فهرست مطالب

(صفحه 451)
آموزش فعلى باشد، ارتكاب فعل حرام، مثل نگاه كردن زن به بدن مرد نامحرم و امثال آن به قدر ضرورت مانعى ندارد.

سؤال 1705 :پوشش زن در مقابل زن چه مقدار است؟
جواب: مقدار واجب پوشاندن عورتين (قبل و دبر) است و مازاد واجب نيست. و اين كه برخى از زنها فكر مى كنند كه حتى به عورت زن ديگر مى توانند نظر كنند و يا ستر عورت واجب نيست، اشتباه محض است.

سؤال 1706 :آيا زنان و مردان محرم كه رعايت ستر را نسبت به يكديگر نمى كنند مرتكب حرام مى شوند؟
جواب: چنانچه مواضعى را كه معمولا از محارم پنهان نمى كنند نپوشانند، مانعى ندارد.

سؤال 1707 :پوشاندن صورت و دستها تا مچ و روى پاها براى زن در نماز واجب است يا نه؟ و در صورت واجب نبودن اگر زن بداند مرد اجنبى بقصد ريبه و شهوت به او نگاه مى كند، آيا ستر آنها بر او واجب مى شود يا خير؟
جواب: اگر نامحرمى نباشد پوشاندن آنها در نماز واجب نيست، و در صورت علم به نگاه نامحرم ـ چه در حال نماز و چه در غير نماز ـ پوشاندن روى پا لازم است، و بنابر احتياط صورت و دستها را نيز بپوشاند.

سؤال 1708 :آيا موى ابرو گرفتن، سرمه كشيدن، ساعت مخصوص بستن، انگشتر و عينك زيبا زدن، براى خانمها زينت محسوب مى شود، كه پوشش آنها لازم باشد؟
جواب: بطور كلى آنچه عرفاً زينت محسوب مى شود، پوشش آن لازم است.

سؤال 1709 :پوشيدن لباسهايى كه حجم بدن در آنها پيداست، اگرچه پوست بدن پيدا نباشد، در خارج از منزل چه حكمى دارد؟
جواب: اگر مهيج نباشد و مفسده هم نداشته باشد، و زينت هم محسوب نشود، مانعى ندارد.
(صفحه 452)
سؤال 1710 :آيا مرد مى تواند زن را مجبور به زدن پوشيه يا پوشيدن لباس خاصّى كند؟
جواب: اگر به ملاحظه حفظ عفت و عصمت او باشد و يا نهى از پوشيدن لباس خاصى بكند، كه پوشيدن آن محرك شهوت ديگران و موجب انحراف افراد و بى حيايى و بى حجابى است، لازم است مرد او را موعظه و نصيحت كند. و بر زن است كه نصايح او را گوش كند.

سؤال 1711 :مقصود از لباس شهرت چيست؟ و آيا چادر سفيدى كه موجب انگشت نما شدن شود از مصاديق لباس شهرت است؟
جواب: مقصود از لباس شهرت لباسى است كه عرفاً زننده باشد و از جهت زننده بودن انگشت نما باشد. يا مناسب زىّ و شأن شخص، از حيث جنس يا رنگ يا نوع دوخت و امثال آن نباشد.

سؤال 1712 :آيا زن مى تواند بدون پوشش نزد برادر شوهر ظاهر شود؟
جواب: برادر شوهر مانند ساير مردهاى اجنبى، نامحرم است.

سؤال 1713 :پوشيدن جوراب تنها براى خانمها در صورتى كه چادر داشته باشند، چه حكمى دارد؟
جواب: اگر جوراب بشره را بپوشاند و مفسده نداشته باشد، مانعى ندارد.

سؤال 1714 :اشخاصى در يك خانه و يك طبقه عمارت مى باشند، با اينكه فاميل هستند نامحرم نيز هستند، ولى هيچ گونه خطرى از جهت ريبه و غير از آن در كار نيست و هميشه باهم نشست و برخاست دارند. و از لحاظ خورد و خواب و خريد لوازم منزل مخلوط هستند. دست و صورت باز و از حيث حجاب محجوب نيستند. چون از اين حيث برايشان دشوار است، آيا ترخيصى هست؟ يا مثل خارج منزل وظيفه نامحرم كه اجنبيه بايد از اجنبى مستور باشد، در اين جا هم جارى شود؟
جواب: دليلى بر تفاوت حكم بين غير محارم بنظر نرسيده است.

سؤال 1715 :آيا خواهر، مادر، عمه، خاله ولدالزنا با او محرم مى باشند يا خير؟
جواب: بلى، همه اينها محرم مى باشند.
(صفحه 453)

نظر به نامحرم و گفتگو و تماس با او

سؤال 1716 :شركت يك خانم مسلمان متدين در مراكز آموزشى و دانشكده ها جهت تعليم و تعلّم چه صورت دارد؟ در صورتى كه اكثر اساتيد مردند و در كلاسها اغلب خانمها حجاب ندارند؟
جواب: با رعايت حجاب و اكتفا به مقدار ضرورى از نگاه و صحبت، مانعى ندارد. و عدم رعايت ديگران براى كسى كه رعايت مى كند، اشكالى بوجود نمى آورد.

سؤال 1717 :در بعضى ممالك مسأله محرم و نامحرم چندان مورد اهميت نيست. خصوصاً روستانشينان، مثلا زن خود را از برادر شوهر حفظ نمى كند و او را به منزله برادر واقعى مى داند. چنانچه متقابلا او هم وى را خواهر خويش مى داند و چه بسا مصافحه مى كنند يا همديگر را مى بوسند يا دختر عمو و دختر دايى با پسر خاله يا عموزاده مصافحه و روبوسى مى كنند، اين عمل چون از روى سادگى و بدون قصد ريبه مى باشد آيا اشكال دارد؟ و بر فرض محذور داشتن، از روى پارچه حكمش چيست؟
جواب: هيچ يك از موارد فوق جايز نيست. و بهتر است از روى پارچه نيز اجتناب شود.

سؤال 1718 :در محيط دانشگاههاى كشورهاى غربى هنگام برخورد با اساتيدِ زن يا دانشجويانِ دختر، ناگزير از مصافحه هستيم. وگرنه حمل بر سوء ادب دانشجويان مسلمان مى شود، تكليف چيست؟
جواب: لازم است به آنها تفهيم كنيد كه عدم مصافحه با زن اجنبى ناشى از سوء ادب نيست. بلكه معلول عقيده اسلامى و تعهد به احكام آن است(1).

سؤال 1719 :صحبت كردن مرد با زن نامحرم چه حكمى دارد؟
جواب: اگر توأم با قصد لذت و شهوت نباشد، مانعى ندارد.

سؤال 1720 :شخصى علاقمند به دخترى است جهت ازدواج، و چون تمكن مالى ندارد و

---

(صفحه 454)
حياء مانع است پدر و مادر را در جريان بگذارد، آيا مى تواند با او صحبت كند يا بنويسد كه خواهان ازدواج با او مى باشد؟
جواب: اطلاع به او فى نفسه اشكالى ندارد. مگر اين كه موجب مفسده يا متهم شدن بشود.

سؤال 1721 :در يك خانه چند برادر با خانواده خود زندگى مى كنند. گاهى به حسب اتفاق برادر به زن برادر نگاه و گاهى هم شوخى مى كند. با عادى بودن اين جريان، حكم مسأله چيست؟
جواب: نگاه به زن نامحرم جايز نيست. اگرچه زن برادر باشد و در يك جا زندگى كنند و مزاح و شوخى توأم با قصد لذت جايز نيست.

گوش دادن به آواز و تلاوت زنان نامحرم

سؤال 1722 :استماع صداى زنان نامحرم به هنگام تلاوت قرآن از طريق نوار ضبط صوت جايز است يا نه؟
جواب: اگر موجب تهييج شود، اشكال دارد.

سؤال 1723 :آيا شنيدن صداى زن در مورد قرآن، سرود، همخوانى جايز است؟
جواب: اگر به قصد ريبه(1) و التذاذ باشد جايز نيست والاّ مانعى ندارد.

سؤال 1724 :استماع معلم مرد، صداى زن نامحرم را به هنگام تلاوت قرآن با لحن، در امر آموزش چه حكمى دارد؟
جواب: بهتر، بلكه لازم است در آموزش از آموزگاران زن استفاده شود.

سؤال 1725 :گوش فرادادن به خواننده زن اگر باعث تحريك نشود، چگونه است؟
جواب: جايز نيست.

سؤال 1726 :گوش دادن به دكلمه زن كه از صداى جمهورى اسلامى پخش مى شود

---

(صفحه 455)
چگونه است؟
جواب: اگر عنوان غنا نداشته باشد و محرك نيز نباشد، مانعى ندارد.

فيلم و عكس نامحرم

سؤال 1727 :ديدن زنان غير مسلمان در تلويزيون كه پوشش مناسب و كافى ندارند، آيا جايز است؟
جواب: در صورتى كه قصد ريبه و لذّت نباشد، مانعى ندارد.

سؤال 1728 :نظر حضرتعالى پيرامون فيلمهاى تحريك آميز كه از سيماى جمهورى اسلامى پخش مى شود چيست؟
جواب: تماشا كردن فيلم هاى محرّك، جايز نيست.

سؤال 1729 :نظر كردن به تصوير زنان جوان و آرايش كرده در فيلمهاى سينمايى كه از تلويزيون پخش مى شود چه حكمى دارد؟ فيلم هاى خارجى چطور؟
جواب: در صورتى كه شناخته شده باشند و يا موجب تهييج شود، اشكال دارد.

سؤال 1730 :استفاده از فيلمهاى مستهجن و ماهواره اى چگونه است؟
جواب: استفاده از فيلمهاى فوق كه به منظور انحراف تدارك ديده شده، جايز نيست.

سؤال 1731 :آيا بانوان مى توانند عكسهايى را كه بدون پوشش گرفته اند، به دوستانشان هديه بدهند؟
جواب: در صورتى كه اطمينان داشته باشند در اختيار مرد اجنبى قرار نمى گيرد، مانعى ندارد.

سؤال 1732 :تكليف كسانى كه به كشورهاى خارجى سفر مى كنند و با عكسهاى سكسى مواجه مى گردند چيست؟
جواب: از نظر به آنها اجتناب كنند.