(صفحه 438)
جواب: خير، حكم حيض را ـ كه حرمت نزديكى على الأطلاق باشد ـ ندارد، بلكه اگر مستحاضه، غسلهاى واجب خود را انجام دهد; نزديكى شوهر با او حلال است.
سؤال 1647 :آيا وطى در دبر زوجه از نظر شرع جايز است؟
جواب: اگر ضرر معتنى به نداشته باشد و زن راضى باشد، كراهت شديده دارد.
سؤال 1648 :حديث «من لايحضر» از قول پيامبر (صلى الله عليه وآله) كه وطى در دبر زنان امت من بر مردان امتم حرام است، آيا صحت دارد؟
جواب: در مسائل فقهى معمولا روايات مختلف وارد شده و تحقيق درباره آنها شأن فقيه است. و از نظر فقهى حكم همان است كه در مسأله قبل بيان شد.
سؤال 1649 :جماع كردن رو به قبله يا پشت به قبله و همينطور صحبت كردن در حال جماع چه حكمى دارد؟
جواب: كراهت دارد.
سؤال 1650 :وطى در دبر زن حائض، چه حكمى دارد؟ و آيا كفاره دارد؟
جواب: اگر ضرر معتنى به نداشته باشد و زن راضى باشد، كراهت شديده دارد. ولى كفاره ندارد.
سؤال 1651 :اگر پزشكان مردى را از عمل زناشويى منع كنند، آيا زن حق دارد مرد را وادار به اين كار كند؟
جواب: اگر از گفته پزشك اطمينان حاصل شد كه عمل زناشويى مستلزم ضرر معتد به براى مرد است; نبايد او را وادار به اين عمل كند و همچنين است عكس مسأله.
سؤال 1652 :اگر شوهرى زنش را در مدت حيض، مجبور به تمكين كرد، حكمش چيست؟
جواب: اگر اجبار به حدى برسد كه از زوجه سلب اختيار شود، تكليفى متوجه او نيست.
(صفحه 439)
سؤال 1653 :اگر زنى در زمان حيض، شوهر خود را مجبور به انجام روابط زناشويى كند، حكمش چيست؟
جواب: البته مجبور كردن زن، شوهر خود را به طورى كه از وى سلب اختيار شود، عادتاً بعيد است. ولى بر فرض تحقق چنين امرى، مرد گناه ندارد. ولى كفاره آن را بنابر احتياط، طبق مسأله 453 توضيح المسائل بپردازد، و در هرحال كفاره به عهده زن نمى آيد.
سؤال 1654 :آيا زن و شوهر در زمان حرمت روابط زناشويى مى توانند ديگر استمتاعات را از يكديگر بگيرند؟ اگرچه انزال صورت بگيرد؟
جواب: بلى، اشكال ندارد.
سؤال 1655 :اگر مرد بخواهد به مسافرتى بيش از چهار ماه برود، آيا بايد از همسرش اجازه بگيرد؟ و اگر زن اجازه نداد مسافرت او حرام است؟
جواب: اجازه گرفتن از همسر فى نفسه، لازم نيست. اما چون زن هرچهار ماه يكبار حق مواقعه دارد، لذا در فرض سؤال لازم است اجازه بگيرد كه در حقيقت به معناى طلب اسقاط حقش است. و اگر بدون اجازه سفر كرد در صورتى كه سفر او به قصد ادا نكردن حق زوجه و ترك واجب باشد، سفر او معصيت و حرام است و بايد نماز را تمام بخواند. لكن اگر به اين قصد نباشد، حرام نيست. هرچند كه در اين صورت احوط جمع بين قصر و اتمام است. بلى در خصوص سفر واجب تكليف ساقط است و نيز در سفرهاى ضرورى عرفى مثل سفر تجارت يا زيارت يا تحصيل علم و نحو آنها تكليف ساقط است و سفر حرام نيست.
سؤال 1656 :آيا جايز است شوهر با آلت مصنوعى يا با چيز ديگرى غير از جسدش همسر خود را از لحاظ جنسى اشباع كند؟
جواب: با دست و هرجاى بدن، مانعى ندارد. ولى با غير جسد هرچه باشد، جايز نيست.
(صفحه 440)تمكين، اطاعت، نشوز
سؤال 1657 :با چند مرتبه تمكين نكردن، زن ناشزه(1) مى شود؟
جواب: زن حتى اگر براى يك مرتبه، بدون عذر از استمتاعِ شوهر، جلوگيرى كند; ناشزه مى شود.
سؤال 1658 :اگر مرد در روابط زناشويى افراط مى كند كه براى سلامتى زن يا شوهر مضر مى باشد، آيا زن مى تواند تمكين نكند؟
جواب: اگر براى زن ضرر داشته باشد، مى تواند تمكين نكند. بلكه براى حفظ سلامتى خود، عدم تمكين لازم است; اما اگر ضرر متوجه شوهر است; نمى تواند تمكين نكند.
سؤال 1659 :اگر زن داراى ضعف شديد بدنى باشد و توان تمكين نداشته باشد; مى تواند تمكين نكند؟
جواب: ضعف غير قابل تحمل و بيمارى، مسقط تكليف است و زن مى تواند تمكين نكند.
سؤال 1660 :زنى به خانه شوهر رفته است و ساير استمتاعات صورت گرفته و تنها ازاله بكارت نشده است و حال مى گويد: تمكين نمى كنم تا مهر مرا كامل بپردازى. در صورتى كه ثابت شود از اول قصدش مطالبه مهر بوده، آيا حق امتناع دارد؟
جواب: بلى; مى تواند از تمكين ممانعت كند تا مهريّه را بگيرد.
سؤال 1661 :آيا زنى كه با افراد نامحرم ارتباط نامشروع دارد ناشزه محسوب مى شود؟
جواب: خير، ناشزه محسوب نمى شود.
سؤال 1662 :اگر زن ناشزه حامله باشد، آيا از جهت حمل استحقاق نفقه دارد؟
جواب: در فرض سؤال، زوجه نفقه ندارد. اگرچه حامله باشد.
سؤال 1663 :آيا نفقه زوجه مشروط به تمكين است يا مشروط به عدم تحقق نشوز؟
- 1 ـ ناشز و ناشزه به مرد يا زنى گفته مى شود كه حقوق لازمه و وظايف زناشويى را رعايت نمى كند.
آيا زوجه غير مدخوله، همانطور كه مى تواند تمكين نكند تا مهريّه خود را بگيرد، آيا مى تواند تمكين نكند تا اجازه ادامه تحصيل، يا غيره را بگيرد؟ ولى سخنى از گرفتن مهر نگويد؟
جواب: معلق كردن تمكين به غير اداى مهريه كه قبول آن بر زوج واجب نيست، جايز نمى باشد.
سؤال 1665 :عدم تمكين زوجه غير مدخوله، براى اخذ مهريه منحصر به دخول است؟ يا شامل ساير استمتاعات و خروج از منزل هم مى شود؟
جواب: از ساير استمتاعات نيز مى تواند ممانعت كند. ولى نسبت به خروج از خانه ظاهراً استيذان لازم است.
سؤال 1666 :زن در چه صورتى ناشزه مى شود؟
جواب: در صورتى كه بدون اذن شوهر از خانه خارج شود يا خود را براى لذتهاى جنسى در مواقعى كه شوهر مى خواهد، بدون عذر شرعى مثل ايام عادت در اختيار او قرار ندهد، و از موجبات نفرت مرد پرهيز نكند.
سؤال 1667 :آيا حكم نشوز در مورد مرد نيز تحقق دارد؟
جواب: بلى، مرد هم اگر حقوق واجب زن را از قبيل نفقه، و همخوابى رعايت نكرد و امتناع كرد، ناشز مى شود و زن مى تواند به حاكم شرع مراجعه كند.
سؤال 1668 :اگر خانمى بدون اجازه شوهر از منزل خارج شده تكليف او از لحاظ نماز و روزه چيست، آيا او ناشزه مى شود؟
جواب: اگر با لباسى كه شوهر در اختيار او گذاشته نماز بخواند، چنانچه شوهر راضى نباشد نمازش باطل است، ولى روزه او صحيح است.
(صفحه 442)
سؤال 1669 :آيا مخالفت كردن امر زوج در هر باب موجب نشوز است يا مخصوص است به امر وقاع؟
جواب: مخالفت امر زوج به عدم تمكين و عدم ازاله منفرّات و مضاد با تمتع، بلكه ترك تنظيف و تزيين با مطالبه زوج، و بيرون رفتن از خانه بدون اذن زوج، نشوز است.
سؤال 1670 :در صورتى كه مردى بخواهد على رغم كراهت، با زوجه خود از دبر نزديكى كند، آيا زوجه مى تواند امتناع كند و تمكين نكند؟
جواب: بلى، مى تواند تمكين نكند. و دليلى نداريم كه تمكين كردن نسبت به هر استمتاع جايزى، لازم است.
سؤال 1671 :مرد با چند بار تمكين نكردن به عمل زناشويى ناشز مى شود؟
جواب: به طور كلى شوهر نمى تواند بدون عذر، از قبيل خوف ضرر يا سفر ضرورى و امثال آن، نزديكى با زوجه خود را بيش از چهار ماه ترك كند. و اگر بيشتر از چهار ماه ترك كرد، ناشز مى شود، اما اگر ترك تمكين در كمتر از چهار ماه موجب وقوع زن در حرج يا خوف وقوع وى در حرام باشد، احتياط آن است كه به مقدار رفع اين امور تمكين كند.
سؤال 1672 :اگر مهريه زوج حالّ باشد، مى فرماييد كه زوجه مى تواند از ايفاى وظايفى كه در مقابل شوهر دارد خوددارى كند تا مهر به وى تسليم شود. آيا در صورتى كه عروسى واقع شده و زوجه به خانه زوج رفته و خود را تسليم زوج كرده ولى زوج قادر به مقاربت نشده است، باز زوجه مى تواند پس از آن مهريه را به شرح مذكور مطالبه كند و قبل از تسليم مهريه از ايفاى وظايف خوددارى كند؟ يا اينكه حق استنكاف با تسليم تام از بين مى رود و فقط زوجه حق مطالبه مهريه را دارد؟
جواب: بلى، در فرض سؤال كه مهر حالّ بوده، زوجه مى تواند از ايفاى وظايف مربوطه خوددارى كندتا تمام مهر خود را بگيرد و تا دخول محقق نشده حق مطالبه مهر باقى است. ولى پس از دخول اگرچه يك بار باشد، ديگرنمى تواندتمكين نكند.
فقه
