فهرست مطالب

(صفحه 397)
سؤال 1502 :مردى در ازدواج با دخترى تدليس كرده و خود را عوضى معرفى كرده است. مثلا خود را دكتر يا مهندس معرفى كرده، كه اگر خود را اينگونه معرفى نمى كرد حتماً دختر راضى نمى شد، آيا به خاطر ندانستن موضوع، براى دختر اختيار فسخ عقد هست يا نه؟
جواب: در صورتى كه در عقد ازدواج شرط دكتر يا مهندس بودن زوج شده باشد، يا به نحوى توصيف كرده كه عقد مبنى بر آن وصف واقع شده، كه به منزله شرط ضمنى بوده، و بعد تخلف وصف ظاهر و واضح شده است، زن اختيار فسخ عقد را دارد. و چنانچه قبل از دخول فسخ كند، حق مهر ندارد. و اگر بعد از دخول فسخ كند، حق مهر دارد.

سؤال 1503 :مردى به عنوان داشتن شغل معين، زنى را به عقد دائم خود درآورده است. و بعد معلوم شده كه زمان عقد و بعد از عقد داراى شغل معين نبوده است. آيا اين مورد هم از موارد تدليس محسوب مى گردد يا خير؟
جواب: در فرض مسأله، اثبات خيار براى زوجه، به اين نحو تدليس مشكل است.

سؤال 1504 :در صورتى كه اطرافيان دختر بعضى از عيوب دختر را مثل پيسى، سوختگى، كچلى، بيان نكنند، آيا به مجرد نگفتن تدليس مى باشد؟ و شوهر حق پيدا مى كند عقد را فسخ كند؟
جواب: مجرد نگفتن عيب تدليس نيست.

سؤال 1505 :اگر در ازدواج تدليس صورت گيرد، ولى زوج ازدواج را به اميد برطرف شدن عيب فسخ نكند، و بعد ناچار شود زن را طلاق دهد، آيا مى تواند در مهر (نصف يا تمام آن) به مدلس رجوع كند؟
جواب: در فرض سؤال، استقرار نصف يا تمام مهريه مستند به خودش مى باشد و حق رجوع به مدلّس را ندارد.

سؤال 1506 :شوهر ديوانه شده است و همسر او عقد را فسخ نكرده است، ولى حال كه شوهر بهبودى يافته، آيا همسرش حق دارد با ادعاى اينكه نمى دانسته مى تواند عقد را فسخ
(صفحه 398)
كند، فعلا عقد را فسخ كند؟
جواب: بعد از رفع عيب، فسخ كردن مشكل است.

سؤال 1507 :زنى كه داراى عيب قرن است، اما با عمل جراحى مى توان رفع عيب كرد، آيا شوهر در اين صورت هم مى تواند عقد را فسخ كند؟
جواب: قبل از رفع عيب حق فسخ دارد. ولى اگر فسخ نكرده باشد، بعد از رفع عيب مشكل است.

سؤال 1508 :مردى در هنگام ازدواج مى گويد كه قبلا ازدواج نكرده است و زن به گمان و به اعتقاد اين عنوان قبول و اجازه داده است. و بعد معلوم مى شود كه قبلا زنى داشته و او را طلاق داده است، آيا زن در اين صورت حق فسخ پيدا مى كند؟
جواب: در فرض مزبور، زن حق فسخ ندارد.

سؤال 1509 :اگر شخصى در ازدواج تدليس كرد، بعد زوج متوجه شد و نكاح را فسخ كرد، آيا بايد مهر دختر را بدهد يا لازم نيست؟ و اگر داد آيا مى تواند به مدلّس رجوع كند؟
جواب: اگر قبل از دخول نكاح را فسخ كند، لازم نيست مهر را بپردازد. ولى اگر بعد از دخول فسخ كند در صورتى كه مدلِّس خودِ زن باشد، لازم نيست مهر را بپردازد. ولى اگر مدلس غير زن باشد، بايد مهريه زن را كاملا بپردازد. و مى تواند به مدلس رجوع كند.

عيوب موجب فسخ

سؤال 1510 :شخصى دختر نابالغ خود را به عقد پسرى درمى آورد. و بعد از بلوغ دختر متوجه مى شود كه پسر قبل از ازدواج، يعنى بعد از تولد ديوانه بوده است، آيا دختر مى تواند عقد را فسخ كند؟
جواب: بلى، در فرض سؤال دختر مى تواند عقد را فسخ كند.

سؤال 1511 :خانمى است كه به مدت 6 سال به جهت جنون زوج بلا تكليف مانده و شوهر وى نه مخارج او را مى دهد و نه طلاق، وظيفه ايشان چيست؟
(صفحه 399)
جواب: اگر جنون شوهر مسلم باشد، زوجه مى تواند نكاح را فسخ كند، و نيازى به طلاق زوج يا ولىّ وى ندارد.

سؤال 1512 :خانمى قبل از ازدواج به بيمارى روانى مبتلا بوده و هنگام ازدواج آن را مخفى كرده است، آيا شوهر بعد از آگاهى مى تواند نكاح را فسخ كند؟
جواب: اگر ثابت شود كه بيمارى جنون است و مرد هم هيچ اطلاعى نداشته، مى تواند نكاح را فسخ كند.

سؤال 1513 :در فرض فوق، آيا شوهر با فسخ مى تواند ادعاى خسارت كند و مخارج خود را از زن بگيرد؟
جواب: نمى تواند.

سؤال 1514 :آيا فرقى بين جنون ادوارى و جنون دائمى در فرض فوق وجود دارد؟
جواب: فرقى نيست.

سؤال 1515 :پنج سال پيش ازدواج كردم و حدود چند ماه پيش مطلع شدم همسر اينجانب مبتلا به بيمارى صرع از نوع ارثى مى باشد. پيش از ازدواج آن را به اطلاع من و خانواده ام نرسانيده اند و پس از ازدواج در اثر روشن شدن آن به خاطر مريضى مى خواهم از حق فسخ عقد خودم استفاده كنم. لطفاً حكم شرعى مسأله را بيان فرماييد؟
جواب: موارد حق فسخ در مسأله 2448 توضيح المسائل ذكر شده است. بيمارى صرع از مواردى نيست كه زوج يا زوجه حق فسخ داشته باشند. و شما نمى توانيد عقد را بهم بزنيد. بلى امر طلاق با زوج است و مى توانيد طبق شرايط و ضوابط آن اقدام كنيد.

سؤال 1516 :اگر بعد از ازدواج معلوم شود كه شوهر بدون خصيتين بوده است، آيا زن حق فسخ عقد را دارد؟
جواب: اگر مقصود اين باشد كه بيضتين او را كشيده اند يا كوبيده اند يا اصلا نداشته باشد، زن حق دارد عقد را فسخ كند.
(صفحه 400)
سؤال 1517 :بعد از عقد و قبل از دخول متوجه شدم كه دخترى به صورت مادرزادى يك پستان ندارد، من از ازدواج امتناع كردم و مى خواهم نكاح را فسخ كنم، اما او راضى نبوده و نيمى از مهر خود را مى خواهد، آيا من مى توانم نكاح را فسخ كنم؟
جواب: مورد مزبور از موارد فسخ نيست. زيرا كه در عقد شرط نشده و به صورت توصيف هم نيامده و از عيوب مجوّز فسخ هم نمى باشد. و اگر او را طلاق دهيد بايد نصف مهر او را بدهيد.

سؤال 1518 :دخترى به عقد كسى درآمده است. پس از عقد معلوم شده داراى عيبى است كه مانع از دخول است و شوهر فوراً و بدون هيچ گونه تصرفى نكاح را فسخ كرده، آيا به زن مهر تعلّق مى گيرد؟
جواب: در فرض سؤال، مهريه ساقط است و دختر حق ندارد.

سؤال 1519 :زن و شوهرى سه سال است با يكديگر ازدواج نموده و اولادى ندارند. با مراجعه به دكتر معلوم شده است كه زوجه عقيم است و به احتمال يك درصد با عمل جراحى امكان دارد صاحب فرزند شود. اگر زوج بخواهد به واسطه عقيم بودن زن، اين عقد را به هم بزند، آيا مى تواند يا خير؟ و آيا عقيم بودن از جمله عيوبى است كه موجب فسخ نكاح مى شود يا نه؟ با اين وصف در مورد مهر چگونه عمل مى شود، تمام مهر را زوجه مى برد يا خير؟
جواب: عقيم بودن از عيوب موجب خيار براى مرد نيست. بلى اگر بخواهد مى تواند زن را طلاق دهد و اگر طلاق قبل از دخول باشد، بايد نصف مهر را بپردازد. و اگر بعد از دخول باشد، بايد تمام مهر را بپردازد.

سؤال 1520 :دخترى به عقد مردى درآمده است. و پس از مدتى معلوم شده خانواده دختر دچار عقب افتادگى ذهنى و بيماريهايى مانند انحراف چشم تا حدّ كورى و سنگينى گوش تا حدّ كرى هستند و دختر قبلا دچار سكته شده، آيا چنين عيوبى موجب فسخ است؟
جواب: عيوبى كه موجب فسخ عقد مى شود در توضيح المسائل، مسأله 2448 بيان شده است. اما عيوبى كه در سؤال ذكر شده، در صورتى موجب حق فسخ عقد است كه در ضمن عقد شرط عدم عيب خاص يا مطلق عيب بشود. يا زوجه


(صفحه 401)
به وصف سلامت از عيب توصيف شده، و قبل از عقد در مقام گفتگو دخترى سالم معرفى شده و عقد مبنى بر آن واقع شده باشد كه در اين صورت مرد مى تواند عقد را فسخ كند در غير اينصورت حق فسخ ندارد. بلى مى تواند او را طلاق بدهد و در صورت طلاق اگر نزديكى نشده، زن نصف مهر را طلبكار است و خلاصه عقد شرعاً صحيح مى باشد.

سؤال 1521 :اگر زوج پس از عروسى دچار كسالت مغزى و روانى بشود، آيا مى توان نكاح را فسخ كرد؟
جواب: در فرض سؤال، اگر كسالت مغزى و روانى زوج به سرحد جنون رسيده است، بطورى كه اوقات نماز را تشخيص نمى دهد، زوجه اختيار فسخ دارد و نيازى به طلاق ندارد. البته اين اختيار فسخ فورى است كه اگر با علم به جنون زوج، فسخ را تأخير انداخت، خيار فسخ ساقط مى شود. ولى اگر از جهت جهل به مسأله فسخ نكرده، هروقت علم به خيار فسخ پيدا كرد، مى تواند فوراً فسخ كند، و رجوع به حاكم و مرجع تقليد لازم نيست. بلكه در اين صورت زوجه مى تواند بدون مراجعه، عقد را فسخ كند.
ضمناً در مورد سؤال كه نزديكى و دخول واقع شده، تمام مهر بر عهده خود زوج است كه اگر دارد بايد بدهد و اگر ندارد كسى ضامن نيست. مگر اينكه پدر زوج، مهر را به ذمه گرفته باشد.

سؤال 1522 :دست چپ اينجانب فلج است و بدونِ اطلاع دختر از اين مطلب، او را به عقد من درآوردند و فعلا كه متوجه شده به هيچ وجه حاضر به زندگى با من نيست، آيا دختر مى تواند نكاح را فسخ كند؟ و آيا من مى توانم به هيچ عنوان او را طلاق ندهم؟ در هرصورت وضع مهريه او چطور است؟
جواب: اگر در عقد، مرد توصيف به صحت و سلامت شده باشد، و عقد مبنى بر آن واقع شده باشد، زن حق فسخ دارد. و در صورتى كه قبل از دخول باشد نسبت به مهريه حقى ندارد. و اگر شرط نشده باشد زن حق فسخ ندارد. ولى چنانچه در حق او ظلم و بى انصافى مى شود بهتر است او را طلاق دهيد.