فهرست مطالب

(صفحه 30)
جواب: چنانچه از اهل خبره نباشند شهادت آنها اعتبار ندارد.

بقاء بر تقليد ميت

سؤال 17 :اينجانب در زمان حيات مرحوم آية الله اراكى (رحمه الله) تصميم داشتم از ايشان تقليد كنم و خود را مقلّد ايشان مى دانستم ولى فتواى ايشان را ياد نگرفته و مطابق با احتياط عمل مى كردم، در چنين صورت بقاى بر تقليد ايشان چه حكمى دارد؟
جواب: در فرض سؤال بقاى بر تقليد ايشان جايز نيست، زيرا تقليد از ايشان تقليد ابتدايى از ميت خواهد بود.

سؤال 18 :اينجانب پس از رحلت حضرت امام (رحمه الله) تعدادى از مسائل را به آية الله اراكى (رحمه الله)رجوع كرده ام، آيا مى توانم در آن مسائل به فتواى ايشان باقى باشم؟
جواب: اگر اعلميت امام (رحمه الله) نزد شما محرز باشد، بايد در تمام مسائل بر تقليد ايشان باقى بمانيد.

سؤال 19 :آيا بقاى بر تقليد ميت جايز است؟ و آيا مى توان به مجتهد حىّ عدول كرد يا نه؟
جواب: بقاى بر تقليد ميت در همه مسائل ـ حتى مسائلى كه عمل نكرده ـ جايز است و با فرض اعلم بودن ميّت از حىّ، بقاى بر تقليد او واجب است.

سؤال 20 :چنانچه مرجعى كه انسان از او تقليد مى كرده، و از دنيا رفته اعلم از حىّ باشد، آيا لازم است بر تقليد او باقى بماند؟
جواب: لازم است باقى بماند.

سؤال 21 :شخصى از حضرت امام (رحمه الله) تقليد مى كرده، بعد از رحلت ايشان طبق فتواى آية الله اراكى (رحمه الله) بر تقليد امام (رحمه الله) باقى مانده است، آيا اين شخص مى تواند به تقليد هر دو آن بزرگواران باقى بماند؟
جواب: اگر اعلميت يكى از اين دو بزرگوار نسبت به ديگرى محرز نباشد مانعى ندارد و در غير اين صورت لازم است در تمام مسائل بر تقليد اعلم باقى بماند.
(صفحه 31)
سؤال 22 :آيا كسانى كه به فتواى حضرتعالى بر تقليد امام (رحمه الله) باقى هستند مى توانند در بعضى از مسائل از خود جنابعالى تقليد كنند؟
جواب: چنانچه به اعتقاد آنها اعلميّت حضرت امام (رحمه الله) نسبت به اينجانب محرز نباشد مانعى ندارد.

سؤال 23 :اينجانب از حضرت امام خمينى (رحمه الله) تقليد مى كردم، پس از رحلت ايشان بنابر فتواى مرحوم آية الله اراكى (رحمه الله) بر تقليد امام (رحمه الله) باقى ماندم، جز مسأله بلاد كبيره كه به آية الله اراكى رجوع كردم و پس از فوت آية الله اراكى به حضرتعالى رجوع كردم; حال بنابر فرموده شما كه بقاى بر تقليد از ميت اعلم را واجب مى دانيد بر تقليد حضرت امام (رحمه الله) باقى ماندم، حال بفرماييد در مسأله بلاد كبيره به فتواى كداميك از اين دو بزرگوار عمل كنم؟
جواب: اگر اعلميت حضرت امام (رحمه الله) محرز نباشد به فتواى هريك مى توانيد باقى بمانيد.

سؤال 24 :اينجانب از حضرت امام (رحمه الله) تقليد مى كرده ام، سپس از آية الله گلپايگانى (رحمه الله)و سپس از آية الله اراكى (رحمه الله) تقليد كرده ام، آيا مى توانم بر تقليد هركدام باقى بمانم؟
جواب: مى توانيد باقى بمانيد و اگر يكى از آن سه بزرگوار را اعلم بدانيد لازم است بر تقليد او باقى بمانيد.

مسائل متفرقه تقليد

سؤال 25 :اعمالى كه انسان بر طبق فتواى مجتهدى انجام داده در صورتى كه مخالف فتواى مجتهد بعدى باشد، آيا اعاده لازم دارد؟
جواب: اعاده لازم نيست.

سؤال 26 :آيا بر اجير لازم است سؤال كند كه مستأجر مقلّد چه كسى است؟
جواب: خير، طبق وظيفه خود عمل كند.

سؤال 27 :اگر كسى از مسأله گو مسأله اى را سؤال كرد، آيا مسأله گو مى تواند جواب او را طبق فتواى مرجع تقليد خودش بيان كند؟
(صفحه 32)
جواب: اگر بداند مرجع تقليد خودش و سؤال كننده يكى است مى تواند و همچنين است اگر مسأله گو اعلميّت مجتهدى را كه خود از او تقليد مى كند احراز كرده باشد، ولى اگر احتمال دهد تقليد سؤال كننده صحيح است و اعلميّت مجتهد خود را احراز نكرده است بايد فتواى مجتهد او را بگويد.

سؤال 28 :كسى از اوّل بلوغ بدون توجه به مسأله تقليد، اعمالى انجام داده است و اكنون از حضرتعالى تقليد مى كند، تكليف اعمالى كه انجام داده چيست؟
جواب: اگر اعمالش مطابق با فتواى مجتهدى بوده كه تقليد از او لازم بوده صحيح است.

سؤال 29 :كسى كه از مجتهدى تقليد كرده و پس از فوت او با اجازه مجتهد زنده به تقليد او باقى مانده است، وجوهات شرعى خود را به چه كسى بايد پرداخت كند؟
جواب: بايد به مجتهد زنده اى كه به او رجوع كرده پرداخت كند.

سؤال 30 :پسر بزرگتر كه مى خواهد نماز و روزه پدر را قضا كند، آيا بايد به فتواى مرجع تقليد پدرش عمل كند يا به فتواى مرجع تقليد خودش؟
جواب: مطابق فتواى مرجع تقليد خودش عمل كند.

سؤال 31 :كسى كه نايب مى شود براى انجام عباداتى چون نماز و روزه و حج، آيا بايد به فتواى مرجع تقليد خودش عمل كند يا به فتواى مرجع تقليد منوب عنه؟
جواب: اگر هنگام عقد اجاره قيد نكرده باشد كه طبق فتواى مرجع تقليد منوب عنه عمل كند بايد مطابق فتواى مرجع تقليد خودش عمل كند و در صورت امكان بهتر است طورى عمل كند كه با فتواى هردو آنها مطابق باشد.

سؤال 32 :كسانى كه شغلشان در سفر است با توجه به اينكه قبلا مقلّد حضرت امام (رحمه الله)بوده اند و بعد از رحلت ايشان به فتواى آيات عظام خوئى و گلپايگانى و اراكى (رحمه الله) بر تقليد امام باقى مانده اند نسبت به نماز و روزه چه وظيفه اى دارند؟
جواب: به نظر اينجانب نماز اين افراد در غير از وطن خودشان بنابر احتياط
(صفحه 33)
شكسته است، ولى اين قبيل افراد كه شغلشان در سفر است مى توانند در اين مسأله به فتواى يكى از اين سه بزرگوار رضوان الله عليهم عمل كنند يا به فالاعلم مراجعه كنند و نماز را تمام بخوانند و روزه را بگيرند.

سؤال 33 :شخصى به قصد قربت، عبادتى را انجام داده ولى طبق فتواى مجتهدى كه از او تقليد مى كرده باطل بوده است، بعد از فوت اين مجتهد به مجتهد اعلم بعد از او رجوع كرده است; حال اگر عمل مذكور بر طبق فتواى مجتهد دوّم صحيح باشد، آيا اعاده لازم دارد؟
جواب: در فرض سؤال، اعاده لازم نيست.

سؤال 34 :در محله يا شهرى يك فرد عالم و روحانى هست كه يقين داريم از مجتهد جامع الشرايط تقليد نمى كند، تكليف مردم در مراجعه به او در كارهايى مثل نماز جماعت، عقد نكاح و وجوهات شرعيه چيست؟
جواب: اگر اعمال او طبق نظر مرجع مردم صحيح است و وجوهات را هم نزد مرجع مردم مى فرستد و قبض براى آنها مى گيرد، مانعى ندارد.

نشانه هاى بلوغ

سؤال 35 :نشانه بلوغ چيست؟ و انسان در چند سالگى مكلّف مى شود؟
جواب: بلوغ در پسر به يكى از سه چيز مشخص مى شود:
1 ـ روييدن موى خشن و زِبر در زير شكم (بالاى عورت).
2 ـ خروج منى چه در خواب و چه در بيدارى.
3 ـ كامل شدن 15 سال قمرى كه 163 روز و 6 ساعت از 15 سال شمسى كمتر است.
و بلوغ دختر به يكى از سه چيز:
1 ـ روئيدن موى خشن و زِبر در زير شكم (بالاى عورت).
2 ـ بيرون آمدن منى چه در خواب و چه در بيدارى.
3 ـ تمام شدن نه سال قمرى كه 97 روز و 22 ساعت و 48 دقيقه از نه سال
(صفحه 34)
شمسى كمتر است.(1)

سؤال 36 :شخصى در سالهاى قبل از 15 سالگى يقين به خروج منى پيدا كرده ولى از روى جهل به مسأله و نبود مسأله گو نماز نخوانده و روزه هم نگرفته است; اكنون نسبت به عبادات آن زمان چه وظيفه اى دارد؟
جواب: در فرض سؤال كه يقين دارد منى از او خارج شده، بالغ بوده و نماز و روزه هاى فوت شده اش را بايد قضا كند و خوردن روزه ها اگر از روى جهل بوده و در ياد گرفتن مسائل كوتاهى نكرده كفاره ندارد.

سؤال 37 :پسربچه اى در سنّ 6 سالگى علائم بلوغ در او ديده شده از قبيل موى بالاى عورت و زير بغل و ضخيم و پر شدن صداى گلو و ديده شدن علامت جنابت بطور نادر در لباس زيرين، آيا او مانند افراد مكلف بايد نماز و روزه و ساير واجبات را انجام دهد؟
جواب: چنانچه علاوه بر علائم مذكور داراى تمييز متناسب با بلوغ باشد، مكلف خواهد بود.

---