فهرست مطالب

(صفحه 433)
از زنان  است.
6 ـ در تشريع قوانين اسلامى، معيار وجود نوعى، ملاكات است نه موارد استثنايى، البته اين جهت در مصوبات پارلمانى نيز مورد توجه عقلا مى باشد.
7 ـ يكى از اهداف تربيتى، تحكيم مبانى نظام خانواده است كه اساس تمام نظامهاى اجتماعى است و چون اين نظام هم مانند ساير نظامها، نياز به مدير دارد، اسلام از ميان اعضاى خانواده، شوهر را كه تحمل او در مشكلات بيشتر است انتخاب كرده، و هزينه زندگى و مسؤوليت فرزندان را در بسيارى از موارد به عهده او قرار داده است. همانگونه كه حضانت فرزندان را تا مدت محدودى براى مادر كه از عواطف زيادتر برخوردار است مقرر فرموده است.
با توجه به اين امور هفت گانه مى توان گفت كه تحصيل رضايت شوهر در خروج از منزل براساس مديريت شوهر و در قبال پرداخت هزينه همسر، و تحكيم نظام خانواده و حفظ حقوق حقه مردان و فرزندان است و ثمرات اين مديريت در برترى نظام خانوادگى افراد متدين، بر ساير خانواده ها مشاهده مى شود.

سؤال 1626 :اگر مردى براى انتقام و اذيت كردن زن خود به او اجازه ندهد كه از منزل خارج شود، آيا زن بايد اطاعت كند؟ مثلا هميشه اجازه مى داده به محلى برود; ولى حالا براى انتقام اجازه نمى دهد؟
جواب: انتقام گرفتن و اذيت كردن مرد، برخلاف كرامت انسانى است و مناسب اخلاق اسلامى نمى باشد. ولى اگر به هرجهت اجازه خروج نداد، بر زن است كه اطاعت كند.

سؤال 1627 :زنى با تحصيلات عاليه و تخصص در امور مختلف، مى خواهد در ادارات يا كارخانه مشغول به كار شود و از تخصص خود استفاده كند; اما شوهر او مخالفت مى كند. آيا منع شوهر جايز است؟ آيا زن مديون هزينه هايى كه از بيت المال، خروج تحصيل او شده نيست؟
جواب: چون اشتغال نوعاً ملازم با خروج از منزل و صرف ساعاتى از وقت مى باشد، لذا شوهر مى تواند منع كند. در اين صورت زن مديون نيست. زيرا
(صفحه 434)
تعهدى نسبت به اشتغال ندارد.

سؤال 1628 :اگر شوهرى همسر خود را از شركت در انتخابات و خروج از منزل براى اين كار منع كند، آيا زن مى تواند بدون اذن او از منزل خارج شده و در انتخابات شركت كند؟
جواب: در واجب عينى، اذن شوهر به هيچ وجه دخالت ندارد.

سؤال 1629 :مردى كارمند با زن كارمندى ازدواج مى كند; پس از ازدواج، شوهر رضايت به ادامه كارمندى همسرش نمى دهد، با توجه به اين كه زن در زمان ازدواج كارمند بوده، آيا شوهر حقى دارد يا نه؟
جواب: در فرض سؤال، چنانچه زوج مى دانسته كه زوجه اجير است و با اين حال اقدام به ازدواج كرده، حق ممانعت از ادامه كار او را ندارد.

سؤال 1630 :آيا محل سكونت فقط با انتخاب شوهر تعيين مى گردد، يا اين كه زن مى تواند از قبول سكونت در محل مورد نظر شوهر، خوددارى كند؟
جواب: حق تعيين محل سكونت با زوج است، مگر اين كه در ضمن عقد نكاح اين حق براى زوجه شرط شده باشد.

سؤال 1631 :زنى در يكى از ادارات شغلى دارد، به شرط ادامه شغل، با مردى ازدواج كرده و زوج هم اين شرط را پذيرفته است، آيا بعد از ازدواج زوج مى تواند از ادامه شغل زوجه ممانعت كند يا نه؟ و اگر قبل از ازدواج، شاغل نباشد، ولى بعد از ازدواج شغلى اختيار كند و زوج هم مانع نشود، آيا بعد از مدتى مى تواند مانع از ادامه شغل زوجه شود يا نه؟
جواب: در فرض سؤال اول، زوج نمى تواند مانع ادامه شغل زوجه خود شود و همچنين در فرض دوم كه زوج متوجه بوده و مانع نشده، تا مدت قرارداد تمام نشود، زوج نمى تواند مانع از ادامه شغل او بشود.

سؤال 1632 :با وجود اين كه احسان به والدين واجب است، اگر شوهر اجازه رفتن به منزل آنها را ندهد، آيا مى شود بدون اذن او به منزل والدين رفت؟
جواب: شوهر مى تواند زن را از رفتن به خانه پدر منع كند، امّا نمى تواند از
(صفحه 435)
احسان به وى منع كند، چون احسان اعم از رفتن به خانه پدر است.

سؤال 1633 :اگر زنى از شوهر خود اجازه رفتن به محلّى را گرفت، آيا مى تواند به محلّ ديگر برود؟
جواب: اگر رضايت شوهر نسبت به محلّ ديگر محرز باشد، مى تواند برود.

سؤال 1634 :آيا زن مى تواند بدون اجازه شوهر، براى فراگيرى مسائل شرعى يا مسجد يا نماز جمعه يا مجالس مذهبى از خانه خارج شود؟
جواب: اگر فراگيرى مسائل شرعى، از واجبات زن باشد و راهى براى فراگيرى ندارد جز به خروج از منزل، و مفسده اى نداشته باشد; به قدر ضرورت و به اندازه واجب مى تواند خارج شود. ولى براى مسجد و غيره بدون اجازه نمى تواند خارج شود.

سؤال 1635 :آيا اذن شوهر براى خروج از منزل، در هر خروج بايد احراز شود؟ يا همين كه بداند راضى است مى تواند خارج شود؟
جواب: بايد اطمينان به اجازه و رضايت داشته باشد.

سؤال 1636 :اگر مرد زنش را از رفتن به مسجد يا نماز يا مجالس مذهبى نهى كند، اگر زن مخالفت كرده و برود، نمازش در اين مكانها چگونه خواهد بود؟
جواب: بدون اجازه حرام است برود و اگر رفت با عدم رضايت شوهر، نماز خواندن با لباسى كه مال شوهر است و راضى نيست باطل است.

سؤال 1637 :خوشبو كردن زنان خودشان را، هنگام رفتن به عروسى و جشن و احساس آن توسط مردان اجنبى چه حكمى دارد؟
جواب: چنانچه موجب تهييج مرد اجنبى شود، جايز نيست.

كاركردن زن در خانه

سؤال 1638 :آيا زن مى تواند در مقابل كارهايى چون آشپزى و نظافت كه در منزل انجام
(صفحه 436)
مى دهد، مزد طلب كند؟
جواب: مى تواند مزد طلب كند، ولى سزاوار است زن و مرد در امور زندگى با يكديگر همكارى داشته باشند، كه پيوند زناشويى و نظام خانواده، استحكام بيشترى پيدا كند.

سؤال 1639 :در عرف معمول است كه زن كارهاى خانه را انجام مى دهد، آيا مى توان گفت زن و شوهر با توجه به اين عرف، به صورت ارتكازى، عقد را به اين مبنا انجام مى دهند كه زوجه در منزل كار كند؟ لذا زوجه جهت انجام كارهاى منزل، آيا مزدى طلبكار نيست؟
جواب: بطور كلى زحمات و كارهايى را كه زوجه در خانه شوهر انجام داده است، اگر به دستور شوهر بوده و قصد مجانى بودن و تبرّع نكرده، حق مطالبه اجرت المثل را دارد. امّا صرف عرف بلد و ارتكاز موجب عدم استحقاق اجرت نمى شود. و اينكه عقد مبيناً عليها واقع شده صرف تخيلّ است.

سؤال 1640 :زنى چند سال قبل در خانه شوهر، علاوه بر انجام امور خانه دارى، فرش هم مى بافته و قيمت آن صرف در معاش و خريد لوازم خانه و تعميرات خانه مى شده است. ضمناً جهيزيه اى با پول شيربها كه قبلا از شوهر گرفته، به خانه شوهر برده است، كه بعضى از آنها فروخته شده، و بعضى مستهلك شده و از بين رفته، فعلا شوهرش مى خواهد او را طلاق بدهد. آيا زن مزبور، حقى دارد يا نه؟
جواب: در فرض سؤال، اموالى كه ملك زن بوده، اگر شوهر بدون اذن او فروخته و صرف در تعمير خانه يا لوازم ديگر كرده، ضامن است و فرقى در اين نيست كه از جهيزيه فروخته باشد يا از اموال ديگر زن. اما اگر زن به شوهر اذن داده كه اموال او را بفروشد، و چيزى را براى خود بخرد، يا مال او در اثر استعمال از بين رفته باشد، شوهر ضامن نيست. و اما فرشى كه براى شوهر بافته، اگر به قصد مجانى بوده، حق مطالبه اجرت ندارد. و اگر به امر شوهر و به عنوان اخذ اجرت بافته است، استحقاق اجرت دارد.

سؤال 1641 :زيد زوجه خودش را مطلقه كرده است. قبل از اين كه جريان طلاق پيش بيايد،
(صفحه 437)
زوجه را مطابق عرف محلى جهت كارگرى شاليزار، به كار واداشته است، بفرمائيد آيا دست مزد زوجه، به زوج تعلق مى گيرد يا به زوجه؟
جواب: مزد كار، زوجه متعلق به خود زوجه است و به زوج مربوط نيست. مگر اين كه به او بخشيده باشد.

سؤال 1642 :زنى كه با اجازه شوهر جهت مردم بطور مزدى قالى بافته، آيا اين مزد قالى به شوهر مى رسد، يا مال خود زن است؟
جواب: اجرت قالى بافى، ملك خود قالى باف است.

سؤال 1643 :جهيزيه اى كه پدر به دخترش داده، آيا مى تواند پس بگيرد يا نه؟
جواب: اگر پدر جهيزيه را تمليك دختر خود كرده، يا به او بخشيده است; چنانچه ظاهراً يكى از اين دو است، ديگر نمى تواند پس بگيرد.

سؤال 1644 :زن كارمندى است كه با اجازه شوهر كار مى كند و حقوق مى گيرد، آيا مى تواند حقوق خود را بدون اجازه شوهر مصرف كند، يا صدقه دهد، يا هديه به كسى بدهد، يا در تمام اين موارد، اجازه شوهر لازم است؟
جواب: تصرفات زن در اموال خودش جايز و صحيح است. حتى اگر شوهر نهى كند. بلى در نذر، نذر زن بدون اجازه شوهر باطل است و لازم است با اجازه شوهر باشد.

سؤال 1645 :مردى همسرش را طلاق داده است، زن مى گويد خدمات من در خانه تبرعى نبوده، لذا مطالبه اجرت المثل مى كند. آيا ادعاى زن مسموع است يا خير؟
جواب: از قضيّه مورد سؤال اطلاع ندارم. ولى بطور كلى اگر زن به تقاضا و دستور شوهر كار كرده، و قصد تبرع و مجانى نداشته است، حق اجرت المثل دارد. و ادّعاى زن مسموع است. مگر اين كه بيّنه برخلاف اقامه شود.

احكام مقاربت

سؤال 1646 :آيا استحاضه نيز از نظر روابط زناشويى، حكم حيض را دارد؟