فهرست مطالب

(صفحه 185)
سؤال 729 :آيا به پولى كه در راه اسراف و يا خريد اشياى غير ضرورى و چيزهايى كه در شأن انسان نيست ـ مثل بعضى دكورها و قابهاى نفيس ـ مصرف مى شود، خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: بلى، بايد خمس آنها را بپردازد.

سؤال 730 :شخصى براى پسرش كه هنوز ازدواج نكرده و تحت تكفّل او مى باشد خانه اى خريدارى مى كند كه مقدارى از آن غير مخمّس بوده است. آيا اين پول از مخارج او محسوب مى شود؟
جواب: مقدراى از پول كه از قبل به آن خمس تعلّق گرفته بايد خمس آن را بپردازد. و مقدارى كه از درآمد سال بوده در صورتى كه هبه مناسب شأن او بوده خمس ندارد.

سؤال 731 :لباسى جهت پوشيدن خريدارى كرده ام، با وجود اينكه مورد احتياج بوده يكسال بدون استفاده مانده است، آيا خمس دارد؟
جواب: در فرض سؤال كه مورد احتياج بوده، خمس ندارد.

سؤال 732 :آيا به اشياى جزيى، مثل: شيشه عطر، مهر، تسبيح كربلا و جانماز كه انسان خريدارى كرده و در اثناى سال مورد استفاده قرار نگرفته، خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر از منافع سال خريدارى كرده و در معرض استفاده باشد، خمس ندارد.

سؤال 733 :آيا به كتابهايى كه اهل علم خريدارى مى كنند و بعضى از آنها ممكن است هيچگاه مورد استفاده قرار نگيرند خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر در معرض استفاده باشند و امكان نياز به آنها وجود داشته باشد، خمس به آنها تعلّق نمى گيرد.

سؤال 734 :سال خمسى اينجانب اول فروردين است. در اسفندماه اجناسى خريدارى كردم تا در ايّام عيد به بستگانم هديه بدهم، آيا به اين اجناس خمس تعلّق مى گيرد؟
(صفحه 186)
جواب: اگر در وقت متعارف خريدارى كرده ايد و مناسب با شأن شما است، خمس ندارد.

سؤال 735 :آيا طلا و زيورآلاتى كه بانوان خريدارى مى كنند جزء مؤونه است؟
جواب: اگر از درآمد سال باشد و بيشتر از شأن آنها نباشد و از آن استفاده كنند، خمس ندارد.

سؤال 736 :كسى كه سال خمسى نداشته و مقدارى پول صرف ساختمان مسجد و حسينيه و بيمارستان و حمّام كرده، آيا به اين پول خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر از درآمد سال او بوده و صرف در موارد مذكوره مطابق شأن او بوده، خمس ندارد. ولى اگر يقين دارد سال بر آن گذشته است، خمس دارد.

سؤال 737 :پيرزنى كه فرزندانش مخارج او را مى دهند مبلغى پول دارد و با اينكه از استفاده زينت افتاده با آن پولها طلا مى خرد تا زمانى كه راه كربلا باز شد خرج سفر كربلا كند، آيا اين طلاها خمس دارد؟
جواب: در فرض سؤال، اگر سال از آنها بگذرد خمس دارد.

سؤال 738 :آيا پولى كه انسان براى بيمه مى پردازد جزء مؤونه است، يا بايد خمس آن پرداخته شود؟
جواب: اگر پرداخت پول براى بيمه مورد نياز شخص باشد، خمس ندارد.

سؤال 739 :امسال عازم زيارت بيت الله الحرام مى باشم، مبلغى پول به مدير كاروان دادم كه در عربستان پول و ارز آنجا را به من بدهد و هنوز مشرف نشده ام و سال خمسى ام فرا رسيده است. آيا به اين پول خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: در فرض سؤال، خمس تعلّق مى گيرد.

سؤال 740 :كسى كه در بين سال خمسى چيزى را براى رفع احتياجات خود و خانواده اش خريدارى مى كند و بعد از سال خمسى آن را مى فروشد تا چيز ديگرى تهيه كند يا تبديل به احسن كند، آيا به پول فروش آن خمس تعلّق مى گيرد؟
(صفحه 187)
جواب: پول فروش جزء درآمد سال فروش محسوب مى شود بنابراين اگر قبل از گذشت سال صرف مؤونه شود خمس ندارد و اگر باقى بماند بايد تخميس شود.

سؤال 741 :جنسى را به صورت سلف خريدارى كرده ام و پول آن را پرداخته ام ولى پيش از تحويل جنس، سال خمسى ام فرا رسيده است، آيا بايد خمس پول را بپردازم؟
جواب: اگر جنس خريدارى شده مربوط به مؤونه باشد و در وقت آن نتوانيد تهيه كنيد، خمس ندارد. و در غير اين صورت پرداخت خمس لازم است.

سؤال 742 :خانمى مقدارى طلا و زيورآلات خريدارى كرده و از آن استفاده كرده است و بعد از چند سال آنها را مى فروشد، آيا به محض فروش بايد خمس آنها را بپردازد؟
جواب: اگر از درآمد سال خريدارى كرده و در سالهاى بعد فروخته قيمت آن جزء درآمد سال فروش محسوب مى شود، كه اگر تا پايان سال صرف مؤونه نشود، خمس دارد.

جهيزيه

سؤال 743 :آيا به جهيزيه دختران كه در طول چند سال بتدريج تهيه مى شود، خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: اگر انسان نتواند يكجا تهيه كند و ناچار باشد هرسال مقدارى از آن را تهيه كند يا در شهرى باشد كه معمولا هرسال مقدارى از جهيزيه را تهيه مى كنند و تهيه آن مورد حاجت باشد، چنانچه در بين سال از منافع سال جهيزيه خريدارى كند خمس ندارد. ولى اگر از منافع سالهاى قبل خريدارى كند، بايد خمس آن را پرداخت كند.

سؤال 744 :اگر چيزى به عنوان جهيزيه دخترِ اول خريدارى شود و در منزل براى دخترِ دوم بماند، آيا خمس دارد؟
جواب: در صورتى كه تهيه جهيزيه براى دختر دوم نيز مورد نياز باشد، خمس ندارد.
(صفحه 188)
سؤال 745 :دخترى كارمند است و در خانه پدر زندگى مى كند. مقدارى از حقوق ماهيانه خود را جهت تهيه جهيزيه و ساير لوازم زندگى پس انداز مى كند، آيا به اين پول خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: خمس تعلّق مى گيرد. مگر اينكه براى تهيه جهيزيه مورد نياز و در حد شأن خود، راهى غير از اين نداشته باشد و نتواند يكجا تهيه كند. كه در اين صورت به پس انداز، خمس تعلق نمى گيرد.

سؤال 746 :اينجانب براى دخترم دفترچه حساب پس انداز بانكى باز كرده ام و هرماه مقدارى پول به حساب آن واريز مى كنم تا پس از گذشت چند سال كه موقع ازدواج او فرا مى رسد برايش جهيزيه و لوازم زندگى تهيه كنم. آيا به اين پول خمس تعلّق مى گيرد؟ و اگر از طرف بانك سودى مشروع به اين پول تعلق بگيرد، آيا متعلّق خمس است؟
جواب: اگر براى تهيه جهيزيه مورد نياز و در حدّ شأن راهى غير از اين نداشته باشيد و در موقع نياز نتوانيد تهيه كنيد، كه در اين صورت خمس به آن تعلق نمى گيرد.

سؤال 747 :آيا حكم جهيزيه دختر در مورد پسر نيز جارى است؟ يعنى اگر پسر از درآمد سال لوازم مورد نياز زندگى آينده خود را خريدارى كند يا پدر و مادر برايش خريدارى كنند، آيا خمس ندارد؟
جواب: حكم جهيزيه را دارد. و همچنين است نسبت به پس انداز خود پسر يا پدر براى او، در صورتى كه بموقع باشد و نتوانند يكجا تهيه كنند و در حدّ شأن باشد.

سؤال 748 :اينجانب مقدارى وام براى تهيه جهيزيه دخترم از بانك گرفتم تا اقساط آن را در مدت چهار سال بپردازم. آيا مى توانم اقساط آن را از درآمد سالهاى آينده بپردازم؟
جواب: مى توانيد بپردازيد.

سؤال 749 :اگر پدرى جهيزيه دختر را از مال غير مخمّس تهيه كرده باشد و خمس آن را نپردازد، پرداخت خمس بر دختر لازم است؟
(صفحه 189)
جواب: بلى، در فرض سؤال، لازم است دختر خمس جهيزيه را بپردازد.

سؤال 750 :اينجانب جهيزيه مورد نياز خود را خريده ام و پول آنها را قرض كرده ام آيا لازم است طلاى زينتى خود را كه از درآمد سال خريده ام بفروشم و بلافاصله قرض خود را پرداخت نمايم و آيا بايد خمس آنرا بپردازم؟
جواب: اگر به مقدار شأن شما باشد واجب نيست بفروشيد و اگر هم بفروشيد لازم نيست خمس آنرا فوراً بدهيد.

سؤال 751 :اينجانب دخترى دارم كه ناچارم برايش جهيزيه تهيه كنم و نمى توانم آنرا يكجا خريدارى كنم و از طرفى اگر جهيزيه را از درآمد سال بتدريج خريدارى كنم نوعاً ضايع مى شود و بموقع از قابليت استفاده خارج مى شود و باصطلاح از رواج و مطلوبيت مى افتد و چه بسا نگهدارى آنها مشكل است و جاى حفظ آنرا نداريم. در اين صورت اگر پول را پس انداز كنم تا بموقع مايحتاج را تهيه كنم، آيا خمس به آن تعلق مى گيرد يا نه؟
جواب: در فرض سؤال، با توجه به مشكلات مزبور، خمس به آن تعلق نمى گيرد.

زمين و باغ و محصولات كشاورزى

سؤال 752 :آيا به زمين زراعتى و باغ كه از درآمد سال خريدارى شوند، خمس تعلّق مى گيرد؟
جواب: در فرض سؤال، اگر باغ براى استفاده خود و خانواده از ميوه آن خريدارى شده و مناسب با شأن او و در حدّ نياز او باشد خمس ندارد. و اگر براى فروش ميوه آن باشد خمس دارد. ولى زمين زراعتى در حكم سرمايه است، و طبق احكام خمس سرمايه خمس دارد.

سؤال 753 :شخصى باغى براى استفاده خود و خانواده اش خريدارى كرده است، در بعضى سالها بطور اتفاقى ميوه آن بيش از مصرف خانواده او بوده و بفروش مى رسد، آيا به اين باغ خمس تعلّق مى گيرد؟