فهرست مطالب

(صفحه 244)
جواب: موسيقى كه مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرامست و اگر صداى زن باشد حرمت مؤكد مى شود.

سؤال 990 :شركت در مجالس عروسى يا جشنهايى كه در آن برنامه هاى موسيقى اجرا مى شود، چگونه است؟
جواب: جايز نيست.

سؤال 991 :استعمال آلات موسيقى در دسته هاى عزادارى، آيا جايز است؟
جواب: استعمال آلات لهو و لعب مطلقاً حرام است.

سؤال 992 :آيا تعليم اُرگ كه يك وسيله موسيقى است و خريد و فروش آن و همچنين استفاده از آن آزاد است و در راديو و تلويزيون هم استفاده مى شود، جايز است؟ اينجانب معلّم اين وسيله موسيقى هستم نظر حضرتعالى در مورد تعليم آن چيست؟
جواب: اگر به صورت مطرب و مناسب مجالس لهو و لعب نواخته شود اصل آن حرام و تعليم آن هم حرام است والا حرام نيست.

سؤال 993 :اينجانب علاقه وافرى در زمينه فراگيرى موسيقى به عنوان وسيله اى براى پركردن بخشى از اوقات فراغت بصورت تئورى و عملى را دارم، نظر حضرتعالى در اين مورد چيست؟
جواب: صرفنظر از اينكه موسيقى لهوى و مناسب مجالس خوشگذرانى چه از نظر تعليم و تعلم و چه از نظر عملى حرام است بايد توجه داشت كه وقت چقدر ارزش دارد و در كنار آن اطلاعات نسبت به مسائل اسلامى بسيار كم. آيا بهتر نيست كه از وقت براى آشناشدن هرچه بيشتر به مسائل مختلف اسلامى استفاده كرد؟ مخصوصاً برخى از آنها نشاط انگيز مى باشد، مانند قصه هاى قرآن و تاريخ اسلام و شخصيتهاى اسلامى از زمان رسول خدا (صلى الله عليه وآله) به بعد. و آيا صحيح است كه يك مسلمان دهها سال بر او بگذرد و سالهاى آخر عمرش فرا رسد و با دست تهى از اطلاعات اسلامى از اين جهان رخت بربندد!

سؤال 994 :استفاده تنبك و دايره در مجالس عروسى چه حكمى دارد؟
(صفحه 245)
جواب: جواز آن، محل اشكال است.

سؤال 995 :نظر حضرتعالى در مورد آهنگهايى كه از راديو و تلويزيون پخش مى شود چيست؟
جواب: آهنگهاى مناسب مجالس لهو و لعب و مهيج حرام است و اگر چنين نيست، مانعى ندارد.

سؤال 996 :اگر كسى هيچ نوع آهنگى براى او ايجاد تحريك نكند، گوش دادن او به آهنگها چگونه است؟
جواب: ملاك نوع مردم است، نه شخص انسان.

سؤال 997 :لطفاً حكم دايره و دف زدن در عروسى زنان و مجلس عقد و مجلس جشن بعد از عقد و خواندن زن در مجالس زنانه و زدن دايره در مراسم ختنه كردن فرزند را بيان فرماييد؟
جواب: تنها غنا و آواز در مجالس عروسى زنانه مستثنى است و در بقيه موارد حرام است.

سؤال 998 :حكم نگاه كردن به فيلمهاى تلويزيونى كه برخى اوقات زنهاى بى حجاب نيز دارد و نيز گوش دادن به صداى تارى كه نواخته مى شود، چه صورت دارد؟
جواب: نگاه كردن به فيلم اجنبيه كه او را نمى شناسد، به شرطى كه ريبه و فساد در آن نباشد اشكال ندارد. و موسيقى مطرب حرام است و صداهاى مشكوك مانع ندارد.

سؤال 999 :بعضى از سرودهايى كه از صدا و سيماى جمهورى اسلامى پخش مى شود آهنگهاى تندى دارد كه حتى انسان را از حالت طبيعى خارج مى كند، شنيدن اين نوع سرودها چه حكمى دارد؟ و آيا شنيدن كليه آهنگهايى كه از راديو پخش مى شود موافق شرع است؟
جواب: موسيقى مطرب حرام است و صداهاى مشكوك مانع ندارد.

سؤال 1000 :گيتار و يا ساير وسايلى را كه هم اكنون ما در منزل داريم ـ اگرچه اصلا از آنها
(صفحه 246)
استفاده نمى شود ـ چه كار كنيم؟
جواب: آلات لهو را بايد از بين ببريد.

سؤال 1001 :آيا خريد و نصب آنتن هاى ماهواره اى در منازل جايز است؟ و ثانياً استفاده افراد از برنامه ها چگونه است؟ و ثالثاً آيا منع كودكان از ديدن برنامه ها، مجوّز تهيه و نصب آنتن و استفاده بزرگترها (پدر و مادر) مى باشد يا خير؟
جواب: اولا، با توجه به آنچه مطّلعين اظهار مى دارند برنامه هاى ماهواره اكثراً موجب شيوع فحشا و منكر مخصوصاً در رابطه با نسل جوان مى باشد. لذا خريد و نصب آنتن هاى ماهواره اى جايز نيست.
ثانياً، صرف استفاده از برنامه ها، اگر خارج از برنامه هاى فوق الذكر باشد و موجب انحراف اخلاقى و يا اعتقادى و غيره نباشد، مانعى ندارد.
ثالثاً، اگر استفاده بزرگترها در همان محدوده اى باشد كه در جواب دوم ذكر شد، مانعى ندارد. ولى در عين حال عدم جواز خريد و نصب به قوّت خود باقى است.

سؤال 1002 :اينجانب پاى تلويزيون مى نشينم و بچه ها از 5 ساله تا 20 ساله، از دختر و پسر، از محصل مدرسه تا طلبه همه به تلويزيون نگاه مى كنند. و بنده مواردى خلاف شرع مشاهده مى كنم و به خاطر اينكه فرهنگ اسلامى بچه ها خراب نشود و حرام را حلال ندانند و منكر را معروف نشناسند، اين موارد را به آنان گوشزد مى كنم. امّا بعضى از طلاّب برخورد شديدى با بنده مى كنند. مى گويند حضرت امام (رحمه الله) همه برنامه هاى تلويزيون را حلال مى دانند. حال بفرماييد در مقابل نشان دادن زنهاى نامحرم با آرايش و خنده و نازى كه مى كنند و موسيقى كه پخش مى كنند تكليف چيست؟
جواب: هنوز برنامه هاى تلويزيون و راديو صددرصد اسلامى نيست و در ميان آنها احياناً برخى از موارد غير مشروع وجود دارد، كه با عنايت خاص مسؤولان اصلاح خواهد شد. ولى لازم است در برخورد با جوانها و نوجوانها بگونه اى عمل شود كه اعتقاد آنها نسبت به اصل نظام مقدس جمهورى اسلامى تزلزل پيدا نكند. زيراكه نظام مذكور حافظ اساس اسلام و تشيع است همانطور كه در صدر
(صفحه 247)
اسلام احكام الهى بصورت تدريج نازل و پياده مى شد، دراين نظام هم كه مسبوق به رژيم ضد اسلامى طاغوت بوده، نبايد انتظار داشت كه جميع احكام اسلام در زمان كوتاهى پياده شود. بلكه نياز به مرور زمان دارد، اميد است در آينده نزديك شاهد پياده شدن همه احكام اسلام در سايه حكومت اسلامى باشيم. در عين حال از مواردى كه اطمينان به حرمت داريد اجتناب كنيد و چنانچه مفسده اى در كار نباشد، ديگران را ارشاد كنيد.

سؤال 1003 :نظر حضرتعالى پيرامون موزيكهاى غم انگيز چيست؟
جواب: موزيكهاى غم انگيز كه براى ايجاد غم و حزن و اندوه وضع شده، حرام نيست.

سؤال 1004 :آيا گوش دادن به موسيقى راديو و تلويزيون، حرام است؟
جواب: برخى از آنها حرام است و ان شاءالله در آينده نزديك مشكل آنها حل مى شود.

سؤال 1005 :موسيقى چيست؟ و آيا همه انواع آن از نظر اسلام حرام است؟
جواب: موسيقى به يك تعريف، تركيب اصوات است به نحوى كه خوش آيند باشد، لذا اگر مناسب مجالس لهو و لعب باشد حرام است، وگرنه اشكالى ندارد.

سؤال 1006 :بفرماييد موسيقى مطرب يعنى چه؟
جواب: معناى مطرب اين است كه حالت غيرعادى از نظر وجد و نشاط بوجود آورد.

سؤال 1007 :غنا به چه معنا است؟ چه حالاتى بر آن مترتب است؟
جواب: غنا عبارت از صوتى است كه علاوه بر مطرب بودن به معنايى كه ذكر شد، مشتمل بر ترجيع يعنى زير و بم و فروبردن و بيرون آوردن صدا باشد.

سؤال 1008 :هل يحرم السفر من اجل اللهو؟
جواب: نعم يحرم اذاكان لأجل اللهو المحرم بحيث لولم يكن ذلك لم يسافر
(صفحه 248)
اصلا و وجب ح اتمام الصلوة والمشهوران السفر لأجل الصيد اللهوى ايضاً حرام ولكن فى حرمته تأمل و اشكال و ان وجب فيه التمام للنصوص المعتبرة كما حقق فى محله.

سؤال 1009 :هل هناك تعريف محدد اللهو؟ هل هناك لهو مباح و آخر حرام؟
جواب: على نحو الاجمال والتخليص، اللهو مايشغل الأنسان عما يعينه و يهمّه يقال لهوت بكذا و عن كذا، اشّتغلت عنه بلهو، وله اصناف و اسباب مختلفة فمنها مباح بالضرورة كاللعب بالسبحة واللحية و كالأشتغال بامور الدنيا من المال والأولاد مالم يصدّا عن ذكر الله «وما هذه الحياة الدنيا الا لهو و لعب» (العنكبوت، ى 64)، «لاتلهكم اموالكم ولا اولادكم عن ذكر الله» (المنافقون، ى 9)، و منها حرام بالضرورة كالاشتغال بالتغنى والميسر و ضرب الأوتار «اجتنبوا قول الزور» (الحج، ى 32) «انما الخمر والميسر والأنصاب والأزلام رجس من عمل الشيطان فاجتنبوه» (المائدة، ى 93).

نقاشى و مجسمه سازى

سؤال 1010 :نقاشى كردن و ترسيم چهره اشخاص و حيوانات، آيا حرام است يا حكم ديگرى دارد؟
جواب: اگر برجستگى نداشته باشد، مانع ندارد.

سؤال 1011 :نقش و نگار و عكس حيوان و مانند آن بر روى پارچه، حكمش چيست؟
جواب: در صورتى كه نقش حيوان برجستگى داشته باشد جايز نيست، اگرچه خريد و فروش آن مانعى ندارد.

سؤال 1012 :نقاشى كردن صورت شخصيتهاى اسلامى معاصر و مراجع عظام (ايدهم الله تعالى) جهت تبليغات اسلامى چه صورت دارد؟
جواب: اگر داراى برجستگى نباشد و صدق مجسّمه نكند، اشكال ندارد.

سؤال 1013 :آيا نقاشى كردن عكسهاى چهارده معصوم (عليهم السلام) مانعى ندارد و آيا موجب وهن