى تواند براى گرفتن روزه اجير شود؟
جواب: خلاف احتياط است.

سؤال 588 :كسى كه روزه كفّاره بر عهده دارد و براى او مقدور نيست بطور متوالى روزه بگيرد، آيا مى تواند روزه استيجارى بگيرد؟
جواب: مانعى ندارد.

سؤال 589 :اگر پسر بزرگ ميت نابالغ باشد، آيا مى تواند قبل از بلوغ روزه هاى پدر خود را بگيرد؟
جواب: اگر مميز باشد و شرايط صحت روزه را مراعات كند، مانعى ندارد.

سؤال 590 :اگر كسى روزه استيجارى را بعد از ظهر افطار كند، كفاره دارد؟
جواب: كفاره ندارد.

قضا و كفاره روزه

سؤال 591 :اشخاصى كه جاهل به حكم بوده اند و در اوايل تكليف روزه را خورده اند، مضافاً بر قضا، آيا كفاره افطار عمدى دارد؟
جواب: بطور كلى اگر جاهل به مسأله بوده اند و از ياد گرفتن غفلت داشته اند، فقط قضا بر آنان واجب است. ولى اگر ملتفت بوده اند و احتمال مى داده اند و قدرت يادگيرى مسائل را داشته اند و از روى بى اعتنايى و سهل انگارى سؤال و تحقيق نكرده اند، علاوه بر قضا، كفاره هم بر عهده آنان مى باشد.

سؤال 592 :كسى كه روزه قضا داشته باشد، آيا مى تواند روزه مستحبى بگيرد؟
جواب: خير، نمى تواند.

سؤال 593 :كسى كه نمى تواند روزه هاى قضاى خود را بگيرد، چه حكمى دارد؟
جواب: هر وقت توانست بگيرد.

سؤال 594 :شخصى در ماه مبارك رمضان، مى دانسته كه قبل از ظهر، به مسافرت مى رود
(صفحه 156)
و نبايد روزه بگيرد، لذا صبح، قبل از حركت در منزل افطار كرد (صبحانه خورد) آيا فقط قضاى آن روز را بگيرد يا كفّاره هم دارد؟
جواب: روزه را بايد قضا كند و كفّاره هم بدهد. مگر اينكه احتمال هم نمى داده كه نبايد افطار كند، كه در اين صورت فقط قضا دارد.

سؤال 595 :اگر انسان، در روزه واجب، سهواً چيزى بخورد و به خيال اينكه روزه اش باطل شده است، افطار كند، آيا غير از قضا كفّاره هم بر او واجب است؟
جواب: اگر جاهل مقصّر بوده، يعنى در ياد گرفتن مسأله، كوتاهى كرده و روزه مورد سؤال، روزه ماه رمضان بوده، قضا و كفّاره واجب است.

سؤال 596 :شخصى به جهت مريضى روزه ماه رمضان را نگرفته، آيا مى تواند پول كفاره تأخير آن را به فقير بپردازد؟
جواب: پول دادن كفايت نمى كند. ولى در صورتى كه به فقير وكالت دهد كه با آن پول، از جانب پرداخت كننده طعام خريدارى كند و خودش تملك كند، مانعى ندارد. البته بايد فقير مورد اطمينان باشد.

سؤال 597 :شخصى به سنّ پانزده سال قمرى رسيده و به او تذكر داده اند كه مكلّف شده، ولى باور نكرده و خيال مى كرده كه سن تكليف تمام شدن پانزده سال شمسى است، لذا روزه آن سال را نگرفته، فعلا چه وظيفه اى دارد؟
جواب: اگر در سؤال و تحقيق سهل انگارى و بى اعتنايى كرده، علاوه بر قضا، كفّاره هم واجب است.

سؤال 598 :كسى كه كفاره روزه به گردن او است، اما درآمدى ندارد و تحت تكفل پدر است، چگونه بايد آن را بدهد؟
جواب: هروقت قدرت پيدا كرد بدهد.

سؤال 599 :شخصى براى قضاى روزه ماه رمضان اجير شده و بعد از ظهر افطار كرده، آيا كفاره دارد؟
(صفحه 157)
جواب: خير، كفاره ندارد.

سؤال 600 :كسى كه روزه ماه مبارك رمضان را بدون عذر شرعى باطل كند، اگر بخواهد بعنوان كفّاره شصت فقير را اطعام كند، آيا مى تواند قيمت آن را حساب كرده و پول آن را به فقير بدهد؟
جواب: مى تواند پول آن را به فقير مورد اطمينان بدهد و او را وكيل كند تا از طرف او نان بخرد و مصرف كند.

سؤال 601 :دخترى 4 سال روزه هاى خود را نگرفته و از طرفى مى بايد براى خودش جهيزيّه تهيه كند، اگر بخواهد براى هر روز 60 فقير اطعام كند جمعاً چقدر مى شود؟ آيا دادن كفاره مقدّم است يا تهيّه جهيزيه؟
جواب: قضاى روزه هايى را كه نگرفته است انجام دهد و براى كفاره هر روز حدود 45 كيلو گندم يا قيمت آن را در نظر گرفته و تدريجاً به فقرا براى صرف نان بپردازد و به تأخير انداختن كفاره اگر به قصد بى اعتنايى و مسامحه نباشد، مانعى ندارد.

سؤال 602 :آيا غير سيد مى تواند كفاره روزه اش را به سيد بدهد؟
جواب: خلاف احتياط استحبابى است و مستحب است صدقات واجبه اعم از كفارات مربوط به روزه و غيره را، غير سيد به سيد ندهد.

سؤال 603 :آيا در كفاره مى توان به جاى آرد يا نان و گندم، برنج به فقير داد؟
جواب: بلى، جايز است ولى مقدار برنج بايد از جهت وزن به همان مقدارى باشد كه در مورد گندم لازم است، يعنى به جاى يك مد گندم يك مد برنج بدهند نه كمتر.

سؤال 604 :آيا مى توان يك مد نان از نانوايى خريد و جهت كفاره روزه به فقير داد، يا حتماً بايد يك كيلو باشد؟
جواب: بلى، يك مد (750 گرم) نان كفايت مى كند ولى بهتر است يك كيلو بدهد.